Fortuna traxikarpusu (lat. Trachycarpus fortunei) — bitkilər aləminin palmaçiçəklilər dəstəsinin palmakimilər fəsiləsinin traxikarpus cinsinə aid bitki növü.
Fortuna traxikarpusu | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Fortuna traxikarpusu | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
|
Təbii yayilması
Qərbi Himalay, Çin və Yaponiyada dağ meşələrində, kasıb torpaqlarda yayılmışdır. Vətənində bu bitki Çin çətənə palması adlanır.
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 10 m-dən çoxdur. Çətiri kiçikdir. Yarpaqları üst tərəfdən parlaq, yelpikvari, tünd-yaşıl, alt tərəfdən göyümtülü, çoxsaylı buğumlara bölünmüşdür, diametri 60 sm-ə çatır. Saplaqları çılpaq iynəsiz, bünövrəsində cod tükçuklüdür. Çiçəyi sarı, ətirlidir, iri qoltuq çiçək qruplarında yerləşir. Yarpaq buğumlarının miqdarı 30-a çatır. Hər buğumu saplığın birləşmə yerinədək kəsilmiş yarpaqların ucları ikiyə bölünmuşdür. Yarpaq saplağının kənarlarında zəif bilinən dişcikləri vardır. May ayında çiçəkləyir. Meyvəsi qışda yetişir. Çoxaldılması toxumlarla aparılır.
Ekologiyası
Şaxtayadavamlı palma növlərindən biridir, -18 C-dək şaxtalara dözür. Fortuna traxikarpusu torpağa tələbkar deyil, ancaq yaxşı drenaj saxlanılmalıdır. Nəmişli iqlim şəraitində quraqlığı pis keçirir, orta miqdarda nəmişli havanı (40%) sevir. Cənubda subtropik rayonlarda açıq sahədə qışlayır.
Azərbaycanda yayılması
Bakı, Lənkəran və digər şəhərlərdə mədəni şəraitdə becərilir.
İstifadəsi
Park və bağsalmada tək ərinlərdə geniş istifadə edilir.
Sinonimləri
Homotipik sinonimləri
- Chamaerops fortunei Hook.
Heterotipik sinonimləri
- Trachycarpus caespitosus Becc.
- Trachycarpus wagnerianus Becc.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Fortuna traxikarpusu lat Trachycarpus fortunei bitkiler aleminin palmacicekliler destesinin palmakimiler fesilesinin traxikarpus cinsine aid bitki novu Fortuna traxikarpusuElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad BirlepelilerKlad Deste PalmaciceklilerFesile PalmakimilerYarimfesile Triba Cins TraxikarpusNov Fortuna traxikarpusuBeynelxalq elmi adiTrachycarpus fortunei H Wendl Sekil axtarisiITIS 817201NCBI 14027EOL 1128696Tebii yayilmasiQerbi Himalay Cin ve Yaponiyada dag meselerinde kasib torpaqlarda yayilmisdir Veteninde bu bitki Cin cetene palmasi adlanir Botaniki tesviriHundurluyu 10 m den coxdur Cetiri kicikdir Yarpaqlari ust terefden parlaq yelpikvari tund yasil alt terefden goyumtulu coxsayli bugumlara bolunmusdur diametri 60 sm e catir Saplaqlari cilpaq iynesiz bunovresinde cod tukcukludur Ciceyi sari etirlidir iri qoltuq cicek qruplarinda yerlesir Yarpaq bugumlarinin miqdari 30 a catir Her bugumu sapligin birlesme yerinedek kesilmis yarpaqlarin uclari ikiye bolunmusdur Yarpaq saplaginin kenarlarinda zeif bilinen discikleri vardir May ayinda cicekleyir Meyvesi qisda yetisir Coxaldilmasi toxumlarla aparilir EkologiyasiSaxtayadavamli palma novlerinden biridir 18 C dek saxtalara dozur Fortuna traxikarpusu torpaga telebkar deyil ancaq yaxsi drenaj saxlanilmalidir Nemisli iqlim seraitinde quraqligi pis kecirir orta miqdarda nemisli havani 40 sevir Cenubda subtropik rayonlarda aciq sahede qislayir Azerbaycanda yayilmasiBaki Lenkeran ve diger seherlerde medeni seraitde becerilir IstifadesiPark ve bagsalmada tek erinlerde genis istifade edilir SinonimleriHomotipik sinonimleri Chamaerops fortunei Hook Heterotipik sinonimleri Trachycarpus caespitosus Becc Trachycarpus wagnerianus Becc IstinadlarHemcinin bax