Yapon kinkanı (lat. Fortunella japonica)
Yapon kinkanı | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: ???: Yapon kinkanı | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
Təbii yayılması
Qədim zamanlardan Çinin cənub-şərq, Asiyanın cənub-şərq subtropik və tropik rayonlarında becərilir.
Botaniki təsviri
Həmişəyaşıl, 2–3 m hündürlüyündə ağac, bəzən koldur. Çox sıx və yığcam çətirlidir. Zoğları və cavan budaqları basıq, üçtilli, kiçik tikanlı, yaşıl, çılpaqdır. Yarpaqları uzunsov-ellipsşəkilli, 4–6 (8) sm uzunluğunda, 15–3 sm enində, dərivarı ucdan küt, alt tərəfdən açıq yaşıl, üzəri vəzilərlə örtülmüşdür. Çiçəkləri ağ, 1–3 ədəd olmaqla yarpaqların qoltuğunda yerləşmişdir. Kasayarpağı 5, ləçəklər 4–6-dır. İyundan oktyabra qədər çiçəkləyir, meyvəsi dekabrdan maya kimi yetişir. Meyvəsi limon rəngində, yumru, 1,5–3 sm diametrində, qabığı hamar, dadı turş-şirin, ətirlidir, 3–7 dilimlidir. Hər dilimdə 2 toxum vardır. Meyvəsi yaş halda qabığı ilə bərabər yeyilir. Toxumları yaşıl rüşeymlidir. Azərbaycanda əksərən fevralda yetişir.
Ekologiyası
Kinkan limon, portağal və mandarin bitkilərinə nisbətən şaxtaya xeyli davamlıdır. Azərbaycanda yayılması: Lənkəran-Astara raoynlarında geniş sahələrdə becərilir.
İstifadəsi
Kal meyvələrindən mürəbbə və konserv hazırlanır. Kinkan kolları bəzək və otaq bitkisi kimi də becərilə bilər.
İstinadlar
- "Azərbaycan dendroflorasi" V cild, Baki, "Elm", 2019, 370 səh.
- (not translated to mul), Uppsala K. V. i. Kaempferus illustratus seu Explicatio illarum plantarum, quas Kaempferus in Japonia collegit et in fasciculo quinto Aemonitatum Exoticarum adnotavit, secundum Systema sexuale ad Classes, Ordines, Genera et Species iam redactarum (çd.). // Nova Acta Regiae Societatis Scientiarum Upsaliensis Uppsala: 1780. C. 3. S. 208. ISSN 0029-5000
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yapon kinkani lat Fortunella japonica Yapon kinkaniElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad RosidsKlad Deste SabunagaciciceklilerFesile SedokimilerYarimfesile Cins Sitrus Yapon kinkaniBeynelxalq elmi adiCitrus japonica Thunb 1780Sekil axtarisiITIS 502643NCBI 76966EOL 47126196Tebii yayilmasiQedim zamanlardan Cinin cenub serq Asiyanin cenub serq subtropik ve tropik rayonlarinda becerilir Botaniki tesviriHemiseyasil 2 3 m hundurluyunde agac bezen koldur Cox six ve yigcam cetirlidir Zoglari ve cavan budaqlari basiq uctilli kicik tikanli yasil cilpaqdir Yarpaqlari uzunsov ellipssekilli 4 6 8 sm uzunlugunda 15 3 sm eninde derivari ucdan kut alt terefden aciq yasil uzeri vezilerle ortulmusdur Cicekleri ag 1 3 eded olmaqla yarpaqlarin qoltugunda yerlesmisdir Kasayarpagi 5 lecekler 4 6 dir Iyundan oktyabra qeder cicekleyir meyvesi dekabrdan maya kimi yetisir Meyvesi limon renginde yumru 1 5 3 sm diametrinde qabigi hamar dadi turs sirin etirlidir 3 7 dilimlidir Her dilimde 2 toxum vardir Meyvesi yas halda qabigi ile beraber yeyilir Toxumlari yasil ruseymlidir Azerbaycanda ekseren fevralda yetisir EkologiyasiKinkan limon portagal ve mandarin bitkilerine nisbeten saxtaya xeyli davamlidir Azerbaycanda yayilmasi Lenkeran Astara raoynlarinda genis sahelerde becerilir IstifadesiKal meyvelerinden murebbe ve konserv hazirlanir Kinkan kollari bezek ve otaq bitkisi kimi de becerile biler Istinadlar Azerbaycan dendroflorasi V cild Baki Elm 2019 370 seh not translated to mul Uppsala K V i Kaempferus illustratus seu Explicatio illarum plantarum quas Kaempferus in Japonia collegit et in fasciculo quinto Aemonitatum Exoticarum adnotavit secundum Systema sexuale ad Classes Ordines Genera et Species iam redactarum cd Nova Acta Regiae Societatis Scientiarum UpsaliensisUppsala 1780 C 3 S 208 ISSN 0029 5000