Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Rusiya–Suriya münasibətləri — Rusiya Federasiyası və Suriya arasındakı mövcud ikitərəfli münasibətlər.
| Rusiya–Suriya münasibətləri | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| |||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Rusiyanın Dəməşq şəhərində, Suriyanın isə Moskva şəhərində səfirliyi fəaliyyət göstərir. Bir çox ərəb dövlətlərində "Ərəb baharı" baş verənə qədər Rusiya ilə Suriya arasında tarixən möhkəm, stabil və dostluq əlaqələri olmuşdur. Rusiyanın Aralıq dənizində yerləşən yeganə hərbi dəniz bazası Suriyanın Tartus limanında yerləşir.
Sovet İttifaqı ilə Suriya arasında diplomatik əlaqələrin əsası 1944-cü ilin iyul ayında qoyulmuşdur. 1946-cı ilin fevralında SSRİ ilə Suriya arasında fransız qoşunlarının Suriya ərazisindən təxliyə olunması zamanı Sovet dəstəyi ilə bağlı müqavilə imzalanmışdır. Təxliyə 1946-cı ilin aprel ayında başa çatmışdır. 1971-ci ildə Suriya Prezidenti Hafiz Əsəd tərəflər arasında əldə olunmuş razılaşmaya əsasən Tartus hərbi dəniz bazasını Sovet Ordusunun tabeliyinə vermişdir. 8 oktyabr 1980-ci ildə hazırda da qüvvədə olan Suriya və Sovet İttifaqı arasında dostluq və əməkdaşlıq barədə müqavilə imzalanmışdır. Bu müqavilə böhran zamanı tərəflərin birgə hərəkətini və hərbi əməkdaşlığı nəzərdə tuturdu. 1992-ci ilin yanvarında Suriya hökuməti Rusiya Federasiyasını SSRİ-nin qanuni davamçısı kimi tanımışdır.
Rusiya 2011 və 2012-ci illərdə BMT Təhlükəsizlik Şurasında özünün veto hüququndan istifadə edərək Suriya hökumətinə qarşı hər hansı bir sanksiya və ya birbaşa hərbi müdaxiləyə mane olmuşdur. 30 sentyabr 2015-ci ildə Rusiya Suriya vətəndaş müharibəsində aktiv iştirakçıya çevrilmişdir. Müharibə ərzində Rusiya Silahlı Qüvvələri Əsəd hökumətini dəstəkləmiş, həmçinin terrorçu qruplaşmalara və Azad Suriya Ordusunun mövqelərinə aviasiya zərbələri endirmişdir.
Siyasi əlaqələr
1893-cü ildə Rusiya İmperiyası Osmanlı dövlətinin tabeliyi altında olan Suriyanın Dəməşq şəhərinə konsul təyin etmişdir. Rusiya İmperiyasının süqutu və SSRİ-nin yaranması ilə birlikdə bu konsulluq fəaliyyətini dayandırmışdır. Sovet İttifaqının regionda siyasi rol oynamamasına baxmayaraq, 1924-cü ildə yaradılmasında iştirak etmişdir.
İkinci dünya müharibəsi başa çatdıqdan sonra Sovet hökumətinin Yaxın Şərqlə bağlı planları dəyişmiş və regionda əsas güc olmaq istəyi artmışdır. 1946-cı ildə SSRİ ilə Suriya arasında imzalanmış müqaviləyə əsasən Sovet İttifaqı Suriya Ordusunun təşkil olunmasında və təchizatında əsas rola sahib idi. 17 aprel 1946-cı ildə sonuncu fransız qoşunları Suriya ərazisini tərk etmişdir. Soyuq müharibə ərzində Suriya hökuməti SSRİ-nin yanında olmuş və Qərb dövlətlərinə qarşı mövqe nümayiş etdirmişdir.
25 fevral 1954-cü ildə baş vermiş hərbi çevrilişdən sonra BƏƏS Partiyası Suriya siyasətində öncül rol oynamağa başlamışdır.
1955–1958-ci illər aralığında Sovet İttifaqı Suriyaya 294 milyon ABŞ dolları həcmində hərbi və iqtisadi yardım göndərmişdir.
1970-ci ildə Suriyada baş vermiş hərbi çevrilişdən sonra Hafiz Əsəd hakimiyyətə gəlmiş və SSRİ ilə mövcud əlaqələr daha da inkişaf etdirilmişdir. Əsədin prezidentliyi dövründə minlərlə Suriyalı hərbçi və mütəxəssis Rusiyada təhsil almışdır.
10 iyul 2000-ci il tarixində Suriyada keçirilən prezident seçkilərində səslərin əksəriyyətini toplayan Bəşər Əsəd hakimiyyətə gəlmişdir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Russia clings on to last outpost in West Asia 2016-03-04 at the Wayback Machine| Pionner| 3 fevral 2012
- contribution to ‘What Should the United States Do About Syria?: A TNR Symposium.’ 2012-08-17 at the Wayback Machine| Daniel W. Drezner| tnr.com| 9 fevral 2012
- Ginat, Rami. "The Soviet Union and the Syrian Ba'th Regime: From Hesitation to Rapprochement". Middle Eastern Studies. 36 (2). 2000: 150–171.
- Breslauer, George W. Soviet Strategy in the Middle East. Boston, Massachusetts. 1990.
- Lea, David. A Political Chronology of the Middle East. London, United Kingdom: Europa Publications. 2001.
- "Syria, USSR Treaty of Friendship, Cooperation Which Remains in Force". 2016-04-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-11-25.
- "Relations with the Soviet Union". 2012-01-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-11-25.
- Why Russia is willing to sell arms to Syria 2013-06-20 at the Wayback Machine By Fred Weir| csmonitor.com| 19 yanvar 2012
- Fred Weir. "Why isn't Russia singling out ISIS in Syria? Because it never said it would". Christian Science Monitor. 14 oktyabr 2015. 2018-01-31 tarixində . İstifadə tarixi: 25 noyabr 2017.
- Kreutz, Andrej. Russia in the Middle East: friend or foe?. Westport, Connecticut: Greenwood Publishing Group. 2007.
- Trenin, Dmitri. "Russia's Line in the Sand on Syria: Why Moscow Wants To Halt the Arab Spring". Foreign Affairs.com. 5 fevral 2012. 2014-08-21 tarixində . İstifadə tarixi: 25 noyabr 2017.
- Peel, Michael; Clover, Charles. "Syria and Russia's 'special relationship'". Financial Times. 9 iyul 2012. 2013-04-01 tarixində . İstifadə tarixi: 25 noyabr 2017.
Xarici keçidlər
- Documents on the Russia–Syria relationship at the Russian Ministry of Foreign Affairs (rus.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Rusiya Suriya munasibetleri Rusiya Federasiyasi ve Suriya arasindaki movcud ikiterefli munasibetler Rusiya Suriya munasibetleri Rusiya Suriya Vikianbarda elaqeli mediafayllar Rusiyanin Demesq seherinde Suriyanin ise Moskva seherinde sefirliyi fealiyyet gosterir Bir cox ereb dovletlerinde Ereb bahari bas verene qeder Rusiya ile Suriya arasinda tarixen mohkem stabil ve dostluq elaqeleri olmusdur Rusiyanin Araliq denizinde yerlesen yegane herbi deniz bazasi Suriyanin Tartus limaninda yerlesir Sovet Ittifaqi ile Suriya arasinda diplomatik elaqelerin esasi 1944 cu ilin iyul ayinda qoyulmusdur 1946 ci ilin fevralinda SSRI ile Suriya arasinda fransiz qosunlarinin Suriya erazisinden texliye olunmasi zamani Sovet desteyi ile bagli muqavile imzalanmisdir Texliye 1946 ci ilin aprel ayinda basa catmisdir 1971 ci ilde Suriya Prezidenti Hafiz Esed terefler arasinda elde olunmus razilasmaya esasen Tartus herbi deniz bazasini Sovet Ordusunun tabeliyine vermisdir 8 oktyabr 1980 ci ilde hazirda da quvvede olan Suriya ve Sovet Ittifaqi arasinda dostluq ve emekdasliq barede muqavile imzalanmisdir Bu muqavile bohran zamani tereflerin birge hereketini ve herbi emekdasligi nezerde tuturdu 1992 ci ilin yanvarinda Suriya hokumeti Rusiya Federasiyasini SSRI nin qanuni davamcisi kimi tanimisdir Rusiya 2011 ve 2012 ci illerde BMT Tehlukesizlik Surasinda ozunun veto huququndan istifade ederek Suriya hokumetine qarsi her hansi bir sanksiya ve ya birbasa herbi mudaxileye mane olmusdur 30 sentyabr 2015 ci ilde Rusiya Suriya vetendas muharibesinde aktiv istirakciya cevrilmisdir Muharibe erzinde Rusiya Silahli Quvveleri Esed hokumetini desteklemis hemcinin terrorcu qruplasmalara ve Azad Suriya Ordusunun movqelerine aviasiya zerbeleri endirmisdir Siyasi elaqeler1893 cu ilde Rusiya Imperiyasi Osmanli dovletinin tabeliyi altinda olan Suriyanin Demesq seherine konsul teyin etmisdir Rusiya Imperiyasinin suqutu ve SSRI nin yaranmasi ile birlikde bu konsulluq fealiyyetini dayandirmisdir Sovet Ittifaqinin regionda siyasi rol oynamamasina baxmayaraq 1924 cu ilde yaradilmasinda istirak etmisdir Ikinci dunya muharibesi basa catdiqdan sonra Sovet hokumetinin Yaxin Serqle bagli planlari deyismis ve regionda esas guc olmaq isteyi artmisdir 1946 ci ilde SSRI ile Suriya arasinda imzalanmis muqavileye esasen Sovet Ittifaqi Suriya Ordusunun teskil olunmasinda ve techizatinda esas rola sahib idi 17 aprel 1946 ci ilde sonuncu fransiz qosunlari Suriya erazisini terk etmisdir Soyuq muharibe erzinde Suriya hokumeti SSRI nin yaninda olmus ve Qerb dovletlerine qarsi movqe numayis etdirmisdir 25 fevral 1954 cu ilde bas vermis herbi cevrilisden sonra BEES Partiyasi Suriya siyasetinde oncul rol oynamaga baslamisdir 1955 1958 ci iller araliginda Sovet Ittifaqi Suriyaya 294 milyon ABS dollari hecminde herbi ve iqtisadi yardim gondermisdir 1970 ci ilde Suriyada bas vermis herbi cevrilisden sonra Hafiz Esed hakimiyyete gelmis ve SSRI ile movcud elaqeler daha da inkisaf etdirilmisdir Esedin prezidentliyi dovrunde minlerle Suriyali herbci ve mutexessis Rusiyada tehsil almisdir 10 iyul 2000 ci il tarixinde Suriyada kecirilen prezident seckilerinde seslerin ekseriyyetini toplayan Beser Esed hakimiyyete gelmisdir Hemcinin baxRusiya SuriyaIstinadlarRussia clings on to last outpost in West Asia 2016 03 04 at the Wayback Machine Pionner 3 fevral 2012 contribution to What Should the United States Do About Syria A TNR Symposium 2012 08 17 at the Wayback Machine Daniel W Drezner tnr com 9 fevral 2012 Ginat Rami The Soviet Union and the Syrian Ba th Regime From Hesitation to Rapprochement Middle Eastern Studies 36 2 2000 150 171 Breslauer George W Soviet Strategy in the Middle East Boston Massachusetts 1990 Lea David A Political Chronology of the Middle East London United Kingdom Europa Publications 2001 Syria USSR Treaty of Friendship Cooperation Which Remains in Force 2016 04 04 tarixinde Istifade tarixi 2017 11 25 Relations with the Soviet Union 2012 01 19 tarixinde Istifade tarixi 2017 11 25 Why Russia is willing to sell arms to Syria 2013 06 20 at the Wayback Machine By Fred Weir csmonitor com 19 yanvar 2012 Fred Weir Why isn t Russia singling out ISIS in Syria Because it never said it would Christian Science Monitor 14 oktyabr 2015 2018 01 31 tarixinde Istifade tarixi 25 noyabr 2017 Kreutz Andrej Russia in the Middle East friend or foe Westport Connecticut Greenwood Publishing Group 2007 Trenin Dmitri Russia s Line in the Sand on Syria Why Moscow Wants To Halt the Arab Spring Foreign Affairs com 5 fevral 2012 2014 08 21 tarixinde Istifade tarixi 25 noyabr 2017 Peel Michael Clover Charles Syria and Russia s special relationship Financial Times 9 iyul 2012 2013 04 01 tarixinde Istifade tarixi 25 noyabr 2017 Xarici kecidlerVikianbarda Rusiya Suriya munasibetleri ile elaqeli mediafayllar var Documents on the Russia Syria relationship at the Russian Ministry of Foreign Affairs rus