Bu məqaləni lazımdır. |
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Bəşər Əsəd (ərəb. بَشَّار الأسد, Bəşşar əl-Əsəd) və ya tam adı ilə Bəşər Hafiz Əsəd (ərəb. بشار حافظ الأسد; Bəşşar Hafiz əl-Əsəd; 11 sentyabr 1965[…], Dəməşq) — 17 iyul 2000-ci ildən Suriya Prezidenti. O eyni zamanda Suriya Silahlı Qüvvələrinin ali baş komandanı, Marşal və Ərəb Sosialist Baas Partiyasının da lideridir. 1971-2000-ci illərdə Suriya Prezidenti olmuş Hafiz Əsədin oğludur. İxtisasca cərrah-oftalmoloqdur.
Bəşər Əsəd | |
---|---|
ərəb. بشار الأسد | |
| |
Vəzifədədir | |
17 iyul 2000-ci ildən | |
Əvvəlki | Hafiz Əsəd |
Ərəb Sosialist Baas Partiyası Suriya Bölgəsi Regional Komandanlığının regional katibi | |
Vəzifədədir | |
24 iyun 2000-ci ildən | |
Əvvəlki | Hafiz Əsəd |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 11 sentyabr 1965[…](58 yaş) |
Doğum yeri | |
Partiya | Bəəs Partiyası |
Təhsili | Dəməşq Universiteti (1988) Homs Hərbi Akademiyası |
Fəaliyyəti | dövlət xadimi, oftalmoloq, hərbi lider[d], siyasətçi, hərbi həkim[d] |
Atası | Hafiz Əsəd |
Anası | Ənisə Məxluf |
Həyat yoldaşları | Əsma Əsəd (e. 2000) |
Uşağı |
|
Dini | Nüseyrilər |
Hərbi xidmət | |
Xidmət illəri | 1988-ci ildən indiyədək |
Mənsubiyyəti | Suriya |
Qoşun növü | Respublika Qvardiyası (2000-ci ilə qədər) |
Rəhbərlik edib | Suriya Silahlı Qüvvələri |
Döyüşlər | Suriyada vətəndaş müharibəsi |
Rütbəsi | Marşal |
| |
Təltifləri | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Adının azərbaycancası rəsmi sənədlərdə Bəşşar əl-Əsəd kimi qeyd olunur.
Həyatı
Bəşər Əsəd 1965-ci il sentyabr ayının 11-də Suriyanın paytaxtı Dəməşq şəhərində anadan olub. Ölkənin nüfuzlu Kəlbiyyə qəbiləsindəndir. Atası 29 il ərzində Suriyanı idarə edən sabiq prezident və Baas partiyasının keçmiş sədri Hafiz Əsəddir. Dəməşqdəki fransız-ərəb təmayüllü "əl-Hürriyyə" liseyində orta təhsilini bitirən Əsəd, daha sonra Dəməşq Universitetinin Oftalmologiya fakültəsinə daxil olur. 1992-ci ildə o, oftalmologiya üzrə təcrübə keçmək və təhsilini davam etdirmək üçün İngiltərənin paytaxı Londona gedir və burada Qərb Göz Hospitalında təcrübə keçir.
1994-cü ildə atası Hafiz Əsəddən sonra prezidentlik postuna varis hesab edilən böyük qardaşı Basil Əsədin avtomobil qəzasında həyatını itirməsindən sonra, Əsəd Suriyaya çağırılır. Suriyaya qayıdan Əsəd elə həmin il (1994) Homs Hərbi Akademiyasına qəbul edilir. 1999-cu ildə isə o, artıq polkovnik rütbəsi almış hərbçi idi və diplomatik vəzifə tuturdu. 2000-ci ildə isə hakim Baas partiyasının sədri vəzifəsinə seçilir.
2000-ci ildə Hafiz Əsədin vəfat etməsindən sonra, prezident səlahiyyətlərini müvəqqəti olaraq Əbdülhəlim Xəddam icra edir. Hafiz Əsədin ölümündən sonra təcili toplanan parlamentin prezident seçiləcək şəxsə qoyulan 40 yaş məhdudiyyətini 34 yaş ilə dəyişməsindən sonra Bəşər Əsəd rəqibsiz keçirilən seçkilərdə 97% səslə ölkənin yeni prezidenti seçilir. 2006-cı il iyun ayının 11-də isə o Suriya Silahlı Qüvvələrinin ali baş komandanı vəzifəsini də icra etməyə başlayır.
Prezident seçilənədək, onun Suriya ictimaiyyətindəki rolu Suriya Kompüter Cəmiyyətinin sədri olması və 2001-ci ildə ölkəyə interneti gətirməsidir. Daxili siyasətdə müəyyən "yumşaqlığı" ilə atasından fərqlənir.
Prezident seçildikdən sonra demokratiyanı Suriyada həyatın daha da yaxşılaşdırılması üçün vasitə hesab etdiyini bildirir. Belə ki, Əsəd prezident vəzifələrini icra etməyə başladığı zaman dərhal Mezze həbsxanasını bağlayaraq, yüzlərlə siyasi məhbusu sərbəst buraxır.
Əsədin iqtisadi islahatları çərçivəsində özəl sahibkarlığın, xüsusilə də bank sektorunun inkişafı istiqamətində müəyyən addımlar atılır, eləcə də Avropa İttifaqı ilə azad ticarət assosiasiyalarının qurulmasına dair razılıq əldə olunduqdan sonra neft sahəsinə xarici sərmayənin cəlbi sürətlənir.
2000-ci ildə İngiltərənin paytaxtı Londonda tanış olduğu Əsma Əsəd ilə evlənir. Cütlüyün 3 övladı var.
Ölkəsinin İsraillə münasibətləri xüsusunda atasının izlədiyi siyasi kursu davam etdirən oğul Əsəd müxtəlif beynəlxalq konfranslardakı çıxışında İsrail və ABŞ əleyhinə çıxışları ilə diqqəti cəlb edir və bununla da digər ərəb ölkələrindən fərqli mövqe nümayiş etdirir.
Suriya 2003-cü ildə İraqın işğalınadək BMT Təhlükəsizlik Şurasının Səddam Hüseyn rejimini silahla təchiz etməmək paktına qoşulan ölkələr arasında qalır. İraqın ABŞ və koalisiya qüvvələri tərəfindən işğalından bir qədər əvvəl isə beynəlxalq qurumlarda gedən danışıqlarda iştirak edən Əsəd qonşu ölkənin işğalının əleyhinə olduğunu bəyan edir. BMT TŞ-da çıxış edən Əsəd Qərbi İraqı işğal fikrindən daşındırmağa çalışsa da buna nail ola bilmir. İraqın işğal edilməsindən sonra ABŞ Əsədi müharibədən sonrakı İraqda terrora dəstək verməkdə ittiham edir. Bundan sonra ABŞ, Avropa İttifaqı, İsrail və Fransa Suriyanı Fələstinin HƏMAS və İslami Cihad hərəkatlarına, eləcə də Livanın Hizbullah hərəkatına maddi-texniki və hərbi dəstək göstərməkdə ittiham edir.
ABŞ-də baş verən "11 sentyabr" hadisələrindən sonra ABŞ-Suriya münasibətləri gərginləşir və Birləşmiş Ştatlar Suriyanı terroru dəstəkləməkdə ittiham edir. İki ölkə arasındakı münasibətlər Livanın Baş naziri Rafiq Həririnin sui-qəs nəticəsində öldürülməsindən sonra daha da pisləşir. BMT Təhlükəsizlik Şurasının 1559 saylı qətnaməsindən sonra isə Suriya əsgərlərini Livandan çıxarılması tələbini müsbət cavablandırır. 2005-ci ildə Əsəd Suriya hərbi kontingentinin Livandan çıxarılmasına razılıq verərək, bu məsələdə hətta Livanın keçmiş Baş naziri Rəfiq Həririnin ölümündə Suriya kəşfiyyat orqanlarının əli olmasından şübhələnən BMT müşahidəçiləri ilə əməkdaşlıq etməyə hazır olduğunu bəyan edir. Ərəb dünyasında isə o, bir çox ərəb ölkələri ilə, xüsusilə Səudiyyə Ərəbistanı və Fələstin Azadlıq Təşkilatı ilə əlaqələrini davam etdirir.
2005-ci ildə Papa II İohan Pavelin dəfnində iştirak edən Əsəd burada İsrail prezidenti Moşe Katsavla görüşür.
2007-ci il may ayının 27-də Bəşşar Əsəd növbəti 7 il müddətində Suriyanın prezidenti seçilib. Başqa namizədlərin iştirak etmədiyi seçkilərdə o, səslərin 97,6%-ni toplayır.
2008-ci ildə Bəşşar Əsəd Türkiyənin vasitəçiliyi ilə Qolan təpələrinə dair İsraillə müzakirələrin aparılmasına razılıq verir.
2011-ci ildə özünü anti-İsrail və anti-Qərb siyasətçi kimi xarakterizə edən Əsəd bu siyasətinə görə Qərbin onu devirmək cəhdlərindən çəkinmədiyini bəyan edir.
İstinadlar
Bu məqalədəki istinadlar müvafiq ilə göstərilməlidir. |
- "¿Quién es el presidente de Siria Bashar al Assad?" [Who is the Syrian President Bashar al-Assad?]. CNN en Español (Spanish). 10 April 2017. 13 November 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 13 November 2017.
- Baschar al- Assad // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- Bachar el-Assad // Roglo. 1997.
- "Bəşər Əsəd: "Bütün Suriyanı geri alacağıq"". 2016-03-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-12-08.
- "Əsədlər ailəsi: kimdir onlar? – PORTRET –". 2017-09-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-12-08.
- "Bəşər Əsəd: "Ərdoğan manyakdır"". 2020-09-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-12-08.
- "Suriya Ərəb Respublikasının Prezidenti Zati-aliləri cənab Bəşşar əl-Əsədə". 2017-05-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-12-08.
- "Suriya Ərəb Respublikasının Prezidenti Zati-aliləri cənab Bəşşar Əl-Əsədə". 2021-08-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-12-08.
- "İlham Əliyev Suriyanın neft və mineral ehtiyatlar nazirini qəbul etmişdir". 2016-03-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-12-08.
Xarici keçidlər
- ( (türk.)). tahahaber.com. 2014-12-04. Archived from the original on 2015-04-03. İstifadə tarixi: 2014-12-06.
- Mike Whitney. "Esad'ın ölüm fermanı / Suriye savaşının arkasındaki gerçek neden nedir?" (az.). medyasafak.net. 2016-09-23. 2016-12-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-12-09.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun meqalenin muzakire sehifesine diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Beser Esed ereb ب ش ار الأسد Bessar el Esed ve ya tam adi ile Beser Hafiz Esed ereb بشار حافظ الأسد Bessar Hafiz el Esed 11 sentyabr 1965 Demesq 17 iyul 2000 ci ilden Suriya Prezidenti O eyni zamanda Suriya Silahli Quvvelerinin ali bas komandani Marsal ve Ereb Sosialist Baas Partiyasinin da lideridir 1971 2000 ci illerde Suriya Prezidenti olmus Hafiz Esedin ogludur Ixtisasca cerrah oftalmoloqdur Beser Esedereb بشار الأسد Beser Esed 2022 ci il Suriya PrezidentiVezifededir17 iyul 2000 ci ildenEvvelkiHafiz EsedEreb Sosialist Baas Partiyasi Suriya Bolgesi Regional Komandanliginin regional katibiVezifededir24 iyun 2000 ci ildenEvvelkiHafiz EsedSexsi melumatlarDogum tarixi 11 sentyabr 1965 1965 09 11 58 yas Dogum yeri Demesq SuriyaPartiya Bees PartiyasiTehsili Demesq Universiteti 1988 Homs Herbi AkademiyasiFealiyyeti dovlet xadimi oftalmoloq herbi lider d siyasetci herbi hekim d Atasi Hafiz EsedAnasi Enise MexlufHeyat yoldaslari Esma Esed e 2000 Usagi Hafiz d 2001 Zeyn d 2003 Kerim d 2004 Dini NuseyrilerHerbi xidmetXidmet illeri 1988 ci ilden indiyedekMensubiyyeti SuriyaQosun novu Respublika Qvardiyasi 2000 ci ile qeder Rehberlik edib Suriya Silahli QuvveleriDoyusler Suriyada vetendas muharibesiRutbesi MarsalTeltifleri Vikianbarda elaqeli mediafayllar Adinin azerbaycancasi resmi senedlerde Bessar el Esed kimi qeyd olunur HeyatiBeser Esed 1965 ci il sentyabr ayinin 11 de Suriyanin paytaxti Demesq seherinde anadan olub Olkenin nufuzlu Kelbiyye qebilesindendir Atasi 29 il erzinde Suriyani idare eden sabiq prezident ve Baas partiyasinin kecmis sedri Hafiz Eseddir Demesqdeki fransiz ereb temayullu el Hurriyye liseyinde orta tehsilini bitiren Esed daha sonra Demesq Universitetinin Oftalmologiya fakultesine daxil olur 1992 ci ilde o oftalmologiya uzre tecrube kecmek ve tehsilini davam etdirmek ucun Ingilterenin paytaxi Londona gedir ve burada Qerb Goz Hospitalinda tecrube kecir 1994 cu ilde atasi Hafiz Esedden sonra prezidentlik postuna varis hesab edilen boyuk qardasi Basil Esedin avtomobil qezasinda heyatini itirmesinden sonra Esed Suriyaya cagirilir Suriyaya qayidan Esed ele hemin il 1994 Homs Herbi Akademiyasina qebul edilir 1999 cu ilde ise o artiq polkovnik rutbesi almis herbci idi ve diplomatik vezife tuturdu 2000 ci ilde ise hakim Baas partiyasinin sedri vezifesine secilir 2000 ci ilde Hafiz Esedin vefat etmesinden sonra prezident selahiyyetlerini muveqqeti olaraq Ebdulhelim Xeddam icra edir Hafiz Esedin olumunden sonra tecili toplanan parlamentin prezident secilecek sexse qoyulan 40 yas mehdudiyyetini 34 yas ile deyismesinden sonra Beser Esed reqibsiz kecirilen seckilerde 97 sesle olkenin yeni prezidenti secilir 2006 ci il iyun ayinin 11 de ise o Suriya Silahli Quvvelerinin ali bas komandani vezifesini de icra etmeye baslayir Prezident secilenedek onun Suriya ictimaiyyetindeki rolu Suriya Komputer Cemiyyetinin sedri olmasi ve 2001 ci ilde olkeye interneti getirmesidir Daxili siyasetde mueyyen yumsaqligi ile atasindan ferqlenir Prezident secildikden sonra demokratiyani Suriyada heyatin daha da yaxsilasdirilmasi ucun vasite hesab etdiyini bildirir Bele ki Esed prezident vezifelerini icra etmeye basladigi zaman derhal Mezze hebsxanasini baglayaraq yuzlerle siyasi mehbusu serbest buraxir Esedin iqtisadi islahatlari cercivesinde ozel sahibkarligin xususile de bank sektorunun inkisafi istiqametinde mueyyen addimlar atilir elece de Avropa Ittifaqi ile azad ticaret assosiasiyalarinin qurulmasina dair raziliq elde olunduqdan sonra neft sahesine xarici sermayenin celbi suretlenir 2000 ci ilde Ingilterenin paytaxti Londonda tanis oldugu Esma Esed ile evlenir Cutluyun 3 ovladi var Olkesinin Israille munasibetleri xususunda atasinin izlediyi siyasi kursu davam etdiren ogul Esed muxtelif beynelxalq konfranslardaki cixisinda Israil ve ABS eleyhine cixislari ile diqqeti celb edir ve bununla da diger ereb olkelerinden ferqli movqe numayis etdirir Suriya 2003 cu ilde Iraqin isgalinadek BMT Tehlukesizlik Surasinin Seddam Huseyn rejimini silahla techiz etmemek paktina qosulan olkeler arasinda qalir Iraqin ABS ve koalisiya quvveleri terefinden isgalindan bir qeder evvel ise beynelxalq qurumlarda geden danisiqlarda istirak eden Esed qonsu olkenin isgalinin eleyhine oldugunu beyan edir BMT TS da cixis eden Esed Qerbi Iraqi isgal fikrinden dasindirmaga calissa da buna nail ola bilmir Iraqin isgal edilmesinden sonra ABS Esedi muharibeden sonraki Iraqda terrora destek vermekde ittiham edir Bundan sonra ABS Avropa Ittifaqi Israil ve Fransa Suriyani Felestinin HEMAS ve Islami Cihad herekatlarina elece de Livanin Hizbullah herekatina maddi texniki ve herbi destek gostermekde ittiham edir ABS de bas veren 11 sentyabr hadiselerinden sonra ABS Suriya munasibetleri gerginlesir ve Birlesmis Statlar Suriyani terroru desteklemekde ittiham edir Iki olke arasindaki munasibetler Livanin Bas naziri Rafiq Heririnin sui qes neticesinde oldurulmesinden sonra daha da pislesir BMT Tehlukesizlik Surasinin 1559 sayli qetnamesinden sonra ise Suriya esgerlerini Livandan cixarilmasi telebini musbet cavablandirir 2005 ci ilde Esed Suriya herbi kontingentinin Livandan cixarilmasina raziliq vererek bu meselede hetta Livanin kecmis Bas naziri Refiq Heririnin olumunde Suriya kesfiyyat orqanlarinin eli olmasindan subhelenen BMT musahidecileri ile emekdasliq etmeye hazir oldugunu beyan edir Ereb dunyasinda ise o bir cox ereb olkeleri ile xususile Seudiyye Erebistani ve Felestin Azadliq Teskilati ile elaqelerini davam etdirir 2005 ci ilde Papa II Iohan Pavelin defninde istirak eden Esed burada Israil prezidenti Mose Katsavla gorusur 2007 ci il may ayinin 27 de Bessar Esed novbeti 7 il muddetinde Suriyanin prezidenti secilib Basqa namizedlerin istirak etmediyi seckilerde o seslerin 97 6 ni toplayir 2008 ci ilde Bessar Esed Turkiyenin vasiteciliyi ile Qolan tepelerine dair Israille muzakirelerin aparilmasina raziliq verir 2011 ci ilde ozunu anti Israil ve anti Qerb siyasetci kimi xarakterize eden Esed bu siyasetine gore Qerbin onu devirmek cehdlerinden cekinmediyini beyan edir IstinadlarBu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir Quien es el presidente de Siria Bashar al Assad Who is the Syrian President Bashar al Assad CNN en Espanol Spanish 10 April 2017 13 November 2017 tarixinde Istifade tarixi 13 November 2017 Baschar al Assad Brockhauz Ensiklopediyasi alm Bachar el Assad Roglo 1997 Beser Esed Butun Suriyani geri alacagiq 2016 03 19 tarixinde Istifade tarixi 2016 12 08 Esedler ailesi kimdir onlar PORTRET 2017 09 07 tarixinde Istifade tarixi 2016 12 08 Beser Esed Erdogan manyakdir 2020 09 23 tarixinde Istifade tarixi 2016 12 08 Suriya Ereb Respublikasinin Prezidenti Zati alileri cenab Bessar el Esede 2017 05 04 tarixinde Istifade tarixi 2016 12 08 Suriya Ereb Respublikasinin Prezidenti Zati alileri cenab Bessar El Esede 2021 08 09 tarixinde Istifade tarixi 2016 12 08 Ilham Eliyev Suriyanin neft ve mineral ehtiyatlar nazirini qebul etmisdir 2016 03 05 tarixinde Istifade tarixi 2016 12 08 Xarici kecidler turk tahahaber com 2014 12 04 Archived from the original on 2015 04 03 Istifade tarixi 2014 12 06 Mike Whitney Esad in olum fermani Suriye savasinin arkasindaki gercek neden nedir az medyasafak net 2016 09 23 2016 12 17 tarixinde Istifade tarixi 2016 12 09