Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bütün Yaponiya tələbələrin özünüidarəetmə liqası (yap. 全日本学生自治会総連合; Zen Nihon Gakusei Jichikai Sō Rengō) və ya, qısaca, Dzenqakuren (yap. 全学連; Zengakuren) — 1948-ci ildə yaradılan Yaponiya kommunist və anarxist tələbələr qurumu.
Mənşə
II Dünya Müharibəsi zamanı viran edilən tələbə hərəkatları 1945-ci ildə dirçəlişini yaşadıblar. Universitet tələbələri və ort məktəb şaqirdləri kampuslarında, məktəblərində və yataqxanalarında demokratlaşma hərəkatlarını başlayırdılar. Müharibə avqust ayında qurtarıb və ondan sonra sentyabr ayında, Mito Orta Məktəb (indiki ) şaqirdləri etiraz aksiyalarını eləməyə başlayıblar. Onların tələbi, məktəb direktorunu və militarist müəllimlərin istefası və müharibə zamanı məktəbdən kənarlaşdırılan müəllimlərin qayıdışı idi. Müharibədən sonra Yaponiya ABŞ tərəfindən işğal olunub. İşğal idarəçiliyi keçmiş hökumətin tərəfindən həbs olunuş siyasətçiləri, o cümlədə solçu siyasi liderləri azadlığa buraxıblar. Bunnan əlavə, solçu siyasi fəlsəfəçilər artıq öz fikirlərini açıq şəkildə ifadə etməyə imkanı geri alıblar. Beləliklə, müharibədən əvvəl Kommunist liderləri 1946-cı ildə qanuni olaraq Kommunist Partiyasını yaradırlar. O zaman, Sosialist Partiyası da yenidən qurulub və bir sıra həmkarlar ittifaqı yaradılıb. Həmin ilin may ayında Yaponiyada ilk dəfə detallı təklifləri olan, tələbə assosiasiyası yaratmağa cəhdi universitet rəsmilərin tərəndən qəbul olunub və beləliklə, uğurla başa çatdı. Bu Vaseda Universitetində baş verib və onnan sonra bir sıra universitetlərin tələbələri bunu nümunə götürüb, öz assosiasiyaları yaradıblar.
1 fevral 1947-ci il tarixinə ümumi etiraz tətili planıaşdırılıb. Halbuki, ABŞ işğal idarəçiliyi ona qadağa qoyub. YKP qadağa ilə razılaşıb və beləliklə, plan ləğv olunub. Bir sıra tələbə buna görə narazı idi. Beləliklə, onlar bir sıra universitetdə fərqli təşkilatları qurmağa başlayıblar. Bu təşkilatların üzvləri təhsilin yenidən qurulmasını, akademik azadlıqları, "müharibə cinayətkarı" saydıqları lektorları istefasını tələb edirdilər.
Yaponiyanın demokratikləşmə prosesin kontekstində, tələbələrin universitetlərinin idarə etməkdə iştrakı təbii kimi görünürdü. Bu iştrak idarəetmənin dörd pilləsində nəzərdə tutula bilər:
- Universitet prezidentlərin və dekanların seçkilərində iştrakı.
- Universitet tələbələrin və rəsmilərin konfransında iştrakı.
- Fakultə şuraların toplantılarında bilavasitə iştrakı.
- Tələbə mərkəzlərin və yataqxanaların özünüidarəetməsi.
Əksərən, tələbələr ancaq sonuncu pilləyə nail ola biliblər. Yaponiya tələbələr hərəkatı elə bu cür tələbə mərkəzlərinin və yataqxanalarının nəzarəti üçün qurulan özünü idarə etmə assosiasiyaları ətrafında dirçəlişini yaşayıb.
1946-1948 illər arasında regional və milli tələbə assosiasiyalraı yaratmağa bir neçə uğursuz cəhdi olub.
Tarixi
Qurum 1948-ci ildə 145 universitetin şurası tərəfindən yaradılıb. O vaxt, Yaponiya Kommunist Partiyasının (YKP) quruma böyük təsiri var idi. Halbuki, 1955-ci ildən sonra, Dzenqakurendə YKP-ya qarşı tənqidi (Yaponiya yeni solçuluq mövqesindən) onun əsas ideoloji hissələrdən birinə çevirib.
1959-cu ildə Yaponiyanın bir sıra solçu siyasi qüvvələr və o cümlədə, Dzenqakuren də Təhlükəsizlik Müqaviləsinin Təshihinə Qarşı Milli Şura (yap. 安保条約改定阻止国民会議; Anpo Jōyaku Kaitei Soshi Kokumin Kaigi) adlı koalisiya yaradıblar.
1960-cı ildə Yaponiya-ABŞ təhlükəsizlik müqaviləsinin təshihindən sonra, qurum üç əsas qrupa bölünüb:
- Minsei - YKP ilə bağlı qruplar.
- Sampa Renqo - YKP-yə qarşı olan üç firqənin birliyi: Yaponiya İnqilabi Kommunist Liqası, Yaponiya Sosialist Tələbələrin Liqası və Cavan Sosialistlərin Yaponiya Liqası.
- Maruqaku - iki firqədən ibarət olan Marksist Tələbələrin Yaponiya Liqası.
1960-cı ildə birinci Haneda olayı baş verib. Təhlükəsizlik müqaviləsinin təshihi ilə əlaqədar ABŞ prezidenti Dvayt Eyzenhaver Yaponiyaya iyulun 19-da gəlməli idi. Ondan əvvəl isə, iyulun 10-da Yaponiyaya ağ evinin məlumat katibi, Ceyms Hagerti gəlib. O, gəldiyi Haneda hava limanından çıxarkən dərhal maşına girib, çünki ətrafdaonu gözləyən etirazçılar var idi. Onlar əsasən Dzenqakurenın anti-meynstrim firqəsi ilə Sohyo həmkarlaq ittifaqının Kanaqava rayon şurasının üzvləridən ibarət idi. Hagertinin maşını etirazçılar tərəfindən qomarlanıb. Bundan sonra onlar maşını bir tərəfdən obiri tərəfə yellədib, qanadlarını əziblər, kapotuna oturublar və bir saat ərzində, pəncərəsinə şüarlarını qışqırıb, mahnılarını və tələblərini oxuyublar.
2006-cı ilin martın 14-dən bəri, Dzengakuren Hosei Universiteti etirazlarda iştrak edir.
İstinadlar
- 菅孝行 『For Beginners 全学連』 現代書館、1982年。pp.24-25
- "Protests and Democracy in Japan: The Development of Movement Fields and the 1960 Anpo Protests by Hiroe Saruya. The University of Michigan (2012), pp. 151" (PDF). 2017-08-21 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2019-11-21.
- Stuart Dowsey Zengakuren: Japan's Revolutionary Students 2022-01-08 at the Wayback Machine p.34
- (PDF). 2014-11-14 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-11-17.
- "Saruya (2012), pp. 152-153" (PDF). 2017-08-21 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2019-11-21.
- Stuart Dowsey Zengakuren: Japan's Revolutionary Students p.109
- "Saruya (2012), p.153" (PDF). 2017-08-21 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2019-11-21.
- Nitaqai Kamon (似田貝香門)「全学連」『日本大百科全書』 JapanKnowledge Libにて閲覧 2017年5月8日
- Protesting the national identity: the cultures of protest in 1960s Japan by Peter Gerald Kelman (2001), pp.80-81
- Fuse, Totomasa. "Le radicalisme étudiant au Japon". L'homme et la société (18). 1970.
- Dowsey,Zengakuren, p.91
- "New academic year begins with student activists and Hōsei University staff clashing at campus entrance by William Andrews (2018)". 2020-11-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-11-26.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Butun Yaponiya telebelerin ozunuidareetme liqasi yap 全日本学生自治会総連合 Zen Nihon Gakusei Jichikai Sō Rengō ve ya qisaca Dzenqakuren yap 全学連 Zengakuren 1948 ci ilde yaradilan Yaponiya kommunist ve anarxist telebeler qurumu Etirazcilar ile polis Yaponiya parlamenti qarsisinda Musavirler Palatasinda herbi qanunvericiliyinin muzakiresi zamani 2015 ci ilin sentyabrin 18 de Dzenqakuren banneri seklin ortasinda gormek olar MenseII Dunya Muharibesi zamani viran edilen telebe herekatlari 1945 ci ilde dircelisini yasadiblar Universitet telebeleri ve ort mekteb saqirdleri kampuslarinda mekteblerinde ve yataqxanalarinda demokratlasma herekatlarini baslayirdilar Muharibe avqust ayinda qurtarib ve ondan sonra sentyabr ayinda Mito Orta Mekteb indiki saqirdleri etiraz aksiyalarini elemeye baslayiblar Onlarin telebi mekteb direktorunu ve militarist muellimlerin istefasi ve muharibe zamani mektebden kenarlasdirilan muellimlerin qayidisi idi Muharibeden sonra Yaponiya ABS terefinden isgal olunub Isgal idareciliyi kecmis hokumetin terefinden hebs olunus siyasetcileri o cumlede solcu siyasi liderleri azadliga buraxiblar Bunnan elave solcu siyasi felsefeciler artiq oz fikirlerini aciq sekilde ifade etmeye imkani geri aliblar Belelikle muharibeden evvel Kommunist liderleri 1946 ci ilde qanuni olaraq Kommunist Partiyasini yaradirlar O zaman Sosialist Partiyasi da yeniden qurulub ve bir sira hemkarlar ittifaqi yaradilib Hemin ilin may ayinda Yaponiyada ilk defe detalli teklifleri olan telebe assosiasiyasi yaratmaga cehdi universitet resmilerin terenden qebul olunub ve belelikle ugurla basa catdi Bu Vaseda Universitetinde bas verib ve onnan sonra bir sira universitetlerin telebeleri bunu numune goturub oz assosiasiyalari yaradiblar 1 fevral 1947 ci il tarixine umumi etiraz tetili planiasdirilib Halbuki ABS isgal idareciliyi ona qadaga qoyub YKP qadaga ile razilasib ve belelikle plan legv olunub Bir sira telebe buna gore narazi idi Belelikle onlar bir sira universitetde ferqli teskilatlari qurmaga baslayiblar Bu teskilatlarin uzvleri tehsilin yeniden qurulmasini akademik azadliqlari muharibe cinayetkari saydiqlari lektorlari istefasini teleb edirdiler Yaponiyanin demokratiklesme prosesin kontekstinde telebelerin universitetlerinin idare etmekde istraki tebii kimi gorunurdu Bu istrak idareetmenin dord pillesinde nezerde tutula biler Universitet prezidentlerin ve dekanlarin seckilerinde istraki Universitet telebelerin ve resmilerin konfransinda istraki Fakulte suralarin toplantilarinda bilavasite istraki Telebe merkezlerin ve yataqxanalarin ozunuidareetmesi Ekseren telebeler ancaq sonuncu pilleye nail ola bilibler Yaponiya telebeler herekati ele bu cur telebe merkezlerinin ve yataqxanalarinin nezareti ucun qurulan ozunu idare etme assosiasiyalari etrafinda dircelisini yasayib 1946 1948 iller arasinda regional ve milli telebe assosiasiyalrai yaratmaga bir nece ugursuz cehdi olub TarixiQurum 1948 ci ilde 145 universitetin surasi terefinden yaradilib O vaxt Yaponiya Kommunist Partiyasinin YKP quruma boyuk tesiri var idi Halbuki 1955 ci ilden sonra Dzenqakurende YKP ya qarsi tenqidi Yaponiya yeni solculuq movqesinden onun esas ideoloji hisselerden birine cevirib Parlamentin qarsisinda ABS ile Tehlukesizlik Muqavilesinin teshihine qarsi etiraz aksiyasi 1960 1959 cu ilde Yaponiyanin bir sira solcu siyasi quvveler ve o cumlede Dzenqakuren de Tehlukesizlik Muqavilesinin Teshihine Qarsi Milli Sura yap 安保条約改定阻止国民会議 Anpo Jōyaku Kaitei Soshi Kokumin Kaigi adli koalisiya yaradiblar 1960 ci ilde Yaponiya ABS tehlukesizlik muqavilesinin teshihinden sonra qurum uc esas qrupa bolunub Minsei YKP ile bagli qruplar Sampa Renqo YKP ye qarsi olan uc firqenin birliyi Yaponiya Inqilabi Kommunist Liqasi Yaponiya Sosialist Telebelerin Liqasi ve Cavan Sosialistlerin Yaponiya Liqasi Maruqaku iki firqeden ibaret olan Marksist Telebelerin Yaponiya Liqasi 1960 ci ilde birinci Haneda olayi bas verib Tehlukesizlik muqavilesinin teshihi ile elaqedar ABS prezidenti Dvayt Eyzenhaver Yaponiyaya iyulun 19 da gelmeli idi Ondan evvel ise iyulun 10 da Yaponiyaya ag evinin melumat katibi Ceyms Hagerti gelib O geldiyi Haneda hava limanindan cixarken derhal masina girib cunki etrafdaonu gozleyen etirazcilar var idi Onlar esasen Dzenqakurenin anti meynstrim firqesi ile Sohyo hemkarlaq ittifaqinin Kanaqava rayon surasinin uzvleriden ibaret idi Hagertinin masini etirazcilar terefinden qomarlanib Bundan sonra onlar masini bir terefden obiri terefe yelledib qanadlarini ezibler kapotuna oturublar ve bir saat erzinde penceresine suarlarini qisqirib mahnilarini ve teleblerini oxuyublar 2006 ci ilin martin 14 den beri Dzengakuren Hosei Universiteti etirazlarda istrak edir Istinadlar菅孝行 For Beginners 全学連 現代書館 1982年 pp 24 25 Protests and Democracy in Japan The Development of Movement Fields and the 1960 Anpo Protests by Hiroe Saruya The University of Michigan 2012 pp 151 PDF 2017 08 21 tarixinde PDF Istifade tarixi 2019 11 21 Stuart Dowsey Zengakuren Japan s Revolutionary Students 2022 01 08 at the Wayback Machine p 34 PDF 2014 11 14 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 11 17 Saruya 2012 pp 152 153 PDF 2017 08 21 tarixinde PDF Istifade tarixi 2019 11 21 Stuart Dowsey Zengakuren Japan s Revolutionary Students p 109 Saruya 2012 p 153 PDF 2017 08 21 tarixinde PDF Istifade tarixi 2019 11 21 Nitaqai Kamon 似田貝香門 全学連 日本大百科全書 JapanKnowledge Libにて閲覧 2017年5月8日 Protesting the national identity the cultures of protest in 1960s Japan by Peter Gerald Kelman 2001 pp 80 81 Fuse Totomasa Le radicalisme etudiant au Japon L homme et la societe 18 1970 Dowsey Zengakuren p 91 New academic year begins with student activists and Hōsei University staff clashing at campus entrance by William Andrews 2018 2020 11 09 tarixinde Istifade tarixi 2019 11 26