Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Mixail İvanoviç Qlinka (rus. Глинка, Михаил Иванович; 20 may (1 iyun) 1804 – 15 fevral 1857[…], Berlin[…]) — tanınmış Rusiya bəstəkarı.
| Mixail Qlinka | |
|---|---|
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 20 may (1 iyun) 1804 |
| Vəfat tarixi | 15 fevral 1857[…](52 yaşında) |
| Vəfat yeri |
|
| Dəfn yeri |
|
| Vətəndaşlığı | |
| Musiqiçi məlumatları | |
| Fəaliyyəti | bəstəkar |
| Janrlar | opera, romans, simfonik musiqi[d], kamera musiqisi |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Mixail İvanoviç Qlinka 1804-cü ildə Novospassk kəndində anadan olmuşdur. Uşaqlıq illərini orada keçirmiş, Rus təbiətini müşahidə etmiş və Rus kəndlilərinin həyatı ilə yaxından tanış olmuşdur. Kiçik yaşlarından müstəqil olaraq fortepiano, skripka və fleytada çalmağı öyrənir. O, yüksək mədəniyyəti və hərtərəfli inkişafı ilə fərqlənirdi. İspan,italyan,fars və s. kimi 8 xarici dil bilirdi.
1817-ci ildə Mixail Peterburqda olan "Nəcib pansiona" daxil olur. Pansionda oxuduğu müddətdə o, fortepiano, skripka və musiqi nəzəriyyəsi üzrə Peterburqun ən bilikli müəllimlərindən dərs almışdır.
1823-cü ildə pansionu bitirdikdən sonra Qlinka müalicə üçün Qafqaza gəlir. Burada o, Qafqaz xalq mahnı və rəqslərini dinləyir və öz yaradıcılığında istifadə edir.
Bəstəkarın sənətkar kimi formalaşmasında A. S. Puşkin, A. S. Qriboyedov (1795 – 1829), V. A. Jukovski (1783 1852) kimi görkəmli ədəbiyyat xadimləri ilə tanışlığının böyük rolu olmuşdur.
1828–1834-cü illərdə İtaliya və Almaniyada yaşamış bəstəkar bir sıra bəstəkar və müğənnilərlə tanış olaraq müasir musiqini öyrənir, vokal yaradıcılığı sahəsində təkmilləşir. İtaliyada olarkən o, fortepiano və simli alətlər üçün sekstet, "Patetik trio", "Venasiya gecəsi", "Qalib"və s. romanslarını yazmışdır.
1832-ci ildə Qlinka milli opera yaratmaq fikrinə düşür. 1834-cü ildə Rusiyaya qayıtdıqdan sonra Jukovski tərəfindən təklif olunmuş İvan Susanin mövzusu Qlinkanı maraqlandırır. K.F. Rileyevin (1795–1826) "İvan Susanin" poeması əsasında şair və dramaturq V. R. Rozen libretto yazır. Qlinka rus xalqının fədakarlığını, avam kəndlinin qəlbinin təmizliyini, sadiqliyini, vətən uğrunda mübarizəsini təsvir edən "İvann Susanin" operasını yazır. Operanın ilk tamaşası 1836-cı ildə (27/XI) olmuşdur. Həmin gün musiqi tarixinə rus klassik operasının yaranması günü kimi düşdü. Operanı rus cəmiyyətinin qabaqcıl nümayəndələri alqışlarla qarşıladılar.
1837-ci ildə Qlinka saray nəzdində olan kapellada işləyir. Bu dövrdə bəstəkar yeni "Ruslan və Lüdmila" operasını yazmaq qərarına gəlir. Arzu edirdi ki, operanın librettosunu A.S. Puşkin yazsın, lakin librettonu bəstəkar özü yazmalı oldu. Bu opera üzərində Qlinka 5 ilə yaxın çalışır. Operanın ilk tamaşası 1842-ci ildə çox böyük müvəffəqiyyətlə keçmişdir. Operanın müvəffəqiyyəti haqqında mətbuatda çoxlu təriflər çap edilmişdir.
Qlinka eyni zamanda "Vals fantaziya", N.V. Kukolnikin (1808–1868) "Knyaz Xolmski" faciəsinə musiqi, 12 romansdan ibarət "Peterburqla vida" məcmuəsini və s. əsərlər yazmışdır.
Bəstəkar 1844-cü ildə Parisə, 1845-ci ildə İspaniyaya gedir. İspaniyada olarkən xalq mahnı və rəqslərini dinləmiş və nota salmışdır. Bu səfərin təsərrüfatı nəticəsində o, "Araqon xotası" uvertürasını, İspaniyadan qayıtdıqdan sonra (1848-ci ildə) ikinci ispan uvertürasını yazır.
1848–1857-ci illəri Qlinka Peterburq, Varşava, Paris və Berlində keçirtmişdir. O, 1848-ci ildə "Kamarinskaya" simfonik poemasını yazır, "Taras Bulba" simfoniyası və "İki ərli" operası üzərində işləməyə başlayır. Lakin bəstəkar bir qədər ruhdan düşmüşdü, onun operaları demək olar ki, tamaşaya qoyulmurdu. Peterburqda ona qarşı intriqa yaranmışdır. Rus mədəniyyətinin qabaqcıl xadimləri Qlinkanın tərəfində idilər. O, A. S. Darqomıjski, V. S. Stasov (1824–1906), A. N. Serov (1820–1971) ilə tanış olur. Onlar dostluq edirlər və tez-tez Qlinkanın evində toplaşıb yeni musiqi əsərlərini dinləyib təhlil edirdilər. Tədricən gələcək "Qüdrətli dəstə"nin rəhbəri gənc M.A. Balakirev (1836–1910) də onlara qoşulur və onlar möhkəm dostluq edirlər.
1856-cı ildə Qlinka Berlinə gedir. 1857-ci ilin yanvar ayında konsertdən qayıdarkən xəstələnir və 1857-ci il fevralın 3-də vəfat edir. Onun külünü Peterburqa aparırlar.
Bəstələri
"Tərəddüd", "Qanımda arzular coşur". "Xoş bir anı xatırlayıram", "Torağay", "Venesiya gecəsi" onun məşhur romanslarındandır.
- kamarinskaya
- taras bulba
- iki erli
- (araqon xotası) uverturası
- peterburqla vida
- Ruslan ve lyudmila operasi
- ivan susanin
- patetik trio
- venasiya gecesi
- qalib
Xarici keçidlər
- Ноты М. И. Глинки на сайте Нотомания
- Биография М. И. Глинки на сайте Belcanto.ru
- Боровиковский Л. И. Имя М. И. Глинки в культурно-историческом ландшафте города Новосибирска 2012-01-05 at the Wayback Machine
- Краткие содержания (синопсисы) опер Глинки на сайте "100 опер" 2007-05-19 at the Wayback Machine
- Ковалёв К. Автор национального гимна
- Михаил Глинка
- Тургенев и Глинка 2011-03-11 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Mixail Ivanovic Qlinka rus Glinka Mihail Ivanovich 20 may 1 iyun 1804 15 fevral 1857 Berlin taninmis Rusiya bestekari Mixail QlinkaUmumi melumatlarDogum tarixi 20 may 1 iyun 1804Vefat tarixi 15 fevral 1857 1857 02 15 52 yasinda Vefat yeri Berlin Brendenburq eyaleti d Prussiya Almaniya ittifaqi Defn yeri Tixvin qebiristanligi d Vetendasligi Rusiya imperiyasiMusiqici melumatlariFealiyyeti bestekarJanrlar opera romans simfonik musiqi d kamera musiqisi Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiMixail Ivanovic Qlinka 1804 cu ilde Novospassk kendinde anadan olmusdur Usaqliq illerini orada kecirmis Rus tebietini musahide etmis ve Rus kendlilerinin heyati ile yaxindan tanis olmusdur Kicik yaslarindan musteqil olaraq fortepiano skripka ve fleytada calmagi oyrenir O yuksek medeniyyeti ve herterefli inkisafi ile ferqlenirdi Ispan italyan fars ve s kimi 8 xarici dil bilirdi 1817 ci ilde Mixail Peterburqda olan Necib pansiona daxil olur Pansionda oxudugu muddetde o fortepiano skripka ve musiqi nezeriyyesi uzre Peterburqun en bilikli muellimlerinden ders almisdir 1823 cu ilde pansionu bitirdikden sonra Qlinka mualice ucun Qafqaza gelir Burada o Qafqaz xalq mahni ve reqslerini dinleyir ve oz yaradiciliginda istifade edir Bestekarin senetkar kimi formalasmasinda A S Puskin A S Qriboyedov 1795 1829 V A Jukovski 1783 1852 kimi gorkemli edebiyyat xadimleri ile tanisliginin boyuk rolu olmusdur 1828 1834 cu illerde Italiya ve Almaniyada yasamis bestekar bir sira bestekar ve mugennilerle tanis olaraq muasir musiqini oyrenir vokal yaradiciligi sahesinde tekmillesir Italiyada olarken o fortepiano ve simli aletler ucun sekstet Patetik trio Venasiya gecesi Qalib ve s romanslarini yazmisdir 1832 ci ilde Qlinka milli opera yaratmaq fikrine dusur 1834 cu ilde Rusiyaya qayitdiqdan sonra Jukovski terefinden teklif olunmus Ivan Susanin movzusu Qlinkani maraqlandirir K F Rileyevin 1795 1826 Ivan Susanin poemasi esasinda sair ve dramaturq V R Rozen libretto yazir Qlinka rus xalqinin fedakarligini avam kendlinin qelbinin temizliyini sadiqliyini veten ugrunda mubarizesini tesvir eden Ivann Susanin operasini yazir Operanin ilk tamasasi 1836 ci ilde 27 XI olmusdur Hemin gun musiqi tarixine rus klassik operasinin yaranmasi gunu kimi dusdu Operani rus cemiyyetinin qabaqcil numayendeleri alqislarla qarsiladilar 1837 ci ilde Qlinka saray nezdinde olan kapellada isleyir Bu dovrde bestekar yeni Ruslan ve Ludmila operasini yazmaq qerarina gelir Arzu edirdi ki operanin librettosunu A S Puskin yazsin lakin librettonu bestekar ozu yazmali oldu Bu opera uzerinde Qlinka 5 ile yaxin calisir Operanin ilk tamasasi 1842 ci ilde cox boyuk muveffeqiyyetle kecmisdir Operanin muveffeqiyyeti haqqinda metbuatda coxlu terifler cap edilmisdir Qlinka eyni zamanda Vals fantaziya N V Kukolnikin 1808 1868 Knyaz Xolmski faciesine musiqi 12 romansdan ibaret Peterburqla vida mecmuesini ve s eserler yazmisdir Bestekar 1844 cu ilde Parise 1845 ci ilde Ispaniyaya gedir Ispaniyada olarken xalq mahni ve reqslerini dinlemis ve nota salmisdir Bu seferin teserrufati neticesinde o Araqon xotasi uverturasini Ispaniyadan qayitdiqdan sonra 1848 ci ilde ikinci ispan uverturasini yazir 1848 1857 ci illeri Qlinka Peterburq Varsava Paris ve Berlinde kecirtmisdir O 1848 ci ilde Kamarinskaya simfonik poemasini yazir Taras Bulba simfoniyasi ve Iki erli operasi uzerinde islemeye baslayir Lakin bestekar bir qeder ruhdan dusmusdu onun operalari demek olar ki tamasaya qoyulmurdu Peterburqda ona qarsi intriqa yaranmisdir Rus medeniyyetinin qabaqcil xadimleri Qlinkanin terefinde idiler O A S Darqomijski V S Stasov 1824 1906 A N Serov 1820 1971 ile tanis olur Onlar dostluq edirler ve tez tez Qlinkanin evinde toplasib yeni musiqi eserlerini dinleyib tehlil edirdiler Tedricen gelecek Qudretli deste nin rehberi genc M A Balakirev 1836 1910 de onlara qosulur ve onlar mohkem dostluq edirler 1856 ci ilde Qlinka Berline gedir 1857 ci ilin yanvar ayinda konsertden qayidarken xestelenir ve 1857 ci il fevralin 3 de vefat edir Onun kulunu Peterburqa aparirlar Besteleri Tereddud Qanimda arzular cosur Xos bir ani xatirlayiram Toragay Venesiya gecesi onun meshur romanslarindandir kamarinskaya taras bulba iki erli araqon xotasi uverturasi peterburqla vida Ruslan ve lyudmila operasi ivan susanin patetik trio venasiya gecesi qalibXarici kecidlerNoty M I Glinki na sajte Notomaniya Biografiya M I Glinki na sajte Belcanto ru Borovikovskij L I Imya M I Glinki v kulturno istoricheskom landshafte goroda Novosibirska 2012 01 05 at the Wayback Machine Kratkie soderzhaniya sinopsisy oper Glinki na sajte 100 oper 2007 05 19 at the Wayback Machine Kovalyov K Avtor nacionalnogo gimna Mihail Glinka Turgenev i Glinka 2011 03 11 at the Wayback MachineFindejzen N Glinka Mihail Ivanovich rus Russkij biograficheskij slovarMoskva 1916 T 5 S 275 290 Archivio Storico Ricordi 1808 The Fine Art Archive 2003 https books google de books id qYw1qSFkcmMC amp pg PA37 v onepage amp q amp f false Grove Music Online ing OUP ISBN 978 1 56159 263 0