Havar adaları (ərəb. جزر حوار) — Hind okeanına aid Fars körfəzində yerləşən arxipelaq. Adalar inzibati cəhətdən Bəhreynin Cənub muxafazasına daxil olsa da 16 adadan üçünə Qətər iddia edir.
Havar | |
---|---|
ərəb. جزر حوار | |
Ümumi məlumatlar | |
Adaların sayı | 16 |
Ən böyük adası | |
Ümumi sahəsi | 52 km² |
Hündür nöqtəsi | 22 m |
Yerləşməsi | |
Ölkələr | |
Akvatoriya | |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Coğrafiyası və təsviri
Arxipelaqın mərkəzi Bəhreynin əsas adasından 25 km cənub-şərqdə yerləşir. Arxipelaqın bir qutaracağı Qətərin qərbindən bir km məsafədə yerləşir. Bu səbəbdən 16 adadan üçünün hansı dövlətə mənsub olması mübahisələrə səbəb olur. Ümumilikdə isə bəzi mənbələrdə ada, adacıqlar, qumlu dillər, dayazlıq və bankələrin sayı ilə birlikdə 36 adanın hələdə dəqiq kimə mənsubluğu müəyyən edilməmişdir. Arxipelaqın uzunluğu 23 kilometr, eni isə 8 km təşkil edir. Ümumi sahəsi isə cəmi 52 km²-dir. Ən böyük adası Havar adlanır. Adanın uzunluğu 18 km, eni 5,2-0,9 km arasında dəyişir. Adaların iqlim tipi səhradır. Burada daimi yaşayış yeri demək olar ki yoxdur. Arxipelaqda yeganə gözə dəyən tikili Best Western mehmanxanasıdır. Mehmanxana arxipelaqın ən iri adası olan Havarın sahilində qərarlaşır. Bu obyektdə ümumilikdə 140 otaq fəaliyyət göstərir. Adanın qərb sahilində yerləşən mehmanxana 2014-cü ilin fevralında təmirdən sonra yenidən açılmışdır. Mehmanxana yaxınlığında polis qarnizonunun binası yerləşir. Belə ki, adaya düşmək hər kəsə nəsib olmur. Bura giriş məhduddur. Arxipelaqda su demək olar az tapılır.
Arxipelaqda xüsusi ilə quşlar arasında Socotra cormorant növü geniş ysyılmışdır. Halbuki, bu növün dünyada tükənmə təhlükəsi vardır. Məməlilərdən Ərəb köpgəröküzü və ceyranları müşshidə etmək olar. Sahil sularında isə Dyoqonlar yayılmışdır.
Tarixi
XIX əsrin əvvəllərində adalarda Davasir qəbiləsinə aid Bədəvilər yaşayırdı. Qərb səyyahları adaları 1820-ci ildə ətraflı şəkildə araşdırmış və onları Uorden adaları adlandırmışlar. O zaman adalarda cəmi iki kənd qeydə alınmışdır. 1997-ci ildən adalsr Ramsar konvensiyasına daxil edilmişdir. Hüquqi cəhətdən adaların mikə mənsub olması məsələsi üzərində mübahisələr hələ 10 illiklərdə davam etmişdir. 16 adadan üçünün Bəhreyn və Qətər arasınd mübahisə predneti olmaqdan 2001-ci il anlaşması ilə çıxarılmışdır. Buna qədər isə adalar Bəhreynin ayrıca muxafazasına daxil idi. 1997-ci il Ramsar kovensiyasına daxil edilən adalarla bağlı mübahisə aradan qalxmışdır. 2004-cü ildə Bəhreyn Havar arxipelaqını UNESKO Ümumdünya irsi siyahısına daxil etmək istəyərkən onun bu iddiası təmin edilməmişdir.
İstinadlar
- P. Krombe, М. de Dappe, E. Henrik. An archaeological survey of Hawar Island (Bahrain) 2016-07-31 at the Wayback Machine (ing.), noyabr 2001, səh. 143
- Best Western to open Bahrain resort next month 2021-12-31 at the Wayback Machine (ing.)
- Dugong 2016-07-25 at the Wayback Machine (ing.)
- Beynəlxalq dəniz sərhədləri. Cild 4. 2016-10-29 at the Wayback Machine (ing.) səh. 2844
- Maritime Delimitatioiv and Teirritorial Questions Between Qatar and Bahrain (Qatar v. Bahrain) (Merits) 2017-02-12 at the Wayback Machine (ing.)
- World Heritage Nomination — IUCN Technical Evaluation Hawar Islands 2016-07-25 at the Wayback Machine (ing.)
Mənbə
- Bahrain’s Initial Communications to the United Nations Framework Convention on Climate Change (ing.)
- axipelaqa daxil 12 iri ada haqqında məlumat 2017-05-09 at the Wayback Machine (ing.)
- The Hawar Archipelago 2016-07-25 at the Wayback Machine (ing.)
- Ropoqrafik zəritə 2016-03-04 at the Wayback Machine
- Havar adaları 2016-03-04 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Havar adalari ereb جزر حوار Hind okeanina aid Fars korfezinde yerlesen arxipelaq Adalar inzibati cehetden Behreynin Cenub muxafazasina daxil olsa da 16 adadan ucune Qeter iddia edir Havarereb جزر حوار Umumi melumatlarAdalarin sayi 16En boyuk adasiUmumi sahesi 52 km Hundur noqtesi 22 mYerlesmesi25 39 sm e 50 47 s u Olkeler Behreyn QeterAkvatoriya Hind okeaniIran korfeziHavar Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografiyasi ve tesviriArxipelaqin merkezi Behreynin esas adasindan 25 km cenub serqde yerlesir Arxipelaqin bir qutaracagi Qeterin qerbinden bir km mesafede yerlesir Bu sebebden 16 adadan ucunun hansi dovlete mensub olmasi mubahiselere sebeb olur Umumilikde ise bezi menbelerde ada adaciqlar qumlu diller dayazliq ve bankelerin sayi ile birlikde 36 adanin helede deqiq kime mensublugu mueyyen edilmemisdir Arxipelaqin uzunlugu 23 kilometr eni ise 8 km teskil edir Umumi sahesi ise cemi 52 km dir En boyuk adasi Havar adlanir Adanin uzunlugu 18 km eni 5 2 0 9 km arasinda deyisir Adalarin iqlim tipi sehradir Burada daimi yasayis yeri demek olar ki yoxdur Arxipelaqda yegane goze deyen tikili Best Western mehmanxanasidir Mehmanxana arxipelaqin en iri adasi olan Havarin sahilinde qerarlasir Bu obyektde umumilikde 140 otaq fealiyyet gosterir Adanin qerb sahilinde yerlesen mehmanxana 2014 cu ilin fevralinda temirden sonra yeniden acilmisdir Mehmanxana yaxinliginda polis qarnizonunun binasi yerlesir Bele ki adaya dusmek her kese nesib olmur Bura giris mehduddur Arxipelaqda su demek olar az tapilir Arxipelaqda xususi ile quslar arasinda Socotra cormorant novu genis ysyilmisdir Halbuki bu novun dunyada tukenme tehlukesi vardir Memelilerden Ereb kopgerokuzu ve ceyranlari musshide etmek olar Sahil sularinda ise Dyoqonlar yayilmisdir TarixiXIX esrin evvellerinde adalarda Davasir qebilesine aid Bedeviler yasayirdi Qerb seyyahlari adalari 1820 ci ilde etrafli sekilde arasdirmis ve onlari Uorden adalari adlandirmislar O zaman adalarda cemi iki kend qeyde alinmisdir 1997 ci ilden adalsr Ramsar konvensiyasina daxil edilmisdir Huquqi cehetden adalarin mike mensub olmasi meselesi uzerinde mubahiseler hele 10 illiklerde davam etmisdir 16 adadan ucunun Behreyn ve Qeter arasind mubahise predneti olmaqdan 2001 ci il anlasmasi ile cixarilmisdir Buna qeder ise adalar Behreynin ayrica muxafazasina daxil idi 1997 ci il Ramsar kovensiyasina daxil edilen adalarla bagli mubahise aradan qalxmisdir 2004 cu ilde Behreyn Havar arxipelaqini UNESKO Umumdunya irsi siyahisina daxil etmek isteyerken onun bu iddiasi temin edilmemisdir IstinadlarP Krombe M de Dappe E Henrik An archaeological survey of Hawar Island Bahrain 2016 07 31 at the Wayback Machine ing noyabr 2001 seh 143 Best Western to open Bahrain resort next month 2021 12 31 at the Wayback Machine ing Dugong 2016 07 25 at the Wayback Machine ing Beynelxalq deniz serhedleri Cild 4 2016 10 29 at the Wayback Machine ing seh 2844 ISBN 904111954X Maritime Delimitatioiv and Teirritorial Questions Between Qatar and Bahrain Qatar v Bahrain Merits 2017 02 12 at the Wayback Machine ing World Heritage Nomination IUCN Technical Evaluation Hawar Islands 2016 07 25 at the Wayback Machine ing MenbeBahrain s Initial Communications to the United Nations Framework Convention on Climate Change ing axipelaqa daxil 12 iri ada haqqinda melumat 2017 05 09 at the Wayback Machine ing The Hawar Archipelago 2016 07 25 at the Wayback Machine ing Ropoqrafik zerite 2016 03 04 at the Wayback Machine Havar adalari 2016 03 04 at the Wayback Machine