Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Baylar (özlərini baytszılar, baynilər – “ağ adamlar” adlandırırlar; 1956-cı ilədək Çin dilində mintszyalar, lisu dilində lemolar, nasi dilində namalar adlanırdılar) — Çinin cənub-qərbində yaşayan xalq. Sayları 1,858,063 nəfərdir (2015).
 | |||
| Baylı qadınlar | |||
| Özünüadlandırma | |||
|---|---|---|---|
| çin. 白族; 白和 | |||
| Ümumi sayı | |||
| 1,858,063 | |||
| Yaşadığı ərazilər | |||
| |||
| Dili | |||
| , Çin dili | |||
| Dini | |||
Ümumi məlumat
Əksəriyyəti (85%) bay xalqının Dali muxtar mahalında (1956-cı ildə yaradılmışdır), Yunnan əyalətinin qonşu qəzalarında, həmçinin Sıçuan, Xunan və Quyçjou əyalətlərində yaşayır. Erkən ayrılan Çin dillərindən biri olan və Tibet-Birma dillərinin təsirinə məruz qalan bay dilində danışırlar; Çin tədqiqatçılarının fikrincə bu dil Tibet-Birma dillərinə aiddir; üc dialekti var. 1950-ci illərdə latın qrafikası əsasında yazı sistemləri yaradılmışdır. VIII əsrdən heroqlif yazı sistemi (bouen, boven, lao-bayuen, lao-bayven) mövcud olmuşdur. Çin dili də yayılmışdır. Dindarların əksəriyəti (65%) ənənəvi dini etiqadlarını saxlayanlardır; 30%-i daosizimin elementlərini daşıyan buddistlər (mahayana), 5%-i isə xristianlardır.
Bəzi tədqiqatçılara görə, e.ə. III əsrdə bu ərazidə məskunlaşmış Çin əsgərlərinin nəsilləridir. Bayların yaşadığı ərazi VIII–X əsrlərdə Nançjao, X–XIII əsrlərdə Dali dövlətlərinin, Min dövründə (XIV–XVII əsrlər) isə qəti olaraq Çinin tərkibinə qatılmışdır. Ənənəvi mədəniyyətləri Şərqi Asiya xalqları üçün səciyyəvidir. Xış əkin çiliyi (düzənlik zonalarda çaybasar çəltikçiliyi, taro, şəkər qamışı, pambıq, çətənə, çay, dağlıq zonalarda dəmyə çəltikçilik, arpa, qarabaşaq) və maldarlıqla (yerli at cinsi məşhurdur) məşğuldurlar. Mərmər üzərində oyma, gümüş və lak işləməli əşyaların hazırlanması inkişaf etmişdir. Galereya ilə əhatə olunmuş karkaslı (divarları çiy kərpicdən, yaxud gil möhrədən), adətən ikimərtəbəli evlər, həmçinin keçədən və ya dəridən bayramlıq qısa çiyinliklər səciyyəvidir.
XX əsrin ortalarınadək qohum ailələrin birgə yaşaması, torpaq üzərində icma mülkiyyəti, krosskuzen nikahı, poliginiya mövcud olmuşdur. Mahnı və rəqs folkloru əsasında musiqili dramın yerli variantı formalaşmışdır. Dağ, günəş, şimşək, ağac və s. ruhlarına inam, həmçinin şamanizm qalmaqdadır.
İstinadlar
- "The Bai Ethnic Group". China.org.cn. 4 February 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 18 March 2015.
- "Ethnic Groups - china.org.cn". China.org.cn. 17 August 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 17 August 2018.
- "Ethnic Groups - china.org.cn". China.org.cn. 23 September 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 17 August 2018.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Baylar ozlerini baytszilar bayniler ag adamlar adlandirirlar 1956 ci iledek Cin dilinde mintszyalar lisu dilinde lemolar nasi dilinde namalar adlanirdilar Cinin cenub qerbinde yasayan xalq Saylari 1 858 063 neferdir 2015 Baylar Bayli qadinlarOzunuadlandirmacin 白族 白和Umumi sayi1 858 063Yasadigi erazilerCinDili Cin diliDiniBuddizm DaosizmUmumi melumatEkseriyyeti 85 bay xalqinin Dali muxtar mahalinda 1956 ci ilde yaradilmisdir Yunnan eyaletinin qonsu qezalarinda hemcinin Sicuan Xunan ve Quycjou eyaletlerinde yasayir Erken ayrilan Cin dillerinden biri olan ve Tibet Birma dillerinin tesirine meruz qalan bay dilinde danisirlar Cin tedqiqatcilarinin fikrince bu dil Tibet Birma dillerine aiddir uc dialekti var 1950 ci illerde latin qrafikasi esasinda yazi sistemleri yaradilmisdir VIII esrden heroqlif yazi sistemi bouen boven lao bayuen lao bayven movcud olmusdur Cin dili de yayilmisdir Dindarlarin ekseriyeti 65 enenevi dini etiqadlarini saxlayanlardir 30 i daosizimin elementlerini dasiyan buddistler mahayana 5 i ise xristianlardir Bezi tedqiqatcilara gore e e III esrde bu erazide meskunlasmis Cin esgerlerinin nesilleridir Baylarin yasadigi erazi VIII X esrlerde Nancjao X XIII esrlerde Dali dovletlerinin Min dovrunde XIV XVII esrler ise qeti olaraq Cinin terkibine qatilmisdir Enenevi medeniyyetleri Serqi Asiya xalqlari ucun seciyyevidir Xis ekin ciliyi duzenlik zonalarda caybasar celtikciliyi taro seker qamisi pambiq cetene cay dagliq zonalarda demye celtikcilik arpa qarabasaq ve maldarliqla yerli at cinsi meshurdur mesguldurlar Mermer uzerinde oyma gumus ve lak islemeli esyalarin hazirlanmasi inkisaf etmisdir Galereya ile ehate olunmus karkasli divarlari ciy kerpicden yaxud gil mohreden adeten ikimertebeli evler hemcinin keceden ve ya deriden bayramliq qisa ciyinlikler seciyyevidir XX esrin ortalarinadek qohum ailelerin birge yasamasi torpaq uzerinde icma mulkiyyeti krosskuzen nikahi poliginiya movcud olmusdur Mahni ve reqs folkloru esasinda musiqili dramin yerli varianti formalasmisdir Dag gunes simsek agac ve s ruhlarina inam hemcinin samanizm qalmaqdadir Istinadlar The Bai Ethnic Group China org cn 4 February 2019 tarixinde Istifade tarixi 18 March 2015 Ethnic Groups china org cn China org cn 17 August 2018 tarixinde Istifade tarixi 17 August 2018 Ethnic Groups china org cn China org cn 23 September 2015 tarixinde Istifade tarixi 17 August 2018