Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ağ Qaya(ukr. Ак-Кая, krımtat. Aq Qaya, Акъ Къая) — Ukraynanın Beloqorsk rayonu, Belaya Skala (1948-ci ilə qədər Ağ Qaya) kəndi yaxınlığında yerləşən qayalı dağ.
| Ağ Qaya | |
|---|---|
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Dağ silsiləsi | Krım dağları |
| Yerləşməsi | |
| Ölkə |  Ukrayna |
| Rayon | |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Böyük-Qarasu çayı vadisindən şaquli ağ qayalı bir divar ucalır. Dəniz səviyyəsindən hündürlüğü 325 m, vadi ilə uçurumun başı arasındakı hündürlük fərqi 100 m-dir.
Ağ Qaya adı Krım tatar tərəfindən verilmişdir.
Ağ Qaya paleogen əhəngdaşlarının və qumdaşlarının aşınması nəticəsində yaranmışdır. Qayanın yuxarı hissəsində hava şəraiti dirəklər, qruntlar, oval nişlər yaratmışdır. Qaya hissəsinin aşağı hissəsində aşınma məhsulları yığılır. Bəzi yerlərdə eroziya yabanı gül və vələs kolları ilə məhdudlaşdırılır.
1981-ci ildən bəri respublika əhəmiyyətli bir təbii abidədir.
Coğrafiya
Qaya Krım Dağlarının Daxili silsiləsi içərisində, Çöl Krımı ilə Əsas silsiləsi arasında yerləşir. Sahə Alp qatlanmış geosinklinal sahənin bir hissəsidir. Ağ Qaya massivi Paleogen və Təbaşir əhəng daşlarından ibarətdir.
İqlim
Dağ Krımın dağətəyi zonasında yerləşir. Buna görə iqlimi quru çöl və dağətəyi ərazini xasdır. Yağış buxarlana bilən nəm miqdarının yarısından bir qədər çox olur.
Tarixən hava şəraiti mülayim olmuşdur. Mülayim qışlar və isti, kifayət qədər uzun yay iləı xarakterizə olunur. Qışda hava əlverişlidir, yanvar ayı göstəriciləri ilə asanlıqla qiymətləndirilə bilər. Orta istilik sıfırın üstündə 0,2 dərəcədir. Yayın orta temperaturu 24° C ətrafında qalır. İl ərzində düşən yağıntının miqdarı 450 mm, vegetasiya dövründə isə bir qədər az 240 mm səviyyəsindədir. İldə təxminən 2500 saat günəşli olur. Hava şəraiti Aralıq dənizi iqliminə yaxındır ki, bu da dekabr ayında əlavə maksimum yağış təmin edir.
Qışda hava mülayim və dəyişkəndir. Qış aylarında sabit qar örtüyü yoxdur, bu da orta müsbət temperaturla əlaqədardır. Ümumiyyətlə qış payızın sonlarına bənzəyir və başlanğıc çərçivəsi ildən-ilə dəyişir. Son istilik rekordu Selsi şkalası ilə 30.5 dərəcədir.
Mart ayının ortalarında termometrlər mənfi temperatur göstərmir. Mart ayından noyabr ayının ortalarına qədər yağıntı buxarlanmadan daha azdır və buna görə də quraq fəsil ildə təxminən 260 gün davam edir.
Yaz mövsümü birbaşa Qara dənizin yaxınlığından təsirlənən may ayının ortalarında başlayır. Yaylar isti və qurudur, dörd aydan çox davam edir. Yağıntılar çox deyil, yalnız göy gurultulu leysan yağışları zamanı yağış yağır, dolunun olması olduqca məqbuldur.
Buludluq xüsusilə ilin soyuq aylarda müşahidə olunur.
İstilik rekordu 2010-cu ilin yazında qeydə alınıb: 39,6 ° C.
İllik orta temperatur +10.8° dərəcədir və küləyin sürəti nadir hallarda 4 m/s-dən çoxdur.
Havanın rütubət səviyyəsi orta illik göstəricilərə görə 74 %-dir. İqlim insanlar üçün əlverişlidir, bölgə turizm mərkəzidir.
İstinadlar
- Ağ Qaya 2021-05-11 at the Wayback Machine — Böyük Ukrayna Ensikloprdiyası (ukr.)
- Эоценовые палеосейсмодислокации горы Ак-Кая (Белогорский район, Крым) 2019-06-27 at the Wayback Machine // MSU, 2019
- Ak-Kaya 2023-07-01 at the Wayback Machine // Geografic Ukrainian encyclopedia
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ag Qaya ukr Ak Kaya krimtat Aq Qaya Ak Kaya Ukraynanin Beloqorsk rayonu Belaya Skala 1948 ci ile qeder Ag Qaya kendi yaxinliginda yerlesen qayali dag Ag QayaUmumi melumatlarDag silsilesi Krim daglariYerlesmesi45 05 53 sm e 34 38 00 s u Olke UkraynaRayonAg Qaya Vikianbarda elaqeli mediafayllar Boyuk Qarasu cayi vadisinden saquli ag qayali bir divar ucalir Deniz seviyyesinden hundurlugu 325 m vadi ile ucurumun basi arasindaki hundurluk ferqi 100 m dir Ag Qaya adi Krim tatar terefinden verilmisdir Ag Qaya paleogen ehengdaslarinin ve qumdaslarinin asinmasi neticesinde yaranmisdir Qayanin yuxari hissesinde hava seraiti direkler qruntlar oval nisler yaratmisdir Qaya hissesinin asagi hissesinde asinma mehsullari yigilir Bezi yerlerde eroziya yabani gul ve veles kollari ile mehdudlasdirilir 1981 ci ilden beri respublika ehemiyyetli bir tebii abidedir CografiyaQaya Krim Daglarinin Daxili silsilesi icerisinde Col Krimi ile Esas silsilesi arasinda yerlesir Sahe Alp qatlanmis geosinklinal sahenin bir hissesidir Ag Qaya massivi Paleogen ve Tebasir eheng daslarindan ibaretdir Iqlim Dag Krimin dageteyi zonasinda yerlesir Buna gore iqlimi quru col ve dageteyi erazini xasdir Yagis buxarlana bilen nem miqdarinin yarisindan bir qeder cox olur Tarixen hava seraiti mulayim olmusdur Mulayim qislar ve isti kifayet qeder uzun yay ilei xarakterize olunur Qisda hava elverislidir yanvar ayi gostericileri ile asanliqla qiymetlendirile biler Orta istilik sifirin ustunde 0 2 derecedir Yayin orta temperaturu 24 C etrafinda qalir Il erzinde dusen yagintinin miqdari 450 mm vegetasiya dovrunde ise bir qeder az 240 mm seviyyesindedir Ilde texminen 2500 saat gunesli olur Hava seraiti Araliq denizi iqlimine yaxindir ki bu da dekabr ayinda elave maksimum yagis temin edir Qisda hava mulayim ve deyiskendir Qis aylarinda sabit qar ortuyu yoxdur bu da orta musbet temperaturla elaqedardir Umumiyyetle qis payizin sonlarina benzeyir ve baslangic cercivesi ilden ile deyisir Son istilik rekordu Selsi skalasi ile 30 5 derecedir Mart ayinin ortalarinda termometrler menfi temperatur gostermir Mart ayindan noyabr ayinin ortalarina qeder yaginti buxarlanmadan daha azdir ve buna gore de quraq fesil ilde texminen 260 gun davam edir Yaz movsumu birbasa Qara denizin yaxinligindan tesirlenen may ayinin ortalarinda baslayir Yaylar isti ve qurudur dord aydan cox davam edir Yagintilar cox deyil yalniz goy gurultulu leysan yagislari zamani yagis yagir dolunun olmasi olduqca meqbuldur Buludluq xususile ilin soyuq aylarda musahide olunur Istilik rekordu 2010 cu ilin yazinda qeyde alinib 39 6 C Illik orta temperatur 10 8 derecedir ve kuleyin sureti nadir hallarda 4 m s den coxdur Havanin rutubet seviyyesi orta illik gostericilere gore 74 dir Iqlim insanlar ucun elverislidir bolge turizm merkezidir IstinadlarAg Qaya 2021 05 11 at the Wayback Machine Boyuk Ukrayna Ensikloprdiyasi ukr Eocenovye paleosejsmodislokacii gory Ak Kaya Belogorskij rajon Krym 2019 06 27 at the Wayback Machine MSU 2019 Ak Kaya 2023 07 01 at the Wayback Machine Geografic Ukrainian encyclopedia