Buzbağlama — Yer səthində və əşyalar üzərində həddindən artıq soyumuş yağış, çiskin və sıx duman damcılarının donması nəticəsində əmələ gələn sıx buz təbəqəsi.
Buzbağlama təhlükəli hadisə olub düzənlik rayonlar üçün səciyyəvi deyildir. Dağlarda isə o böyük davamiyyətə və intensivliyə malik olduğundan böyük zərər vurur. Məsələn, Mərəzədə 1958-ci ilin yanvarında buzbağlamanın qalınlığı 4 sm, xətlərin hər bir metrində buzun çəkisi 240 qr olmuş və sürəti 10 m/san olan küləklə müşayiət olunmuşdur. Buzun ağırlığı altında elektrik xətlər qırılmış, çoxlu dirək sınmışdır. 1957-ci ilin martında Zərdabda buzun qalınlığı əvvəlki hadisədə olduğundan xeyli az, çəkisi isə 20 dəfə yüngül olmuşdur. Nəticədə meyvə ağaclarının təzə açılmış çiçəkləri tələf olmuşdur.
Azərbaycanda buzbağlama hadisəsi
Azərbaycanda buzbağlama hadisəsi əsasən sentyabrdan may ayına qədər müşahidə edilir. Maksimum təkrarlanma düzənlik rayonlarında dekabr, yanvar və fevral aylarına təsadüf edir.
Kür-Araz ovalığında buzbağlama hər 10 ildə 1-3 dəfə təkrarlanır. Düzənlik rayonlardan dağlara doğru, xüsusilə də Böyük Qafqazın şimal-şərq hissəsində buzbağlamanın yaranma ehtimalı çoxalır. Burada 500-800 m hündürlükdə buzbağlamalı günlərin sayı maksimuma çatır (orta çoxillik dövrdə hər il 10-20 gün). Bura Azərbaycanın ən təhlükəli buzbağlama ərazisidir. Bu zonadan yuxarıda və aşağıda buzbağlamalı günlərin sayı azalır: sahil zonada 1-2, yüksək dağlıqda isə 1 gündən az olur. Böyük Qafqazın cənub yamacının qərb hissəsində 600-900 m hündürlükdə bu hadisələr ildə 2-5 gün, orta və yüksək dağlıq hissədə isə daha az olur. Kiçik Qafqaz buzbağlamanın təsirinə az məruz qalır. Burada maksimum təkrarlanma zonası 1300-1500 m hündürlükdə yerləşir (il ərzində 2-5 gün). Talış dağlarında 800-1000 m hündürlükdə buzbağlamalı günlərin sayı il ərzində 2-5 gündən çox olmur. Naxçıvan Muxtar Respublikasında buzbağlama az təkrarlanmaya malikdir. Lakin orta və yüksək dağlıq zonalarda elə yerlər vardır ki, burada oroqrafik xüsusiyyətlərlə bağlı olaraq buzbağlama hadisəsi daha çox müşahidə olunur. Məsələn, Biçənək aşırımında ildə orta hesabla 9 gün buzbağlama hadisəsi baş verir.
Buzbağlama adətən havanın 0°-dən -5°-yə qədər temperaturlarında müşahidə edilir. Hesablanmışdır ki, Qubada 267 buzbağlama hadisəsinin 74%-i yuxandakı temperaturda, 1%-i 0°- dən yuxarı , 25 %-i isə -5°-dən aşağı temperaturda əmələ gəlmişdir. Hündürlüyün artması ilə əlaqədar olaraq ən təhlükəlı buzbağlama hadisələri qış aylarında payız və yaz aylarına doğru yer dəyişir.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Buzbaglama Yer sethinde ve esyalar uzerinde heddinden artiq soyumus yagis ciskin ve six duman damcilarinin donmasi neticesinde emele gelen six buz tebeqesi Buzbaglama tehlukeli hadise olub duzenlik rayonlar ucun seciyyevi deyildir Daglarda ise o boyuk davamiyyete ve intensivliye malik oldugundan boyuk zerer vurur Meselen Merezede 1958 ci ilin yanvarinda buzbaglamanin qalinligi 4 sm xetlerin her bir metrinde buzun cekisi 240 qr olmus ve sureti 10 m san olan kulekle musayiet olunmusdur Buzun agirligi altinda elektrik xetler qirilmis coxlu direk sinmisdir 1957 ci ilin martinda Zerdabda buzun qalinligi evvelki hadisede oldugundan xeyli az cekisi ise 20 defe yungul olmusdur Neticede meyve agaclarinin teze acilmis cicekleri telef olmusdur Azerbaycanda buzbaglama hadisesiAzerbaycanda buzbaglama hadisesi esasen sentyabrdan may ayina qeder musahide edilir Maksimum tekrarlanma duzenlik rayonlarinda dekabr yanvar ve fevral aylarina tesaduf edir Kur Araz ovaliginda buzbaglama her 10 ilde 1 3 defe tekrarlanir Duzenlik rayonlardan daglara dogru xususile de Boyuk Qafqazin simal serq hissesinde buzbaglamanin yaranma ehtimali coxalir Burada 500 800 m hundurlukde buzbaglamali gunlerin sayi maksimuma catir orta coxillik dovrde her il 10 20 gun Bura Azerbaycanin en tehlukeli buzbaglama erazisidir Bu zonadan yuxarida ve asagida buzbaglamali gunlerin sayi azalir sahil zonada 1 2 yuksek dagliqda ise 1 gunden az olur Boyuk Qafqazin cenub yamacinin qerb hissesinde 600 900 m hundurlukde bu hadiseler ilde 2 5 gun orta ve yuksek dagliq hissede ise daha az olur Kicik Qafqaz buzbaglamanin tesirine az meruz qalir Burada maksimum tekrarlanma zonasi 1300 1500 m hundurlukde yerlesir il erzinde 2 5 gun Talis daglarinda 800 1000 m hundurlukde buzbaglamali gunlerin sayi il erzinde 2 5 gunden cox olmur Naxcivan Muxtar Respublikasinda buzbaglama az tekrarlanmaya malikdir Lakin orta ve yuksek dagliq zonalarda ele yerler vardir ki burada oroqrafik xususiyyetlerle bagli olaraq buzbaglama hadisesi daha cox musahide olunur Meselen Bicenek asiriminda ilde orta hesabla 9 gun buzbaglama hadisesi bas verir Buzbaglama adeten havanin 0 den 5 ye qeder temperaturlarinda musahide edilir Hesablanmisdir ki Qubada 267 buzbaglama hadisesinin 74 i yuxandaki temperaturda 1 i 0 den yuxari 25 i ise 5 den asagi temperaturda emele gelmisdir Hundurluyun artmasi ile elaqedar olaraq en tehlukeli buzbaglama hadiseleri qis aylarinda payiz ve yaz aylarina dogru yer deyisir