Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ağıllı şəhər — məlumat toplamaq üçün müxtəlif növ elektron lot sensorlarından (əşyaların interneti) istifadə edən və sonra subyektləri, resursları və xidmətləri səmərəli idarə etmək üçün əldə edilən bu məlumatlardan istifadə edən yaşayış məskənidir. Ağıllı şəhər texnologiyaları yol infrastrukturu və nəqliyyat sistemləri, elektrik stansiyaları, kommunal xidmətlər, su şəbəkələri, tullantıların idarə edilməsi, asayişin qorunması və təhlükəsizlik, informasiya sistemləri, məktəblər, kitabxanalar, xəstəxanalar və digər ictimai xidmətlərə nəzarət etmək və idarə etmək üçün vətəndaşlardan, cihazlardan və digər subyektlərdən məlumatların toplanmasını və analizini, həmçinin çevik və dəqiq həll yollarını təmin edir. Ağıllı şəhər konsepsiyası şəhərin gündəlik fəaliyyətini və xidmətlərinin səmərəliliyini optimallaşdırmaq, vətəndaşlarla qarşılıqlı əlaqə yaratmaq üçün informasiya və kommunikasiya texnologiyalarının və IoT şəbəkəsinə qoşulmuş müxtəlif fiziki cihazları inteqrasiyasıdır. Ağıllı şəhər texnologiyası şəhər rəhbərliyinə həm icma, həm də şəhər infrastrukturu ilə birbaşa əlaqə və şəhərdə baş verənləri və şəhərin necə inkişaf etdiyini izləmə imkanı verir. Bu tip şəhərlərdə İKT şəhər xidmətlərinin keyfiyyətini, səmərəliliyini və qarşılıqlı əlaqəsini yaxşılaşdırmaq, xərcləri və resurslara asılılığı azaltmaq, vətəndaşlarla hökumət arasında əlaqəni artırmaq üçün istifadə olunur. Ağıllı şəhərlərdə istifadə olunan proqramlar şəhər axınlarını idarə etmək və real vaxt rejimində reaksiya vermək üçün hazırlanmışdır. Ağıllı şəhərlər ağıllı cihazlardan əldə edilən məlumatlarla işləyir. Bu ağıllı cihazlar telefonlar ya da avtomobillərdə olan sensorlar belə ola bilər. Bu cihazlar kifayət qədər məlumat təmin etdikdə isə, məsul şəxslər şəhərin ehtiyaclarını müəyyən edə və lazımlı infrastruktur işlərini başlada bilərlər.
Xüsusiyyətləri
1. Yollardakı tıxaclar və nəqliyyat problemlərinin azaldılması
Yollardakı tıxaclar bir çox şəhər əhalisinin ümumi problemidir, lakin texnologiya sayəsində perspektivli həllər artır. Məsələn, ictimai nəqliyyat marşrutları real vaxt rejimində tələbata uyğun tənzimlənə, ağıllı işıqforlar və ağıllı dayanacaqlar kimi sistemlərdən istifadə edilə bilər. Bu tətbiqlərə misal olaraq Çinin Qunçjou şəhərində süni intellektə əsaslanan ağıllı şəhər proqram təminatı göstərilə bilər ki, bu da nəqliyyat sıxlığını 15% azaldır.
2. Enerji səmərəliliyinin artması
Ağıllı şəhərlər həmçinin real vaxt rejimində enerji istifadəsinə nəzarət etmək və enerji istehlakını azaltmaq üçün texnologiyadan istifadə edirlər. Məsələn, Amsterdamda evlər üçün enerji istehlakını azaltmaq üçün ağıllı enerji sayğacları təklif olunur. Nyu-Yorkda isə real vaxt məlumatları ilə küçə işıqlarının tənzimlənməsinə və ya qaralmasına imkan verən LED texnologiyasından istifadə edilir. Bu nümunələrlə yanaşı, havanın çirklənməsinin monitorinqi sistemləri və ekoloji cəhətdən təmiz binalar da planlaşdırmaya inteqrasiya oluna bilər.
3. Şəhərlərin təhlükəsizliyinin artırılması
Wi-Fi bağlantısı, IoT texnologiyaları və CCTV kameralarının geniş istifadəsi ilə şəhərdə təhlükəsizliyi artırmaq mümkündür. Məsələn, Nyu-Orleanda ictimai təhlükəsizlik üçün Burbon küçəsindən və kəsişmələrdən real vaxt rejimində video məlumatlar birbaşa təhlil edilir.
4. Vətəndaşlarla işbirliyinin artması
Ağıllı şəhərlər haqqında bəlkə də ən maraqlı tətbiqlərdən biri vətəndaşların prosseslərdə daha çox iştirak etməyə təşviq edilməsidir. Hazırda bu istiqamətdə ən çox yayılmış təcrübə vətəndaşlara yerli problemləri daha asan bildirməyə imkan verən proqramlar, ştrix-kodlar və icma şəbəkə platformalarıdır.
5. Əlverişli infrastruktur
Şəhərlərin mövcud strukturu artan şəhər əhalisinin gətirəcəyi infrastruktur yükünün öhdəsindən gəlmək üçün kifayət deyil. Şəhər adminstrasiyası elektrik enerjisi, qaz və sudan səmərəli istifadəyə diqqət yetiriblər. Bundan əlavə, yollar, körpülər, tunellər, dəmir yolu nəqliyyatı, metro, hava limanları, dəniz limanları, rabitə daxil olmaqla bütün kritik infrastrukturların vəziyyətini izləyən, məlumatları qiymətləndirən və resurs strukturunu optimallaşdıran, profilaktik baxım planları hazırlayan və bu sistemlərin təhlükəsizliyini təmin edən texnologiyalar ağıllı şəhərləri əvəzolunmaz edir.
6. Şəhər iqtisadiyyatının artırılması
Ağıllı texnologiyalarla inteqrasiya olunmuş şəhər həyatı bu texnologiyalardan istifadə etmək bacarığına malik vətəndaşlar üçün şəhərlərdə yeni iş imkanlarının yaradılmasına öz töhfəsini verəcək.
7. Davamlılıq və ekoloji töhfələr
Resurslardan səmərəli istifadə edildiyi, karbon izlərinin azaldıldığı, universal təsirlərin minimuma endirildiyi və istifadəçilərin yaşayış səviyyəsinin yaxşılaşdırıldığı (hava, su və ətraf mühitin keyfiyyəti baxımından) yaşıl texnologiyalarla hərtərəfli işləmək ən real olan ağıllı şəhərlərdir. Bu, həmçinin qlobal istiləşmə və iqlim dəyişikliyi problemlərinə həll yolları yarada biləcək unikal yanaşmadır.
Ağıllı şəhərlərin işləməsi
Ağıllı şəhər ağıllı cihazların, yəni buna misal telefon ve ya avtomobillərdə olan sensorlar ola bilər. Bu cihazlar kifayət qədər məlumat təmin etdikdə isə, məsul şəxslər şəhərin ehtiyaclarını müyəyyən edə və lazımlı infrastruktur işlərini başlada bilərlər.
Nümunələr
Smart City Index 2021 siyahısına görə, dünyanın ən yaxşı on ağılı şəhərləri (birincidən başlayaraq) Sinqapur, Sürix, Oslo, Taybey, Lozanna, Helsinki, Kopenhagen, Cenevrə, Oklend və Bilbaodır.
Tənqidi
- Strateji planlaşdırmada tərəflilik qeyri-ICT inkişaf yollarına məhəl qoymamaqla nəticələnə bilər.
- Özəlliklə aşağı gəlirli ölkələrdə ağıllı şəhərlər kasıblıqda yaşayan və bəsit xidmətlərdən məxrum edilmiş şəhər əhaisi üçün yersizdir. Ağıllı şəhərlərə verilən diqqət bərabərsizliyi və marginallaşmanı daha da pisləşdirə bilər.
İstinadlar
- "Ağıllı şəhər nədir və həyatımızı necə asanlaşdırır?". https://news.milli.az/interest/696409.html. news.milli.az. 16 май 2023 10:57:57 UTC tarixində Şərh Baxış: 7 741 arxivləşdirilib (#bad_url). İstifadə tarixi: 16 may 2023.
- crearticle.com. "Akıllı Şehir Nedir? Neden Akıllı Şehirlere İhtiyacımız Var?". entes.com.tr (türk). 03.12.2020. 2021-10-25 tarixində . İstifadə tarixi: 28 iyun 2022.
- "Smart City Observatory Web Page". IMD business school (ingilis). 19 February 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 29 August 2022.
- Ariyo, Olufemi. "Dubai: A tech-driven smart city". TheCable. 10 May 2022. 19 February 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 29 August 2022.
- Greenfield, A. Against the Smart City. London: Verso. 2013. B00FHQ5DBS.
- Watson, Vanessa. "African urban fantasies: dreams or nightmares?". Environment and Urbanization. 26 (1). 6 December 2013: 215–231. doi:10.1177/0956247813513705. ISSN 0956-2478.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Agilli seher melumat toplamaq ucun muxtelif nov elektron lot sensorlarindan esyalarin interneti istifade eden ve sonra subyektleri resurslari ve xidmetleri semereli idare etmek ucun elde edilen bu melumatlardan istifade eden yasayis meskenidir Agilli seher texnologiyalari yol infrastrukturu ve neqliyyat sistemleri elektrik stansiyalari kommunal xidmetler su sebekeleri tullantilarin idare edilmesi asayisin qorunmasi ve tehlukesizlik informasiya sistemleri mektebler kitabxanalar xestexanalar ve diger ictimai xidmetlere nezaret etmek ve idare etmek ucun vetendaslardan cihazlardan ve diger subyektlerden melumatlarin toplanmasini ve analizini hemcinin cevik ve deqiq hell yollarini temin edir Agilli seher konsepsiyasi seherin gundelik fealiyyetini ve xidmetlerinin semereliliyini optimallasdirmaq vetendaslarla qarsiliqli elaqe yaratmaq ucun informasiya ve kommunikasiya texnologiyalarinin ve IoT sebekesine qosulmus muxtelif fiziki cihazlari inteqrasiyasidir Agilli seher texnologiyasi seher rehberliyine hem icma hem de seher infrastrukturu ile birbasa elaqe ve seherde bas verenleri ve seherin nece inkisaf etdiyini izleme imkani verir Bu tip seherlerde IKT seher xidmetlerinin keyfiyyetini semereliliyini ve qarsiliqli elaqesini yaxsilasdirmaq xercleri ve resurslara asililigi azaltmaq vetendaslarla hokumet arasinda elaqeni artirmaq ucun istifade olunur Agilli seherlerde istifade olunan proqramlar seher axinlarini idare etmek ve real vaxt rejiminde reaksiya vermek ucun hazirlanmisdir Agilli seherler agilli cihazlardan elde edilen melumatlarla isleyir Bu agilli cihazlar telefonlar ya da avtomobillerde olan sensorlar bele ola biler Bu cihazlar kifayet qeder melumat temin etdikde ise mesul sexsler seherin ehtiyaclarini mueyyen ede ve lazimli infrastruktur islerini baslada bilerler Xususiyyetleri1 Yollardaki tixaclar ve neqliyyat problemlerinin azaldilmasi Yollardaki tixaclar bir cox seher ehalisinin umumi problemidir lakin texnologiya sayesinde perspektivli heller artir Meselen ictimai neqliyyat marsrutlari real vaxt rejiminde telebata uygun tenzimlene agilli isiqforlar ve agilli dayanacaqlar kimi sistemlerden istifade edile biler Bu tetbiqlere misal olaraq Cinin Quncjou seherinde suni intellekte esaslanan agilli seher proqram teminati gosterile biler ki bu da neqliyyat sixligini 15 azaldir 2 Enerji semereliliyinin artmasi Agilli seherler hemcinin real vaxt rejiminde enerji istifadesine nezaret etmek ve enerji istehlakini azaltmaq ucun texnologiyadan istifade edirler Meselen Amsterdamda evler ucun enerji istehlakini azaltmaq ucun agilli enerji saygaclari teklif olunur Nyu Yorkda ise real vaxt melumatlari ile kuce isiqlarinin tenzimlenmesine ve ya qaralmasina imkan veren LED texnologiyasindan istifade edilir Bu numunelerle yanasi havanin cirklenmesinin monitorinqi sistemleri ve ekoloji cehetden temiz binalar da planlasdirmaya inteqrasiya oluna biler 3 Seherlerin tehlukesizliyinin artirilmasi Wi Fi baglantisi IoT texnologiyalari ve CCTV kameralarinin genis istifadesi ile seherde tehlukesizliyi artirmaq mumkundur Meselen Nyu Orleanda ictimai tehlukesizlik ucun Burbon kucesinden ve kesismelerden real vaxt rejiminde video melumatlar birbasa tehlil edilir 4 Vetendaslarla isbirliyinin artmasi Agilli seherler haqqinda belke de en maraqli tetbiqlerden biri vetendaslarin prosseslerde daha cox istirak etmeye tesviq edilmesidir Hazirda bu istiqametde en cox yayilmis tecrube vetendaslara yerli problemleri daha asan bildirmeye imkan veren proqramlar strix kodlar ve icma sebeke platformalaridir 5 Elverisli infrastruktur Seherlerin movcud strukturu artan seher ehalisinin getireceyi infrastruktur yukunun ohdesinden gelmek ucun kifayet deyil Seher adminstrasiyasi elektrik enerjisi qaz ve sudan semereli istifadeye diqqet yetiribler Bundan elave yollar korpuler tuneller demir yolu neqliyyati metro hava limanlari deniz limanlari rabite daxil olmaqla butun kritik infrastrukturlarin veziyyetini izleyen melumatlari qiymetlendiren ve resurs strukturunu optimallasdiran profilaktik baxim planlari hazirlayan ve bu sistemlerin tehlukesizliyini temin eden texnologiyalar agilli seherleri evezolunmaz edir 6 Seher iqtisadiyyatinin artirilmasi Agilli texnologiyalarla inteqrasiya olunmus seher heyati bu texnologiyalardan istifade etmek bacarigina malik vetendaslar ucun seherlerde yeni is imkanlarinin yaradilmasina oz tohfesini verecek 7 Davamliliq ve ekoloji tohfeler Resurslardan semereli istifade edildiyi karbon izlerinin azaldildigi universal tesirlerin minimuma endirildiyi ve istifadecilerin yasayis seviyyesinin yaxsilasdirildigi hava su ve etraf muhitin keyfiyyeti baximindan yasil texnologiyalarla herterefli islemek en real olan agilli seherlerdir Bu hemcinin qlobal istilesme ve iqlim deyisikliyi problemlerine hell yollari yarada bilecek unikal yanasmadir Agilli seherlerin islemesiAgilli seher agilli cihazlarin yeni buna misal telefon ve ya avtomobillerde olan sensorlar ola biler Bu cihazlar kifayet qeder melumat temin etdikde ise mesul sexsler seherin ehtiyaclarini muyeyyen ede ve lazimli infrastruktur islerini baslada bilerler NumunelerSmart City Index 2021 siyahisina gore dunyanin en yaxsi on agili seherleri birinciden baslayaraq Sinqapur Surix Oslo Taybey Lozanna Helsinki Kopenhagen Cenevre Oklend ve Bilbaodir TenqidiStrateji planlasdirmada tereflilik qeyri ICT inkisaf yollarina mehel qoymamaqla neticelene biler Ozellikle asagi gelirli olkelerde agilli seherler kasibliqda yasayan ve besit xidmetlerden mexrum edilmis seher ehaisi ucun yersizdir Agilli seherlere verilen diqqet berabersizliyi ve marginallasmani daha da pislesdire biler Istinadlar Agilli seher nedir ve heyatimizi nece asanlasdirir https news milli az interest 696409 html news milli az 16 maj 2023 10 57 57 UTC tarixinde Serh Baxis 7 741 arxivlesdirilib bad url Istifade tarixi 16 may 2023 crearticle com Akilli Sehir Nedir Neden Akilli Sehirlere Ihtiyacimiz Var entes com tr turk 03 12 2020 2021 10 25 tarixinde Istifade tarixi 28 iyun 2022 Smart City Observatory Web Page IMD business school ingilis 19 February 2023 tarixinde Istifade tarixi 29 August 2022 Ariyo Olufemi Dubai A tech driven smart city TheCable 10 May 2022 19 February 2023 tarixinde Istifade tarixi 29 August 2022 Greenfield A Against the Smart City London Verso 2013 B00FHQ5DBS Watson Vanessa African urban fantasies dreams or nightmares Environment and Urbanization 26 1 6 December 2013 215 231 doi 10 1177 0956247813513705 ISSN 0956 2478