Şeyx Məhəmmədəli Hüseynoğlu (ərəbcə: ----(Şeyx Məhəmmədəli ibn Hüseyn ibn Allahyar, gürcücə: შეიხ მაგომედალი ჰუსეინოღლი) (1889 Tiflis quberniyası, , Sarvan – 1937, Sibir, RSFSR) -ci illərdə Zaqafqaziya Müsəlmanları Ali Ruhani İdarəsinin Sədri, görkəmli din xadimi, ilahiyyatçı mütəfəkkir.
ŞEYX MƏHƏMMƏDƏLİ HÜSEYİNOĞLU | |
---|---|
Şeyx Məmməhmədli Axund Ağa Hüseyin-oğlu | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Rusiya imperiyası, Tiflis quberniyası, Borçalı qəzası, Sarvan |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | Sibir,RSFSR |
Vəfat səbəbi | güllələnib |
İlk həyatı və Gəncliyi
Şexy Məhəmmədəli Axund Ağa Hüseyin-oğlu 1889-cu ildə Borçalının Sarvan kəndində (indiki Marneuli şəhəri) görkəmli din xadimi Axund Ağa Hüseyn Allahyar-oğlunun ailəsində dünyaya göz açmışdır. İlk uşaqlığı Sarvanda və Tiflis şəhərində keçmişdir. Uşaqlıqdan babası Allahyar ağanın himayəsində tərbiyə almışdır. Erkən gəncliyində Şeyx Məmmədəli ərəb, fars və rus dillərində sərbəst danışa və yaza bilirdi.
Təhsili
Şeyx Məhəmədəli İlk gənclik çağlarından Sarvanda fəaliyyət göstərən islam məktəbində təhsil almışdır. 1915-ci ildən sonra İranda, Məşhəd Ali Dini Mədrəsəsini bitirmiş. Daha sonra islam hüququ və ilahiyyat üzrə ali dini təhsilini Bağdad Mədrəsəsində davam etdirmişdir.
Həyatı
1925-ci ildən sonra Şeyx Məhəmmədəli Borçalıya qayıdır və Zaqafqaziya Müsəlmanları Ali Ruhani idarəsində fəaliyyətə başlayır. Lakin sovet rejiminin islam dininə qarşı apardığı ateist siyasət Şeyx Məhəmmədəlinin əli-qolunu bağlayır. 1929-cu ildən etibarən Şeyx Məhəmmədəli evində təxminən 20 min ədəd kitab və əlyazmadan ibarət kitabxana təşkil etmişdir. 1927-ci ildən etibarən Zaqafqaziya Müsəlmanları Ali Ruhani İdarəsi Qazilər Şurasının üzvü olmuşdur. 1930-cu ildə Zaqafqaziya Müsəlmanları Ali Ruhani İradarəsinin Sədri seçilmişdir və və vəzifəni 1935-ci ilə qədər icra etmişdir. Şeyx Məhəmmədəlinin müsəlman əhalisi arasındakı böyük nüfuzu o vaxtkı Gürcüstan SSR-nin və ZSFSR-in kommunist rəhbərliyinin xoşuna gəlmirdi. 1935-ci ildə Şeyx Məhəmmədəlinin Gürcüstan SSR XDİK (NKVD) Baş Siyasi İdarəsi tərəfindən həbs edilərək Sibirə sürgün olunmuşdur. 1937-ci ildə saxta ittiham əsasında güllələnmişdir. Şeyx Məhəmmədəlinin həbs edildikdən sonra onun təşkil etdiyi kitabxana yandırılmışdır.
Mənbə
Məmməd Sarvan, "Ulu Borçalı" – Bakı, Elm 1998 -370c. İSBN 5-8066-0850-6
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Seyx Mehemmedeli Huseynoglu erebce Seyx Mehemmedeli ibn Huseyn ibn Allahyar gurcuce შეიხ მაგომედალი ჰუსეინოღლი 1889 Tiflis quberniyasi Sarvan 1937 Sibir RSFSR ci illerde Zaqafqaziya Muselmanlari Ali Ruhani Idaresinin Sedri gorkemli din xadimi ilahiyyatci mutefekkir SEYX MEHEMMEDELI HUSEYINOGLUSeyx Memmehmedli Axund Aga Huseyin ogluDogum tarixi 1889Dogum yeri Rusiya imperiyasi Tiflis quberniyasi Borcali qezasi SarvanVefat tarixi 1937Vefat yeri Sibir RSFSRVefat sebebi gullelenibIlk heyati ve GencliyiSexy Mehemmedeli Axund Aga Huseyin oglu 1889 cu ilde Borcalinin Sarvan kendinde indiki Marneuli seheri gorkemli din xadimi Axund Aga Huseyn Allahyar oglunun ailesinde dunyaya goz acmisdir Ilk usaqligi Sarvanda ve Tiflis seherinde kecmisdir Usaqliqdan babasi Allahyar aganin himayesinde terbiye almisdir Erken gencliyinde Seyx Memmedeli ereb fars ve rus dillerinde serbest danisa ve yaza bilirdi TehsiliSeyx Mehemedeli Ilk genclik caglarindan Sarvanda fealiyyet gosteren islam mektebinde tehsil almisdir 1915 ci ilden sonra Iranda Meshed Ali Dini Medresesini bitirmis Daha sonra islam huququ ve ilahiyyat uzre ali dini tehsilini Bagdad Medresesinde davam etdirmisdir Heyati1925 ci ilden sonra Seyx Mehemmedeli Borcaliya qayidir ve Zaqafqaziya Muselmanlari Ali Ruhani idaresinde fealiyyete baslayir Lakin sovet rejiminin islam dinine qarsi apardigi ateist siyaset Seyx Mehemmedelinin eli qolunu baglayir 1929 cu ilden etibaren Seyx Mehemmedeli evinde texminen 20 min eded kitab ve elyazmadan ibaret kitabxana teskil etmisdir 1927 ci ilden etibaren Zaqafqaziya Muselmanlari Ali Ruhani Idaresi Qaziler Surasinin uzvu olmusdur 1930 cu ilde Zaqafqaziya Muselmanlari Ali Ruhani Iradaresinin Sedri secilmisdir ve ve vezifeni 1935 ci ile qeder icra etmisdir Seyx Mehemmedelinin muselman ehalisi arasindaki boyuk nufuzu o vaxtki Gurcustan SSR nin ve ZSFSR in kommunist rehberliyinin xosuna gelmirdi 1935 ci ilde Seyx Mehemmedelinin Gurcustan SSR XDIK NKVD Bas Siyasi Idaresi terefinden hebs edilerek Sibire surgun olunmusdur 1937 ci ilde saxta ittiham esasinda gullelenmisdir Seyx Mehemmedelinin hebs edildikden sonra onun teskil etdiyi kitabxana yandirilmisdir MenbeMemmed Sarvan Ulu Borcali Baki Elm 1998 370c ISBN 5 8066 0850 6 Sexs ve ya bioqrafiya haqqinda olan bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin