Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Mir Fəttah Hacı Mirzə Yusif ağa oğlu Təbatəbai (1794-1852) — İslam alimi, müctəhid.
Mir Fəttah Təbatəbai | |
---|---|
Doğum tarixi | 1794 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 1852 |
Həyatı
Ağa Mir Fəttah Hacı Mirzə Yusif ağa oğlu 1794-cü ildə Təbriz şəhərində anadan olmuşdu. İbtidai təhsilini atasından almışdı. Sonra mədrəsədə oxumuşdu. Təhsilini Nəcəfdə davam etdirmişdi. Bir sıra molla-müctəhidlərdən dərs almışdı. İctihad dərəcəsinə yüksəlmişdi. Tanınmış bioqraf Mirzə Məhəmmədəli xan Tərbiyyət onun haqqında yazır: “Bu Mirzə Yusif ağanın oğlu Mir Fəttah hicri qəməri 1209 (1794)-cü ildə anadan olmuşdur. O, hicri qəməri 1243 (1827)-cü ildə çar Rusiyasının qoşunları Azərbaycanı alıb, İran dövləti ilə müqavilə bağladıqdan sonra Tiflisə getmiş və hicri qəməri 1258 (1842)-ci ildə Təbrizə qayıdıb, hicri qəməri 1269 (1852)-cu ildə vəfat etmişdir. Təbrizdə bir sıra çeşmələr və bir hamam onun adınadır”.
Rusların Cənubi Azərbaycana işğalçı yürüşü zamanı Təbriz müctəhidi olan Mir Fəttah şəhərin tutulması və idarəsində Rusiyaya xüsusi xidmət göstərmişdi. Paskeviçin təklifi və çarın razılığına əsasan Rusiya təbəəliyinə qəbul olunmuş, şeyxülislam vəzifəsinə təyin edilmişdi. Paskeviçin Qafqazı tərk etməsindən sonra vəzifayə gələn yeni ali məmurların ona münasibəti gərgin olmuşdu. 1841-ci ildə Rusiyanı tərk etmiş, çarın fərmanı ilə 1843-cü ildə təbəəlikdən çıxarılmışdı. Müctəhidin taleyi çarizmə sədaqətli xidmət müqabilində etimadsızlıq və inamsızlıq göstərilməsinə əyani örnək kimi göstərilir. Oktyabrın 13-də rus bölükləri Təbrizə daxil oldu. Təbriz tutulduqdan sonra Tehran üzərinə yol açıldı. Cənubi Azərbaycan torpaqları ələ keçirildikdən sonra onun əvvəlki üsul-idarəsi ləğv olundu. Bu torpaqları idarə etmək məqsədilə ―Azərbaycan (cənubi - Ə.Ç.) idarəsi" yaradıldı. Bu idarəyə general Osten-Saken başçılıq edirdi.
1828-ci ildə Təbriz müctəhidi Ağa Mir Fəttah Təbatəbainin Qafqazın şiə məzhəbindən olan ruhanilərinə başçı təyin olunması ilə şeyxülislamın funksiyaları xeyli dərəcədə məhdudlaşdırıldı.
Ağa Mir Fəttah Təbatəbai 1852-ci ildə vəfat edib.
İstinadlar
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Mir Fettah Haci Mirze Yusif aga oglu Tebatebai 1794 1852 Islam alimi muctehid Mir Fettah TebatebaiDogum tarixi 1794Dogum yeri Tebriz Tebriz sehristani Serqi Azerbaycan ostani IranVefat tarixi 1852HeyatiAga Mir Fettah Haci Mirze Yusif aga oglu 1794 cu ilde Tebriz seherinde anadan olmusdu Ibtidai tehsilini atasindan almisdi Sonra medresede oxumusdu Tehsilini Necefde davam etdirmisdi Bir sira molla muctehidlerden ders almisdi Ictihad derecesine yukselmisdi Taninmis bioqraf Mirze Mehemmedeli xan Terbiyyet onun haqqinda yazir Bu Mirze Yusif aganin oglu Mir Fettah hicri qemeri 1209 1794 cu ilde anadan olmusdur O hicri qemeri 1243 1827 cu ilde car Rusiyasinin qosunlari Azerbaycani alib Iran dovleti ile muqavile bagladiqdan sonra Tiflise getmis ve hicri qemeri 1258 1842 ci ilde Tebrize qayidib hicri qemeri 1269 1852 cu ilde vefat etmisdir Tebrizde bir sira cesmeler ve bir hamam onun adinadir Ruslarin Cenubi Azerbaycana isgalci yurusu zamani Tebriz muctehidi olan Mir Fettah seherin tutulmasi ve idaresinde Rusiyaya xususi xidmet gostermisdi Paskevicin teklifi ve carin raziligina esasan Rusiya tebeeliyine qebul olunmus seyxulislam vezifesine teyin edilmisdi Paskevicin Qafqazi terk etmesinden sonra vezifaye gelen yeni ali memurlarin ona munasibeti gergin olmusdu 1841 ci ilde Rusiyani terk etmis carin fermani ile 1843 cu ilde tebeelikden cixarilmisdi Muctehidin taleyi carizme sedaqetli xidmet muqabilinde etimadsizliq ve inamsizliq gosterilmesine eyani ornek kimi gosterilir Oktyabrin 13 de rus bolukleri Tebrize daxil oldu Tebriz tutulduqdan sonra Tehran uzerine yol acildi Cenubi Azerbaycan torpaqlari ele kecirildikden sonra onun evvelki usul idaresi legv olundu Bu torpaqlari idare etmek meqsedile Azerbaycan cenubi E C idaresi yaradildi Bu idareye general Osten Saken basciliq edirdi 1828 ci ilde Tebriz muctehidi Aga Mir Fettah Tebatebainin Qafqazin sie mezhebinden olan ruhanilerine basci teyin olunmasi ile seyxulislamin funksiyalari xeyli derecede mehdudlasdirildi Aga Mir Fettah Tebatebai 1852 ci ilde vefat edib IstinadlarHemcinin baxTebrizXarici kecidler Sexs ve ya bioqrafiya haqqinda olan bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin