Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kinematoqraf (yun. κινημα, κινηματος — "hərəkət" və yun. γραφω — "yazıram" sözlərindən) — və tamaşasını təşkil edən mədəniyyət və təsərrüfat sahəsi. Bəzən sinematoqraf (fr. cinématographe) və kinematoqrafiya (rus. кинематография) kimi də adlanır.İncəsənətin ən kütləvi növü olmaqla elmi və siyasi təbliğatın mühüm vasitəsidir. Kinematoqraf kino texnikası vasitələrinə malikdir. Filmlərin istehsalı kinostudiyalarda mərkəzləşmişdir. Kino plyonkası və aparatlarının hazırlanması ilə kino sənayesi məşğul olur. Filmlər kinoteatrlarda, səyyar kino qurğuları və televiziya ilə nümayiş etdirilir.
Tarixi
Kinematoqrafiya elminin əsas predmeti film hesab olunur. 1832-ci ildə alman Simon Ştamfer və belçikalı Yozef Platyo bir-birindən xəbərsiz eyni vaxtda "canlı çarx"ı düzəldirlər. Bu çarx sehrli lampanın prinsipi ilə işləyirdi. O fırlandıqda onun üzərindəki şəkillərin ardıcıl hərəkəti nəticəsində səlis hərəkətli kadrlar almaq olurdu. Mühəndis Frans fon Uxatius 1845-ci ildə bu iki qurğunun kombinasiyasına əsaslanan yeni qurğu ixtira edir. Ancaq bu da uzun səhnələrin göstərilməsi üçün yararlı deyildi. İlk filmlərin əsasında cizgi dururdu. Filmin sonrakı inkişafı fotoqrafiya ilə bağlı idi. Yozef Niepse işığın müəyyən səthdə saxlanması üsulunu inkişaf etdirdikdən sonra Luiz Daqürr bu sahədə irəliyə doğru daha bir addım ataraq 1839-cu ildə özünün "Daqürretopiya" qurğusunu düzəldir. Bununla da ilk dəfə olaraq təbiətin əksini almaq mümkün olmuşdur. Daqürrotopiya əşyanın metal üzərindən foto pozitividir. Filmlərin çəkilişinə qədər hələ çox texniki maneələr aradan qaldırılmalı idi. Ayrıca şəkil üçün tətbiq olunan işıqlandırma vaxtı çox uzun idi. Bu sahədə dönüş 1872-ci ildə fotoqraf Edvard Meybridj tərəfindən atın hərəkətini çəkməsi ilə baş verir. Sonralar Ernst Kolrauş 1890-cı ildə Rayn ətrafında özü düzəltdiyi xronofotoqrafla ardıcıl şəkillər çəkir. Alman ixtiraçısı Ottomar Anşuts və fransız Etinne Marey düzəltdikləri "tez oxuyan elektrik qurğu" ilə bu sahədə irəliyə doğru növbəti addımı atmış olurlar. 1893-cü ildə Mareyin assistenti Demeni fotoxronoqrafiya qurğusuna patent alır. Fransız Luiz Le Prins İngiltərədə ilk birobyektivli film kamerasını düzəldir. 1888-ci ildə o bu kamera ilə şəkillər çəkir, bunlara artıq film demək mümkün idi. Luiz Le Prinsin ixtirası ilə tanış olmayan Vilyam Dikson 1891-ci ildə Tomas Edisonun müəssisəsində kineskop və kinemotoqrafı ixtira edir. Bu qurğuda sellüloid film lentləri obyektivin qarşısından keçirilə bilirdi. Ancaq bu kineskopdan yalnız bir nəfərin istifadəsi mümkün idi. Kinematoqrafiyanın banilərindən biri Lümyer qardaşları olmuşdur.Lui Lümyer və Ogüst Lümyer qardaşları 1895-ci ildə "Hərəkət edən fotoqraf" çəkilişi və proyeksiyası üçün kinoaparat ixtira edirlər. Sonradan həmin kinoapparat "Kinematoqraf" və ya "Sinmatoqraf" adlandırıldı. İlk pullu kinoseans açılışı 28 dekabr 1895-ci ildə Parisdə Lümyer qardaşları tərəfindən həyata keçirilmişdir. Bu seanslarda natura şəklində çəkilən qısametrajlı filmlər göstərilirdi. Bu qısametrajlı filmlərdə musiqi səsləri xüsusilə seçilirdi. 1907-ci ildə Lümyer qardaşları rəngli fotoqraf adlandırılan "Avtoxrom" aparatı kəşf etmişdilər.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Moore, Harris C. "Production Problems: Cinematography". Journal of the University Film Producers Association. 1949. (#accessdate_missing_url)
- "World's first colour film footage viewed for first time". BBC News. 2022-04-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-03-13.
- Baker, T. Thorne. "New Developments in Colour Photography". Journal of the Royal Society of Arts. 1932. (#accessdate_missing_url)
- Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası: [10 ҹилддә]. V ҹилд: Италија—Куба. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1981. С. 381.
- Baker, T. Thorne. "New Developments in Colour Cinematography". Journal of the Royal Society of Arts. 1932. (#accessdate_missing_url)
- "La première séance publique payante", Institut Lumière 12 sentyabr 2005 at the Wayback Machine
- "Louis Lumière, 83, A Screen Pioneer. Credited in France With The Invention of Motion Picture". The New York Times. 7 June 1948. 6 November 2012 tarixində . İstifadə tarixi: 29 April 2008.
Ədəbiyyat
- К. В. Вендровский Вы нажимаете на кнопку — мы делаем остальное (рус.) // "Химия и жизнь" : журнал. — 1988. — № 11. — С. 30–37. — ISSN 0130–5972.
- Жорж Садуль. Всеобщая история кино / В. А. Рязанова. — М.,: "Искусство", 1958. — Т. 1. — 611 с.
- История зарубежного кино: в 3 т. М., 1965–1981.
- Кино: Энциклопедический словарь. М.: Советская энциклопедия, 1987
- Паркинсон, Д. Кино. М., 1996.
- Б. Н. Коноплёв. Основы фильмопроизводства / В. С. Богатова. — 2-е изд.. — М.: "Искусство", 1975. — 448 с. — 5000 экз.
- Голдовский, Е. М. Основы кинотехники / Л. О. Эйсымонт. — М.: Искусство, 1965. — 636 с.
- Великий Кинемо: Каталог сохранившихся игровых фильмов России (1908–1919) / сост.: В. Иванова, В. Мыльникова, С. Сковородникова, Ю. Цивьян, Р. Янгиров. — М.: Новое литературное обозрение, 2002. — 568 с. — ISBN 5-86793-155-2.
- Мусский, И. А. 100 великих отечественных кинофильмов. — М.: Вече, 2005. — 480 с. — ISBN 5-9533-0863-9.
- Мусский, И. А. 100 великих зарубежных фильмов. — М.: Вече, 2008. — 480 с. — ISBN 978-5-9533-2750-3.
- Кудрявцев, С. В. 3500. Книга кинорецензий: В 2 т.. — СПб.: Печатный Двор, 2008. — ISBN 978-5-9901318-3-5.
- Лурселль, Ж. Авторская энциклопедия фильмов = Dictionnaire du cinema: Les films. — М.: Rosebud Publishing, 2009. — ISBN 978-5-904175-02-3.
- Янгиров, Р. М. "Рабы Немого": Очерки исторического быта русских кинематографистов за рубежом. 1920–1930-е годы. — М.: Русский путь, 2008. — 496 с. — 3000 экз. — ISBN 978-5-98854-005-2.
- Янгиров, Р. М. Хроника кинематографической жизни русского зарубежья: в 2 т. — Т. 1: 1918–1929. — Т. 2: 1930–1980 / [предисл., подгот. текста З. М. Зевиной; справочн. аппарат З. М. Зевиной, Т. П. Сухман]. — М.: Книжница: Русский путь, 2010. — 544 + 640 с. — ISBN 978-5-85887-385-3.
- Янгиров, Р. М. Другое кино: Статьи по истории отечественного кино первой трети XX века / сост. и авт. предисл. А. И. Рейтблат. — М.: Новое литературное обозрение, 2011. — 416 с. — (Кинотексты). — ISBN 978-5-86793-858-1.
- Вся кинематография. Настольная адресная и справочная книга / ред. Ц. Ю. Сулиминский. — М.: Жак Чибрарио де Годен, 1916. — 192 + 80 с.
Xarici keçidlər
- at Kodak.
- Burns, Paul. The History of the Discovery of Cinematography
- Kino в каталоге ссылок Open Directory Project (dmoz) (rus.)
- Kino tarixi — статья из энциклопедии Кругосвет (rus.)
- Интернет-архив журнала "Искусство кино" (rus.)
- Интернет-архив журнала "Киноведческие записки" (rus.)
- Интернет-архив журнала "Сеанс" (rus.)
- Журнал Sight & Sound Британского киноинститута (ing.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kinematoqraf yun kinhma kinhmatos hereket ve yun grafw yaziram sozlerinden ve tamasasini teskil eden medeniyyet ve teserrufat sahesi Bezen sinematoqraf fr cinematographe ve kinematoqrafiya rus kinematografiya kimi de adlanir Incesenetin en kutlevi novu olmaqla elmi ve siyasi tebligatin muhum vasitesidir Kinematoqraf kino texnikasi vasitelerine malikdir Filmlerin istehsali kinostudiyalarda merkezlesmisdir Kino plyonkasi ve aparatlarinin hazirlanmasi ile kino senayesi mesgul olur Filmler kinoteatrlarda seyyar kino qurgulari ve televiziya ile numayis etdirilir TarixiKinematoqrafiyanin banilerinden olan Lumyer qardaslari solda Ogust sagda ise Lui Lumyer Kinematoqrafiya elminin esas predmeti film hesab olunur 1832 ci ilde alman Simon Stamfer ve belcikali Yozef Platyo bir birinden xebersiz eyni vaxtda canli carx i duzeldirler Bu carx sehrli lampanin prinsipi ile isleyirdi O firlandiqda onun uzerindeki sekillerin ardicil hereketi neticesinde selis hereketli kadrlar almaq olurdu Muhendis Frans fon Uxatius 1845 ci ilde bu iki qurgunun kombinasiyasina esaslanan yeni qurgu ixtira edir Ancaq bu da uzun sehnelerin gosterilmesi ucun yararli deyildi Ilk filmlerin esasinda cizgi dururdu Filmin sonraki inkisafi fotoqrafiya ile bagli idi Yozef Niepse isigin mueyyen sethde saxlanmasi usulunu inkisaf etdirdikden sonra Luiz Daqurr bu sahede ireliye dogru daha bir addim ataraq 1839 cu ilde ozunun Daqurretopiya qurgusunu duzeldir Bununla da ilk defe olaraq tebietin eksini almaq mumkun olmusdur Daqurrotopiya esyanin metal uzerinden foto pozitividir Filmlerin cekilisine qeder hele cox texniki maneeler aradan qaldirilmali idi Ayrica sekil ucun tetbiq olunan isiqlandirma vaxti cox uzun idi Bu sahede donus 1872 ci ilde fotoqraf Edvard Meybridj terefinden atin hereketini cekmesi ile bas verir Sonralar Ernst Kolraus 1890 ci ilde Rayn etrafinda ozu duzeltdiyi xronofotoqrafla ardicil sekiller cekir Alman ixtiracisi Ottomar Ansuts ve fransiz Etinne Marey duzeltdikleri tez oxuyan elektrik qurgu ile bu sahede ireliye dogru novbeti addimi atmis olurlar 1893 cu ilde Mareyin assistenti Demeni fotoxronoqrafiya qurgusuna patent alir Fransiz Luiz Le Prins Ingilterede ilk birobyektivli film kamerasini duzeldir 1888 ci ilde o bu kamera ile sekiller cekir bunlara artiq film demek mumkun idi Luiz Le Prinsin ixtirasi ile tanis olmayan Vilyam Dikson 1891 ci ilde Tomas Edisonun muessisesinde kineskop ve kinemotoqrafi ixtira edir Bu qurguda selluloid film lentleri obyektivin qarsisindan kecirile bilirdi Ancaq bu kineskopdan yalniz bir neferin istifadesi mumkun idi Kinematoqrafiyanin banilerinden biri Lumyer qardaslari olmusdur Lui Lumyer ve Ogust Lumyer qardaslari 1895 ci ilde Hereket eden fotoqraf cekilisi ve proyeksiyasi ucun kinoaparat ixtira edirler Sonradan hemin kinoapparat Kinematoqraf ve ya Sinmatoqraf adlandirildi Ilk pullu kinoseans acilisi 28 dekabr 1895 ci ilde Parisde Lumyer qardaslari terefinden heyata kecirilmisdir Bu seanslarda natura seklinde cekilen qisametrajli filmler gosterilirdi Bu qisametrajli filmlerde musiqi sesleri xususile secilirdi 1907 ci ilde Lumyer qardaslari rengli fotoqraf adlandirilan Avtoxrom aparati kesf etmisdiler Hemcinin baxFilm KinoteatrIstinadlarMoore Harris C Production Problems Cinematography Journal of the University Film Producers Association 1949 accessdate missing url World s first colour film footage viewed for first time BBC News 2022 04 25 tarixinde Istifade tarixi 2018 03 13 Baker T Thorne New Developments in Colour Photography Journal of the Royal Society of Arts 1932 accessdate missing url Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 10 ҹilddә V ҹild Italiјa Kuba Baky Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasynyn Bash Redaksiјasy Bash redaktor Ҹ B Guliјev 1981 S 381 Baker T Thorne New Developments in Colour Cinematography Journal of the Royal Society of Arts 1932 accessdate missing url La premiere seance publique payante Institut Lumiere 12 sentyabr 2005 at the Wayback Machine Louis Lumiere 83 A Screen Pioneer Credited in France With The Invention of Motion Picture The New York Times 7 June 1948 6 November 2012 tarixinde Istifade tarixi 29 April 2008 EdebiyyatK V Vendrovskij Vy nazhimaete na knopku my delaem ostalnoe rus Himiya i zhizn zhurnal 1988 11 S 30 37 ISSN 0130 5972 Zhorzh Sadul Vseobshaya istoriya kino V A Ryazanova M Iskusstvo 1958 T 1 611 s Istoriya zarubezhnogo kino v 3 t M 1965 1981 Kino Enciklopedicheskij slovar M Sovetskaya enciklopediya 1987 Parkinson D Kino M 1996 B N Konoplyov Osnovy filmoproizvodstva V S Bogatova 2 e izd M Iskusstvo 1975 448 s 5000 ekz Goldovskij E M Osnovy kinotehniki L O Ejsymont M Iskusstvo 1965 636 s Velikij Kinemo Katalog sohranivshihsya igrovyh filmov Rossii 1908 1919 sost V Ivanova V Mylnikova S Skovorodnikova Yu Civyan R Yangirov M Novoe literaturnoe obozrenie 2002 568 s ISBN 5 86793 155 2 Musskij I A 100 velikih otechestvennyh kinofilmov M Veche 2005 480 s ISBN 5 9533 0863 9 Musskij I A 100 velikih zarubezhnyh filmov M Veche 2008 480 s ISBN 978 5 9533 2750 3 Kudryavcev S V 3500 Kniga kinorecenzij V 2 t SPb Pechatnyj Dvor 2008 ISBN 978 5 9901318 3 5 Lursell Zh Avtorskaya enciklopediya filmov Dictionnaire du cinema Les films M Rosebud Publishing 2009 ISBN 978 5 904175 02 3 Yangirov R M Raby Nemogo Ocherki istoricheskogo byta russkih kinematografistov za rubezhom 1920 1930 e gody M Russkij put 2008 496 s 3000 ekz ISBN 978 5 98854 005 2 Yangirov R M Hronika kinematograficheskoj zhizni russkogo zarubezhya v 2 t T 1 1918 1929 T 2 1930 1980 predisl podgot teksta Z M Zevinoj spravochn apparat Z M Zevinoj T P Suhman M Knizhnica Russkij put 2010 544 640 s ISBN 978 5 85887 385 3 Yangirov R M Drugoe kino Stati po istorii otechestvennogo kino pervoj treti XX veka sost i avt predisl A I Rejtblat M Novoe literaturnoe obozrenie 2011 416 s Kinoteksty ISBN 978 5 86793 858 1 Vsya kinematografiya Nastolnaya adresnaya i spravochnaya kniga red C Yu Suliminskij M Zhak Chibrario de Goden 1916 192 80 s Xarici kecidler Kino portaliVikianbarda Kinematoqraf ile elaqeli mediafayllar var at Kodak Burns Paul The History of the Discovery of Cinematography Kino v kataloge ssylok Open Directory Project dmoz rus Kino tarixi statya iz enciklopedii Krugosvet rus Internet arhiv zhurnala Iskusstvo kino rus Internet arhiv zhurnala Kinovedcheskie zapiski rus Internet arhiv zhurnala Seans rus Zhurnal Sight amp Sound Britanskogo kinoinstituta ing