Nəsrəddin Murad Xan (1904, Buynaksk, Dağıstan MSSR – 15 oktyabr 1970, Lahor) — Rusiya imperiyasında anadan olmuş qumuq əsilli pakistanlı memar və mülki mühəndis. O, dizayn etdiyi Pakistanın milli abidəsi olan Minar-e-Pakistana görə məşhurlaşmışdır. O, həmçinin Lahordakı Qaddafi stadionunun, xeyli sayda digər seçilən bina və tikililərin müəllifidir.
Nəsrəddin Muradxan | |
---|---|
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 1904 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 15 oktyabr 1970 |
Vəfat yeri | |
Vəfat səbəbi | ürək tutması |
Dəfn yeri | |
Vətəndaşlığı | |
Təhsili |
|
İşləri və nailiyyətləri | |
Mükafatları |
Həyatı
Erkən dövrü
Muradxan 1904-cü ildə Şimali Qafqazın Buynaksk bölgəsində türk müsəlman ailəsində anadan olmuşdur və türk qumuq tayfasına mənsub olmuşdur. Buynaksk o dövrdə Rusiya imperiyası ərazisinə daxil idi, indi isə Rusiya Federasiyasına daxildir. 1930-cu ildə o, Leninqrad Dövlət Universitetinin Memarlıq fakültəsinin Şəhər Planlama və Mülki Mühəndislik ixtisasını bitirmişdir. Bu universitet indi Peterburq Dövlət Universiteti adlandırılır. Daha sonralar o, müxtəlif elmi dərəcələrini də bu universitetdən almışdır.
Sürgün
Muradxan müsəlman Qafqazı Sovet hakimiyyətindən qurtarmağı arzulayırdı. Buna görə də, həyatı barədə narahat olduqdan sonra Dağıstandan qaçmağa məcbur oldu və Almaniyaya getdi. O, burada 1944-cü ilə qədər qaldı. O, müharibə bitdikdən sonra Berlində BMT tərəfindən yaradılmış qaçqın düşərgəsində qalmış, sonradan Mittenvalda köçmüş və burada 1946-cı ildə türk qaçqını olan Həmidə Akmut ilə ailə həyatı qurmuşdur.
Pakistan
Muradxan Qərbi Almaniyada 6 il mühacirətdə olduqdan sonra 1950-ci ildə ailəsi ilə birlikdə Pakistana köçdü.
Ölümü
Muradxan 15 oktyabr 1970-ci ildə ürəy tutmasından vəfat etmişdir.
Peşəkar kareyerası
1930-cu ilə qədər Muradxan Dağıstan və Leninqradda müxtəlif vəzifələr tutmuşdu. O, Stalin tərəfindən başladılan "Mühəndislər işi" zamanı həbs edilmiş, lakin 1940-cı ilin fevralında azadlığa buraxılaraq Şimali Qafqaz Layihə Fondunun Pyatiqorsk şəhərindəki filialında baş mühəndis kimi çalışmağa başlamışdır. O, sonradan bu müəssisənin Ukraynanın Voroşilovsk şəhərindəki filialının baş mühəndisi və direktoru kimi çalışmışdır. O, bu vəzifədə 1942-ci ilin avqustuna qədər qalmışdır. Muradxan Sovet İttifaqında Lenin Memorialı da daxil olmaqla, bir çox layihəni planlamış və dizayn etmişdir.Pakistana miqrasiya etdikdən sonra o, müxtəlif vəzifələrdə çalışmışdır. Sonradan xüsusi memar kimi təyin edilərək, Niştar xəstəxanasının və Niştar Tibb Kollecinin binalarını dizayn etmişdir. Əlavə olaraq, o, Manşehra Əqli Xəstəliklər Xəstəxanasının, Sahala Polis Təlim Kollecinin, Sinkleyr Xristian Kollecinin, Qaddafi stadionunun (1959-cu ildə tamamlanmışdır və hal-hazırda Lahor stadionu adlandırılır), Faysalabadda Tekstil Kollecinin binalarını dizayn etmiş və tikintilərinə rəhbərlik etmişdir. Bu siyahı çox genişdir.
Minar-e Pakistan
Muradxanın ən çox sevilən və yaddaşlarda qalan dizaynı Minar-e Pakistan abidəsidir. Bu abidə Lahor şəhərindəki Minto parkda (indiki İqbal parkı) yerləşir. Minar-e Pakistanın təməl qoyma mərasimi 1960-cı ilin 23 martında edilmişdir. Deyilənlərə görə, prezident Əyyub Xan Muradxanı otağına çağırmış, doldurma qələmini cibindən çıxararaq masaya qoymuş və "mənə belə bir bina tik demişdir".
Muradxan tikintiyə və dizayna rəhbərlik etməyə çox həvəsli idi. O, tez-tez tikinti yerini ziyarət edir, tikinti materialları ilə tanış olur və keyfiyyəti yoxlayırdı. O, özünün gördüyü işlərə görə almalı olduğu əməkhaqqını almamış, əvəzinə həmin məbləği Minar-e Pakistanın tikilməsi üçün qurulan yardım fonduna bağışlamışdır. Tikinti təqribən 8 il davam etdi və 31 oktyabr 1968-ci ildə tamamlandı. Tikinti ümumilikdə 7.5 milyon dollara başa gəlmişdir.
Mükafatları
Muradxanın xidmətlərinin təqdiri olaraq Pakistanın prezidenti general Əyyub Xan 1963-cü ildə ona "Tamğa-i İmtiyaz" mükafatını vermişdir.
Fikirləri və irsi
Muradxanın fikrinə görə hər bir bölgənin yerli baş memarı olmalı idi. O, həmçinin islami memarlığın tərəfdarı idi və ona görə, bu üslub pakistanlı memarlığının milli xarakterində qorunmalı idi.
Qalereya
- Minar-e-Pakistan gecə
- Lahordakı Forman Xristian Kollecindəki Sinkleyr Zalı
- Lahordakı Qaddafi stadionu
Həmçinin bax
Mənbə
Ədəbiyyat
- Artasia, Artasia, AICA Regional Secretariat for South Asia and the Far East, 1965, 30–31, İstifadə tarixi: 13 January 2014,
Mr. Nasreddin Murat Khan wondered why there were no chief architects or separate architects for corporations and major municipal committees. He had been moving around in many parts of the world and could state from personal knowledge that architects did exist in other countries for such local bodies He was of the view that the government should immediately take note of this necessity and arrange the creation of these posts in the corporations and at least in the principal municipalities... Mr. Nasreddin Murat Khan emphasised the retention of a national character in our architecture and said that we were a Muslim community stretching from north-west Africa to the Far East. It should be possible to achieve a certain uniformity of approach towards well-defined features of Muslim architecture as such, even though some of these features may no longer be necessary or relevant, and could be dispensed with.
- Biographical Encyclopedia of Pakistan, Biographical Encyclopedia of Pakistan, Biographical Research Institute, Pakistan, for International Publishers (Pakistan), 1970, səh. 703, İstifadə tarixi: 13 January 2014,
Nasreddin Murat Khan, T.I. ; graduated from the Institute of Architects-Town Planners and Civil Engineers, University of Leningrad (U. S. S. R.) 193fj; is holding degrees in Architecture-Town Planning and in Civil Engineering ; was awarded Tamgha-i-Imtiaz by the President ENGINEERING & ARCHITECTURE (PART II) 703.
- DAWN, Remembrance: The man behind the masterpiece, 22 March 2009, İstifadə tarixi: 6 January 2014
- Express Tribune, Flashback: The forgotten architect, 14 August 2014, İstifadə tarixi: 14 August 2014
- Saud, Saad, "Four noted personalities who adopted Pakistan as their motherland", The Express Tribune, 13 June 2015, İstifadə tarixi: 14 June 2015
- F.C. College, January 150 Quiz Answers, 30 January 2014, İstifadə tarixi: 14 February 2014
- The Nation, FC College gets a postage stamp, 10 June 2014, İstifadə tarixi: 20 May 2015
- The Friday Times, The making of Minar-e-Pakistan, Lahore (circa 1965), 27 March 2015, İstifadə tarixi: 20 May 2015
- Jafari, Aqeel Abbas, Pakistan Chronicle (urdu) (1st), 94/1, 26th St., Ph. 6, Defence Housing Authority, Karachi: Virsa Publications, 2010, 171, 198, 216, 225, 273, 320, ISBN
- Nai Baat, , 2013, 12 January 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 12 January 2014
- Samiuddin, Osman, The Unquiet Ones: A History of Pakistan Cricket, HarperCollins Publishers India, 15 November 2014, ISBN , İstifadə tarixi: 20 May 2015,
The main attraction of the park now, the Minar-e-Pakistan, commemorates that resolution... It was completed in 1968, a result mostly of the efforts of Nasreddin Murat Khan, a Pakistani of Russian descent who had been part of one of Stalin's many purges.
İstinadlar
- Jafari, 2010
- Dawn, 2009
- Nai Baat, 2013
- "Nasreddin Murat-Khan (1904-1970) - Google Arts & Culture". Google Cultural Institute (ingilis). 2020-10-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-11-01.
- Biography, 1970
- F.C. College, 2014
- The Nation, 2014
- Samiuddin, 2014
- Express Tribune, 2014
- The Friday Times, 2015
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nesreddin Murad Xan 1904 Buynaksk Dagistan MSSR 15 oktyabr 1970 Lahor Rusiya imperiyasinda anadan olmus qumuq esilli pakistanli memar ve mulki muhendis O dizayn etdiyi Pakistanin milli abidesi olan Minar e Pakistana gore meshurlasmisdir O hemcinin Lahordaki Qaddafi stadionunun xeyli sayda diger secilen bina ve tikililerin muellifidir Nesreddin MuradxanSexsi melumatlarDogum tarixi 1904Dogum yeri Buynaksk Dagistan MSSR RSFSRVefat tarixi 15 oktyabr 1970 1970 10 15 Vefat yeri Lahor Pencab PakistanVefat sebebi urek tutmasiDefn yeri LahorVetendasligi Pakistan SSRI Britaniya Hindistani Rusiya imperiyasiTehsili Leninqrad Dovlet Universiteti 1930 Isleri ve nailiyyetleriMukafatlariHeyatiErken dovru Muradxan 1904 cu ilde Simali Qafqazin Buynaksk bolgesinde turk muselman ailesinde anadan olmusdur ve turk qumuq tayfasina mensub olmusdur Buynaksk o dovrde Rusiya imperiyasi erazisine daxil idi indi ise Rusiya Federasiyasina daxildir 1930 cu ilde o Leninqrad Dovlet Universitetinin Memarliq fakultesinin Seher Planlama ve Mulki Muhendislik ixtisasini bitirmisdir Bu universitet indi Peterburq Dovlet Universiteti adlandirilir Daha sonralar o muxtelif elmi derecelerini de bu universitetden almisdir Surgun Muradxan muselman Qafqazi Sovet hakimiyyetinden qurtarmagi arzulayirdi Buna gore de heyati barede narahat olduqdan sonra Dagistandan qacmaga mecbur oldu ve Almaniyaya getdi O burada 1944 cu ile qeder qaldi O muharibe bitdikden sonra Berlinde BMT terefinden yaradilmis qacqin dusergesinde qalmis sonradan Mittenvalda kocmus ve burada 1946 ci ilde turk qacqini olan Hemide Akmut ile aile heyati qurmusdur Pakistan Muradxan Qerbi Almaniyada 6 il muhaciretde olduqdan sonra 1950 ci ilde ailesi ile birlikde Pakistana kocdu Olumu Muradxan 15 oktyabr 1970 ci ilde urey tutmasindan vefat etmisdir Pesekar kareyerasi1930 cu ile qeder Muradxan Dagistan ve Leninqradda muxtelif vezifeler tutmusdu O Stalin terefinden basladilan Muhendisler isi zamani hebs edilmis lakin 1940 ci ilin fevralinda azadliga buraxilaraq Simali Qafqaz Layihe Fondunun Pyatiqorsk seherindeki filialinda bas muhendis kimi calismaga baslamisdir O sonradan bu muessisenin Ukraynanin Vorosilovsk seherindeki filialinin bas muhendisi ve direktoru kimi calismisdir O bu vezifede 1942 ci ilin avqustuna qeder qalmisdir Muradxan Sovet Ittifaqinda Lenin Memoriali da daxil olmaqla bir cox layiheni planlamis ve dizayn etmisdir Pakistana miqrasiya etdikden sonra o muxtelif vezifelerde calismisdir Sonradan xususi memar kimi teyin edilerek Nistar xestexanasinin ve Nistar Tibb Kollecinin binalarini dizayn etmisdir Elave olaraq o Mansehra Eqli Xestelikler Xestexanasinin Sahala Polis Telim Kollecinin Sinkleyr Xristian Kollecinin Qaddafi stadionunun 1959 cu ilde tamamlanmisdir ve hal hazirda Lahor stadionu adlandirilir Faysalabadda Tekstil Kollecinin binalarini dizayn etmis ve tikintilerine rehberlik etmisdir Bu siyahi cox genisdir Minar e Pakistan Muradxanin en cox sevilen ve yaddaslarda qalan dizayni Minar e Pakistan abidesidir Bu abide Lahor seherindeki Minto parkda indiki Iqbal parki yerlesir Minar e Pakistanin temel qoyma merasimi 1960 ci ilin 23 martinda edilmisdir Deyilenlere gore prezident Eyyub Xan Muradxani otagina cagirmis doldurma qelemini cibinden cixararaq masaya qoymus ve mene bele bir bina tik demisdir Muradxan tikintiye ve dizayna rehberlik etmeye cox hevesli idi O tez tez tikinti yerini ziyaret edir tikinti materiallari ile tanis olur ve keyfiyyeti yoxlayirdi O ozunun gorduyu islere gore almali oldugu emekhaqqini almamis evezine hemin meblegi Minar e Pakistanin tikilmesi ucun qurulan yardim fonduna bagislamisdir Tikinti teqriben 8 il davam etdi ve 31 oktyabr 1968 ci ilde tamamlandi Tikinti umumilikde 7 5 milyon dollara basa gelmisdir MukafatlariMuradxanin xidmetlerinin teqdiri olaraq Pakistanin prezidenti general Eyyub Xan 1963 cu ilde ona Tamga i Imtiyaz mukafatini vermisdir Fikirleri ve irsiMuradxanin fikrine gore her bir bolgenin yerli bas memari olmali idi O hemcinin islami memarligin terefdari idi ve ona gore bu uslub pakistanli memarliginin milli xarakterinde qorunmali idi QalereyaMuradxanin fealiyyetinin numuneleri Minar e Pakistan gece Lahordaki Forman Xristian Kollecindeki Sinkleyr Zali Lahordaki Qaddafi stadionuHemcinin baxQumuqlarMenbeEdebiyyat Artasia Artasia AICA Regional Secretariat for South Asia and the Far East 1965 30 31 Istifade tarixi 13 January 2014 Mr Nasreddin Murat Khan wondered why there were no chief architects or separate architects for corporations and major municipal committees He had been moving around in many parts of the world and could state from personal knowledge that architects did exist in other countries for such local bodies He was of the view that the government should immediately take note of this necessity and arrange the creation of these posts in the corporations and at least in the principal municipalities Mr Nasreddin Murat Khan emphasised the retention of a national character in our architecture and said that we were a Muslim community stretching from north west Africa to the Far East It should be possible to achieve a certain uniformity of approach towards well defined features of Muslim architecture as such even though some of these features may no longer be necessary or relevant and could be dispensed with Biographical Encyclopedia of Pakistan Biographical Encyclopedia of Pakistan Biographical Research Institute Pakistan for International Publishers Pakistan 1970 seh 703 Istifade tarixi 13 January 2014 Nasreddin Murat Khan T I graduated from the Institute of Architects Town Planners and Civil Engineers University of Leningrad U S S R 193fj is holding degrees in Architecture Town Planning and in Civil Engineering was awarded Tamgha i Imtiaz by the President ENGINEERING amp ARCHITECTURE PART II 703 DAWN Remembrance The man behind the masterpiece 22 March 2009 Istifade tarixi 6 January 2014 Express Tribune Flashback The forgotten architect 14 August 2014 Istifade tarixi 14 August 2014 Saud Saad Four noted personalities who adopted Pakistan as their motherland The Express Tribune 13 June 2015 Istifade tarixi 14 June 2015 F C College January 150 Quiz Answers 30 January 2014 Istifade tarixi 14 February 2014 The Nation FC College gets a postage stamp 10 June 2014 Istifade tarixi 20 May 2015 The Friday Times The making of Minar e Pakistan Lahore circa 1965 27 March 2015 Istifade tarixi 20 May 2015 Jafari Aqeel Abbas Pakistan Chronicle urdu 1st 94 1 26th St Ph 6 Defence Housing Authority Karachi Virsa Publications 2010 171 198 216 225 273 320 ISBN 9789699454004 Nai Baat 2013 12 January 2014 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 12 January 2014 Samiuddin Osman The Unquiet Ones A History of Pakistan Cricket HarperCollins Publishers India 15 November 2014 ISBN 9789350298022 Istifade tarixi 20 May 2015 The main attraction of the park now the Minar e Pakistan commemorates that resolution It was completed in 1968 a result mostly of the efforts of Nasreddin Murat Khan a Pakistani of Russian descent who had been part of one of Stalin s many purges Istinadlar Jafari 2010 Dawn 2009 Nai Baat 2013 Nasreddin Murat Khan 1904 1970 Google Arts amp Culture Google Cultural Institute ingilis 2020 10 14 tarixinde Istifade tarixi 2018 11 01 Biography 1970 F C College 2014 The Nation 2014 Samiuddin 2014 Express Tribune 2014 The Friday Times 2015