Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Azərbaycanın sənayesi — statistika məcmuəsinə son illərdə Azərbaycan Respublikası sənayesinin işini xarakterizə edən əsas statistik məlumatlar daxil edilmişdir. Məcmuədə sənaye sektorunun - “mədənçıxarma sənayesi”, “emal sənayesi”, “elektrik enerjisi, qaz, buxar istehsalı, bölüşdürülməsi və təchizatı” və “su təchizatı, tullantıların təmizlənməsi və emalı” kimi fəaliyyət növləri əhatə olunur. Sənayenin ölkə iqtisadiyyatında yeri, istehsal edilmiş məhsulun həcmi, məhsul istehsalına çəkilən xərclər, əsas fondlar, sənayedə çalışan işçilərin sayı və onların orta aylıq əmək haqqı, regionlar üzrə sənayenin əsas göstəriciləri, natura ifadəsində məhsul istehsalı və digər əsas göstəricilər üzrə statistik məlumatlar verilmişdir. Bundan əlavə, məcmuəyə Azərbaycan sənayesinin dünya və MDBölkələrinin sənayesi ilə müqayisə etmək imkanını verən müxtəlif cədvəllər daxil edilmişdir.
Haqqında
1848-ci ildə dünyada ilk dəfə baş verən Bakıda neft quyusunun sənaye üsulu ilə qazılması Azərbaycanda sənayeləşmənin başlanğıcını qeyd etdi. XIX əsrin ikinci yarısında neft hasilatı həcminin sürətlə artması bu prosesi stimullaşdırdı, nəticədə neftlə əlaqəli sənaye sektorları və infrastruktur quruldu. Əsrin ortalarında sənayeləşmə Azərbaycan bölgələrinə yayılmağa başladı və bu zaman yeni sənaye şəhərləri quruldu.
1970-1980-ci illərdə sənayenin inkişafı üçün genişmiqyaslı investisiyalar ayrıldı. Bir çox iri sənaye müəssisələri quruldu, insan kapitalının inkişafı siyasəti ilə birlikdə Azərbaycan iqtisadiyyatına yeni sənaye sahələri daxil edildi. Nəticədə, sənayenin şaxələndirilməsi prosesi güclü təkan aldı. Təəssüf ki, Sovet İttifaqının dağılmasından sonra baş verən böhran sənayeyə də öz mənfi təsirini göstərdi. Nəticədə sənaye məhsullarının həcmi və müxtəlifliyi hərtərəfli azaldı. Buna baxmayaraq, siyasi və sabitliyin müvəffəqiyyətlə bərpası 1997-ci ildə yenidən böyüməyə başlayan Azərbaycan sənayesinin vəziyyətini yaxşılaşdırdı. Müstəqillik dövründə Azərbaycan neft və qaz sektoruna böyük həcmdə xarici sərmayə cəlb etdi və bu da digərlərinin canlanmasına əhəmiyyətli töhfə verdi. sənaye sahələri. O dövrdə sənaye müəssisələrinin əksəriyyəti bazar iqtisadiyyatına keçid siyasətinin bir hissəsi olaraq özəlləşdirildi. Bu tədbirlər Azərbaycan sənayesinin yeni bir inkişafında həlledici oldu.
Göstəricilər
2003-cü ildən bəri sürətlənmiş sənaye artımı müşahidə olunur. Sektor üçün həyati əhəmiyyət kəsb edən enerji təchizatı məsələlərinin həlli üçün təsirli tədbirlər görülmüşdür. Azərbaycan təbii qaz və elektrik enerjisi idxalçısından xalis ixracatçıya çevrildi və infrastruktur baxım sahələrini hərtərəfli inkişaf etdirə bildi. Son illərdə strateji layihələrə dövlət sərmayəsi qoyuldu, əlverişli investisiya mühiti yaradıldı və güzəştli şərtlərlə özəl biznes layihələrinin maliyyələşdirilməsi və bu kimi layihələrdə dövlətin iştirakı reallaşdırıldı. Nəticədə 2014-cü ildə sənaye məhsullarının həcmi 32,1 milyard manata çatdı və sənaye sektoruna əsas kapitala qoyulan investisiyalar ümumi həcmdə 43,1% payı ilə 7,6 milyard manatı üstələdi.
Bu investisiyaların 56% -ni xarici investisiyalar təşkil edir. Artıq Azərbaycan sənayenin inkişafı üçün zəruri olan hər bir şəraitdən istifadə edir: əlverişli işgüzar və investisiya mühiti, insan kapitalı, institusional potensial, bərpa olunan enerji və nəqliyyat infrastrukturu, xammal ehtiyatları, xarici bazarlara asan giriş və nəhəng maliyyə imkanları.
Dövlət proqramı
“Azərbaycanda sənayenin inkişafına dair 2015-2020-ci illər üçün Dövlət Proqramı” nın icrası çərçivəsində bir sıra mühüm tədbirlər keçirildi və 2015-ci ildə sənaye sahəsində qazanılan nailiyyətlər qeyd edildi. Ən diqqət çəkən məqam Neftçala Sənaye Saytının yaradılması oldu , və Qaradağ SənayeParkı. Bu gün sənaye şaxələndirilməsinin məqsədi iqtisadiyyatın aşağıdakı əsas aspektlərinə yönəldilmişdir. Bunlara sənaye modernləşdirilməsi (xüsusən struktur təkmilləşdirmələri), qeyri-neft sənayesinin ixrac rəqabət qabiliyyətinin artırılması, və yüksək texnoloji istehsal texnikalarının istifadəsinin artırılması, yüksək ixtisaslı mütəxəssislərin hazırlanmasının artırılması və dövlət dəstəyi mexanizmlərinin təmin edilməsi daxildir. Qeyd etmək lazımdır ki, sahibkarlar üçün müxtəlif stimulları özündə cəmləşdirən sənaye parklarının yaradılması xarici investorlara yeni imkanlar açır və investisiyaların axınının artmasına səbəb olur.
Əsas məhsullar
- Qazolin
- Dizel yanacağı,
- Neft lubrikanları,
- Neft bitünləri,
- Propilen,
- Polietilen,
- Yodin,
Təhlükəsizlik
Azərbaycanda ilk kimyəvi istehsal yeri 1879-cu ildə Bakıda açılmış sulfat turşusu zavodu idi. Daha üç oxşar zavod 1883, 1885 və 1889-cu illərdə istehsalına başlamışdır. Neft və qazla zəngin bir ölkə olaraq, Azərbaycan yuxarı və orta hasilatı inkişaf etdirdi. . Bu dəyər zəncirini aşağı axınla istehsal etmək və kənd təsərrüfatında, inşaat, qablaşdırma, avtomobil və fərdi qulluq baxımlarında istifadə olunan kimyəvi maddələrin istehsalını stimullaşdırmaq üçün 2011-ci ildə Sumqayıt Kimya Sənaye Parkı yaradıldı. Sakinlərinə vergi güzəştləri, qapalı xammalın mövcudluğu, kommunal xidmətlərə qoşma və əsaslı çıxış imkanları daxil olmaqla bir sıra üstünlükləri təklif edir. Bölgədəki kimyəvi maddələrin istehsalçısı və ixracatçısı 4 böyük kimyəvi zavodu bir çətir altında birləşdirir.
Bundan əlavə, ARDNŞ Sumqayıt Kimya Sənaye Parkında "SOCAR-Polimer" zavodu təsis etdi. Orada hər il Kanada və Avstriya texnologiyaları əsasında 150 min ton ton polipropilen və 50 min ton yüksək təzyiqli polietilen istehsalı planlaşdırılır. Yeni Neft-Qaz Emalı və Neft-Kimya Kompleksi fəaliyyətə başladı. Kompleksin aşağıdakı əsas bölmələrdən ibarət olacağı proqnozlaşdırılır: Qaz emalı zavodu, Neft emalı zavodu, Neft-kimya zavodu və Elektrik təchizatı bölməsi. Neft-qaz emalı və neft-kimya kompleksinin ərazisi 2020-ci ildə istifadəyə veriləcəkdir. Birinci mərhələdə sənaye gücü 10 milyard kubmetr olan qaz emalı kompleksi tikiləcəkdir. Sonrakı mərhələdə iki əsas istehsal bölməsi istifadəyə veriləcək: neft-kimya kompleksi və neft emalı zavodu
Mənbə
Azərbaycan Sənayesi 2019-12-28 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Azerbaycanin senayesi statistika mecmuesine son illerde Azerbaycan Respublikasi senayesinin isini xarakterize eden esas statistik melumatlar daxil edilmisdir Mecmuede senaye sektorunun medencixarma senayesi emal senayesi elektrik enerjisi qaz buxar istehsali bolusdurulmesi ve techizati ve su techizati tullantilarin temizlenmesi ve emali kimi fealiyyet novleri ehate olunur Senayenin olke iqtisadiyyatinda yeri istehsal edilmis mehsulun hecmi mehsul istehsalina cekilen xercler esas fondlar senayede calisan iscilerin sayi ve onlarin orta ayliq emek haqqi regionlar uzre senayenin esas gostericileri natura ifadesinde mehsul istehsali ve diger esas gostericiler uzre statistik melumatlar verilmisdir Bundan elave mecmueye Azerbaycan senayesinin dunya ve MDBolkelerinin senayesi ile muqayise etmek imkanini veren muxtelif cedveller daxil edilmisdir Haqqinda1848 ci ilde dunyada ilk defe bas veren Bakida neft quyusunun senaye usulu ile qazilmasi Azerbaycanda senayelesmenin baslangicini qeyd etdi XIX esrin ikinci yarisinda neft hasilati hecminin suretle artmasi bu prosesi stimullasdirdi neticede neftle elaqeli senaye sektorlari ve infrastruktur quruldu Esrin ortalarinda senayelesme Azerbaycan bolgelerine yayilmaga basladi ve bu zaman yeni senaye seherleri quruldu 1970 1980 ci illerde senayenin inkisafi ucun genismiqyasli investisiyalar ayrildi Bir cox iri senaye muessiseleri quruldu insan kapitalinin inkisafi siyaseti ile birlikde Azerbaycan iqtisadiyyatina yeni senaye saheleri daxil edildi Neticede senayenin saxelendirilmesi prosesi guclu tekan aldi Teessuf ki Sovet Ittifaqinin dagilmasindan sonra bas veren bohran senayeye de oz menfi tesirini gosterdi Neticede senaye mehsullarinin hecmi ve muxtelifliyi herterefli azaldi Buna baxmayaraq siyasi ve sabitliyin muveffeqiyyetle berpasi 1997 ci ilde yeniden boyumeye baslayan Azerbaycan senayesinin veziyyetini yaxsilasdirdi Musteqillik dovrunde Azerbaycan neft ve qaz sektoruna boyuk hecmde xarici sermaye celb etdi ve bu da digerlerinin canlanmasina ehemiyyetli tohfe verdi senaye saheleri O dovrde senaye muessiselerinin ekseriyyeti bazar iqtisadiyyatina kecid siyasetinin bir hissesi olaraq ozellesdirildi Bu tedbirler Azerbaycan senayesinin yeni bir inkisafinda helledici oldu Gostericiler 2003 cu ilden beri suretlenmis senaye artimi musahide olunur Sektor ucun heyati ehemiyyet kesb eden enerji techizati meselelerinin helli ucun tesirli tedbirler gorulmusdur Azerbaycan tebii qaz ve elektrik enerjisi idxalcisindan xalis ixracatciya cevrildi ve infrastruktur baxim sahelerini herterefli inkisaf etdire bildi Son illerde strateji layihelere dovlet sermayesi qoyuldu elverisli investisiya muhiti yaradildi ve guzestli sertlerle ozel biznes layihelerinin maliyyelesdirilmesi ve bu kimi layihelerde dovletin istiraki reallasdirildi Neticede 2014 cu ilde senaye mehsullarinin hecmi 32 1 milyard manata catdi ve senaye sektoruna esas kapitala qoyulan investisiyalar umumi hecmde 43 1 payi ile 7 6 milyard manati usteledi Bu investisiyalarin 56 ni xarici investisiyalar teskil edir Artiq Azerbaycan senayenin inkisafi ucun zeruri olan her bir seraitden istifade edir elverisli isguzar ve investisiya muhiti insan kapitali institusional potensial berpa olunan enerji ve neqliyyat infrastrukturu xammal ehtiyatlari xarici bazarlara asan giris ve neheng maliyye imkanlari Dovlet proqrami Azerbaycanda senayenin inkisafina dair 2015 2020 ci iller ucun Dovlet Proqrami nin icrasi cercivesinde bir sira muhum tedbirler kecirildi ve 2015 ci ilde senaye sahesinde qazanilan nailiyyetler qeyd edildi En diqqet ceken meqam Neftcala Senaye Saytinin yaradilmasi oldu ve Qaradag SenayeParki Bu gun senaye saxelendirilmesinin meqsedi iqtisadiyyatin asagidaki esas aspektlerine yoneldilmisdir Bunlara senaye modernlesdirilmesi xususen struktur tekmillesdirmeleri qeyri neft senayesinin ixrac reqabet qabiliyyetinin artirilmasi ve yuksek texnoloji istehsal texnikalarinin istifadesinin artirilmasi yuksek ixtisasli mutexessislerin hazirlanmasinin artirilmasi ve dovlet desteyi mexanizmlerinin temin edilmesi daxildir Qeyd etmek lazimdir ki sahibkarlar ucun muxtelif stimullari ozunde cemlesdiren senaye parklarinin yaradilmasi xarici investorlara yeni imkanlar acir ve investisiyalarin axininin artmasina sebeb olur Esas mehsullarQazolin Dizel yanacagi Neft lubrikanlari Neft bitunleri Propilen Polietilen Yodin TehlukesizlikAzerbaycanda ilk kimyevi istehsal yeri 1879 cu ilde Bakida acilmis sulfat tursusu zavodu idi Daha uc oxsar zavod 1883 1885 ve 1889 cu illerde istehsalina baslamisdir Neft ve qazla zengin bir olke olaraq Azerbaycan yuxari ve orta hasilati inkisaf etdirdi Bu deyer zencirini asagi axinla istehsal etmek ve kend teserrufatinda insaat qablasdirma avtomobil ve ferdi qulluq baximlarinda istifade olunan kimyevi maddelerin istehsalini stimullasdirmaq ucun 2011 ci ilde Sumqayit Kimya Senaye Parki yaradildi Sakinlerine vergi guzestleri qapali xammalin movcudlugu kommunal xidmetlere qosma ve esasli cixis imkanlari daxil olmaqla bir sira ustunlukleri teklif edir Bolgedeki kimyevi maddelerin istehsalcisi ve ixracatcisi 4 boyuk kimyevi zavodu bir cetir altinda birlesdirir Bundan elave ARDNS Sumqayit Kimya Senaye Parkinda SOCAR Polimer zavodu tesis etdi Orada her il Kanada ve Avstriya texnologiyalari esasinda 150 min ton ton polipropilen ve 50 min ton yuksek tezyiqli polietilen istehsali planlasdirilir Yeni Neft Qaz Emali ve Neft Kimya Kompleksi fealiyyete basladi Kompleksin asagidaki esas bolmelerden ibaret olacagi proqnozlasdirilir Qaz emali zavodu Neft emali zavodu Neft kimya zavodu ve Elektrik techizati bolmesi Neft qaz emali ve neft kimya kompleksinin erazisi 2020 ci ilde istifadeye verilecekdir Birinci merhelede senaye gucu 10 milyard kubmetr olan qaz emali kompleksi tikilecekdir Sonraki merhelede iki esas istehsal bolmesi istifadeye verilecek neft kimya kompleksi ve neft emali zavoduMenbeAzerbaycan Senayesi 2019 12 28 at the Wayback Machine