Tamani (ing. Tanami) — Avstraliyanın şimalında yerləşən daşlı-qumlu səhra. Sahəsi 292 194 km² təşkil edir. Səhra XX əsrə qədər avropalılar tərəfindən az öyrənilmişdir.
Tanami | |
---|---|
Ümumi məlumatlar | |
Mütləq hündürlüyü | 367 m |
Sahəsi | 292,194 km² |
Yerləşməsi | |
Ölkə | Avstraliya |
| |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Coğrafiyası
Tamani səhrası Şimal ərazisi və Qərbi Avstraliya ərazilərini əhatə edir. Səhradan şimal-şərqdə şəhəri, qərbdə isə Böyük Qumlu səhra yerləşir.
Avstraliyanın mərkəz səhralarına xas iqlimə və relyefə malikdir. Əsasən cinsinə aid bitkilər geniş yayılmışdır. Dyunlara, qum düzənliklərinə, duz göllərinə və quruyan bataqlıqlara rast gəlinir. İqlimi yarımsəhradır. Yağıntının 75—80 % yay ayları (oktyabr-mart) düşür. İl ərzində yağıntının miqdarı 429,7 mm təşkil edir. Bu isə səhra üçün böyük rəqəmdir. Güçlü buxarlanma sayəsində yağıntı yoxa çıxır. Hətta 7,6 mm buxarlanma yüksək olur. Yay ayları temperatur 36—38 °C, gecə isə — 20—22 °C təşkil edir. Qışda 25 °C, gecə 10 °C.
2007-ci ilin aprelində dəhra ərazisində Şimali Tamani aborigenlərinin qorunan ərazisi (ing. Indigenous Protected Area Northern Tanami) elan edilmişdir. Buranın sahəsi 4 milyon ha təşkil edir. Burada səhra fauna və florasının böyük qismi yaşayır.
Tarixi
Səhraya ilk araşdıran avropalı Cefri Rayan (ing. Geoff Ryan) olmuşdur. O, səhranı 1856-cı ildə tətqiq etmişdir. Səhraya ilk ayaq basan avropalı isə Allan Davidson (ing. Allan Davidson) olur özünün 1900-cu ildəki ekpedisiyası zamanı xəritəyə Qızıl yataqlarının yerini belə salmışdır.
Əhali
Bölgədə əsasən yeri aborigenlər yaşayır. Onlar arasında Varlpiri (ing. Warlpiri) və Gurindji (ing. Gurindji) qəbilələri üstünlük təşkil edir. Nisbətən iyi yaşayış məntəqələri: Tennant Krik (ing. Tennant Creek) və Vauçoup (ing. Wauchope).
Səhradan qızıl hazil edilir. Son zamanlar isə turizm inkişaf etdirilir.
İstinadlar
- Australian Government. Department of the Environment, Water, Heritage and the Arts. "Refugia for Biological Diversity in Arid and Semi-arid Australia. Tanami" (ingilis). 2012-02-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 iyul 2008.
- Microsoft Encarta Online Encyclopedia 2008. "Tanami Desert" (ingilis). 2015-11-15 tarixində . İstifadə tarixi: 30 iyul 2008.
- Aussie Heritage. "Tanami Desert Wildlife Sanctuary (former)" (ingilis). 2012-02-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 iyul 2008.
- Australian Government. Department of the Environment, Water, Heritage and the Arts. "Rangelands - Overview. Tanami" (ingilis). 2012-02-18 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 июля 2008.
- Outback Australia Travel Guide. "The Tanami Desert, Australia" (ingilis). 2012-02-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 iyul 2008.
- Australian Government. Department of the Environment, Water, Heritage and the Arts. "Northern Tanami - Indigenous Protected Area" (ingilis). 2012-02-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 iyul 2008.
- Local Government of Northern Territory. "Central Desert Shire Council Business Plan" (PDF) (ingilis). 2012-02-18 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 30 iyul 2008.
- Australia Lesson Activities - History. "The Tanami Track - Early Explorers" (ingilis). 2012-02-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 iyul 2008.
Xarici keçidlər
- Caring for biodiversity in the Tanami 2008-07-20 at the Wayback Machine
- Northern Tanami 2011-06-05 at the Wayback Machine
- Australian Government. Biodiversity Assessment — Tanami 2008-08-05 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tamani ing Tanami Avstraliyanin simalinda yerlesen dasli qumlu sehra Sahesi 292 194 km teskil edir Sehra XX esre qeder avropalilar terefinden az oyrenilmisdir TanamiUmumi melumatlarMutleq hundurluyu 367 mSahesi 292 194 km Yerlesmesi20 00 00 c e 130 00 00 s u Olke AvstraliyaTanamiTanami Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografiyasiTamani sehrasi Simal erazisi ve Qerbi Avstraliya erazilerini ehate edir Sehradan simal serqde seheri qerbde ise Boyuk Qumlu sehra yerlesir Avstraliyanin merkez sehralarina xas iqlime ve relyefe malikdir Esasen cinsine aid bitkiler genis yayilmisdir Dyunlara qum duzenliklerine duz gollerine ve quruyan bataqliqlara rast gelinir Iqlimi yarimsehradir Yagintinin 75 80 yay aylari oktyabr mart dusur Il erzinde yagintinin miqdari 429 7 mm teskil edir Bu ise sehra ucun boyuk reqemdir Guclu buxarlanma sayesinde yaginti yoxa cixir Hetta 7 6 mm buxarlanma yuksek olur Yay aylari temperatur 36 38 C gece ise 20 22 C teskil edir Qisda 25 C gece 10 C 2007 ci ilin aprelinde dehra erazisinde Simali Tamani aborigenlerinin qorunan erazisi ing Indigenous Protected Area Northern Tanami elan edilmisdir Buranin sahesi 4 milyon ha teskil edir Burada sehra fauna ve florasinin boyuk qismi yasayir TarixiSehraya ilk arasdiran avropali Cefri Rayan ing Geoff Ryan olmusdur O sehrani 1856 ci ilde tetqiq etmisdir Sehraya ilk ayaq basan avropali ise Allan Davidson ing Allan Davidson olur ozunun 1900 cu ildeki ekpedisiyasi zamani xeriteye Qizil yataqlarinin yerini bele salmisdir EhaliBolgede esasen yeri aborigenler yasayir Onlar arasinda Varlpiri ing Warlpiri ve Gurindji ing Gurindji qebileleri ustunluk teskil edir Nisbeten iyi yasayis menteqeleri Tennant Krik ing Tennant Creek ve Vaucoup ing Wauchope Sehradan qizil hazil edilir Son zamanlar ise turizm inkisaf etdirilir IstinadlarAustralian Government Department of the Environment Water Heritage and the Arts Refugia for Biological Diversity in Arid and Semi arid Australia Tanami ingilis 2012 02 18 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 iyul 2008 Microsoft Encarta Online Encyclopedia 2008 Tanami Desert ingilis 2015 11 15 tarixinde Istifade tarixi 30 iyul 2008 Aussie Heritage Tanami Desert Wildlife Sanctuary former ingilis 2012 02 18 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 iyul 2008 Australian Government Department of the Environment Water Heritage and the Arts Rangelands Overview Tanami ingilis 2012 02 18 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 iyulya 2008 Outback Australia Travel Guide The Tanami Desert Australia ingilis 2012 02 18 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 iyul 2008 Australian Government Department of the Environment Water Heritage and the Arts Northern Tanami Indigenous Protected Area ingilis 2012 02 18 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 iyul 2008 Local Government of Northern Territory Central Desert Shire Council Business Plan PDF ingilis 2012 02 18 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 30 iyul 2008 Australia Lesson Activities History The Tanami Track Early Explorers ingilis 2012 02 18 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 iyul 2008 Xarici kecidlerCaring for biodiversity in the Tanami 2008 07 20 at the Wayback Machine Northern Tanami 2011 06 05 at the Wayback Machine Australian Government Biodiversity Assessment Tanami 2008 08 05 at the Wayback Machine