Mbanza-Konqo — 1570-dən 1975-ci ilə qədər Portuqaliyada São Salvador olaraq bilinən və Anqolanın şimal-qərbindəki Zaire vilayətinin paytaxtı olan şəhər. Mbanza-Konqo 1483-cü ildə Portuqalların gəlişindən bir müddət əvvəl qurulmuş və o dövrdə Kilukeni sülaləsinin paytaxtı olmuşdur. Ərazi 17-ci əsrdə vətəndaş müharibələri zamanı müvəqqəti olaraq tərk edildi. Anqolanın Konqo Demokratik Respublikası ilə sərhədi yaxınlığında yerləşir. Mbanza-Konqo 2017-ci ildə UNESCO-nun Ümumdünya irsi siyahısına daxil edilmişdir.
Mbanza-Konqo | |||
---|---|---|---|
M'banza-Kongo | |||
![]() | |||
| |||
Ölkə | |||
Tarixi və coğrafiyası | |||
Yaşayış məntəqəsi statuslu | Şəhər və bələdiyyə | ||
Sahəsi |
| ||
Mərkəzin hündürlüyü | 408 m | ||
İqlimi | Tropik savanna iqlimi | ||
Saat qurşağı | |||
Əhalisi | |||
Əhalisi | (2014) 180.329 nəfər | ||
Digər | |||
Tipi | Mədəni | ||
Kriteriya | iii, iv | ||
Tarixi | 2017 (41-ci sessiya) | ||
İstinad nöm. | 1511 | ||
Ölkə | |||
Region | Afrika | ||
![]() |
Tarix
Mbanza-Konqo bir zamanlar Afrikanın cənubundakı Atlantik sahillərindən Nkisi çayına qədər zirvəsinə çatan Konqo Krallığının hökmdarı Manikonqonun evi idi. Manikonqo, bu gün bir neçə ölkənin bir hissəsi olan 300 m2 ərazini idarə etmək üçün qəbilə liderləri tərəfindən seçilmişdi. 1491-ci ildə buraya ilk çatan portuqaliyalılar Konqo çayının mənbəyindən oraya çatmaq üçün on günlük səyahət etmişdi.
Ən erkən dövrıərdə padşahlar qeydlərində öz şəhərlərini "Konqo şəhəri" (cidade do Congo) olaraq xatırladırdılar. Şəhərin São Salvador kimi adlandırılmasına ilk dəfə I Alvaro məktublarında (1568–1587) rast gəlinir və ad davamçıları tərəfindən davam etdirilirdi. Şəhərin adı 1975-ci ildə, Anqolanın müstəqillik qazanmasından sonra yenidən "Konqo şəhəri" (Mbanza Kongo) olaraq dəyişdirildi.
Portuqallar Konqoya gəldikdə Mbanza Konqo artıq bəlkə də sub-ekvatorial Afrikadakı ən böyük şəhər idi və Portuqaliyanın Lissabondakı səfirinin məktubu, şəhərin ölçüsünü (daxili divarların içərisindəki) Portuqaliyanın Evora şəhəri ilə müqayisə etmişdi.
I Afonsonun hakimiyyəti dövründə bir saray və bir neçə kilsə də daxil olmaqla daş tikililər inşa edildi.Əhəmiyyətli tikililər arasında ziyarətçi Giovanni Fransesko da Romaya (1648) görə San-Salvador da daxil olmaqla, on iki kilsə, özəl ibadətgahlar və oratoriyalar və təsirli ikimərtəbəli kral sarayı var idi.
1665-ci ildə Mbvila (və ya Ulanqa) döyüşündən sonra davam edən vətəndaş müharibələri zamanı şəhər bir neçə dəfə boşaldıldı və 1678-ci ildə tərk edildi. 1709-cu ildə şəhər Konqo Kralı IV Pedro tərəfindən Konqonun paytaxtı olaraq bərpa edildi. Əhali on səkkizinci və on doqquzuncu əsrdə əhəmiyyətli dərəcədə dəyişsə də şəhər bir daha tərk edilmədi.
Abidələr
Mbanza-Konqo 16-cı əsrə aid Konqonun Müqəddəs Xilaskarının Kafedralinin (1549-cu ildə tikilmişdir) xarabalıqları ilə məşhurdur. Yerli olaraq nkulumbimbi kimi tanınan São Salvador adlanan indiki kilsənin bir gecədə mələklər tərəfindən inşa edildiyi deyilir. Kilsə 1596-cı ildə kafedral statusuna qaldırıldı. Papa II İohann Pavel 1992-ci ildə Anqola səfəri zamanı bu abidəni ziyarət etdi.
Tarixi əhəmiyyət kəsb edən digər maraqlı bir yer, Kral Afonsonun anasının hava limanının yaxınlığındakı xatirəsidir. 1680-ci illərdə başlayan məşhur bir əfsanədə deyilir ki, anası boynuna taxdığı bütdən imtina etmək istəmədiyi üçün kral onu diri-diri basdırır.
Bu yaxınlarda müasir bir quruluş olaraq yenidən qurulan Kral Muzeyi, 1976-2002-ci illər Vətəndaş Müharibəsi illərində köhnə binadakı bir çoxu itirilmiş olsa da, köhnə krallığın təsirli əsərlərindən ibarət kolleksiyaya sahibdir.
İstinadlar
- Citypopulation.de 2018-02-12 at the Wayback Machine Population of provinces and municipalities in Angola
- Fernandes, José Manuel. "M'Banza Kongo: The first Christian African city south of the Equator". Macao Magazine. 2013. 16 December 2013 tarixində . İstifadə tarixi: 9 December 2013.
- Sean Sheehan; Jui Lin Yong; Yong Jui Lin. Angola. Marshall Cavendish. January 2010. 136–. ISBN . 29 June 2011 tarixində . İstifadə tarixi: 14 April 2010.
- "Three sites in Angola, Eritrea and South Africa added to UNESCO's World Heritage List". UNESCO. 2022-08-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-07-08.
- Adam Hochschild. King Leopold's Ghost. Houghton Mifflin. 1998. səh. 8.
- https://books.google.com/books?id=Jql8gymEI_kC&pg=PT85&lpg=PT85&dq=Mbanza+Kongo+%22Evora%22+size&source=bl&ots=Gw67jqlYBW&sig=ACfU3U1Ghf6Ms5K3DCfdCzsLwkc2aZVuLg&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwiwlrj9wJjoAhUBrp4KHXSCDdAQ6AEwAXoECAgQAQ#v=onepage&q=Evora&f=false
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mbanza Konqo 1570 den 1975 ci ile qeder Portuqaliyada Sao Salvador olaraq bilinen ve Anqolanin simal qerbindeki Zaire vilayetinin paytaxti olan seher Mbanza Konqo 1483 cu ilde Portuqallarin gelisinden bir muddet evvel qurulmus ve o dovrde Kilukeni sulalesinin paytaxti olmusdur Erazi 17 ci esrde vetendas muharibeleri zamani muveqqeti olaraq terk edildi Anqolanin Konqo Demokratik Respublikasi ile serhedi yaxinliginda yerlesir Mbanza Konqo 2017 ci ilde UNESCO nun Umumdunya irsi siyahisina daxil edilmisdir Mbanza KonqoM banza KongoGerb6 16 c e 14 15 s u Olke AnqolaTarixi ve cografiyasiYasayis menteqesi statuslu Seher ve belediyyeSahesi 0 622 km Merkezin hundurluyu 408 mIqlimi Tropik savanna iqlimiSaat qursagi UTC 01 00EhalisiEhalisi 2014 180 329 neferDigerUNESCO Umumdunya IrsiTipiMedeniKriteriyaiii ivTarixi2017 41 ci sessiya Istinad nom 1511OlkeAnqolaRegionAfrikaXeriteni goster gizle Mbanza Konqo Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixMbanza Konqo bir zamanlar Afrikanin cenubundaki Atlantik sahillerinden Nkisi cayina qeder zirvesine catan Konqo Kralliginin hokmdari Manikonqonun evi idi Manikonqo bu gun bir nece olkenin bir hissesi olan 300 m2 erazini idare etmek ucun qebile liderleri terefinden secilmisdi 1491 ci ilde buraya ilk catan portuqaliyalilar Konqo cayinin menbeyinden oraya catmaq ucun on gunluk seyahet etmisdi En erken dovrierde padsahlar qeydlerinde oz seherlerini Konqo seheri cidade do Congo olaraq xatirladirdilar Seherin Sao Salvador kimi adlandirilmasina ilk defe I Alvaro mektublarinda 1568 1587 rast gelinir ve ad davamcilari terefinden davam etdirilirdi Seherin adi 1975 ci ilde Anqolanin musteqillik qazanmasindan sonra yeniden Konqo seheri Mbanza Kongo olaraq deyisdirildi Portuqallar Konqoya geldikde Mbanza Konqo artiq belke de sub ekvatorial Afrikadaki en boyuk seher idi ve Portuqaliyanin Lissabondaki sefirinin mektubu seherin olcusunu daxili divarlarin icerisindeki Portuqaliyanin Evora seheri ile muqayise etmisdi I Afonsonun hakimiyyeti dovrunde bir saray ve bir nece kilse de daxil olmaqla das tikililer insa edildi Ehemiyyetli tikililer arasinda ziyaretci Giovanni Fransesko da Romaya 1648 gore San Salvador da daxil olmaqla on iki kilse ozel ibadetgahlar ve oratoriyalar ve tesirli ikimertebeli kral sarayi var idi 1665 ci ilde Mbvila ve ya Ulanqa doyusunden sonra davam eden vetendas muharibeleri zamani seher bir nece defe bosaldildi ve 1678 ci ilde terk edildi 1709 cu ilde seher Konqo Krali IV Pedro terefinden Konqonun paytaxti olaraq berpa edildi Ehali on sekkizinci ve on doqquzuncu esrde ehemiyyetli derecede deyisse de seher bir daha terk edilmedi AbidelerMbanza Konqo 16 ci esre aid Konqonun Muqeddes Xilaskarinin Kafedralinin 1549 cu ilde tikilmisdir xarabaliqlari ile meshurdur Yerli olaraq nkulumbimbi kimi taninan Sao Salvador adlanan indiki kilsenin bir gecede melekler terefinden insa edildiyi deyilir Kilse 1596 ci ilde kafedral statusuna qaldirildi Papa II Iohann Pavel 1992 ci ilde Anqola seferi zamani bu abideni ziyaret etdi Tarixi ehemiyyet kesb eden diger maraqli bir yer Kral Afonsonun anasinin hava limaninin yaxinligindaki xatiresidir 1680 ci illerde baslayan meshur bir efsanede deyilir ki anasi boynuna taxdigi butden imtina etmek istemediyi ucun kral onu diri diri basdirir Bu yaxinlarda muasir bir qurulus olaraq yeniden qurulan Kral Muzeyi 1976 2002 ci iller Vetendas Muharibesi illerinde kohne binadaki bir coxu itirilmis olsa da kohne kralligin tesirli eserlerinden ibaret kolleksiyaya sahibdir IstinadlarCitypopulation de 2018 02 12 at the Wayback Machine Population of provinces and municipalities in Angola Fernandes Jose Manuel M Banza Kongo The first Christian African city south of the Equator Macao Magazine 2013 16 December 2013 tarixinde Istifade tarixi 9 December 2013 Sean Sheehan Jui Lin Yong Yong Jui Lin Angola Marshall Cavendish January 2010 136 ISBN 978 0 7614 4845 7 29 June 2011 tarixinde Istifade tarixi 14 April 2010 Three sites in Angola Eritrea and South Africa added to UNESCO s World Heritage List UNESCO 2022 08 01 tarixinde Istifade tarixi 2017 07 08 Adam Hochschild King Leopold s Ghost Houghton Mifflin 1998 seh 8 https books google com books id Jql8gymEI kC amp pg PT85 amp lpg PT85 amp dq Mbanza Kongo 22Evora 22 size amp source bl amp ots Gw67jqlYBW amp sig ACfU3U1Ghf6Ms5K3DCfdCzsLwkc2aZVuLg amp hl en amp sa X amp ved 2ahUKEwiwlrj9wJjoAhUBrp4KHXSCDdAQ6AEwAXoECAgQAQ v onepage amp q Evora amp f false