Mark Avrel Steyn (26 noyabr 1862[…], Peşt[d], Peşt medyesi – 26 oktyabr 1943[…], Kabil) — macar əsilli ingilis etnoqrafı.
Mark Avrel Steyn | |
---|---|
Mark Avrel Steyn | |
| |
Doğum tarixi | 26 noyabr 1862[…] |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 26 oktyabr 1943[…](80 yaşında) |
Vəfat yeri |
|
Dəfn yeri | |
Təhsili |
|
Fəaliyyəti | tədqiqatçı-səyyah[d], antropoloq, sənətşünas, arxeoloq, universitet müəllimi[d] |
Üzvlüyü | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Hindistanın Pəncab əyalətindəki Lahorda olan Oriental Collegeın (Şərq kolleci)nin (bugünkü Pakistanda) müdiri ikən (1888-99) 1892-ci ildə, Kəşmirli Brahman Kalhananın XII yüzildə yazdığı mənzum Hindistan tarixi sanskrit dilində çap etdi. Bunu 1900-cü ildə ingiliscə tərcüməsi olan A Chronicle of the Kings of Kasmir (Kəşmir krallarının bir Vakayinaməsi) nəşrini izlədi.
Ekspedisiyaları
Macar mənşəli ingilis məmuru Mark Avrel Steynin (1906-1908), F.Berqmanın (1928-1934) ekspedisiyaları, Qərbi Türkistanda (Türkmənistanda) 1904-cü ildən başlayaraq R.Pampellinin başçılığı ilə qazıntılar aparan amerikan arxeoloji ekspedisiyası, uzun müddət S.P.Tolstovun rəhbərliyi ilə fəaliyyət gostərən Xarəzm arxeoloji ekspedisiyası, M.E. Massonun və V.M.Massonun başçılıq etdikləri Cənubi Türkmənistan arxeoloji ekspedisiyası, A.P.Okladnikov və onun həmkarlarının Sibir, Şərqi Türkistan və Monqolustan ərazilərindəki arxeoloji tədqiqatları və b. xüsusilə mühüm tapıntılarla nəticələnmişdir. Daş dövrünün müxtəlif mərhələlərinə aid coxlu insan düşərgələri və antropoloji materiallar, Ceytun ve Anau erkən əkinçilik məskənləri, Altun-Təpə və Namazgah-Təpə kimi şəhər tipli yaşayış yerləri, bina qalıqları, təsərrüfat və məişət əşyaları, heykəltəraşlıq nümunələri, qaya rəsmləri, bitki toxumları və b. belə tapıntılardandır. Bu tapıntılar əsasında Türkistanın qədim əhalisinin təsərrüfatı, ictimai quruluşu, mədəniyyəti, ideologiyası, qonşu xalqlarla mədəni-siyasi əlaqələri, etno-dil mənsubiyyəti, adət-ənənələri araşdırılmış, onların müasir türk xalqları ilə etnik və mədəni bağlılığına aid çoxlu faktlar aşkar edilmişdir.
Türkistan tarixinə aid arxeoloji abidələr içərisində e.ə.I minillikdə Avrasiyanın geniş ərazisində yayılan skif kurqanları (Arjan, Pazınk, Kul-oba, Çertomlık, Tolstaya moqila və b.) mühüm yer tuturlar. Skif kurqanlarında qazıntılar XIX əsrin ortalarından başlamış, XX əsrin ortalarından isə geniş miqyas almışdır. Bu abidələrin tədqiqində A.N.Bernştamın, S.İ.Rudenkonun, L.R.Kızlasovun, A.İ.Terenojkinin, A.D.Qraçın, M.P.Qryaznovun və b. əməyi xüsusi qeyd edilməlidir. Uzaq Şərqdən Qafqaz və Şərqi Avropaya qədər geniş ərazini əhatə edən bu qazıntılar nəticəsində müasir türk xalqlarının mədəniyyəti və adət-ənənələri ilə səsləşən çoxlu əşyalar, o sıradan "skif heyvan stili"nə aid sənət nümunələri aşkar edilmişdir.
Türk xalqlanının qədim tarixinə aid zəngin maddi mədəniyyət nümunəiəri həmçinin Asiya və Avropa tarixində çox mühüm rol oynamış sarmat və hun abidələrində də tapılmışdır.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Sir Aurel Stein // Encyclopædia Britannica (ing.).
- Deutsche Nationalbibliothek Record #118942905 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mark Avrel Steyn 26 noyabr 1862 Pest d Pest medyesi 26 oktyabr 1943 Kabil macar esilli ingilis etnoqrafi Mark Avrel SteynMark Avrel SteynSer Mark Avrel Steyn 1929 cu ilde CindeDogum tarixi 26 noyabr 1862 1862 11 26 Dogum yeri Pest d Pest medyesi MacaristanVefat tarixi 26 oktyabr 1943 1943 10 26 80 yasinda Vefat yeri Kabil Kabil rayonu d Kabil vilayeti Efqanistan kralligi d Defn yeri KabilTehsili Vyana Universiteti Leypsiq Universiteti Tubingen Universiteti 1883 Fealiyyeti tedqiqatci seyyah d antropoloq senetsunas arxeoloq universitet muellimi d Uzvluyu Macaristan Elmler Akademiyasi Amerika Incesenet ve Elmler Akademiyasi Rusiya Elmler Akademiyasi Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiHindistanin Pencab eyaletindeki Lahorda olan Oriental Collegein Serq kolleci nin bugunku Pakistanda mudiri iken 1888 99 1892 ci ilde Kesmirli Brahman Kalhananin XII yuzilde yazdigi menzum Hindistan tarixi sanskrit dilinde cap etdi Bunu 1900 cu ilde ingilisce tercumesi olan A Chronicle of the Kings of Kasmir Kesmir krallarinin bir Vakayinamesi nesrini izledi EkspedisiyalariMacar menseli ingilis memuru Mark Avrel Steynin 1906 1908 F Berqmanin 1928 1934 ekspedisiyalari Qerbi Turkistanda Turkmenistanda 1904 cu ilden baslayaraq R Pampellinin basciligi ile qazintilar aparan amerikan arxeoloji ekspedisiyasi uzun muddet S P Tolstovun rehberliyi ile fealiyyet gosteren Xarezm arxeoloji ekspedisiyasi M E Massonun ve V M Massonun basciliq etdikleri Cenubi Turkmenistan arxeoloji ekspedisiyasi A P Okladnikov ve onun hemkarlarinin Sibir Serqi Turkistan ve Monqolustan erazilerindeki arxeoloji tedqiqatlari ve b xususile muhum tapintilarla neticelenmisdir Das dovrunun muxtelif merhelelerine aid coxlu insan dusergeleri ve antropoloji materiallar Ceytun ve Anau erken ekincilik meskenleri Altun Tepe ve Namazgah Tepe kimi seher tipli yasayis yerleri bina qaliqlari teserrufat ve meiset esyalari heykelterasliq numuneleri qaya resmleri bitki toxumlari ve b bele tapintilardandir Bu tapintilar esasinda Turkistanin qedim ehalisinin teserrufati ictimai qurulusu medeniyyeti ideologiyasi qonsu xalqlarla medeni siyasi elaqeleri etno dil mensubiyyeti adet eneneleri arasdirilmis onlarin muasir turk xalqlari ile etnik ve medeni bagliligina aid coxlu faktlar askar edilmisdir Turkistan tarixine aid arxeoloji abideler icerisinde e e I minillikde Avrasiyanin genis erazisinde yayilan skif kurqanlari Arjan Pazink Kul oba Certomlik Tolstaya moqila ve b muhum yer tuturlar Skif kurqanlarinda qazintilar XIX esrin ortalarindan baslamis XX esrin ortalarindan ise genis miqyas almisdir Bu abidelerin tedqiqinde A N Bernstamin S I Rudenkonun L R Kizlasovun A I Terenojkinin A D Qracin M P Qryaznovun ve b emeyi xususi qeyd edilmelidir Uzaq Serqden Qafqaz ve Serqi Avropaya qeder genis erazini ehate eden bu qazintilar neticesinde muasir turk xalqlarinin medeniyyeti ve adet eneneleri ile seslesen coxlu esyalar o siradan skif heyvan stili ne aid senet numuneleri askar edilmisdir Turk xalqlaninin qedim tarixine aid zengin maddi medeniyyet numuneieri hemcinin Asiya ve Avropa tarixinde cox muhum rol oynamis sarmat ve hun abidelerinde de tapilmisdir IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Sir Aurel Stein Encyclopaedia Britannica ing Deutsche Nationalbibliothek Record 118942905 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016 Xarici kecidler