Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Frezləmə — metalların və süni materialların mexaniki emal olunmasında tətbiq olunan texnoloji əməliyyat növüdür. Bu əməliyyatı yerinə yetirmək üçün tətbiq olunan alətə frez deyilir. Frez aləti ixtira olunduğu zaman, yəni sənaye inqilabı ərəfəsində Fransada saray əyanlarının paltarlarının boynunda gəzdirdikləri yaxalığa oxşadığından ona bu adı vermişlər. Yəni frez fransızca fraise sözündən olub, mənası yaxalıq deməkdir.
Torna əməliyyatından fərqli olaraq frezləmədə pəstah sərt bərkidilir. Əsas hərəkəti isə alət görür. Alət verilən həndəsəni yaratmaq üçün dəzgahın koordinat sistemində veriş alaraq eyni zamanda bir neçə ox üzrə hərəkət edir. Veriş hərəkətini dəzgahın konstruksiyasından asılı olaraq pəstah da yerinə yetirə bilər.
Frezləməni aşağıdakı əlamətlərinə görə bölürlər:
1. Dəzgahın şpindelinin vəziyyətinə görə, şaquli və üfüqi olurlar. İstehsalda ən çox universallaşdırlmış dəzgahlardan istifadə edilir.
2. Alətin növündən asılı olaraq, barmaq, yan, periferiya üzrə, fasonlu və b. Barmaq frezlər pazların, kanovların, yuvaların açılmasında tətbiq olunurlar. Yan frezlər böyük müstəvi səthlərin emalında tətbiq olunur. Fasonlu frezlər profilləri emal etmək üçündür.
3. Alətin fırlanma hərkətinə görə veriş istiqamətində və əksinə olurlar. Veriş istiqamətində yonqarəmələgəlmə prosesi asan getdiyindən təmiz səth alınır. Verişin əksinə emalda isə səth təmiz olmasa da məhsuldarlığı artırmaq olur. Praktikada bu üsulların hər ikis səthə qoyulan tələbdən asılı olaraq həyata keçirilir.
Prosesin aparılması frez dəgahlarında yerinə yetirilir. Bu dəzgahların aşağıdakı növləri vardır:
- Universal frez dəzgahları
- Portal frez dəzgahları
- Konsol frez dəzgahları
- Köçürmə frez dəzgahları
- Emal mərkəzləri
Müasir frez dəzgahlarının hamısı CNC tipli idarəetmə sistemləri ilə təchiz olunmuşlar. Bu sistemlər emal prosesini bir başa kompyüterdən idarə etməyə imkan verir. Frez dəzgahlarında alətləri bərkitmək üçün Morze birləşməsindən istifadə edilir. Bu sistem bir çox şpindel növlərinə inteqrasiya olunmuşdur. Texnikanın inkişafı nəticəsində frezləmə dəzgahlarında XX əsrin sonundan etibarən yüksək sürətli emal aparmaq mümkündür.
Mənbə
- Andreas Hirsch: Werkzeugmaschinen Grundlagen, Vieweg, Braunschweig, Wiesbaden 2000,
- Hans Kurt Tönshoff: Werkzeugmaschinen. Grundlagen, Springer-Lehrbuch 1995.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Frezleme metallarin ve suni materiallarin mexaniki emal olunmasinda tetbiq olunan texnoloji emeliyyat novudur Bu emeliyyati yerine yetirmek ucun tetbiq olunan alete frez deyilir Frez aleti ixtira olundugu zaman yeni senaye inqilabi erefesinde Fransada saray eyanlarinin paltarlarinin boynunda gezdirdikleri yaxaliga oxsadigindan ona bu adi vermisler Yeni frez fransizca fraise sozunden olub menasi yaxaliq demekdir Frezleme prosesiBarmaq frez aletleri Torna emeliyyatindan ferqli olaraq frezlemede pestah sert berkidilir Esas hereketi ise alet gorur Alet verilen hendeseni yaratmaq ucun dezgahin koordinat sisteminde veris alaraq eyni zamanda bir nece ox uzre hereket edir Veris hereketini dezgahin konstruksiyasindan asili olaraq pestah da yerine yetire biler Frezlemeni asagidaki elametlerine gore bolurler 1 Dezgahin spindelinin veziyyetine gore saquli ve ufuqi olurlar Istehsalda en cox universallasdirlmis dezgahlardan istifade edilir 2 Aletin novunden asili olaraq barmaq yan periferiya uzre fasonlu ve b Barmaq frezler pazlarin kanovlarin yuvalarin acilmasinda tetbiq olunurlar Yan frezler boyuk mustevi sethlerin emalinda tetbiq olunur Fasonlu frezler profilleri emal etmek ucundur 3 Aletin firlanma herketine gore veris istiqametinde ve eksine olurlar Veris istiqametinde yonqaremelegelme prosesi asan getdiyinden temiz seth alinir Verisin eksine emalda ise seth temiz olmasa da mehsuldarligi artirmaq olur Praktikada bu usullarin her ikis sethe qoyulan telebden asili olaraq heyata kecirilir Prosesin aparilmasi frez degahlarinda yerine yetirilir Bu dezgahlarin asagidaki novleri vardir Universal frez dezgahlari Portal frez dezgahlari Konsol frez dezgahlari Kocurme frez dezgahlari Emal merkezleri Muasir frez dezgahlarinin hamisi CNC tipli idareetme sistemleri ile techiz olunmuslar Bu sistemler emal prosesini bir basa kompyuterden idare etmeye imkan verir Frez dezgahlarinda aletleri berkitmek ucun Morze birlesmesinden istifade edilir Bu sistem bir cox spindel novlerine inteqrasiya olunmusdur Texnikanin inkisafi neticesinde frezleme dezgahlarinda XX esrin sonundan etibaren yuksek suretli emal aparmaq mumkundur MenbeAndreas Hirsch Werkzeugmaschinen Grundlagen Vieweg Braunschweig Wiesbaden 2000 ISBN 3 528 04950 2 Hans Kurt Tonshoff Werkzeugmaschinen Grundlagen Springer Lehrbuch 1995