Hüseynbəy məqbərəsi (başq. Хөсәйенбәк кәшәнәһе) — Hacı Hüseynbəyin dəfn olunduğu yer. O, müasir Başqırdıstan ərazisinin ilk imamı olmuşdur (ilk ali dimi rəhbəri). Onun qəbri Çişmin rayonu, Çişmi qəsəbəsində yerləşən Akzirat qəbrstanlığında yerləşir. Müsəlmanların müqəddəs yerlərindən sayılır.
Hüseynbəy məqbərəsi | |
---|---|
Ölkə | Başqırdıstan |
Şəhər | |
Yerləşir | Akzirat qəbrstanlığı |
Tikilmə tarixi | XVI əsr (ilk bina) 1911 (hazırkı bina) |
Vəziyyəti | müqəddəs yer kimi fəaliyyət göstərir |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Hüseyn bəyin həyatı
Ömər bəy oğlu Hüseyn bəy XIV əsrin əvvəllərində Türküstan şəhərində anadan olmuşdur. Hələ uçaq ikən yerli mədrəsədə təhsil almışdır. Burada dini biliklərə yiyələnmiş, Yəsəvi sufi qardaşlığına daxil olmuşdur. Bir müddət sora o, Məkkəyə həc ziyarətinə getmişdir.
XIV əsrin əvvəllərində başqırd xanı Türküstana müraciət edərək islamın ğlkəsində yayılması məqsədi ilə ora imamın göndərilməsini istəmişdir. Başqırd torpağına Hüseyn bəy göndərilmişdir.
Başqırdıstanda həyatı və ölümü
Başqırdıstan topağında Hüseyn bəy Hacı titulu daşıyırdı. Burada bir çöx uğurlardan sonra Hacı Hüseyn bəy başqırdların ilk imamı olur.
Hüseyn bəy 1341-42 illərdə vəfat edir. Akzirat qəbrstanlığında kiçik bir təpədə dəfv edilir. Hazırda bura Çişmi qəsəbəsidir.
Məqbərənin ucaldılması
1393—94-ci illərdə Teymurləng Qızıl Orda torpaqlarına daxil olaraq Toxtamışı tıqib edir. O, burada Hüseyn bəyin qəbrinə rast gəlir. Onun üzərində məqbərə inşa etdirir. Bura türküstandan qəbr daşları gətirirlər. Hüseyn bəy, Ömər bəy oğlu Hicrətin 744_cü ilində (miladi təqvimlə 1366-cı ildə) 76 yaşında vəfat etmişdir. Qəbrd daşı hazırda Ufa Diyarşunaslıq muzeyində saxlanılır.
Məqbərə dördbucaqlı formaya malikdir. Üzərində gümbəz vardır.
Məqbərə haqqında çoxlu əfsanələr danışılır. Deyilənə görə Teymurləng qışı burada keçirməli olur. Bilinməyən səbəblərdən ordunun bir hissəsi məhv olur. Burada altı ordu rəhbəri dəfn olunur. Bundan sonra qədim Akzirat qəbrstanlığı yaranır.
Sonrakı tale
XVIII əsrdə məqbərə tam olaraq dağılmışdır. Ancaq 1911-ci ildə Ufa müftisi məqbərəni bərpa etmək qərarına gəlir. Səbəb isə məqbərənin müsəlmanlar üçün müqəddəs olmasıdır. Burada 9 qəbr aşkarlanmışdır. Məqbərədə olan altı qəbr uşaqlara, bir kişi, bir qadın və Hüseyn bəyin özünün qəbri buradadır. Arxeoloqlar onun vücudunu (mumdan) bərpa edə bilmişlər. Boyu 160 sm, sifət quruluşu orta asiya tipli olmuşdur.
Hər il Çişmidə Hüseyn bəyin xatirəsinə yığıncaq təşkil edilir.
Həmçinin bax
Mənbə
- Страничка, посвящённая мавзолею 2015-05-29 at the Wayback Machine
- Foto hesabat
- Çişmi və onun ətraf əraziləri
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Huseynbey meqberesi basq Hosәjenbәk kәshәnәһe Haci Huseynbeyin defn olundugu yer O muasir Basqirdistan erazisinin ilk imami olmusdur ilk ali dimi rehberi Onun qebri Cismin rayonu Cismi qesebesinde yerlesen Akzirat qebrstanliginda yerlesir Muselmanlarin muqeddes yerlerinden sayilir Huseynbey meqberesi54 34 51 sm e 55 25 01 s u Olke BasqirdistanSeherYerlesir Akzirat qebrstanligiTikilme tarixi XVI esr ilk bina 1911 hazirki bina Veziyyeti muqeddes yer kimi fealiyyet gosterir Vikianbarda elaqeli mediafayllarHuseyn beyin heyatiOmer bey oglu Huseyn bey XIV esrin evvellerinde Turkustan seherinde anadan olmusdur Hele ucaq iken yerli medresede tehsil almisdir Burada dini biliklere yiyelenmis Yesevi sufi qardasligina daxil olmusdur Bir muddet sora o Mekkeye hec ziyaretine getmisdir XIV esrin evvellerinde basqird xani Turkustana muraciet ederek islamin glkesinde yayilmasi meqsedi ile ora imamin gonderilmesini istemisdir Basqird torpagina Huseyn bey gonderilmisdir Huseynbeyin basdirildigi yerBasqirdistanda heyati ve olumu Basqirdistan topaginda Huseyn bey Haci titulu dasiyirdi Burada bir cox ugurlardan sonra Haci Huseyn bey basqirdlarin ilk imami olur Huseyn bey 1341 42 illerde vefat edir Akzirat qebrstanliginda kicik bir tepede defv edilir Hazirda bura Cismi qesebesidir Meqberenin ucaldilmasi1393 94 ci illerde Teymurleng Qizil Orda torpaqlarina daxil olaraq Toxtamisi tiqib edir O burada Huseyn beyin qebrine rast gelir Onun uzerinde meqbere insa etdirir Bura turkustandan qebr daslari getirirler Huseyn bey Omer bey oglu Hicretin 744 cu ilinde miladi teqvimle 1366 ci ilde 76 yasinda vefat etmisdir Qebrd dasi hazirda Ufa Diyarsunasliq muzeyinde saxlanilir Meqbere dordbucaqli formaya malikdir Uzerinde gumbez vardir Meqbere haqqinda coxlu efsaneler danisilir Deyilene gore Teymurleng qisi burada kecirmeli olur Bilinmeyen sebeblerden ordunun bir hissesi mehv olur Burada alti ordu rehberi defn olunur Bundan sonra qedim Akzirat qebrstanligi yaranir Sonraki taleHuseyn beyin basdirildigi bas qebr dasi XVIII esrde meqbere tam olaraq dagilmisdir Ancaq 1911 ci ilde Ufa muftisi meqbereni berpa etmek qerarina gelir Sebeb ise meqberenin muselmanlar ucun muqeddes olmasidir Burada 9 qebr askarlanmisdir Meqberede olan alti qebr usaqlara bir kisi bir qadin ve Huseyn beyin ozunun qebri buradadir Arxeoloqlar onun vucudunu mumdan berpa ede bilmisler Boyu 160 sm sifet qurulusu orta asiya tipli olmusdur Her il Cismide Huseyn beyin xatiresine yigincaq teskil edilir Hemcinin baxTuraxan meqberesiMenbeStranichka posvyashyonnaya mavzoleyu 2015 05 29 at the Wayback Machine Foto hesabat Cismi ve onun etraf erazileri