Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Feyxoa (lat. Feijoa) — bitkilər aləminin mərsinçiçəklilər dəstəsinin mərsinkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
| Feyxoa | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Elmi təsnifat | ||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Feyxoa | ||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||
| ||||||
| ||||||
Meyvə portuqal əsilli braziliyalı botanik Xuan da Silva Feyxonun port. João da Silva Feijó şərəfinə adlandırılmışdır.
Əhəmiyyəti
Feyxoa meyvəsinin əhəmiyyətli xüsusiyyətlərindən biri, onda suda həll olunan yod birləşmələrinin olmasıdır. Ən çox yod ehtiyatı olan bitkilərdəndir. Bir kiloqram təzə feyxoa meyvəsində 2-dən 10 mq-a qədər yod vardır. Ona görə də, orqanizmdə yod çatışmazlığı nəticəsində baş verən xəstəliklərdə xüsusilə faydalıdır.
Aterosklerozda və qalxanvari vəzinin xəstəliyində feyxoa qəbul etməyin profilaktik və müalicəvi əhəmiyyəti vardır.
Təbii yayılması
, və Argentinada təbii halda bitir. Krım, Soçi və Batumidə geniş sahələrdə əkilib becərilir.
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 6 m olan, həmişəyaşıl, alçaq gövdəli ağac və ya koldur. Budaqları bozumtul-sarı qabıqlıdır. Yarpaqların uzunluğu 4-6 sm olub, üzbəüz düzülüşlü, sadə quruluşlu, səthi qalın-dərivari, formaca ellipsvaridir. Üstdən tünd yaşıl, parlaq, altdan gümüşü-bozumtul tükcüklüdür. Çiçəkləri birevli, iri və tək-tək yerləşir. Uzun saplaqlı, ləçəkləri 4 olub, çəhrayı rəngli və ətirlidir. Kasacığı meyvənin üzərində qalır və tükcüklüdür. Erkəkciyi çoxsaylı, tozcuğu kürəvaridir. Yumurtalığı 4 yuvalı, sütuncuğu yoğunlaşmış və ya saçaqlı ağızcıqlıdır. İyun ayında çiçəkləyir. Meyvəsinin uzunluğu 8 sm-ə çatan, uzunsov ovalvari, turşməzə tamlı, şirəli, xırda toxumlu giləmeyvədir. Oktyabr-noyabr aylarında yetişir.
Ekologiyası
Rütubətli, zəngin torpaqlarda bitir. İstisevəndir, işıqlı, günəşli ərazilərdə yaxşı inkişaf edir.
Azərbaycanda yayılması
Astara və Lənkəranda geniş sahədə feyxoa bağları vardır. Tək-tək növlərinə Bakı, Gəncə, Göyçay, Balakəndə və s. bölgələrdə təsadüf edilir.
İstifadəsi
Meyvəsindən yeyinti sənayesində geniş istifadə olunur.
İstinadlar
- "feijoa". Merriam-Webster, Incorporated. 2021-06-22 tarixində . İstifadə tarixi: 29 oktyabr, 2013.
- . 2015-09-24 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-02-23.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Feyxoa lat Feijoa bitkiler aleminin mersincicekliler destesinin mersinkimiler fesilesine aid bitki cinsi FeyxoaElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad RosidsKlad Deste MersinciceklilerFesile MersinkimilerYarimfesile Triba Cins FeyxoaBeynelxalq elmi adiFeijoa O Berg 1858Seklin VikiAnbarda axtarisiITIS 500699 Meyve portuqal esilli braziliyali botanik Xuan da Silva Feyxonun port Joao da Silva Feijo serefine adlandirilmisdir EhemiyyetiFeyxoa meyvesinin ehemiyyetli xususiyyetlerinden biri onda suda hell olunan yod birlesmelerinin olmasidir En cox yod ehtiyati olan bitkilerdendir Bir kiloqram teze feyxoa meyvesinde 2 den 10 mq a qeder yod vardir Ona gore de orqanizmde yod catismazligi neticesinde bas veren xesteliklerde xususile faydalidir Aterosklerozda ve qalxanvari vezinin xesteliyinde feyxoa qebul etmeyin profilaktik ve mualicevi ehemiyyeti vardir Tebii yayilmasi ve Argentinada tebii halda bitir Krim Soci ve Batumide genis sahelerde ekilib becerilir Botaniki tesviriHundurluyu 6 m olan hemiseyasil alcaq govdeli agac ve ya koldur Budaqlari bozumtul sari qabiqlidir Yarpaqlarin uzunlugu 4 6 sm olub uzbeuz duzuluslu sade quruluslu sethi qalin derivari formaca ellipsvaridir Ustden tund yasil parlaq altdan gumusu bozumtul tukcukludur Cicekleri birevli iri ve tek tek yerlesir Uzun saplaqli lecekleri 4 olub cehrayi rengli ve etirlidir Kasacigi meyvenin uzerinde qalir ve tukcukludur Erkekciyi coxsayli tozcugu kurevaridir Yumurtaligi 4 yuvali sutuncugu yogunlasmis ve ya sacaqli agizciqlidir Iyun ayinda cicekleyir Meyvesinin uzunlugu 8 sm e catan uzunsov ovalvari tursmeze tamli sireli xirda toxumlu gilemeyvedir Oktyabr noyabr aylarinda yetisir EkologiyasiRutubetli zengin torpaqlarda bitir Istisevendir isiqli gunesli erazilerde yaxsi inkisaf edir Azerbaycanda yayilmasiAstara ve Lenkeranda genis sahede feyxoa baglari vardir Tek tek novlerine Baki Gence Goycay Balakende ve s bolgelerde tesaduf edilir IstifadesiMeyvesinden yeyinti senayesinde genis istifade olunur Istinadlar feijoa Merriam Webster Incorporated 2021 06 22 tarixinde Istifade tarixi 29 oktyabr 2013 2015 09 24 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 02 23 Hemcinin bax