Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Seraya Şapşal (8 (20) may 1873 və ya 1873, Bağçasaray, Tavriya quberniyası[d] – 18 noyabr 1961 və ya 1961, Vilnüs) — Kəraim filoloqu, şərqşünası, filologiya elmləri doktoru, professor.
| Seraya Şapşal | |
|---|---|
| pol. Seraja Szapszał | |
 | |
| Doğum tarixi | 8 (20) may 1873 və ya 1873 |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 18 noyabr 1961 və ya 1961 |
| Vəfat yeri | |
| Milliyyəti | Kəraim |
| Elmi dərəcəsi |
|
| Mükafatları |    |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Seraya Şapşal 1873-cü il mayın 20-də Baxçasaray şəhərində Mordexay Şapşal və Akbike Kazasın ailəsində anadan olub. Ailədə sonuncu 12-ci uşaq olub. 9 aylıq olanda anası Akbike Kazas dünyasını dəyişib. S. Pigitanın rəhbərliyi ilə Baxçasaray və Simferopolda keçirilən karaim midraşlarına qatılıb. 1884-cü ildə atasının qərarı ilə böyük qardaşı Moşe ilə birlikdə rus dilini öyrənmək üçün Sankt Peterburqa gedib. 1886-cı ilə qədər Oxtensk Peşə Məktəbində sonra isə Qureviçin gimnaziyasında təhsil alb. 1894-cü ildə gimnaziyanı bitirdikdən sonra Peterburq Universitetinə daxil olur. Burada Şərq dilləri fakültəsinə daxil olaraq ərəb, türk, fars və tatar dillərini öyrənir. 1896-cı ildə tələbə ikən "Krımda karaimlər və Çufut-Kale" adlı özünün ilk işini təqdim edib. 1899-cu ildə universiteti birinciliklə bitirərək professor V. D. Smirnovun rəhbərliyi ilə elmi işini davam etdirmək üçün türk-tatar ədəbiyyatı kafedrasında qalıb. Sankt-Peterburqda yerləşən müsəlman xeyriyyə cəmiyyətinə və Qızıl Xaç Bacılarının Qəyyumlar Komitəsinə işlərində kömək edib. Göstərdiyi fəaliyyətə görə 1913-cü ildə ona Qızıl Xaç nişanını taxmaq icazəsi verilib. 1899–1900-cü illərdə 212-ci Baxçasaray ehtiyat batalyonunda hərbi xidmət keçib.
İranda
1901-ci ildə Şərq dilləri fakültəsinin dekanı vəzifəsini icra edən V. Jukovskinin tövsiyəsi ilə Rusiya Xarici İşlər Nazirliyi tərəfindən İrana göndərilib. Burada o fars dilini öyrənməklə yanaşı Təbrizin Loğmaniyyə məktəbində rus dili və ümumi fənlərdən dərs keçib. O həmin dövrdə vəliəhd olan Məhəmmədəli şah Qacara da rus dili dərsi keçib. 1903-cü ildə vəliəhd tərəfindən tərcüməçi və katib olmaq təklifini alır. Təklifi qəbul etdikdən sonra Seraya Şapşal şah tərəfindən xan titulu və şahın müəllimi (Ədib əs-Soltan) adını alıb. Şapşal 1908-ci ildə Rusiyaya geri qayıdır. Onun İranakı xidməti həmişə rus mətbuatında polemikalara və ittiham xarakterli yazılara səbəb olurdu.
Rusiyada
Peterburqa qayıtdıqdan sonra Xarici İşlər Nazirliyində tərcüməçi kimi fəaliyyət gösyərib. Bundan başqa 1909–1916-cı illərdə Peterburq Universitetində isə Şərq dilləri Fakültəsində türk dili dərsi keçib. Onun dərs keçdiyi tələbələr arasında Sergey Malov və Viktor Filolenko kimi türkoloqlar da olub. 1908-ci ilin payızında ilk dəfə imperator II Nikolaya təqdim olunub və onunla Oktyabr inqilabına qədər əlaqə saxlayıb. Rusiya qayıtdıqdan sonra Rusiya Arxeologiya Cəmiyyətinin, Rus Coğrafi Cəmiyyətinin, Tavrida Elmi Arxiv Komissiyasının (1912) üzvü və Rus Şərqşünasları Cəmiyyətinin sədr müavini olur. 1917-ci ildə həqiqi dövlət müşaviri rütbəsində olub.
Fəaliyyyəti
1911-ci il avqustun 16-da Trakay şəhərinin karaim qaxamı seçilir. Ancaq özünü bu vəzifəyə hazır görmədiyi üçün və əsas iş yerində daha çox işinin olduğu üçün bunu qəbul etmir. 1915-ci il mayın 15-i Evpatoriyada Tavrida və Odessanın Karaim Ruhani İdarəsinin qaxamı seçilib və sentyabr ayının 10-u bu vəzifəyə təsdiqlənib.
1917-ci ildə Evpatoriyada öz vəsaiti ilə anasının xatirəsinə, yaşlı karaim qadınların qayğısına qalmaq üçün Akbike Şapşal adına "Yardım" Xyeriyyə Cəmiyyətinin, xeyriyyə məqsədləri olan Karaim Milli Məclisinin və Tavrida və Odessanın Karaim Ruhani İdarəsinin rəsmi yayım orqanının əsasını qoyub. Daha sonra Evpatoriyada "Karay Bitikligi" adlı karaim milli kitabxana-muzeyini yaradıb. Bu kitabxanada 5 min kitab və mindən artıq qədim ivritcə, ərəbcə və karaimcə olan əlyazma qorunurdu.
Öz tərcümeyi-halında, daha sonra isə çoxsaylı nəşrlərində Şapşal qeyd edib ki, 1919-cu ilin mart ayında Krımda olarkən sovet quruluşuna olan simpatiyasına görə denikinçilər tərəfindən təqib olunub. Və həbs olunmamaq üçün Qafqaza oradan isə Türkiyəyə getməyə məcbur olub. Ancaq arxiv sənədlərinə görə Şapşal bu müddət ərzində Krımda olub və 1920-ci ilin sonuna qədər Karaim Milli Məclisinin bütün iclaslarında iştirak edib və öz vəzifə öhdəliklərini yerinə yetirib. Çox güman o, Krımı 1920-ci ilin sonunda tərk edərək əvvəlcə Qafqaza daha sonra isə Türkiyənin İstanbul şəhərinə gedərək, burada bankların birinə tərcüməçi kimi işə düzəlib. 1921-ci ildə Yerusəlimə gedərək zəvvarlıq edib.
Polşada
1927-ci il oktyabrın 23-də Polşadakı karaim icmalarının qaxamı seçilib və 1928-ci il sentyabrın 11-də Vilno şəhərində inauqurasiya mərasimi keçirilib. Vəzifəsi ilə bərabər müəllimlik də edib. 1929-cu ildən Polşa Elmlər Akademiyasının baş əməkdaşı, 1935-ci ildən isə Polşa Şərqşünaslar Assosiasiyasının vitse sədri olub. 1930-cu ildə Lvov Universiteti tərəfindən şərq dilləri üzrə fəlsəfə doktoru adını alıb. 1939-cu ildən Vilnüs Universitetinin Filologiya fakülətisinin şərq dilləri kafedrasına professoru olub.
Əsərləri
- Караимы и Чуфут-Кале в Крыму, печатн, СПб, 1896, 36 (стр), по-русски
- Караимы, печатн. Зап.Кр.Гор.Клуба, Одесса, 1897, 8 (стр), по-русски
- Кырым караи тюрклери, печатн., Сборник Тюрк-Йылы, Истанбул, 43, по-турецки
- Караимы на службе у крымских ханов, Mysl Karaimska, Вильно, 1919, 20 (стр), по-польски
- Дополнения и объяснения, печатн., там же, 1929 г., 13 (стр.), по-польски
- Об утрате родного языка татарами в Польше, печатн., Журнал Рочник татарский, Вильно, 1932 г., 16 (стр.), по-польски
- Хрестоматия и турецко-польский словарь, печатн., Вильно, 1932 г., 148 (с.), по-турецки и по-польски
- Адам Мицкевич в гостях у крымских караимов, печатн., Журнал Мысль караим., Вильно, 1934 г., 10 (с.), по-польски
- Изображение мусульманских святых и влияние католической иконографии в Персии и персидско-польские отношения при Сигизмунде III, печатн., Вильно, 1934 г., 62 (с.), по-польски
- Значение описания путешествия Эвлия Челеби для истории Крымского Ханства, печатн., Журнал Рочник Ориенталистичный, Львов, 1934 г., 14 (с.), по-польски
- Образцы народной литературы тюрков Персидского Азербайджана (введение, тексты, переводы и словарь азербайджанско- польско-немецкий), печатн., Польская Академия Наук, Краков, 1935, 113 (с.), по-тюркски и польски
- Несколько слов о караимских князьях Челеби и их просветительной деятельности, печатн., Журнал Мысль караим., Вильно, 1936 г., 6 (с.), по-польски
- Ярлыки и худжеты крымских ханов и кадиэскеров XVII и XVIII вв., печатн., Истанбул, 1928 г., 20 (с.), по-татарски
- Был ли турецким язык хазар?, рукопись,-22 (с.), по-русски
- О правовом положении населения Крымского ханства, рукопись −18 (с.), по-русски
- Словарь старокараимского языка, рукопись,- 142 (с.), по-караимски
- Научное описание некоторых экспонатов Караимского Историко-Этнографического музея, рукопись,- 33 (с.), по-русски
- Тарханные грамоты Крымских Ханов (по документам Караимского Историко-этнографического музея), рукопись,- 31 (с.), по-литовски
- О старотюркском суффиксе гыр (гур), сохранившемся в некоторых наречиях, печатн., Рочник Ориенталистичный, Львов, 1938 г., 10 (с.), по-польски
- Караимы в Крыму, Литве и Польше (монография), машинопись,-312 (с.), по-русски
- Редкие монеты Турции и- Крыма, машинопись,- 16 (с.), принято для напечатания в "Краткие сообщения Института материальной культуры им. Марра Акад.наук СССР
- О двух грамотах турецкого султана Абдуль Хамида 1, печатн., Таврич. Учен. Архивная комиссия, (13) (с.), (по-русски)
- По поводу статьи о двух "освящениях", печатн., Газета "Крым", 26. VIII. Симферополь, 1896, 1 (с.), по-русски
- И.И.Эрак — караимский поэт (некролог), печатн., Газета "Новое время", 10. IX.1896 г., СПб, 1 (с.), по-русски
- Открытое письмо г-ну А.Я.Гаркави, печатн., Газета "Сальгир", Симферополь, 5. VII.1899 г., 1 (с.), по-русски
- Татарское кладбище "Кырклар" близ Бахчисарая, печатн., Газета "Крым", Симферополь, 7. VIII.1899, 2 (с.), по-русски
- Мусульманские святые в художественном изображении шиитов Персии, печатн., Журнал "Восточный сборник", СПб, 1913 г., 16 (с.), по-русски
- Перевод арабско-турецкой надписи на мраморной плите ворот турецкой крепости в Анапе (для труда проф.Н.И.Веселовского "Военно-исторический очерк города Анапы", Петроград, 1914, стр. 33–34), печатн., Петроград, 1914, 2 стр., по-русски
- О задачах, стоящих перед караимскими гахамами, рукопись, Газета "Терджиман", Бахчисарай, 25. XII.1915, 1 (с.), по-татарски
- Сказка на языке крымских евреев, рукопись, Читано в Восточном Отделении Археолог. Общества, СПб, 26. II.1915 г., 8 (с.), по-русски
- История происхождения должности и характер деятельности караимских гахамов, печатн., Журнал "Известия Караимского Дух(овного) Правления Евпатория, 1918 г., 13 (с.), по-русски
- Краткий очерк тюркско-караимской литературы, печатн., Известия Караимск(ого) Дух(овного) Правл(ения), Евпатория, 1918 г., 13 (с.), по-русски
- К уменьшению числа караимов, печатн., там же, 1918 г., 8 (с.), по-русски
- Караимские исторические документы, относящиеся к периоду татарского владычества в Крыму, печатн., там же, 1919 г., 5 (с.), по-русски
- Статья "Чуфут-Кале", печатн., Русская военная Энциклопедия, т. XIV, СПб, 1914 г., 1 (с.), по-русски
- "Жалоба свечи" — турецкая новелла Рушен-Эрефа (перевод), печатн., Истанбул, 1920 г., Журнал "Инджи", 4 (с.), по-французски
- У врат Святого града — Воспоминания о Хаджи-Ага Бобовиче, печатн., Журнал "Край Авазы", Луцк, 1930 г., 6 (с.), на тюркском языке западн(ых) караимов
- Значение города Вильнюса для ориенталистики. (Реферат на II съезде Польских Ориенталистов, 1932 г.), рукопись,- 12 (с.), по-польски
- Персидские документы в главном архиве г.Варшавы (Реферат на III съезде польских ориенталистов), 1933 г., рукопись,- 10 (с.), по-польски
- Прошлое и настоящее караимов, печатн., Журнал "Знание и Жизнь" т. III, Варшава, 1934 г., 12 (с.), по-польски
- Турецко-немецкий документ последних лет Халифата (Реферат на IV съезде польских ориенталистов), 1934 г., рукопись,- 8 (с.), по-польски
- Герб и флаг Крымского Ханства (Реферат на 5 съезде польских ориентал(истов), 1935 г., рукопись,- 5(с.), по-польски
- Рамуальд Кобецкий — гахам польских караимов, печатн., Журнал "Мысль караимска", Вильно, 1937, 5 (с.), по-польски
- Стихотворное описание путешествия турецкого посольства в Польшу в XVIII веке (Реферат на 6 съезде польских ориенталистов), 1937 г., рукопись — 8(с.), по-польски
- Переписка Оттоманской Порты касательно первого избранного короля Польши (Реферат на 6 съезде польских ориенталистов), 1937 г., рукопись,- 5(с.), по-польски
Ədəbiyyat
- Караимско-русско-польский словарь. Москва, 1974.
- Караимская народная энциклопедия. Под общ. редакцией . — T. I. — М.: "Карайлар", 1995. − 246 с.
- Биобиблиографический словарь отечественных тюркологов. Дооктябрьский период / Под ред. и с введ. А. Н. Кононова. М., 1974.
- Баскаков Н. А., Тинфович М. С. С. М. Шапшал (к 100-летию со дня рождения) // , Баку, 1973, № 3, с. 119–121.
- H. Kobeckaitė. Lietuvos karaimai, Vilnius, 1997.
- Seraya Szapszal’s Karaim Collection. Vilnius: National Museum of Lithuania, 2003.
- Shapshal, S. M.: Karaimy SSSR v otnoshenii etnicheskom: karaimy na sluzhbe u krymskich chanov. Simferopol', 2004
- Kizilov M. New Materials on the Biography of S. M. Szapszał in 1928–1939 // Материалы Девятой Ежегодной Международной Междисциплинарной Конференции по Иудаике. — М., 2002. — Ч. 1. — С. 255–273
- Shapira Dan D. Y. A Jewish Pan-Turkist: Seraya Szapszał (Şapşaloğlu) and his Work Qırım Qaray Türkleri (1928) (Judaeo-Türkica XIII) // Acta Orientalia Hungaricae. — December 2005. — Vol. 58, № 4. — P. 349–380
- Зайцев И. В. "Что мне делать и как быть?" (письма Серайя Марковича Шапшала академику В. А. Гордлевскому: 1945–1950) // Вестник Евразии. Acta Eurasica. № 4 (38). М., 2007. С.147–169
- Петров-Дубинский О. В. С. М. Шапшал (Эдиб-ус-Султан) ― учитель Валиахда Мохаммед-Али, генерал-адъютант Мохаммед-Али-шаха // Восток. 2007, № 5. С. 64–78
- Прохоров Д. А., Кизилов М. Б. Шапшал Серайя Маркович (1873–1961) // Крым в лицах и биографиях. Симферополь, 2008. С. 396–400
İstinadlar
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Серая Шапшал — патриарх караимов, доказавший их тюркское происхождение / Crimean Tatars
- Я. Янбаева. Из материалов к биографии проф. С. М. Шапшала
- Гахан Марк Лавринович: "Анус бизь кетюрюлюбизь!"/"Мы еще воспрянем!" [ölü keçid]
- Faceted Application of Subject Terminology.
- Seraja Markowicz Szapszał // (unspecified title).
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Seraya Sapsal 8 20 may 1873 ve ya 1873 Bagcasaray Tavriya quberniyasi d 18 noyabr 1961 ve ya 1961 Vilnus Keraim filoloqu serqsunasi filologiya elmleri doktoru professor Seraya Sapsalpol Seraja SzapszalDogum tarixi 8 20 may 1873 ve ya 1873Dogum yeri Bagcasaray Simferopol qezasi d Tavriya quberniyasi d Rusiya imperiyasiVefat tarixi 18 noyabr 1961 1961 11 18 ve ya 1961Vefat yeri Vilnus Litva Sovet Sosialist Respublikasi SSRIMilliyyeti KeraimElmi derecesi filologiya elmleri doktoru 1955 Mukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiSeraya Sapsal 1873 cu il mayin 20 de Baxcasaray seherinde Mordexay Sapsal ve Akbike Kazasin ailesinde anadan olub Ailede sonuncu 12 ci usaq olub 9 ayliq olanda anasi Akbike Kazas dunyasini deyisib S Pigitanin rehberliyi ile Baxcasaray ve Simferopolda kecirilen karaim midraslarina qatilib 1884 cu ilde atasinin qerari ile boyuk qardasi Mose ile birlikde rus dilini oyrenmek ucun Sankt Peterburqa gedib 1886 ci ile qeder Oxtensk Pese Mektebinde sonra ise Qurevicin gimnaziyasinda tehsil alb 1894 cu ilde gimnaziyani bitirdikden sonra Peterburq Universitetine daxil olur Burada Serq dilleri fakultesine daxil olaraq ereb turk fars ve tatar dillerini oyrenir 1896 ci ilde telebe iken Krimda karaimler ve Cufut Kale adli ozunun ilk isini teqdim edib 1899 cu ilde universiteti birincilikle bitirerek professor V D Smirnovun rehberliyi ile elmi isini davam etdirmek ucun turk tatar edebiyyati kafedrasinda qalib Sankt Peterburqda yerlesen muselman xeyriyye cemiyyetine ve Qizil Xac Bacilarinin Qeyyumlar Komitesine islerinde komek edib Gosterdiyi fealiyyete gore 1913 cu ilde ona Qizil Xac nisanini taxmaq icazesi verilib 1899 1900 cu illerde 212 ci Baxcasaray ehtiyat batalyonunda herbi xidmet kecib Iranda1901 ci ilde Serq dilleri fakultesinin dekani vezifesini icra eden V Jukovskinin tovsiyesi ile Rusiya Xarici Isler Nazirliyi terefinden Irana gonderilib Burada o fars dilini oyrenmekle yanasi Tebrizin Logmaniyye mektebinde rus dili ve umumi fenlerden ders kecib O hemin dovrde veliehd olan Mehemmedeli sah Qacara da rus dili dersi kecib 1903 cu ilde veliehd terefinden tercumeci ve katib olmaq teklifini alir Teklifi qebul etdikden sonra Seraya Sapsal sah terefinden xan titulu ve sahin muellimi Edib es Soltan adini alib Sapsal 1908 ci ilde Rusiyaya geri qayidir Onun Iranaki xidmeti hemise rus metbuatinda polemikalara ve ittiham xarakterli yazilara sebeb olurdu RusiyadaPeterburqa qayitdiqdan sonra Xarici Isler Nazirliyinde tercumeci kimi fealiyyet gosyerib Bundan basqa 1909 1916 ci illerde Peterburq Universitetinde ise Serq dilleri Fakultesinde turk dili dersi kecib Onun ders kecdiyi telebeler arasinda Sergey Malov ve Viktor Filolenko kimi turkoloqlar da olub 1908 ci ilin payizinda ilk defe imperator II Nikolaya teqdim olunub ve onunla Oktyabr inqilabina qeder elaqe saxlayib Rusiya qayitdiqdan sonra Rusiya Arxeologiya Cemiyyetinin Rus Cografi Cemiyyetinin Tavrida Elmi Arxiv Komissiyasinin 1912 uzvu ve Rus Serqsunaslari Cemiyyetinin sedr muavini olur 1917 ci ilde heqiqi dovlet musaviri rutbesinde olub Fealiyyyeti1911 ci il avqustun 16 da Trakay seherinin karaim qaxami secilir Ancaq ozunu bu vezifeye hazir gormediyi ucun ve esas is yerinde daha cox isinin oldugu ucun bunu qebul etmir 1915 ci il mayin 15 i Evpatoriyada Tavrida ve Odessanin Karaim Ruhani Idaresinin qaxami secilib ve sentyabr ayinin 10 u bu vezifeye tesdiqlenib 1917 ci ilde Evpatoriyada oz vesaiti ile anasinin xatiresine yasli karaim qadinlarin qaygisina qalmaq ucun Akbike Sapsal adina Yardim Xyeriyye Cemiyyetinin xeyriyye meqsedleri olan Karaim Milli Meclisinin ve Tavrida ve Odessanin Karaim Ruhani Idaresinin resmi yayim orqaninin esasini qoyub Daha sonra Evpatoriyada Karay Bitikligi adli karaim milli kitabxana muzeyini yaradib Bu kitabxanada 5 min kitab ve minden artiq qedim ivritce erebce ve karaimce olan elyazma qorunurdu Oz tercumeyi halinda daha sonra ise coxsayli nesrlerinde Sapsal qeyd edib ki 1919 cu ilin mart ayinda Krimda olarken sovet qurulusuna olan simpatiyasina gore denikinciler terefinden teqib olunub Ve hebs olunmamaq ucun Qafqaza oradan ise Turkiyeye getmeye mecbur olub Ancaq arxiv senedlerine gore Sapsal bu muddet erzinde Krimda olub ve 1920 ci ilin sonuna qeder Karaim Milli Meclisinin butun iclaslarinda istirak edib ve oz vezife ohdeliklerini yerine yetirib Cox guman o Krimi 1920 ci ilin sonunda terk ederek evvelce Qafqaza daha sonra ise Turkiyenin Istanbul seherine gederek burada banklarin birine tercumeci kimi ise duzelib 1921 ci ilde Yeruselime gederek zevvarliq edib Polsada 1927 ci il oktyabrin 23 de Polsadaki karaim icmalarinin qaxami secilib ve 1928 ci il sentyabrin 11 de Vilno seherinde inauqurasiya merasimi kecirilib Vezifesi ile beraber muellimlik de edib 1929 cu ilden Polsa Elmler Akademiyasinin bas emekdasi 1935 ci ilden ise Polsa Serqsunaslar Assosiasiyasinin vitse sedri olub 1930 cu ilde Lvov Universiteti terefinden serq dilleri uzre felsefe doktoru adini alib 1939 cu ilden Vilnus Universitetinin Filologiya fakuletisinin serq dilleri kafedrasina professoru olub EserleriKaraimy i Chufut Kale v Krymu pechatn SPb 1896 36 str po russki Karaimy pechatn Zap Kr Gor Kluba Odessa 1897 8 str po russki Kyrym karai tyurkleri pechatn Sbornik Tyurk Jyly Istanbul 43 po turecki Karaimy na sluzhbe u krymskih hanov Mysl Karaimska Vilno 1919 20 str po polski Dopolneniya i obyasneniya pechatn tam zhe 1929 g 13 str po polski Ob utrate rodnogo yazyka tatarami v Polshe pechatn Zhurnal Rochnik tatarskij Vilno 1932 g 16 str po polski Hrestomatiya i turecko polskij slovar pechatn Vilno 1932 g 148 s po turecki i po polski Adam Mickevich v gostyah u krymskih karaimov pechatn Zhurnal Mysl karaim Vilno 1934 g 10 s po polski Izobrazhenie musulmanskih svyatyh i vliyanie katolicheskoj ikonografii v Persii i persidsko polskie otnosheniya pri Sigizmunde III pechatn Vilno 1934 g 62 s po polski Znachenie opisaniya puteshestviya Evliya Chelebi dlya istorii Krymskogo Hanstva pechatn Zhurnal Rochnik Orientalistichnyj Lvov 1934 g 14 s po polski Obrazcy narodnoj literatury tyurkov Persidskogo Azerbajdzhana vvedenie teksty perevody i slovar azerbajdzhansko polsko nemeckij pechatn Polskaya Akademiya Nauk Krakov 1935 113 s po tyurkski i polski Neskolko slov o karaimskih knyazyah Chelebi i ih prosvetitelnoj deyatelnosti pechatn Zhurnal Mysl karaim Vilno 1936 g 6 s po polski Yarlyki i hudzhety krymskih hanov i kadieskerov XVII i XVIII vv pechatn Istanbul 1928 g 20 s po tatarski Byl li tureckim yazyk hazar rukopis 22 s po russki O pravovom polozhenii naseleniya Krymskogo hanstva rukopis 18 s po russki Slovar starokaraimskogo yazyka rukopis 142 s po karaimski Nauchnoe opisanie nekotoryh eksponatov Karaimskogo Istoriko Etnograficheskogo muzeya rukopis 33 s po russki Tarhannye gramoty Krymskih Hanov po dokumentam Karaimskogo Istoriko etnograficheskogo muzeya rukopis 31 s po litovski O starotyurkskom suffikse gyr gur sohranivshemsya v nekotoryh narechiyah pechatn Rochnik Orientalistichnyj Lvov 1938 g 10 s po polski Karaimy v Krymu Litve i Polshe monografiya mashinopis 312 s po russki Redkie monety Turcii i Kryma mashinopis 16 s prinyato dlya napechataniya v Kratkie soobsheniya Instituta materialnoj kultury im Marra Akad nauk SSSR O dvuh gramotah tureckogo sultana Abdul Hamida 1 pechatn Tavrich Uchen Arhivnaya komissiya 13 s po russki Po povodu stati o dvuh osvyasheniyah pechatn Gazeta Krym 26 VIII Simferopol 1896 1 s po russki I I Erak karaimskij poet nekrolog pechatn Gazeta Novoe vremya 10 IX 1896 g SPb 1 s po russki Otkrytoe pismo g nu A Ya Garkavi pechatn Gazeta Salgir Simferopol 5 VII 1899 g 1 s po russki Tatarskoe kladbishe Kyrklar bliz Bahchisaraya pechatn Gazeta Krym Simferopol 7 VIII 1899 2 s po russki Musulmanskie svyatye v hudozhestvennom izobrazhenii shiitov Persii pechatn Zhurnal Vostochnyj sbornik SPb 1913 g 16 s po russki Perevod arabsko tureckoj nadpisi na mramornoj plite vorot tureckoj kreposti v Anape dlya truda prof N I Veselovskogo Voenno istoricheskij ocherk goroda Anapy Petrograd 1914 str 33 34 pechatn Petrograd 1914 2 str po russki O zadachah stoyashih pered karaimskimi gahamami rukopis Gazeta Terdzhiman Bahchisaraj 25 XII 1915 1 s po tatarski Skazka na yazyke krymskih evreev rukopis Chitano v Vostochnom Otdelenii Arheolog Obshestva SPb 26 II 1915 g 8 s po russki Istoriya proishozhdeniya dolzhnosti i harakter deyatelnosti karaimskih gahamov pechatn Zhurnal Izvestiya Karaimskogo Duh ovnogo Pravleniya Evpatoriya 1918 g 13 s po russki Kratkij ocherk tyurksko karaimskoj literatury pechatn Izvestiya Karaimsk ogo Duh ovnogo Pravl eniya Evpatoriya 1918 g 13 s po russki K umensheniyu chisla karaimov pechatn tam zhe 1918 g 8 s po russki Karaimskie istoricheskie dokumenty otnosyashiesya k periodu tatarskogo vladychestva v Krymu pechatn tam zhe 1919 g 5 s po russki Statya Chufut Kale pechatn Russkaya voennaya Enciklopediya t XIV SPb 1914 g 1 s po russki Zhaloba svechi tureckaya novella Rushen Erefa perevod pechatn Istanbul 1920 g Zhurnal Indzhi 4 s po francuzski U vrat Svyatogo grada Vospominaniya o Hadzhi Aga Boboviche pechatn Zhurnal Kraj Avazy Luck 1930 g 6 s na tyurkskom yazyke zapadn yh karaimov Znachenie goroda Vilnyusa dlya orientalistiki Referat na II sezde Polskih Orientalistov 1932 g rukopis 12 s po polski Persidskie dokumenty v glavnom arhive g Varshavy Referat na III sezde polskih orientalistov 1933 g rukopis 10 s po polski Proshloe i nastoyashee karaimov pechatn Zhurnal Znanie i Zhizn t III Varshava 1934 g 12 s po polski Turecko nemeckij dokument poslednih let Halifata Referat na IV sezde polskih orientalistov 1934 g rukopis 8 s po polski Gerb i flag Krymskogo Hanstva Referat na 5 sezde polskih oriental istov 1935 g rukopis 5 s po polski Ramuald Kobeckij gaham polskih karaimov pechatn Zhurnal Mysl karaimska Vilno 1937 5 s po polski Stihotvornoe opisanie puteshestviya tureckogo posolstva v Polshu v XVIII veke Referat na 6 sezde polskih orientalistov 1937 g rukopis 8 s po polski Perepiska Ottomanskoj Porty kasatelno pervogo izbrannogo korolya Polshi Referat na 6 sezde polskih orientalistov 1937 g rukopis 5 s po polskiEdebiyyatKaraimsko russko polskij slovar Moskva 1974 Karaimskaya narodnaya enciklopediya Pod obsh redakciej T I M Karajlar 1995 246 s Biobibliograficheskij slovar otechestvennyh tyurkologov Dooktyabrskij period Pod red i s vved A N Kononova M 1974 Baskakov N A Tinfovich M S S M Shapshal k 100 letiyu so dnya rozhdeniya Sovetskaya tyurkologiya Baku 1973 3 s 119 121 H Kobeckaite Lietuvos karaimai Vilnius 1997 Seraya Szapszal s Karaim Collection Vilnius National Museum of Lithuania 2003 ISBN 9955 415 32 0 Shapshal S M Karaimy SSSR v otnoshenii etnicheskom karaimy na sluzhbe u krymskich chanov Simferopol 2004 Kizilov M New Materials on the Biography of S M Szapszal in 1928 1939 Materialy Devyatoj Ezhegodnoj Mezhdunarodnoj Mezhdisciplinarnoj Konferencii po Iudaike M 2002 Ch 1 S 255 273 Shapira Dan D Y A Jewish Pan Turkist Seraya Szapszal Sapsaloglu and his Work Qirim Qaray Turkleri 1928 Judaeo Turkica XIII Acta Orientalia Hungaricae December 2005 Vol 58 4 P 349 380 Zajcev I V Chto mne delat i kak byt pisma Serajya Markovicha Shapshala akademiku V A Gordlevskomu 1945 1950 Vestnik Evrazii Acta Eurasica 4 38 M 2007 S 147 169 Petrov Dubinskij O V S M Shapshal Edib us Sultan uchitel Valiahda Mohammed Ali general adyutant Mohammed Ali shaha Vostok 2007 5 S 64 78 Prohorov D A Kizilov M B Shapshal Serajya Markovich 1873 1961 Krym v licah i biografiyah Simferopol 2008 S 396 400IstinadlarHemcinin baxXarici kecidlerSeraya Shapshal patriarh karaimov dokazavshij ih tyurkskoe proishozhdenie Crimean Tatars Ya Yanbaeva Iz materialov k biografii prof S M Shapshala Gahan Mark Lavrinovich Anus biz ketyuryulyubiz My eshe vospryanem olu kecid Faceted Application of Subject Terminology Seraja Markowicz Szapszal unspecified title