Qınıq boyu — Səlcuqlu sülaləsinin mənsub olduğu Oğuz boyu. Oğuz Xaqan Dastanına görə Oğuz türklərinin 24 boyundan biri. boylarındandır.
Qınıq boyu damğası | ||||||
Yaşadığı ərazilər | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||
Dili | ||||||
Dini | ||||||
Mənşəyi | ||||||
Oğuz (Türk) | ||||||
Qohum xalqlar | ||||||
Tarixi
Qanıq : " Hər yerdə sayqın" anlamındadır. Böyük Anadolu Səlcuqlu devlətləri, Orta Toroslardakı üçoxlu Türkmənlər , Hələb, Ankara, Aydındakı Kınıq oymaqları bu boydandır.
Mahmud Qaşqarlı "Divani-lüğət-it-türk" adlı əsərində yazır:
" ٱغُز Oğuz: Bir Türk boyudur. Oğuzlar Türkməndirlər. Bunlar iyirmi iki bölüksür; her bölüiün ayrı bir bəlgəsi və heyvanlarına vurulan bir əlaməti (damğası) var. Bir-birlərini bu bəlgələrlə tanıyırlar. Birincisi və başları: "قنق Qınıq"lardır. Zamanımızın xaqanları bunlardandır. Heyvanlarına vurduqları işarət budur: ......" şəklində tanıtdırdığı bir Oğuz boyudur.
Qınıqlar, Səlcuqluların quruluşunda və Anadolunun fəthində böyük rol oynadılar. XIII yüzildə bir kütlə halında Suriyada olan Türkmən qrupu arasında Qınıqlar da vardı. Digər boylarla birlikdə Qınıqlar da Məmlüklərin yanında yer alaraq Çuxurovanın (Anadoluda bölgə) fəthinə qatıldılar. Çuxurovada, Ceyhan çayından Gavur Dağına qədər uzanan bölgədə və bugünkü Osmaniyyə qəzası ilə Ceyhan qəzasının bir qisim torpaqlarını içinə alan bölgədə yurd tutdular.
XIV əsrin son yarısında Məmlüklərlə araları soyudu. 1378-də üzərlərinə gələn Məmlük ordusunu digər Üç oxlu türkmənlərlə bərabər məğlub etdilər. Fəqət, Məmlüklər Üç ox boyları arasına təfriqə saldılar. 1383-də Qınıqlar, Yüreğirlərə hücum etdi. Daha sonra Qazi Burhanəddinin ölkəsində qarışıqlıq yaratdılar. Bu hadisələrdən sonra Qınıqların adı siyasi səhnədə görünməz oldu.
Qınıqlar Osmanlı fəthinin ilk illərində torpağa bağlandılar. XIX yüzilə qədər Çuxurovada Qınıq adını daşıyan bir qəza vardı. Ehtimal ki, Türkiyədə olan bugünkü Toprakkale, qədim Qınıq Qalası olmuşdur. Qalanın quzey doğusunda yer alan qəsəbədə 1522-ci ildə iki məhəllə, 1547-ci ildə beş məhəllə vardı. Bundan başqa, qəzaya 75 kənd və qışlaq bağlı idi. XVI əsrdə Hələbdə, Ankarada və Aydında Qınıq boyuna mənsub icmalar yaşadığı bilinməkdədir. Qınıq qəsəbəsi və kəndləri XVII əsrdə xaraba qaldı. Lakin həmin əsrdə Sivasda bir Qınıq icmasının mövcudiyyəti görülməkdədir. Bu gün Anadoluda Qınıq adını daşıyan bir çox kənd və qəsəbə mövcuddur.
İstinadlar
- Atalay, Besim (2006). Divanü Lügati't - Türk. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. , Cilt I, sayfa 55.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Kafesoğlu, İbrahim. Türk Milli Kültürü. Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü, 1977. sayfa 134
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Qiniq Qiniq boyu Selcuqlu sulalesinin mensub oldugu Oguz boyu Oguz Xaqan Dastanina gore Oguz turklerinin 24 boyundan biri boylarindandir Qiniq boyu Qiniq boyu damgasiYasadigi eraziler Turkiye SuriyaDiliTurkDiniIslamMenseyiOguz Turk Qohum xalqlarTurk xalqlariTarixiQaniq Her yerde sayqin anlamindadir Boyuk Anadolu Selcuqlu devletleri Orta Toroslardaki ucoxlu Turkmenler Heleb Ankara Aydindaki Kiniq oymaqlari bu boydandir Mahmud Qasqarli Divani luget it turk adli eserinde yazir ٱغ ز Oguz Bir Turk boyudur Oguzlar Turkmendirler Bunlar iyirmi iki boluksur her boluiun ayri bir belgesi ve heyvanlarina vurulan bir elameti damgasi var Bir birlerini bu belgelerle taniyirlar Birincisi ve baslari قنق Qiniq lardir Zamanimizin xaqanlari bunlardandir Heyvanlarina vurduqlari isaret budur seklinde tanitdirdigi bir Oguz boyudur Qiniqlar Selcuqlularin qurulusunda ve Anadolunun fethinde boyuk rol oynadilar XIII yuzilde bir kutle halinda Suriyada olan Turkmen qrupu arasinda Qiniqlar da vardi Diger boylarla birlikde Qiniqlar da Memluklerin yaninda yer alaraq Cuxurovanin Anadoluda bolge fethine qatildilar Cuxurovada Ceyhan cayindan Gavur Dagina qeder uzanan bolgede ve bugunku Osmaniyye qezasi ile Ceyhan qezasinin bir qisim torpaqlarini icine alan bolgede yurd tutdular XIV esrin son yarisinda Memluklerle aralari soyudu 1378 de uzerlerine gelen Memluk ordusunu diger Uc oxlu turkmenlerle beraber meglub etdiler Feqet Memlukler Uc ox boylari arasina tefriqe saldilar 1383 de Qiniqlar Yuregirlere hucum etdi Daha sonra Qazi Burhaneddinin olkesinde qarisiqliq yaratdilar Bu hadiselerden sonra Qiniqlarin adi siyasi sehnede gorunmez oldu Qiniqlar Osmanli fethinin ilk illerinde torpaga baglandilar XIX yuzile qeder Cuxurovada Qiniq adini dasiyan bir qeza vardi Ehtimal ki Turkiyede olan bugunku Toprakkale qedim Qiniq Qalasi olmusdur Qalanin quzey dogusunda yer alan qesebede 1522 ci ilde iki mehelle 1547 ci ilde bes mehelle vardi Bundan basqa qezaya 75 kend ve qislaq bagli idi XVI esrde Helebde Ankarada ve Aydinda Qiniq boyuna mensub icmalar yasadigi bilinmekdedir Qiniq qesebesi ve kendleri XVII esrde xaraba qaldi Lakin hemin esrde Sivasda bir Qiniq icmasinin movcudiyyeti gorulmekdedir Bu gun Anadoluda Qiniq adini dasiyan bir cox kend ve qesebe movcuddur IstinadlarAtalay Besim 2006 Divanu Lugati t Turk Ankara Turk Tarih Kurumu Basimevi ISBN 975 160 405 2 Cilt I sayfa 55 Hemcinin baxOguz turkleri Selcuqlular sulalesi SelcuqlarXarici kecidler Etnik qrup ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Kafesoglu Ibrahim Turk Milli Kulturu Turk Kulturunu Arastirma Enstitusu 1977 sayfa 134