Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sevastopol (ukr. və rus. Севастополь) və ya Ağyar (krımtat. Aqyar), — Krımda şəhər.
| Şəhər | |||||
| Sevastopol | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Севастополь | |||||
 | |||||
| |||||
| Ölkə | |||||
| Tarixi və coğrafiyası | |||||
| Əsası qoyulub | 1783 | ||||
| Sahəsi |
| ||||
| Mərkəzin hündürlüyü | 100 ± 1 m | ||||
| Saat qurşağı | | ||||
| Əhalisi | |||||
| Əhalisi |
| ||||
| Rəsmi dili |
| ||||
| Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
| Poçt indeksi | 99000–99699 | ||||
| Nəqliyyat kodu | 92, СН | ||||
| Digər | |||||
| sevastopol.gov.ru | |||||
| | |||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Tarixi
Sevastopol şəhərini türklər Aktıyar və ya Akyar adlandırırdılar. 1783-cü ildən Rus-Türk müharibəsi Türkiyənin Kerç, Yeni qala, Kıl Burun hərb qalalarını və Qara dəniz sahillərinin xeyli hissəsini itirdiyi Küçük Qaynarca sülhü ilə başa çatmışdır.
Rusiyanın əldə etdiyi bu yeni torpaqlarda istilaçılara qarşı xalq həyacanları şiddətlənirdi. Müharibədən məğlub çıxsa da, xalq yadellilərin boyunduruğu altına düşmək istəmirdi. II Yekaterina Kırım və Kubandakı rus qoşunlarının komandanı Suvorovu qəzəb və nifrətdən çalxanan bu torpaqlara səfərbər etdi. 1783-cü ilin aprelində Kırım tamamən Rusiyanın əlinə keçdikdən sonra II Yekaterina Kırımın hakimi general Q.A.Potyomkinə "indiki Aktiyarın yerində böyük Sevastopol qalası tikməyə dair" göstəriş verdi.
Yekaterina artıq Kırımın adının belə dəyişdirilməsinə, Tavriya adlanmasına dair sərəncam göndərmişdi, öz sevimlisi Potyomkini də "Knyaz Tavriçeski" şöhrətli titulu ilə mükafatlandırmışdı. Tarixi əsərlər öz səhifələrində yerin əsl türk adını saxlamaqdadır: Kırımda qoşuna komandanlıq edən A.V.Suvorov Aktiyar buxtasını sahilində batareya qurmaq üçün əmr verdi..
1796 -cı ildə hakimiyyətə gəlmiş rus çarı I Pavel hər bir sahədə olduğu kimi bu işdə də anası II Yekaterinanın əksinə getdi. Sevastopolun Aktiyar kimi əski şəkildə adlandırılmasına fərman verdi. (1797) Təxminən 30 il sonra hakimiyyətə gələn və bütün dövlət işlərində, o cümlədən imperiyanın işğalçılıq istiqamətindəki tədbirlərində nənəsinin təcrübəsinə əsaslanan və onu təqdir edən I Nikolay (1825-1855) 1826-cı ilin aprelində Sevastopolun Aktiyar deyil, həmişəlik Sevastopol adlandırılmasına qərar verdi.
Sevastopolda istehkamlar, kazarmalar, Rus-Türk müharibəsində ölmüş rus əsgərlərinin dəfn olunduğu "qardaş məzarlığı" bu qanlı istilanın yadigarları kimi durmaqdadır. Bu torpaqlara yunan adlarını yamamaq istilaçı idealogiyanın əsil hədəfi idi. Əlverişli miflər işə düşürdü. Mədəni adamların tarixi həqiqətləri bir yana buraxıb mənfəət və maraq sezilən "miflərlə" məşğul olması köklü istila taktikasıdır. Şəhərin yunanca adı Sevastopol Kırımı yunanlaşdırmaq kimi qorxulu məqsədlə bağlı olan "süni addır" deyə Maks Fasmer yazarkən bu adın bu yerlə, xalqla, bu xalqın tarixi ilə səsləşmədiyini nəzərdə tuturdu. Bu uydurma vaxtı ilə Xəzər dövlətinin süqutundan sonra Kırıma (daha doğrusu sahillərinə, ticarət əhəmiyyətli limanlara) sahib çıxmış yunan kolonizatorlarının bu torpağın əsl sahibi olmalarına elmi dayaq yaratmaq məqsədləri ilə bağılıdır.
Sevastopol- Sebastos "təzimə, səcdəyə layiq, müqəddəs; pol – "şəhər sözlərindən yaranmışdır. "Lakin qədim yunanlar burada heç vaxt belə vüqarlı ada layiq şəhər salmamışlar" deyə Lev Uspenski yazırdı. Bu torpağın hər qarışı öz köksündə Qızıl Qobu və skif mədəniyyəti izlərini hifz edib saxlayır. Şəhərin ətrafının türk adları-Balaklava, Tarxanqut, Temiryük və s. adlar keçmiş türk abi-havasını saxlayan və təsdiqləyən faktlardır.
Mənbə
Minaxanım Təkləli. Türk kitabı. Unudulan tarix. Dəyişdirilən adlar, Bakı, Nurlar, 2009, 25-26
Xarici keçidlər
- Sevastopol 2014-05-19 at the Wayback Machine
- Sevastopol (foto)
İstinadlar
- Федеральный закон от 21.07.2014 № 248-ФЗ "О внесении изменений в Федеральный закон "Об исчислении времени".
- https://www.citypopulation.de/en/ukraine/cities/.
- О реализации положений Закона Украины об основах государственной языковой политики в городе Севастополе.
- Гридасова М. В Севастополе начали выдавать автомобильные номера с кодом 92 (rus.). // Севастопольская газета 2014.
- A.M.Andruşenko. Admiral Uşakov
- Валерий Ганичев. Ушаков, ЖЗЛ, М., Молодая Гвардия, 1990, с. 152.
- Türk kitabı. Bakı, "Nurlar" Nəşriyyat-Poliqrafiya Mərkəzi, 2009, səh 320
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sevastopol ukr ve rus Sevastopol ve ya Agyar krimtat Aqyar Krimda seher SeherSevastopolSevastopolBayraq d Gerb d 44 36 18 sm e 33 31 21 s u Olke Ukrayna RusiyaTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub 1783Sahesi 863 6 km Merkezin hundurluyu 100 1 mSaat qursagi UTC 03 00UTC 02 00EhalisiEhalisi 485 386 nef 2022 Resmi dili ukrayn dili rus dili 16 avqust 2012 Reqemsal identifikatorlarPoct indeksi 99000 99699Neqliyyat kodu 92 SNDigersevastopol gov ruXeriteni goster gizle Sevastopol Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiSevastopol seherini turkler Aktiyar ve ya Akyar adlandirirdilar 1783 cu ilden Rus Turk muharibesi Turkiyenin Kerc Yeni qala Kil Burun herb qalalarini ve Qara deniz sahillerinin xeyli hissesini itirdiyi Kucuk Qaynarca sulhu ile basa catmisdir Rusiyanin elde etdiyi bu yeni torpaqlarda istilacilara qarsi xalq heyacanlari siddetlenirdi Muharibeden meglub cixsa da xalq yadellilerin boyundurugu altina dusmek istemirdi II Yekaterina Kirim ve Kubandaki rus qosunlarinin komandani Suvorovu qezeb ve nifretden calxanan bu torpaqlara seferber etdi 1783 cu ilin aprelinde Kirim tamamen Rusiyanin eline kecdikden sonra II Yekaterina Kirimin hakimi general Q A Potyomkine indiki Aktiyarin yerinde boyuk Sevastopol qalasi tikmeye dair gosteris verdi Yekaterina artiq Kirimin adinin bele deyisdirilmesine Tavriya adlanmasina dair serencam gondermisdi oz sevimlisi Potyomkini de Knyaz Tavriceski sohretli titulu ile mukafatlandirmisdi Tarixi eserler oz sehifelerinde yerin esl turk adini saxlamaqdadir Kirimda qosuna komandanliq eden A V Suvorov Aktiyar buxtasini sahilinde batareya qurmaq ucun emr verdi 1796 ci ilde hakimiyyete gelmis rus cari I Pavel her bir sahede oldugu kimi bu isde de anasi II Yekaterinanin eksine getdi Sevastopolun Aktiyar kimi eski sekilde adlandirilmasina ferman verdi 1797 Texminen 30 il sonra hakimiyyete gelen ve butun dovlet islerinde o cumleden imperiyanin isgalciliq istiqametindeki tedbirlerinde nenesinin tecrubesine esaslanan ve onu teqdir eden I Nikolay 1825 1855 1826 ci ilin aprelinde Sevastopolun Aktiyar deyil hemiselik Sevastopol adlandirilmasina qerar verdi Sevastopolda istehkamlar kazarmalar Rus Turk muharibesinde olmus rus esgerlerinin defn olundugu qardas mezarligi bu qanli istilanin yadigarlari kimi durmaqdadir Bu torpaqlara yunan adlarini yamamaq istilaci idealogiyanin esil hedefi idi Elverisli mifler ise dusurdu Medeni adamlarin tarixi heqiqetleri bir yana buraxib menfeet ve maraq sezilen miflerle mesgul olmasi koklu istila taktikasidir Seherin yunanca adi Sevastopol Kirimi yunanlasdirmaq kimi qorxulu meqsedle bagli olan suni addir deye Maks Fasmer yazarken bu adin bu yerle xalqla bu xalqin tarixi ile seslesmediyini nezerde tuturdu Bu uydurma vaxti ile Xezer dovletinin suqutundan sonra Kirima daha dogrusu sahillerine ticaret ehemiyyetli limanlara sahib cixmis yunan kolonizatorlarinin bu torpagin esl sahibi olmalarina elmi dayaq yaratmaq meqsedleri ile bagilidir Sevastopol Sebastos tezime secdeye layiq muqeddes pol seher sozlerinden yaranmisdir Lakin qedim yunanlar burada hec vaxt bele vuqarli ada layiq seher salmamislar deye Lev Uspenski yazirdi Bu torpagin her qarisi oz koksunde Qizil Qobu ve skif medeniyyeti izlerini hifz edib saxlayir Seherin etrafinin turk adlari Balaklava Tarxanqut Temiryuk ve s adlar kecmis turk abi havasini saxlayan ve tesdiqleyen faktlardir MenbeMinaxanim Tekleli Turk kitabi Unudulan tarix Deyisdirilen adlar Baki Nurlar 2009 25 26Xarici kecidlerVikianbarda Sevastopol ile elaqeli mediafayllar var Sevastopol 2014 05 19 at the Wayback Machine Sevastopol foto IstinadlarFederalnyj zakon ot 21 07 2014 248 FZ O vnesenii izmenenij v Federalnyj zakon Ob ischislenii vremeni https www citypopulation de en ukraine cities O realizacii polozhenij Zakona Ukrainy ob osnovah gosudarstvennoj yazykovoj politiki v gorode Sevastopole Gridasova M V Sevastopole nachali vydavat avtomobilnye nomera s kodom 92 rus Sevastopolskaya gazeta2014 A M Andrusenko Admiral Usakov Valerij Ganichev Ushakov ZhZL M Molodaya Gvardiya 1990 s 152 Turk kitabi Baki Nurlar Nesriyyat Poliqrafiya Merkezi 2009 seh 320