Bu məqaləni lazımdır. |
Bronxial astma – ilk növbədə bronxların – ağciyər tənəffüs yollarının iltihabi-allergik xəstəliyidir. Lakin iltihabın allergik reaksiya və ya xroniki xəstəlik olmasından asılı olaraq allergik komponentli astmanı qeyri-allergik astmadan fərqləndirirlər.
Bronxial astma | |
---|---|
| |
XBT-10 | J |
XBT-10-KM | J45.90, J45, J45.909 |
XBT-9 | |
XBT-9-KM | 493, 493.9 |
OMIM | 600807 |
DiseasesDB | 1006 |
MedlinePlus | 000141 |
eMedicine | med/177 |
MeSH | D001249 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Qeyri-allergik astmada xroniki iltihablı tənəffüs yolları həddən artıq həssasdırlar. Hər hansı qıcıqlanma bronxların spazmasına aparır, tənəffüs məhdudlaşır və bu da öskürək və boğulmalara gətirib çıxarır.
Astmatiklər üçün tutmalara səbəb olan bir çox faktorlar vardır, məsələn; siqaret tüstüsünün kəskin iyi, məişət kimyası vasitələri, sabun, ətriyyat, işlənmiş qazlarin tüstüsü və s. Bir çox dünya alimlərinin gəldiyi nəticə heç də təsəlliveriçi deyil: hər beşinçi astmatik peşəsinə görə bu xəstəliyə tutulur.
Simptomlar və gedişat
Fiziki təsirdən bir neçə dəqiqə sonra (məsələn, qışda küçədə qaçarkən soyuq və quru havanın udulmasi) astmanın simptompları üzə çıxır.
Aspirin və ya bu qrupdan olan bəzi iltihab əleyhinə preparatların (panadol, kalpol və s.) qəbulundan sonra adamda aspirin astmasının simptomları baş verə bilər. Qida əlavələri də, məsələn; pivə və caxırın koservantları, sulfitlərin qəbulu astmaya səbəb ola bilərlər.
Astmanın ən xarakterik simptomları:
- öskürək – tez-tez, əziyyətli və daimi xarakterli. Öskürək gecələr arta bilər, məsələn fiziki işdən, soyuq havanın qəbulundan sonra və s.
- bogulma;
- döş qəfəsinin sanki sıxılması — tənəffüs o qədər məhdudlaşır ki, bu nəfəs ala bilməmək qorxusu yaradır;
- sıxilmış nəfəs yollarından çətinliklə keçən havanın vibrasiyasından quru xırıltılar eşidilir.
Astmanın ağır və kəskin formalarında adam tutma vaxtı ağzı ilə nəfəs alır və nəfəsalmanı asanlaşdırmaq üçün boyun, çiyin və digər əzələlərdən istifadə edir. Bundan əlavə, nəfəs yolları sıxılanda nəfəs almaq nəfəs verməkdən daha asan olur. Çünki döş qəfəsinin əzələləri və orqanizm daha çox bu prosesə uyğunlaşmışlar. Nəfəsvermə, əksinə, normal halda passiv olur, yəni xüsusi səy göstərilmir, ona görə də əzələlər havanın sıxılmış nəfəs yollarından çıxarılması üçün o qədər də inkişaf etmirlər. Nətiçədə ağ ciyərlərdə hava qalır və şişir ki, bu da şişmiş ciyər simptomudur. Uzun müddət astma xəstəliyinə tutulmuş cavan adamlarin döş qəfəsləri uzunsov inkisaf edir. Kəskin ağır astmada əvvəl "fit çalan" döş qəfəsi sonra "susur", fit səsləri eşidilmir. Çünki alınan və verilən hava o qədər az olur ki, səslər eşidilməyə də bilər.
Allergik mənşəli astmada tutmadan əvvəl adamda zökəm, vegetativ distoniya simptomları və öskürək başlayır.
Mənbə
- Bronxial astma 2012-03-13 at the Wayback Machine
Xarici keçidlər
- Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi 2010-11-29 at the Wayback Machine
- http://www.azerbaijan-news.az/index.php?Lng=aze&year=2008&Pid=26827
- http://esmer.azeriblog.com/2009/01/05/astma-qadin-sonsuzlughuna-sebeb-olur[ölü keçid]
Həmçinin bax
- Disease Ontology (ing.). 2016.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bronxial astma ilk novbede bronxlarin agciyer teneffus yollarinin iltihabi allergik xesteliyidir Lakin iltihabin allergik reaksiya ve ya xroniki xestelik olmasindan asili olaraq allergik komponentli astmani qeyri allergik astmadan ferqlendirirler Bronxial astmaAstmanin mualicesi zamani istifade olunan hebler veXBT 10 J45 XBT 10 KM J45 90 J45 J45 909XBT 9 493XBT 9 KM 493 493 9OMIM 600807DiseasesDB 1006MedlinePlus 000141eMedicine med 177 emerg 43MeSH D001249 Vikianbarda elaqeli mediafayllar Qeyri allergik astmada xroniki iltihabli teneffus yollari hedden artiq hessasdirlar Her hansi qiciqlanma bronxlarin spazmasina aparir teneffus mehdudlasir ve bu da oskurek ve bogulmalara getirib cixarir Astmatikler ucun tutmalara sebeb olan bir cox faktorlar vardir meselen siqaret tustusunun keskin iyi meiset kimyasi vasiteleri sabun etriyyat islenmis qazlarin tustusu ve s Bir cox dunya alimlerinin geldiyi netice hec de teselliverici deyil her besinci astmatik pesesine gore bu xesteliye tutulur Simptomlar ve gedisatAstma zamani nefes borusunun veziyyetiAstma hucum Fiziki tesirden bir nece deqiqe sonra meselen qisda kucede qacarken soyuq ve quru havanin udulmasi astmanin simptomplari uze cixir Aspirin ve ya bu qrupdan olan bezi iltihab eleyhine preparatlarin panadol kalpol ve s qebulundan sonra adamda aspirin astmasinin simptomlari bas vere biler Qida elaveleri de meselen pive ve caxirin koservantlari sulfitlerin qebulu astmaya sebeb ola bilerler Astmanin en xarakterik simptomlari oskurek tez tez eziyyetli ve daimi xarakterli Oskurek geceler arta biler meselen fiziki isden soyuq havanin qebulundan sonra ve s bogulma dos qefesinin sanki sixilmasi teneffus o qeder mehdudlasir ki bu nefes ala bilmemek qorxusu yaradir sixilmis nefes yollarindan cetinlikle kecen havanin vibrasiyasindan quru xiriltilar esidilir Astmanin agir ve keskin formalarinda adam tutma vaxti agzi ile nefes alir ve nefesalmani asanlasdirmaq ucun boyun ciyin ve diger ezelelerden istifade edir Bundan elave nefes yollari sixilanda nefes almaq nefes vermekden daha asan olur Cunki dos qefesinin ezeleleri ve orqanizm daha cox bu prosese uygunlasmislar Nefesverme eksine normal halda passiv olur yeni xususi sey gosterilmir ona gore de ezeleler havanin sixilmis nefes yollarindan cixarilmasi ucun o qeder de inkisaf etmirler Neticede ag ciyerlerde hava qalir ve sisir ki bu da sismis ciyer simptomudur Uzun muddet astma xesteliyine tutulmus cavan adamlarin dos qefesleri uzunsov inkisaf edir Keskin agir astmada evvel fit calan dos qefesi sonra susur fit sesleri esidilmir Cunki alinan ve verilen hava o qeder az olur ki sesler esidilmeye de biler Allergik menseli astmada tutmadan evvel adamda zokem vegetativ distoniya simptomlari ve oskurek baslayir MenbeBronxial astma 2012 03 13 at the Wayback MachineXarici kecidlerAzerbaycan Respublikasi Sehiyye Nazirliyi 2010 11 29 at the Wayback Machine http www azerbaijan news az index php Lng aze amp year 2008 amp Pid 26827 http esmer azeriblog com 2009 01 05 astma qadin sonsuzlughuna sebeb olur olu kecid Hemcinin baxVikianbarda Bronxial astma ile elaqeli mediafayllar var Disease Ontology ing 2016