Astragalus caraganae (lat. Astragalus caraganae) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin gəvən cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Kritik təhlükə həddində olanlar" – CR B1ab (i, ii, iii)c(i)+2ab(i, ii, iii)c(i). Azərbaycanın nadir, endemik növüdür. Regional IUCN Statusu — CR B1ab (i, ii, iii)c(i)+2ab(i, ii, iii)c(i).
Astragalus caraganae | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Yarımtriba: Cins: Növ: Astragalus caraganae | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
Qısa morfoloji təsviri
Çoxsaylı düzduran gövdəli, 20–50 sm hündürlükdə, çoxillik bitkidir. Yarpaqcıqları 16–27 cütdür, uzunsov-ovalvaridir, üzəri çılpaq, alt hissəsi sıx məxməri tükcüklüdür. Yumurtalığı uzunsov, ayaqcıqlıdır. Salxımı qısa, 4–6 seyrək çiçəklidir. Paxlası düzdür, seyrək tükcüklü, buruncuqlu və ikiyuvalıdır.
Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri
Çiçəkləmə may, meyvəvermə iyun-iyul aylarına təsadüf edir. Kserofit bitkidir. Orta dağ qurşağında, quru daşlı yamaclarda, qayalı ərazilərdə rast gəlinir.
Yayılması
Naxçıvanın dağlıq hissəsi (Şahbuz rayonu — Qarababa, Badamlı, Kükü kəndləri ətrafı və Keçəldağ).
Sayı və tendensiyası
İtmə təhlükəsi altında olan yeganə lokaliteti mövcuddur, populyasiyanın sayı sürətlə azalır.
Məhdudlaşdırıcı amillər
Populyasiyanın zəif təkrarlanması, ekoloji və antropogen təsirlərdir.
Mühafizə tədbirləri
Təbiətdəki vəziyyəti böhran həddə çatmış və nəsli kəsilmə ehtimalı olan növ kimi Zəngəzur Milli Parkı və Arpaçay Dövlət Təbiət Yasaqlığı ərazisində yayıldığı sahələr xüsusi nəzarət altına alınmalı və təbii populyasiyaları mühafizə olunmalıdır.
Sinonimləri
Homotipik sinonimləri
- Tragacantha caraganae (Fisch. & C.A.Mey.) Kuntze
Heterotipik sinonimləri
- Astragalus borudjerdicus Parsa
- Astragalus caraganae var. brevicalyx Eig
- Astragalus nachitschevanicus Rzazade
- Astragalus peregrinus Fisch. & C.A.Mey. ex Bunge
- Astragalus warackensis Freyn
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Astragalus caraganae lat Astragalus caraganae bitkiler aleminin paxlacicekliler destesinin paxlakimiler fesilesinin geven cinsine aid bitki novu IUCN Qirmizi Siyahisina gore novun kateqoriyasi ve statusu Kritik tehluke heddinde olanlar CR B1ab i ii iii c i 2ab i ii iii c i Azerbaycanin nadir endemik novudur Regional IUCN Statusu CR B1ab i ii iii c i 2ab i ii iii c i Astragalus caraganaeElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad RosidsKlad Deste PaxlaciceklilerFesile PaxlakimilerYarimfesile Triba Yarimtriba Cins GevenNov Astragalus caraganaeBeynelxalq elmi adiAstragalus caraganae Fisch amp C A Mey 1838Seklin VikiAnbarda axtarisiITIS 820230NCBI 144078EOL 645815Qisa morfoloji tesviriCoxsayli duzduran govdeli 20 50 sm hundurlukde coxillik bitkidir Yarpaqciqlari 16 27 cutdur uzunsov ovalvaridir uzeri cilpaq alt hissesi six mexmeri tukcukludur Yumurtaligi uzunsov ayaqciqlidir Salximi qisa 4 6 seyrek ciceklidir Paxlasi duzdur seyrek tukcuklu buruncuqlu ve ikiyuvalidir Bioloji ekoloji ve fitosenoloji xususiyyetleriCicekleme may meyveverme iyun iyul aylarina tesaduf edir Kserofit bitkidir Orta dag qursaginda quru dasli yamaclarda qayali erazilerde rast gelinir YayilmasiNaxcivanin dagliq hissesi Sahbuz rayonu Qarababa Badamli Kuku kendleri etrafi ve Keceldag Sayi ve tendensiyasiItme tehlukesi altinda olan yegane lokaliteti movcuddur populyasiyanin sayi suretle azalir Mehdudlasdirici amillerPopulyasiyanin zeif tekrarlanmasi ekoloji ve antropogen tesirlerdir Muhafize tedbirleriTebietdeki veziyyeti bohran hedde catmis ve nesli kesilme ehtimali olan nov kimi Zengezur Milli Parki ve Arpacay Dovlet Tebiet Yasaqligi erazisinde yayildigi saheler xususi nezaret altina alinmali ve tebii populyasiyalari muhafize olunmalidir SinonimleriHomotipik sinonimleri Tragacantha caraganae Fisch amp C A Mey KuntzeHeterotipik sinonimleri Astragalus borudjerdicus Parsa Astragalus caraganae var brevicalyx Eig Astragalus nachitschevanicus Rzazade Astragalus peregrinus Fisch amp C A Mey ex Bunge Astragalus warackensis FreynIstinadlarHemcinin bax