Əliverdizadə Kərim Səlim oğlu (1 aprel 1911, Qaradağlı, Şuşa qəzası – 16 mart 1996) — Neft maşınqayırması sahəsində alim, SSRİ Dövlət Mükafatı Laureatı, Azərbaycan Respublikasının əməkdar elm və texnika xadimi, Azərbaycan SSR Əməkdar mühəndisi, görkəmli alim, texnika elmləri doktoru, professor Kərim Səlim oğlu Əliverdizadə 1911-ci ilin aprelin 1-də Qarabağın dilbər guşələrindən biri olan Ağdamın Qaradağlı kəndində dünyaya gəlib.
Kərim Əliverdizadə | |
---|---|
Kərim Səlim oğlu Əliverdizadə | |
Doğum tarixi | 1 aprel 1911 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 16 mart 1996 (84 yaşında) |
Vətəndaşlığı | SSRİ→ Azərbaycan |
Atası | Səlim |
Elm sahəsi | texnika elmləri |
Elmi dərəcəsi | texnika elmləri doktoru |
Elmi adı | |
Təhsili | |
Mükafatları | |
K.S. Əliverdizadə 1930-cu ildə “Azneft” istehsalat birliyinin nəzdində açılmış üç illik Ali mühəndis-pedaqoji kursuna daxil olub, 1933-cü ildə həmin kursu uğurla bitirdikdən sonra qısa müddət təhsil kombinatının müdiri işləmişdir. 1934-cü ildə “Azneft” İB-nin göndərişi ilə keçmiş M. Əzizbəyov adına Azərbaycan Sənaye institutuna (indiki Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti) daxil olub, 1938-ci ildə oranı fərqlənmə diplomu ilə bitirərək mühəndis-mexanik ixtisasına yiyələnmişdir.
K.S. Əliverdizadə 1938-ci ildə keçmiş “L. Şmidt” adına maşınqayırma zavodunda sıravi mühəndis-konstruktor kimi özünün mühəndis-texniki fəaliyyətinə başlamışdır. O, 1940-cı ilin noyabrından Azərbaycan Elmi-Tədqiqat Neft Maşınqayırma institutunda (AzİNMAŞ) böyük mühəndis-konstruktor, baş mühəndis, elmi işlər üzrə direktor müavini, 1952-1954 cü illərdə isə “Nefqazlayihə” institutunun direktoru vəzifəsində işləmişdir.
O, 1954-cü ildən 1974-cü ilə qədər AzİNMAŞda elmi işlər üzrə direktor müavini, 1972-ci ildən Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin “Mexanizm və maşınlar nəzəriyyəsi” kafedrasının professoru, 1974-cü ildən 1990-cı ilə qədər “Neft-mədən mexanikası, maşın və mexanizmləri” kafedrasının müdiri işləmişdir və 1990-cı ildən ömrünün sonuna qədər (16 mart 1996-ci il) həmin kafedranın professoru vəzifəsində fəaliyyətini davam etdirmişdir.
K.S. Əliverdizadə “Neftin dərinlik nasos üsulu ilə çıxarılmasının köklü yenidənqurulması”na görə 1950-ci ildə SSRİ Dövlət Mükafatı Laureatına layiq görülmüşdür. O, 1954-cü ildə texnika elmləri namizədi, 1963-cü ildə texnika elmləri doktoru alimlik dərəcələrini, 1964-cü ildə professor elmi adını almışdır, 1981-ci ildən Azərbaycan Respublikasının əməkdar elm və texnika xadimidir.
K.S. Əliverdizadəni mütəxəssislər neft quyularının ştanqlı nasos qurğusu ilə istismarı avadanlıqlarının, o cümlədən mancanaq dəzgahlarının tip-ölçü sıralarını yaradanlardan biri kimi tanıyırlar.
K.S. Əliverdizadə ömrünün 60 ilini həm neft və qaz sənayesinin mexanikası, maşın və avadanlıqlarının inkişafı sahəsində elmə, həm də təhsil-tədris sahəsində mühəndis kadrların və alimlərin hazırlanması işinə sərf etmişdir.
K.S. Əliverdizadə 3 monoqrafiyanın, 300-ə qədər elmi məqalə və tədris vəsaitinin, 100-ə qədər ixtira və səmərəli təklifin müəllifidir.
Onun «Балансирные индивидуальные приводы глубиннонасосной установки», Баку, 1951; «Вопросы механики и техники длинноходового режима откачки», Баку, 1958; «Приводы штангового глубинного насоса», М.: Недра, 1973 kitabları uzun müddət ştanqlı quyu nasosu qurğusunun geniş və səmərəli istifadəsilə əlaqədar mütəxəssislərin masa üstü kitabı sayılır. O, həmçinin «Расчет и конструирование оборудования для эксплуатации нефтяных скважин», М.: Гостоптехиздат, 1959 adlı sanballı təhsil vəsaitinin müəlliflərindən biridir. Bu nəzəri və tətbiqi işlər öz əhəmiyyətini indi də itirməmiş, müxtəlif konstruksiyalı ştanqlı nasos qurğusunun intiqalını (balansirli, balansirsiz, fiqurlu balansirli) yaratmağa imkan vermişdir. Neft-maşınqayırma sahəsində mancanaq-dəzgahları üzrə K.S. Əliverdizadənin axtarışları və əldə etdiyi nəticələr Azərbaycan elminin nailiyyətlərindən sayılır. Onun rəhbərliyi ilə Novikov ilişməli dişli çarx ötürməli reduktor bazasında yaradılmış mancanaq-dəzgahları bir sıra göstəricilərinə görə (məsələn, metal tutumu, etibarlılığı, uzunömürlülüyü) dünyada istehsal edilən ən yaxşı dəzgah nümunələrindən üstündür.
Onun rəhbərliyi ilə 15 nəfər elmlər namizədi hazırlanmışdır.
2 dəfə "Şərəf nişanı" ordeni ilə təltif edilmişdir.
1996-cı ildə vəfat etmişdir.
Professor K.S. Əliverdizadənin əziz xatirəsi ixtiraçı, görkəmli elm xadimi, xeyirxah, qayğıkeş, Vətəninin və xalqının təəssübünü çəkən böyük bir şəxsiyyət kimi həmişə qəlblərdə yaşayacaqdır.
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət". 2023-07-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-06-11.
- "Arxivlənmiş surət". 2014-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-06-29.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Eliverdizade Kerim Selim oglu 1 aprel 1911 Qaradagli Susa qezasi 16 mart 1996 Neft masinqayirmasi sahesinde alim SSRI Dovlet Mukafati Laureati Azerbaycan Respublikasinin emekdar elm ve texnika xadimi Azerbaycan SSR Emekdar muhendisi gorkemli alim texnika elmleri doktoru professor Kerim Selim oglu Eliverdizade 1911 ci ilin aprelin 1 de Qarabagin dilber guselerinden biri olan Agdamin Qaradagli kendinde dunyaya gelib Kerim EliverdizadeKerim Selim oglu EliverdizadeDogum tarixi 1 aprel 1911 1911 04 01 Dogum yeri Qaradagli Susa qezasi Yelizavetpol quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 16 mart 1996 1996 03 16 84 yasinda Vetendasligi SSRI AzerbaycanAtasi SelimElm sahesi texnika elmleriElmi derecesi texnika elmleri doktoruElmi adi professorTehsili Azerbaycan Dovlet Neft ve Senaye UniversitetiMukafatlari K S Eliverdizade 1930 cu ilde Azneft istehsalat birliyinin nezdinde acilmis uc illik Ali muhendis pedaqoji kursuna daxil olub 1933 cu ilde hemin kursu ugurla bitirdikden sonra qisa muddet tehsil kombinatinin mudiri islemisdir 1934 cu ilde Azneft IB nin gonderisi ile kecmis M Ezizbeyov adina Azerbaycan Senaye institutuna indiki Azerbaycan Dovlet Neft ve Senaye Universiteti daxil olub 1938 ci ilde orani ferqlenme diplomu ile bitirerek muhendis mexanik ixtisasina yiyelenmisdir K S Eliverdizade 1938 ci ilde kecmis L Smidt adina masinqayirma zavodunda siravi muhendis konstruktor kimi ozunun muhendis texniki fealiyyetine baslamisdir O 1940 ci ilin noyabrindan Azerbaycan Elmi Tedqiqat Neft Masinqayirma institutunda AzINMAS boyuk muhendis konstruktor bas muhendis elmi isler uzre direktor muavini 1952 1954 cu illerde ise Nefqazlayihe institutunun direktoru vezifesinde islemisdir O 1954 cu ilden 1974 cu ile qeder AzINMASda elmi isler uzre direktor muavini 1972 ci ilden Azerbaycan Dovlet Neft ve Senaye Universitetinin Mexanizm ve masinlar nezeriyyesi kafedrasinin professoru 1974 cu ilden 1990 ci ile qeder Neft meden mexanikasi masin ve mexanizmleri kafedrasinin mudiri islemisdir ve 1990 ci ilden omrunun sonuna qeder 16 mart 1996 ci il hemin kafedranin professoru vezifesinde fealiyyetini davam etdirmisdir K S Eliverdizade Neftin derinlik nasos usulu ile cixarilmasinin koklu yenidenqurulmasi na gore 1950 ci ilde SSRI Dovlet Mukafati Laureatina layiq gorulmusdur O 1954 cu ilde texnika elmleri namizedi 1963 cu ilde texnika elmleri doktoru alimlik derecelerini 1964 cu ilde professor elmi adini almisdir 1981 ci ilden Azerbaycan Respublikasinin emekdar elm ve texnika xadimidir K S Eliverdizadeni mutexessisler neft quyularinin stanqli nasos qurgusu ile istismari avadanliqlarinin o cumleden mancanaq dezgahlarinin tip olcu siralarini yaradanlardan biri kimi taniyirlar K S Eliverdizade omrunun 60 ilini hem neft ve qaz senayesinin mexanikasi masin ve avadanliqlarinin inkisafi sahesinde elme hem de tehsil tedris sahesinde muhendis kadrlarin ve alimlerin hazirlanmasi isine serf etmisdir K S Eliverdizade 3 monoqrafiyanin 300 e qeder elmi meqale ve tedris vesaitinin 100 e qeder ixtira ve semereli teklifin muellifidir Onun Balansirnye individualnye privody glubinnonasosnoj ustanovki Baku 1951 Voprosy mehaniki i tehniki dlinnohodovogo rezhima otkachki Baku 1958 Privody shtangovogo glubinnogo nasosa M Nedra 1973 kitablari uzun muddet stanqli quyu nasosu qurgusunun genis ve semereli istifadesile elaqedar mutexessislerin masa ustu kitabi sayilir O hemcinin Raschet i konstruirovanie oborudovaniya dlya ekspluatacii neftyanyh skvazhin M Gostoptehizdat 1959 adli sanballi tehsil vesaitinin muelliflerinden biridir Bu nezeri ve tetbiqi isler oz ehemiyyetini indi de itirmemis muxtelif konstruksiyali stanqli nasos qurgusunun intiqalini balansirli balansirsiz fiqurlu balansirli yaratmaga imkan vermisdir Neft masinqayirma sahesinde mancanaq dezgahlari uzre K S Eliverdizadenin axtarislari ve elde etdiyi neticeler Azerbaycan elminin nailiyyetlerinden sayilir Onun rehberliyi ile Novikov ilismeli disli carx oturmeli reduktor bazasinda yaradilmis mancanaq dezgahlari bir sira gostericilerine gore meselen metal tutumu etibarliligi uzunomurluluyu dunyada istehsal edilen en yaxsi dezgah numunelerinden ustundur Onun rehberliyi ile 15 nefer elmler namizedi hazirlanmisdir 2 defe Seref nisani ordeni ile teltif edilmisdir 1996 ci ilde vefat etmisdir Professor K S Eliverdizadenin eziz xatiresi ixtiraci gorkemli elm xadimi xeyirxah qaygikes Veteninin ve xalqinin teessubunu ceken boyuk bir sexsiyyet kimi hemise qelblerde yasayacaqdir Istinadlar Arxivlenmis suret 2023 07 26 tarixinde Istifade tarixi 2018 06 11 Arxivlenmis suret 2014 06 29 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2014 06 29 Sexs ve ya bioqrafiya haqqinda olan bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin