Yusif Əfəndiyev (Yusif Bala Əfəndi oğlu Əfəndiyev) — görkəmli maarif xadimi, pedaqoq.
Yusif Əfəndiyev | |
---|---|
Yusif Bala Əfəndi oğlu Əfəndiyev | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Poylu, Qazax qəzası, Yelizavetpol quberniyası, Qafqaz canişinliyi, SSRİ |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan SSR, ZSFSR, SSRİ |
Həyatı
Yusif Bala Əfəndi oğlu Əfəndiyev Zaqafqaziya (Qori) Müəllimlər Seminariyasının tanınmış məzunlarından biri olmuşdur. Xalq arasında "Molla Yusif" (və ya "Molla Usuf") kimi çağırılan Yusif Əfəndiyevi dostları "Yusif Əfəndi" deyə çağırarmışlar. Yusif Əfəndiyev 1877-ci ildə Qazax qəzasının (indiki Ağstafa rayonunun) Poylu kəndində müəllim ailəsində anadan olmuşdur. Yusif Əfəndiyevin atası Bala Əfəndi dini təhsil almış, ruhani zümrəyə aid edilən, amma bununla yanaşı tərəqqipərvər, öz dövrünün qabaqcıl ziyalılarından biri olmuş, ərəb və fars dillərində mükəmməl bilən, dini təhsil ilə yanaşı tarix, fəlsəfə, məntiq kimi dünyavi biliklərə bələd olmuş şəxsiyyətlərdən idi.
Təhsili
Bir müddət Poylu kəndinin mədrəsəsində və sonralar onun bazasında yaradılmış məktəbdə müəllim işləyən Bala Əfəndi Əfəndiyev XIX-cu əsrin 80-ci illərinin əvvəlləri Şəki şəhərində fəaliyyət göstərən məktəblərin birinə təyinat almışdır. Həmin vaxtlardan Şəki şəhərində məktəbdarlıq etdiyi üçün Bala Əfəndi Əfəndiyev ailəsini də buraya köçürmüşdür. Elə bunun nəticəsidir ki, ilk təhsilini atasından alan Yusif Əfəndiyev təhsilini davam etdirmək üçün Şəki şəhərindəki ibtidai məktəbə qəbul edilmişdir. Həmin məktəbi bitirdikdən sonra atası onu 1894-cü ildə Qori şəhərinə gətirərək Zaqafqaziya (Qori) Müəllimlər Seminariyasının aşağı hazırlıq sinfinə qəbul etdirmişdir. Sonradan əsas sinifdə oxuyaraq 1899-cu ildə seminariyanı müvəffəq qiymətlərlə bitirmiş Yusif Əfəndiyev anadan olduğu Poylu kəndinə qayıtmış və buranın kənd məktəbində müəllim olaraq işləməyə başlamışdır. Qori Seminariyasında təhsil aldığı zaman Yusif Əfəndiyevi yoldaşları arasında fərqləndirən əsas cəhət geniş erudisiyaya, ensiklopedik biliyə malik olması, dilləri öyrənməyə marağı və qabiliyyəti idi.
İlk təhsilini atasından alan Yusif Əfəndiyev ərəb və fars, Şəkidə olarkən isə rus dillərini mükəmməl öyrənməyə və bu bacarıqlarını Qori Seminariyasında təhsil aldığı zaman daha da inkişaf etdirməyə müvəffəq olmuşdur. Beləliklə, 1899-cu ildə Qori Seminariyasını bitirən Yusif Əfəndiyev Poyluya qayıtmış və burada pedaqoji fəaliyyətə başlamışdır.
Fəaliyyəti
Pedaqoji fəaliyyəti
Müvəffəq qiymətlərlə Zaqafqaziya (Qori) Müəllimlər Seminariyasının Azərbaycan bölməsini bitirmiş Yusif Əfəndiyev 1899-cu ildən etibarən Qazax qəzasının Poylu kəndində müəllim olaraq pedaqoji fəaliyyətə başlayır. Poylu elinin ağsaqqallarının danışdıqlarından məlum olur ki, kənd məktəbində müəllim işləyən Yusif Əfəndiyev bu müddət ərzində Poylu və qonşu kəndlərdən olan yüzlərlə sakinin maariflənməsində böyük işlər görmüşdür. Zəngin maarifçilik ənənəsinə malik olan Poylu kənd məktəbində hələ zamanında Azərbaycanın görkəmli şairi Molla Vəli Vidadi (1709-1809) təhsil almış və sonradan burada müəllim olaraq işləmişdir. Əlamətdardır ki, Zaqafqaziya (Qori) Müəllimlər Seminariyasını bitirdikdən sonra Poyluya qayıdan Yusif Əfəndiyev məhz atası Bala Əfəndi Əfəndiyevin və ana tərəfdən ulu babası olan Molla Vəli Vidadinin təhsil aldıqları və müdərrislik etdikləri kənd məktəbində müəllim olaraq işləməyə başlamışdır.
Pedaqoji fəaliyyətinə Poylu kənd məktəbindən başlayan Yusif Əfəndiyev sonradan bu fəaliyyətini Qazax Müəllimlər Seminariyasında davam etdirmişdir. Belə ki, Zaqafqaziya (Qori) Müəllimlər Seminariyasının Azərbaycan bölməsinin 1918-ci ildə Qazaxa köçürüldükdən sonra Firudin bəy Köçərli (1863-1920) ilə yaxından dost olmuş Yusif Əfəndiyev görkəmli pedaqoqun dəvəti ilə Qazax Müəllimlər Seminariyasında ədəbiyyat müəllimi vəzifəsində işləməyə başlamışdır. O, Qazax seminariyasında 1926-cı ilədək işləmişdir. Seminariyada onun tələbələri olmuş Səməd Vurğun, professor Mehdixan Vəkilov, Osman Sarıvəlli və bir çox başqaları öz müəllimi barədə yüksək fikirlər söyləmişlər. Pedaqoji fəaliyyətini yüksək qiymətləndirən Azərbaycan Xalq Maarif Komissarlığı 1926-cı ildə Yusif Əfəndiyevi Göyçay Pedaqoji Texnikumu müəllim təyin etmiş və o, 1930-cu ilə kimi burada müəllim işləmişdir. Lakin Göyçayın iqlimi Yusif Əfəndiyevin səhhətində müəyyən problem yaratdığından buranı tərk etmək qərarına gəlmişdir.
1929-cu ildə Yusif Əfəndiyev bu qərarı barədə onun anasının yaxın qohumu, Azərbaycan SSR Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin sədri və Zaqafqaziya Sovet Federativ Sosialist Respublikası Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin sədrlərindən biri olmuş Səməd ağa Ağamalıoğluna (1867-1930) deyir. Sonuncu da israrla təkid etmişdir ki, Yusif Əfəndiyev ailəsi ilə birlikdə Bakıya köçsün. Beləliklə, 1930-cu ildə Bakıya köçən Yusif Əfəndiyev 1934-cü ilə qədər Bakı Pedaqoji Texnikumda (həmin dövrdə bu təhsil ocağı Azərbaycan Mərkəzi Beynəlmiləl Pedaqoji Texnikumu adlanırmış) ədəbiyyat müəllimi işləmişdir. Yusif Əfəndiyev mədəni inqilabın həyata keçirilməsində (müəllim kadrlarının hazırlanmasında, məktəblərin yenidən təşkilində, rus dilinin öyrənilməsində və rus dilinin təbliğində) böyük fəaliyyət göstərmişdir. Ötən əsrin 30-cu illərinin keşməkeşli və acınacaqlı repressiya günləri Yusif Əfəndiyevə də öz təsirini göstərmişdir. Bir sıra yaxın qohumları və dostları repressiyanın qurbanları olduğuna dözməyərək 1934-cü ildə 57 yaşında Bakı şəhərində vəfat etmişdir.
Xeyriyyəçilik fəaliyyəti
Həyatda elə insanlar olmuşdur ki, onlar barədə yazılı və sənədləşdirilmiş məlumat elə çox olmamışdır. Lakin, onların həyatda gördüyü xeyirxah işlər onu daim bu xeyirxah əməllərinə görə yaşatmış və yaşadır. Məhz Yusif Bala Əfəndi oğlu Əfəndiyev belə insanlardan biridir. Belə ki, savadlı, öz dövrünün tanınmış, əsilli-nəcabətli bir ziyalı ailəsində tərbiyə almış Yusif Əfəndiyev, müəllim fəaliyyətinə başladığı vaxtdan isə xeyirxah işlərlə məşğul olmuşdur.
1930-cu illərdə Ağstafadan Xılxına, Düzqışlaq kəndlərinə gedən yolla "Poylu arxı" adlanan iri bir çay üzərindən qırmızı kərpicdən xeyirxahlıq naminə öz hesabına diqqətəlayiq bir körpü inşa etdirmişdir ki, bu günədək həmin körpü onun adı ilə "Molla Yusif" körpüsü adlanır. Elin yaşlı insanlarının danışdıqlarından məlum olur ki, mənsub olduğu nəsillərin ənənələrinə sadiq qalan Yusif Əfəndiyev ehtiyacı olanlara əl tutmuş, mümkün yardımlar etmiş. təhsil almaq niyyətində olan şəxslərə maddi dəstək göstərmişdir. Onun xeyirxahlığı bu gün də ehtiramla xatırlanır.
Ailəsi
Yusif Əfəndiyev Molla Vəli Vidadinin övladlarının son beşiyi olan qızı Hürü xanım və onun həyat yoldaşı Mirzə Məhəmməd ağa Qayıbzadənin nəticəsidir. Belə ki, Yusif Əfəndiyevin anası Səadət xanım Əfəndiyevanın (Hacıqasımovanın) anası Fatimə xanım Mirzə Məhəmməd ağa Qayıbzadənin və Hürü xanımın qızı, həm də Rusiya İmperiyası ordusunun general-leytenantı, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Hərbi nazirinin müavini, Sovet hərb xadimi və artilleriya generalı Əliağa Şixlinskinin (1963-1943) anası Şəhyəmən xanımın bacısı idi. Səadət xanım Əfəndiyeva (Hacıqasımova) Poylunun tanınmış nəsillərindən olan Hacıqasımovlardan (Hacıqasımzadələrdən) idi. Yusif Əfəndiyevin atası Bala Əfəndi dünyasını dəyişdikdən sonra anası Səadət xanım özünün yaxın qohumuMahmud Ağa Hacıqasımovla ailə qurur və onun birinci nikahdan olan uşaqlarına, o cümlədən Azərbaycan SSR Əməkdar Həkimi, Azərbaycan SSR Əməkdar Elm Xadimi, Bakıda doğum evinin yaradıcılarından biri, birinci-dördüncü çağırış Azərbaycan Ali Sovetinin deputatı, Azərbaycanın baş mama-ginekoloqu, professor Mustafa Hacıqasımova (1883-1969) və XX-ci əsrin əvvəllərində Azərbaycanın ilk hüquqşünaslarında olan Yusif Hacıqasımova (1892-1960) analıq etmişdir.
Yusif Əfəndiyevin özündən başqa üç qardaşı (Abdulvahid Ağa, Mahmud Əfəndi, Həsənəfəndi) da olmuşdur. Onlardan biri Tiflis Gimnaziyasını məzunu olmuş Abdulvahid Ağa Bala Əfəndi oğlu Əfəndiyev təhsilini başa vurduqdan sonra doğulduğu Poylu kəndinə qayıtmış və ilkin vaxtlarda həmin, sonralar isə bir neçə qonşu kəndin ümumi koxası olmuşdur. Kəndin maarif və mədəni işlərində xeyli xidmətlər göstərmiş Abdulvahid Ağa Əfəndiyevi Ağstafa rayonunun yaşlı əhalisi bu gün də xoş sözlə xatırlayırlar. Abdulvahid Ağa əslən Qazax qəzasının Ağköynək kəndindən olmuş və 1906-cı ilədək Poylu kənd məktəbində müəllim işləmiş Ağalar bəy Qiyasbəylinin bacısı Şölə xanım Qiyasbəyli ilə ailə həyatı qurmuş və ömrünün sonunadək Poylu kəndində yaşamışdır. Yeri gəlmişkən, tanınmış folklorşünas, şair, publisist, filologiya elmləri doktoru, professor Rüstəm Rüstəmzadə Abdulvahid Ağa Əfəndiyevin dayısı nəvəsi, yəni Ağalar bəy Qiyasbəlinin qızı Afayət xanımın oğludur. Tanınmış ictimai xadim Azər Kərim oğlu Allahverənov Abdulvahid Ağa Əfəndiyevin nəticəsidir. Yusif Əfəndiyev ikinci qardaşı Mahmud Əfəndi, böyüklərin söylədiklərinə görə, XX-ci əsrin əvvəlləri Gürcüstanın Qori şəhərində fəaliyyət göstərən Gimnaziyada təhsil almış və Kiyev Universitetinə təyinat almışdır. Lakin faetonla uzun səfərə yola çıxan gənc Mahmud Əfəndi yolda xəstələnir və Kiyev şəhərinə çatmadan elə Gürcüstanın ərazisində olarkən sətəlcəmdən dünyasını dəyişir.
Yusif Əfəndiyevin üçüncü qardaşı Həsənəfəndi Əfəndiyev XX-ci əsrin əvvəlləri Tiflis şəhərində fəaliyyət göstərən təhsil müəssisələrinin birində qabaqcıl təhsil almış və Azərbaycana qayıtmış və ailə qurmuşdur. Neft və qaz yataqlarının kəşfiyyatı sahəsində misilsiz xidmətləri olmuş və həyatının çox hissəsini qaz yataqlarının kəşfiyyatına həsr etmiş Əlipaşa Əfəndiyev Həsənəfəndi Əfəndiyevin oğludur.
Yusif Əfəndiyevin iki dəfə ailə qurmuşdur. Birinci həyat yoldaşının adı Qəmərruh xanım olmuşdur ki, bu nikahdan Xeyransa xanım, Nəzifə xanım və Asya xanım adlı qızları dünyaya gəlmişdir. Yusif Əfəndiyevin ikinci həyat yoldaşı Şahnabat xanım Vəkilovlar nəslinin parlaq nümayəndələrindən olan Nəsib Ağa Vəkilovun bacısı idi. İkinci nikahdan Yusif Əfəndiyevin beş qızı və iki oğlu olmuşdur. Belə ki, bu nikahdan Şahzadə xanım, Məhbubə xanım, Ziba xanım, Zərifə xanım, Lətifə xanım adlı qızları, Məmməd və Vahid adlı oğlanları olmuşdur. Məlumdur ki, Yusif Əfəndiyev uşaqlarının hamısına dərs demiş və oxutdurmuşdur. Qızlardan biri – Xeyransa xanım Əfəndiyeva Qazax qəzasının Xanlıqlar kəndindən olan Paşa bəy Dilbaziyə ərə getmişdir. Azərbaycanın tanınmış baletmeysteri, Azərbaycanın xalq artisti Əminə Paşa qızı Dilbazi həmin ailənin yetirməsidir. Yusif Əfəndiyevin digər qızı Asya xanım Qıraq Kəsəmən kəndindən olan İsrafil Ağa Kərbəlayevin oğlu Həmzə bəyin həyat yoldaşı idi.
Mənbə
- Allahverənov, A. Kərimli, K. Azərbaycan rəqs sənətinin şah əsəri – Əminə Dilbazi!/A.Allahverənov, K.Kərimli. – Bakı: Elm və Təhsil. – 2010. – səh.58-64
- Seyidov, F. Qori Seminariyası və onun məzunları/F.Seyidov. – Bakı: Maarif. - 1988. - səh.155-156
- Əhmədli, S. Rüstəmzadə, H. Şərəfli ömür yolu/S.Əhmədli, H.Rüstəmzadə. – Bakı:MBM nəşriyyatı. - 2011. - səh.25-26.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yusif Efendiyev Yusif Bala Efendi oglu Efendiyev gorkemli maarif xadimi pedaqoq Yusif EfendiyevYusif Bala Efendi oglu EfendiyevDogum tarixi 1877Dogum yeri Poylu Qazax qezasi Yelizavetpol quberniyasi Qafqaz canisinliyi SSRIVefat tarixi 1934Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR ZSFSR SSRIHeyatiYusif Bala Efendi oglu Efendiyev Zaqafqaziya Qori Muellimler Seminariyasinin taninmis mezunlarindan biri olmusdur Xalq arasinda Molla Yusif ve ya Molla Usuf kimi cagirilan Yusif Efendiyevi dostlari Yusif Efendi deye cagirarmislar Yusif Efendiyev 1877 ci ilde Qazax qezasinin indiki Agstafa rayonunun Poylu kendinde muellim ailesinde anadan olmusdur Yusif Efendiyevin atasi Bala Efendi dini tehsil almis ruhani zumreye aid edilen amma bununla yanasi tereqqiperver oz dovrunun qabaqcil ziyalilarindan biri olmus ereb ve fars dillerinde mukemmel bilen dini tehsil ile yanasi tarix felsefe mentiq kimi dunyavi biliklere beled olmus sexsiyyetlerden idi Tehsili Bir muddet Poylu kendinin medresesinde ve sonralar onun bazasinda yaradilmis mektebde muellim isleyen Bala Efendi Efendiyev XIX cu esrin 80 ci illerinin evvelleri Seki seherinde fealiyyet gosteren mekteblerin birine teyinat almisdir Hemin vaxtlardan Seki seherinde mektebdarliq etdiyi ucun Bala Efendi Efendiyev ailesini de buraya kocurmusdur Ele bunun neticesidir ki ilk tehsilini atasindan alan Yusif Efendiyev tehsilini davam etdirmek ucun Seki seherindeki ibtidai mektebe qebul edilmisdir Hemin mektebi bitirdikden sonra atasi onu 1894 cu ilde Qori seherine getirerek Zaqafqaziya Qori Muellimler Seminariyasinin asagi hazirliq sinfine qebul etdirmisdir Sonradan esas sinifde oxuyaraq 1899 cu ilde seminariyani muveffeq qiymetlerle bitirmis Yusif Efendiyev anadan oldugu Poylu kendine qayitmis ve buranin kend mektebinde muellim olaraq islemeye baslamisdir Qori Seminariyasinda tehsil aldigi zaman Yusif Efendiyevi yoldaslari arasinda ferqlendiren esas cehet genis erudisiyaya ensiklopedik biliye malik olmasi dilleri oyrenmeye maragi ve qabiliyyeti idi Ilk tehsilini atasindan alan Yusif Efendiyev ereb ve fars Sekide olarken ise rus dillerini mukemmel oyrenmeye ve bu bacariqlarini Qori Seminariyasinda tehsil aldigi zaman daha da inkisaf etdirmeye muveffeq olmusdur Belelikle 1899 cu ilde Qori Seminariyasini bitiren Yusif Efendiyev Poyluya qayitmis ve burada pedaqoji fealiyyete baslamisdir FealiyyetiPedaqoji fealiyyeti Muveffeq qiymetlerle Zaqafqaziya Qori Muellimler Seminariyasinin Azerbaycan bolmesini bitirmis Yusif Efendiyev 1899 cu ilden etibaren Qazax qezasinin Poylu kendinde muellim olaraq pedaqoji fealiyyete baslayir Poylu elinin agsaqqallarinin danisdiqlarindan melum olur ki kend mektebinde muellim isleyen Yusif Efendiyev bu muddet erzinde Poylu ve qonsu kendlerden olan yuzlerle sakinin maariflenmesinde boyuk isler gormusdur Zengin maarifcilik enenesine malik olan Poylu kend mektebinde hele zamaninda Azerbaycanin gorkemli sairi Molla Veli Vidadi 1709 1809 tehsil almis ve sonradan burada muellim olaraq islemisdir Elametdardir ki Zaqafqaziya Qori Muellimler Seminariyasini bitirdikden sonra Poyluya qayidan Yusif Efendiyev mehz atasi Bala Efendi Efendiyevin ve ana terefden ulu babasi olan Molla Veli Vidadinin tehsil aldiqlari ve muderrislik etdikleri kend mektebinde muellim olaraq islemeye baslamisdir Pedaqoji fealiyyetine Poylu kend mektebinden baslayan Yusif Efendiyev sonradan bu fealiyyetini Qazax Muellimler Seminariyasinda davam etdirmisdir Bele ki Zaqafqaziya Qori Muellimler Seminariyasinin Azerbaycan bolmesinin 1918 ci ilde Qazaxa kocuruldukden sonra Firudin bey Kocerli 1863 1920 ile yaxindan dost olmus Yusif Efendiyev gorkemli pedaqoqun deveti ile Qazax Muellimler Seminariyasinda edebiyyat muellimi vezifesinde islemeye baslamisdir O Qazax seminariyasinda 1926 ci iledek islemisdir Seminariyada onun telebeleri olmus Semed Vurgun professor Mehdixan Vekilov Osman Sarivelli ve bir cox basqalari oz muellimi barede yuksek fikirler soylemisler Pedaqoji fealiyyetini yuksek qiymetlendiren Azerbaycan Xalq Maarif Komissarligi 1926 ci ilde Yusif Efendiyevi Goycay Pedaqoji Texnikumu muellim teyin etmis ve o 1930 cu ile kimi burada muellim islemisdir Lakin Goycayin iqlimi Yusif Efendiyevin sehhetinde mueyyen problem yaratdigindan burani terk etmek qerarina gelmisdir 1929 cu ilde Yusif Efendiyev bu qerari barede onun anasinin yaxin qohumu Azerbaycan SSR Merkezi Icraiyye Komitesinin sedri ve Zaqafqaziya Sovet Federativ Sosialist Respublikasi Merkezi Icraiyye Komitesinin sedrlerinden biri olmus Semed aga Agamaliogluna 1867 1930 deyir Sonuncu da israrla tekid etmisdir ki Yusif Efendiyev ailesi ile birlikde Bakiya kocsun Belelikle 1930 cu ilde Bakiya kocen Yusif Efendiyev 1934 cu ile qeder Baki Pedaqoji Texnikumda hemin dovrde bu tehsil ocagi Azerbaycan Merkezi Beynelmilel Pedaqoji Texnikumu adlanirmis edebiyyat muellimi islemisdir Yusif Efendiyev medeni inqilabin heyata kecirilmesinde muellim kadrlarinin hazirlanmasinda mekteblerin yeniden teskilinde rus dilinin oyrenilmesinde ve rus dilinin tebliginde boyuk fealiyyet gostermisdir Oten esrin 30 cu illerinin kesmekesli ve acinacaqli repressiya gunleri Yusif Efendiyeve de oz tesirini gostermisdir Bir sira yaxin qohumlari ve dostlari repressiyanin qurbanlari olduguna dozmeyerek 1934 cu ilde 57 yasinda Baki seherinde vefat etmisdir Xeyriyyecilik fealiyyeti Heyatda ele insanlar olmusdur ki onlar barede yazili ve senedlesdirilmis melumat ele cox olmamisdir Lakin onlarin heyatda gorduyu xeyirxah isler onu daim bu xeyirxah emellerine gore yasatmis ve yasadir Mehz Yusif Bala Efendi oglu Efendiyev bele insanlardan biridir Bele ki savadli oz dovrunun taninmis esilli necabetli bir ziyali ailesinde terbiye almis Yusif Efendiyev muellim fealiyyetine basladigi vaxtdan ise xeyirxah islerle mesgul olmusdur 1930 cu illerde Agstafadan Xilxina Duzqislaq kendlerine geden yolla Poylu arxi adlanan iri bir cay uzerinden qirmizi kerpicden xeyirxahliq namine oz hesabina diqqetelayiq bir korpu insa etdirmisdir ki bu gunedek hemin korpu onun adi ile Molla Yusif korpusu adlanir Elin yasli insanlarinin danisdiqlarindan melum olur ki mensub oldugu nesillerin enenelerine sadiq qalan Yusif Efendiyev ehtiyaci olanlara el tutmus mumkun yardimlar etmis tehsil almaq niyyetinde olan sexslere maddi destek gostermisdir Onun xeyirxahligi bu gun de ehtiramla xatirlanir Ailesi Yusif Efendiyev Molla Veli Vidadinin ovladlarinin son besiyi olan qizi Huru xanim ve onun heyat yoldasi Mirze Mehemmed aga Qayibzadenin neticesidir Bele ki Yusif Efendiyevin anasi Seadet xanim Efendiyevanin Haciqasimovanin anasi Fatime xanim Mirze Mehemmed aga Qayibzadenin ve Huru xanimin qizi hem de Rusiya Imperiyasi ordusunun general leytenanti Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin Herbi nazirinin muavini Sovet herb xadimi ve artilleriya generali Eliaga Sixlinskinin 1963 1943 anasi Sehyemen xanimin bacisi idi Seadet xanim Efendiyeva Haciqasimova Poylunun taninmis nesillerinden olan Haciqasimovlardan Haciqasimzadelerden idi Yusif Efendiyevin atasi Bala Efendi dunyasini deyisdikden sonra anasi Seadet xanim ozunun yaxin qohumuMahmud Aga Haciqasimovla aile qurur ve onun birinci nikahdan olan usaqlarina o cumleden Azerbaycan SSR Emekdar Hekimi Azerbaycan SSR Emekdar Elm Xadimi Bakida dogum evinin yaradicilarindan biri birinci dorduncu cagiris Azerbaycan Ali Sovetinin deputati Azerbaycanin bas mama ginekoloqu professor Mustafa Haciqasimova 1883 1969 ve XX ci esrin evvellerinde Azerbaycanin ilk huquqsunaslarinda olan Yusif Haciqasimova 1892 1960 analiq etmisdir Yusif Efendiyevin ozunden basqa uc qardasi Abdulvahid Aga Mahmud Efendi Hesenefendi da olmusdur Onlardan biri Tiflis Gimnaziyasini mezunu olmus Abdulvahid Aga Bala Efendi oglu Efendiyev tehsilini basa vurduqdan sonra doguldugu Poylu kendine qayitmis ve ilkin vaxtlarda hemin sonralar ise bir nece qonsu kendin umumi koxasi olmusdur Kendin maarif ve medeni islerinde xeyli xidmetler gostermis Abdulvahid Aga Efendiyevi Agstafa rayonunun yasli ehalisi bu gun de xos sozle xatirlayirlar Abdulvahid Aga eslen Qazax qezasinin Agkoynek kendinden olmus ve 1906 ci iledek Poylu kend mektebinde muellim islemis Agalar bey Qiyasbeylinin bacisi Sole xanim Qiyasbeyli ile aile heyati qurmus ve omrunun sonunadek Poylu kendinde yasamisdir Yeri gelmisken taninmis folklorsunas sair publisist filologiya elmleri doktoru professor Rustem Rustemzade Abdulvahid Aga Efendiyevin dayisi nevesi yeni Agalar bey Qiyasbelinin qizi Afayet xanimin ogludur Taninmis ictimai xadim Azer Kerim oglu Allahverenov Abdulvahid Aga Efendiyevin neticesidir Yusif Efendiyev ikinci qardasi Mahmud Efendi boyuklerin soylediklerine gore XX ci esrin evvelleri Gurcustanin Qori seherinde fealiyyet gosteren Gimnaziyada tehsil almis ve Kiyev Universitetine teyinat almisdir Lakin faetonla uzun sefere yola cixan genc Mahmud Efendi yolda xestelenir ve Kiyev seherine catmadan ele Gurcustanin erazisinde olarken setelcemden dunyasini deyisir Yusif Efendiyevin ucuncu qardasi Hesenefendi Efendiyev XX ci esrin evvelleri Tiflis seherinde fealiyyet gosteren tehsil muessiselerinin birinde qabaqcil tehsil almis ve Azerbaycana qayitmis ve aile qurmusdur Neft ve qaz yataqlarinin kesfiyyati sahesinde misilsiz xidmetleri olmus ve heyatinin cox hissesini qaz yataqlarinin kesfiyyatina hesr etmis Elipasa Efendiyev Hesenefendi Efendiyevin ogludur Yusif Efendiyevin iki defe aile qurmusdur Birinci heyat yoldasinin adi Qemerruh xanim olmusdur ki bu nikahdan Xeyransa xanim Nezife xanim ve Asya xanim adli qizlari dunyaya gelmisdir Yusif Efendiyevin ikinci heyat yoldasi Sahnabat xanim Vekilovlar neslinin parlaq numayendelerinden olan Nesib Aga Vekilovun bacisi idi Ikinci nikahdan Yusif Efendiyevin bes qizi ve iki oglu olmusdur Bele ki bu nikahdan Sahzade xanim Mehbube xanim Ziba xanim Zerife xanim Letife xanim adli qizlari Memmed ve Vahid adli oglanlari olmusdur Melumdur ki Yusif Efendiyev usaqlarinin hamisina ders demis ve oxutdurmusdur Qizlardan biri Xeyransa xanim Efendiyeva Qazax qezasinin Xanliqlar kendinden olan Pasa bey Dilbaziye ere getmisdir Azerbaycanin taninmis baletmeysteri Azerbaycanin xalq artisti Emine Pasa qizi Dilbazi hemin ailenin yetirmesidir Yusif Efendiyevin diger qizi Asya xanim Qiraq Kesemen kendinden olan Israfil Aga Kerbelayevin oglu Hemze beyin heyat yoldasi idi MenbeAllahverenov A Kerimli K Azerbaycan reqs senetinin sah eseri Emine Dilbazi A Allahverenov K Kerimli Baki Elm ve Tehsil 2010 seh 58 64 Seyidov F Qori Seminariyasi ve onun mezunlari F Seyidov Baki Maarif 1988 seh 155 156 Ehmedli S Rustemzade H Serefli omur yolu S Ehmedli H Rustemzade Baki MBM nesriyyati 2011 seh 25 26