Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Cənubi Koreya intihar hallarına görə dünyada 12-ci yerdədir. Cənubi Koreya İqtisadi Əməkdaşlıq və İnkişaf Təşkilatında ən yüksək intihar nisbətinə malikdir. 2012-ci ildə intihar dördüncü ən yüksək ölüm səbəbi olmuşdur.
İnkişaf etmiş dünyanın digər ölkələri ilə müqayisədə yüksək intihar nisbətləri yaşlılar arasında intiharın yayılması ilə daha da ağırlaşır. Yaşlı koreyalılar arasında intihar faktorlarından biri Cənubi Koreyada yaşlı vətəndaşlar arasında geniş yayılmış yoxsulluğun miqdarı ilə bağlıdır, ölkənin yaşlı əhalisinin təxminən yarısı yoxsulluq həddinin altında yaşayır. Yaşlılar üçün zəif maliyyələşdirilən sosial təhlükəsizlik şəbəkəsi ilə birlikdə bu, onların ailələri üçün maddi yük olmamaq üçün intihar edərək ölmələri ilə nəticələnə bilər, çünki uşaqların valideynlərinə baxdığı köhnə sosial quruluş ənənəsi XXI əsrdə böyük ölçüdə itib.
Nəticədə kənd yerlərində yaşayan insanlarda intihar halları daha yüksək olur. Bu, xüsusilə iş üçün müraciət edərkən yaşlılara qarşı ayrı-seçkiliyin son dərəcə yüksək olması ilə əlaqədardır və 50 yaşlarında olanların 85,7%-i ayrı-seçkiliyə məruz qalır. Yaş ayrı-seçkiliyi yoxsulluq dərəcələrinə təsir etməklə yanaşı, intiharla da birbaşa əlaqəlidir. İntihar, 10-39 yaş arası koreyalılar arasında ən əsas ölüm səbəbidir.
Bununla belə, 2014-cü ildə 100,000 nəfərə 27,3 intihar, əvvəlki illə müqayisədə (28,5 nəfər) 4,1% azalma və 2008-ci ildəki 26,0 nəfərdən bəri son altı ilin ən aşağı göstəricisi qeydə alınmışdır. 2014-cü ildən etibarən Cənubi Koreya hökuməti ölkə boyu intihar hallarının azadılması üçün fəal siyasət yürütməkdədir və bu siyasət nəticəsində intihar hallarında əhəmiyyətli eniş müşahidə olunmaqdadır.
Statistika
Yaş
Yaşlılar arasında son dərəcə yüksək intihar nisbəti Cənubi Koreyanın ümumi intihar nisbətinə təsir edən əsas amildir. İnsanlar yaşlandıqca, pensiyaya çıxmaq, artan tibbi xərclər, fiziki pisləşmə və ya əlillik, həyat yoldaşını və ya dostlarını itirmək və yaşamağa olan həvəs hissinin itirilməsi kimi müəyyən sosial-psixoloji amillər intihar riskini artırır, Cənubi Koreyanın rifah sistemi zəif maliyyələşdiyindən və uşaqların qocalıqda valideynlərinə qayğı göstərməsi ənənəsi XXI əsrdə böyük ölçüdə azaldığından intihar hallarıda artır.
Bunun nəticəsidir ki, kənd yerlərində yaşayan insanlarda intihar halları daha yüksəkdir. Yaşlılar üçün nisbətdən aşağı olsa da, Cənubi Koreyada orta məktəb və kollec tələbələri arasında intihar nisbəti orta səviyyədən yüksəkdir. Son 5 il ərzində intihar və ya özünə xəsarət yetirmə hallarının sayı 2015-ci ildəki 4947-dən 2019-cu ildə 9828-ə yüksəlib və əksər hallarda 9-24 yaş arasında olan insanlarda olub. 26,9 gənc Cənubi Koreyada hər gün ya intihara cəhd edir, ya da özünə xəsarət yetirir.
Cins
Orta hesabla kişilərin intihar nisbəti qadınlardan iki dəfə yüksəkdir. Bununla belə, qadınlarda intihara cəhd nisbəti kişilərə nisbətən daha yüksəkdir. Aparılan araşdırmaya görə, kişilər daha ağır və öldürücü intihar üsullarından istifadə etdikləri üçün kişilər qadınlardan daha çox intihar cəhdlərini ölümlə tamamlayırlar. Beş risk və beş xilasetmə faktoru arasındakı nisbəti ölçməklə intihar metodunun ölümcüllüyünü ölçən Risk-Xilasetmə Qiymətləndirmə Şkalası (RRRS), kişilər üçün orta hesabla 37,18 qadınlar üçün isə 34,00 nisbətində olmuşdur.
Bir digər araşdırmaya görə qadınlar mümkün intihar cəhdləri zamanı daha çox ətrafın diqqətini cəlb etməyə çalışdıqlarından kişilərə nisbətən intihar cəhdləri daha az ölümlə nəticələnir.
Digər İqtisadi Əməkdaşlıq və İnkişaf Təşkilatı ölkələri ilə müqayisədə Cənubi Koreyada qadın intihar nisbəti intihar nisbəti siyahısına görə 100,000 ölümə 15,0 ilə ən yüksəkdir, kişi intihar nisbəti isə hər 100,000 ölümə 32,5 ilə üçüncüdür.1986-2005-ci illər əhatə edən qadın intiharlarının göstəricilərinə görə qadınların nisbəti kişilərdəkindən daha yüksək olmuşdur. Kişilər 244%, qadınlar isə 282% artmışdır.
Ailə vəziyyəti
Araşdırmalar intihar nisbətlərinin ailə vəziyyətləri arasında fərqli olduğunu göstərir. Heç vaxt evlənməmiş və ya boşanma, ölüm və ya ayrılıq səbəbindən ailə vəziyyətində dəyişiklik olan şəxslər evli şəxslərə nisbətən daha çox intihar riski altındadırlar. Boşanmış şəxslər ən çox risk altında olan qrupdur, daha sonra heç vaxt evlənməmiş şəxslər və dul qalan şəxslər ən aşağı risk qrupudur. Ailə münasibətləri həm də kişilərin və qadınların psixi sağlamlığına kömək edirdi. Boşanma, ayrılmış və ya dul qalmış statusların tədqiqi göstərdi ki, ailə münasibətlərindən narazı olan fərdlərin depressiya, intihar düşüncələri və aşağı özünə hörmət riski daha yüksəkdir. Roy Baumeisterin qaçış nəzəriyyəsi ailə vəziyyətləri arasında intihar nisbətlərindəki fərqləri daha da izah etmək üçün istifadə olunur. Baumeisterə görə, qaçış nəzəriyyəsi altı pillədən ibarətdir və bütün altı addım üçün meyarlar yerinə yetirildiyi təqdirdə intiharla ölmə şansını artırır. Baumeister bildirir ki, depressiya tək başına intihara səbəb olmur, çünki depressiyaya düşən insanların əksəriyyəti intihara cəhd etmir və intihara cəhd edənlərin hamısı klinik depressiyaya düşmür. Baumeisterə görə, modelə qərar ağacı kimi baxmaq olar: Birincisi, fərd öz və ya cəmiyyətin yüksək gözləntiləri və standartlarından aşağı düşən ciddi uğursuzluq və ya uğursuzluqla üzləşir. İkincisi, fərd özü haqqında xoşagəlməz özünü atributlar etməyə başlayır ki, bu da onların zehni olaraq aşağıya doğru getməsinə səbəb olur. Üçüncüsü, fərd uğursuzluğun və ya uğursuzluğun qeyri-adekvat, xoşagəlməz, günahkar və pis bir insan olduğuna inanaraq intihar düşüncələrini gücləndirəcəkdir. Dördüncüsü, fərdin mənfi emosiyaları onları qəbul edilən gözləntilərdən geri qaldıqlarına inanmağa vadar edir. Beşincisi, fərd aşağı düşüncə səviyyəsinə keçərək və emosiyasızlaşaraq idrak dekonstruksiyasını yaşamağa başlayacaq. Altıncısı, Koqnitiv dekonstruksiya intiharın nəticələrini tanımağı çətinləşdirən maneələri aradan qaldırır. Həyat yoldaşını ölümlə itirmək, boşanma və ya ayrılıq bir insanın intihar cəhdini artıra bilər.
Sosial-iqtisadi vəziyyət
Sosial-iqtisadi vəziyyət əhalinin təhsil səviyyəsi, şəhərlilik dərəcəsi və yaşayış yerindən məhrumiyyəti ilə ölçülür. Aşağı sosial-iqtisadi vəziyyət, yüksək stress, qeyri-adekvat yuxu, alkoqol istifadəsi və siqaret yeniyetmələr arasında intihar meylləri ilə əlaqələndirilir. İqtisadi çətinlik faktoru yaşlıların intiharlarına ən çox istinad edilən səbəb kimi qeyd olunur. Yaşlı əhalinin 71,4%-i təhsilsiz olduğundan və onların 37,1%-i kənd yerlərində yaşadığından, onlar daha çox iqtisadi çətinliklərlə üzləşirlər ki, bu da sağlamlıq problemləri və ailə münaqişələrinə səbəb ola bilər. Bütün bu amillər birlikdə intihar düşüncələrinin artmasına və tamamlanmasına səbəb olur.
Regionlar
Qanqvonda intihar nisbəti bütün Cənubi Koreyadakından 37,84% yüksəkdir. Qanqvondan sonra Chungnam ikinci, Conbuk isə üçüncüdür. Ulsan, Gangwon və Incheon 65 yaşdan yuxarı insanlar arasında ən yüksək intihar nisbətinə malikdir. Daegu, 40-59 yaş arasında ən yüksək intihar nisbətinə malikdir. anqvon, Jeonnam və Chungnam 20-39 yaş arasında ən yüksək intihar nisbətinə malikdir.
Metodlar
Cənubi Koreya qanunları odlu silah saxlamağı ciddi şəkildə məhdudlaşdırdığından, Cənubi Koreyalı qadınların yalnız üçdə biri intihar edərək ölmək üçün zorakılıq üsullarından istifadə edir. Zəhərlənmə Cənubi Koreyalı qadınlar üçün ən çox istifadə edilən üsuldur, pestisidlər bu əhali arasında intihar ölümlərinin yarısını təşkil edir. 1996-cı ildən 2005-ci ilə qədər intiharların 58,3%-i pestisidlərlə zəhərlənmədən istifadə etmişdir. Cənubi Koreyalıların intihar edərək öldüyü başqa bir yayılmış üsul asmaqdır. Jeon və digərlərinin araşdırması. öz cəhdlərini planlaşdıran və planlaşdırmayan intihara cəhd edənlərin istifadə etdiyi üsullar arasında fərq göstərmişdir. Planlaşdırılmamış intihara cəhd edənlər kimyəvi maddələrdən istifadə edirlər və ya planlaşdırılan intihara cəhd edənlərdən üç dəfə tez-tez düşürlər.
Subin Park et al tərəfindən edilən bir araşdırma. Cənubi Koreyada 2000-ci ildən 2011-ci ilə qədər intihar nisbətində ümumi artım meylinin əsas səbəbinin asaraq intiharların artması olduğunu bildirir. Bütün bu müddət ərzində asmaq daha ağrısız, sosial cəhətdən məqbul və əlçatan kimi qəbul olunmağa başladı və beləliklə, 21-ci əsrin ilk onilliyi boyunca daha çox yayılmış üsula çevrildi. Son illərdə intihar nisbətlərinin artması fonunda, yeontan yandırılması, karbonmonoksit zəhərlənməsi ilə intihar üsulu kimi istifadə edilmişdir.
Körpüdən tullanma
Körpüdən tullanma da intihar üsulu kimi istifadə olunub. Seuldakı Mapo körpüsü intihar körpüsü hesab olunur, yerli "İntihar körpüsü" və "Ölüm körpüsü" kimi tanınır. Cənubi Koreya səlahiyyətliləri körpünü "Həyat Körpüsü" adlandıraraq və körpülərə sakitləşdirici mesajlar yerləşdirməklə bunun qarşısını almağa çalışıblar.
Səbəblər
Media
Werther effektinə görə, bəzi insanlar başqa bir intihara reaksiya olaraq intihara cəhd edirlər. Bu, Cənubi Koreyaya da aiddir. Bir araşdırmaya görə, Cənubi Koreyada məşhurların ölümündən sonra intiharların sayı artmaqdadır. Tədqiqat, məşhurların intihar etdiyi on bir hadisədən üçünün əhalinin daha yüksək intihar nisbəti ilə nəticələndiyini müəyyən etdi. Tədqiqat mövsümilik və işsizlik nisbətləri kimi çaşdırıcı amillərin potensial təsirlərinə nəzarət edirdi və buna baxmayaraq məşhurların intiharları ilə hələ də doqquz həftə ərzində intihar nisbətlərinin artması ilə güclü əlaqə var idi. Məşhurların intiharlarının mediada işıqlandırılmasının dərəcəsi intiharların sayının artmasına təsir göstərir. Tədqiqatda, mediada geniş işıqlandırılan üç məşhur intihar intihar nisbətlərinin artmasına səbəb oldu və mediada az işıqlandırılan digər məşhur intiharlar intihar nisbətinin artmasına səbəb olmadı. İntihar düşüncələrinin artması ilə yanaşı, məşhurların intiharları insanları intihara cəhd etmək üçün eyni üsullardan istifadə etməyə sövq edir. 2005-ci ildə aktrisa Li Eun-ju-nun ölümündən sonra daha çox insan eyni asma üsulundan istifadə etdi.
Davam edən bir araşdırma həmçinin internetdən yüksək istifadənin intiharlarla əlaqəli olduğunu irəli sürdü. 1,573 orta məktəb şagirdi arasında əhalinin 1,6%-i İnternet asılılığından əziyyət çəkir, 38,0%-i isə internet asılılığı riski daşıyırdı. İnternet asılılığı olan və ya risk altında olan tələbələr, internet asılılığı olmayanlara nisbətən daha yüksək intihar düşüncəsinə malik idilər. Lakin tədqiqatın korrelyasiya xarakteri bu əlaqənin səbəb-nəticə istiqamətini müəyyən etməyi çətinləşdirir.
Ailə
Koreya müharibəsi nəticəsində bir çox insan yetim qalıb və ya valideynlərini itirib. 12,532 böyüklərdən ibarət təsadüfi qrup daxilində respondentlərin 18,6%-i bioloji valideyn(lər)ini itirib, ana ölümü ata ölümü ilə müqayisədə intihara cəhdlərin nisbətinə daha çox təsir edib.Aparılan araşdırma göstərib ki, kişilər 0-4 və 5-9 yaşlarında ana ölümü ilə qarşılaşdıqda intihara cəhdlərin ən yüksək nisbətinə malikdirlər. Qadınlar 5-9 yaşlarında ana ölümünü yaşadıqları zaman ən yüksək intihar cəhdinə malikdirlər.
İqtisadiyyat
1997 və 1998-ci illərdə 1997-ci ildə Asiya maliyyə böhranı Cənubi Koreyanı vurdu. 1998-ci il iqtisadi tənəzzül zamanı və ondan sonra Cənubi Koreya −6,9% kəskin iqtisadi tənəzzül və 7,0% işsizlik səviyyəsinin artması ilə üzləşdi.Tədqiqat göstərdi ki, bu iqtisadi tənəzzül intihar nisbətlərinin artması ilə güclü korrelyasiyaya malikdir. İqtisadi tənəzzül zamanı işsizliyin artması və yüksək boşanma nisbəti intihara səbəb olan ümumi faktor olan klinik depressiyaya gətirib çıxarır. Bundan əlavə, Durkheimə görə, iqtisadi tənəzzül fərdin sosial mövqeyini pozur, yəni fərdin tələb və gözləntiləri artıq yerinə yetirilə bilməz. Beləliklə, iqtisadi tənəzzül nəticəsində yaranan məhrum sosial quruluşa yenidən uyğunlaşa bilməyən bir insanın intiharla ölmə ehtimalı daha yüksəkdir.
2003-cü ilə qədər intiharları təhlil edən Park və Lester işsizliyin yüksək intihar nisbətinin əsas amili olduğunu qeyd edirlər. Cənubi Koreyada valideynlərin qayğısına qalmaq uşaqların ənənəvi vəzifəsi olmuşdur. Bununla belə, “mənəvi öhdəliklərin mədəni ənənəsi müasir dövrün getdikcə artan rəqabətli, ixtisaslaşdırılmış əmək bazarı ilə uyğun gəlmədiyi üçün” yaşlılar uşaqlarının yükünü azaltmaq üçün intihar edərək özlərini qurban verirlər.
Təhsil
Cənubi Koreyada hər bir tələbə Kollec Qabiliyyət Testindən (CSAT) keçməyə borcludur. Bu gün aşağı sinif şagirdləri imtahan vermək üçün məktəbə daxil olarkən yuxarı sinif şagirdlərinə toplaşaraq onları alqışlayırlar. Hökumət, həmçinin bu tələbələrin diqqətini yayındıran şeylərin olmadığından əmin olmaq üçün bu müddət ərzində təyyarələrin uçuşunu qadağan etməyi tapşırıb.
Cənubi Koreyada təhsil olduqca rəqabətlidir və bu, hörmətli universitetə daxil olmağı çətinləşdirir. Cənubi Koreyalı tələbənin tədris ili martdan fevral ayına qədər davam edir. İl iki semestrə bölünür: biri martdan iyul ayına qədər, digəri isə avqustdan fevrala qədər. Cənubi Koreyada orta məktəb şagirdi də gündə təxminən 16 saatını məktəbə və məktəblə bağlı fəaliyyətlərə sərf edir. Onlar hagwons adlı məktəbdən sonra proqramlara qatılırlar və Cənubi Koreyada onların sayı 100.000-dən çoxdur ki, bu da onları 20 milyard dollarlıq sənaye edir. Yenə də bu, yaxşı bir universitetə qəbulun rəqabət qabiliyyəti ilə bağlıdır. Əksər Cənubi Koreya test balları da əyri üzrə qiymətləndirilir ki, bu da daha çox rəqabətə səbəb olur. 2012-ci ildən Cənubi Koreyada tələbələr bazar ertəsindən cümə gününə kimi məktəbə gedirlər. 2005-ci ildən əvvəl Cənubi Koreyalı tələbələr hər gün bazar ertəsindən şənbəyə kimi məktəbə gedirdilər.
Cənubi Koreya təhsili, Pisa kimi beynəlxalq akademik qiymətləndirmələrdə ardıcıl olaraq ən yüksək səviyyədədir. Cənubi Koreyada 10-19 yaşlılar arasında intiharların yüksək olmasında günahlandırılır. Tədqiqatlar göstərmişdir ki, Cənubi Koreyanın Seul şəhərində orta məktəb şagirdlərinin 46%-i akademik stress səbəbindən depressiyaya düşmüşdür ki, bu da intihar düşüncələrinə və intihara cəhdlərə səbəb olur.[66] Cənubi Koreyanın rəqabətədavamlı təhsil sistemi və stresli akademik mühit, üstəlik tələbələrin akademiklərdə üstün olmasını tələb edən sosial gözləntilər tələbələrin fiziki, əqli və emosional rifahına mənfi təsir göstərmişdir.
Psixi xəstəlik
Cənubi Koreyada psixi xəstəlik, hətta ailə daxilində belə tabudur. İntihar qurbanlarının 90%-dən çoxuna psixi pozğunluq diaqnozu qoyula bilərdi, lakin onların yalnız 15%-i lazımi müalicə aldı. Cənubi Koreyada hər il iki milyondan çox insan depressiyadan əziyyət çəkir, lakin yalnız 15 000 nəfər müntəzəm müalicə almağı seçir. Koreya cəmiyyətində psixi xəstəliklərə pis baxıldığı üçün ailələr çox vaxt ruhi xəstəlikləri olanları müalicə almaqdan çəkindirirlər. Ruhi xəstəliklərin müalicəsində belə güclü mənfi damğa olduğu üçün bir çox simptomlar diqqətdən kənarda qalır və intihar da daxil olmaqla bir çox irrasional qərarlara səbəb ola bilər. Bundan əlavə, alkoqol çox vaxt özünü müalicə etmək üçün istifadə olunur və intihara cəhdlərin əhəmiyyətli faizi sərxoş halda baş verir.
Covid-19
Cənubi Koreyada COVID-19 pandemiyası davam etdikcə, 50 yaşlarında olan bir çox kişi və 20 yaşında qadın mübarizə apardı, bu da bəzilərinin intihar edərək ölməsinə səbəb oldu.
İstinadlar
- Värnik, Peeter. "Suicide in the World". International Journal of Environmental Research and Public Health. 9 (3). 2012: 760–771. doi:10.3390/ijerph9030760. PMC 3367275. PMID 22690161.
- Archived at Ghostarchive and the : "Why South Korea has high suicide rates". YouTube.
- "Suicide rates, age standardized - Data by country". Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı. 2015. 18 October 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 13 April 2017. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- Evans, Stephen. "Korea's hidden problem: Suicidal defectors". BBC News. United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland: British Broadcasting Corporation. 5 November 2015. 2 June 2016 tarixində . İstifadə tarixi: May 17, 2016.
South Korea consistently has the highest suicide rate of all the 34 industrialized countries in the OECD.
(#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters) - Se-woong Koo, "No Country For Old People" 2016-08-25 at the Wayback Machine (24 September 2014), Korea Exposé.
- Kathy Novak. "'Forgotten': South Korea's elderly struggle to get by". CNN. October 23, 2015. August 12, 2020 tarixində . İstifadə tarixi: August 8, 2016. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- "Age discrimination rife in Korea despite legislation". The Korea Herald. March 27, 2012. July 23, 2018 tarixində . İstifadə tarixi: July 23, 2018. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- Kirk, Donald. "What 'Korean Miracle'? 'Hell Joseon' Is More Like It As Economy Flounders". Forbes. 2018-06-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-06-09. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- "Suicide, No.1 cause of deaths in Koreans aged 10-39". 27 September 2022. 11 January 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 11 January 2023. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- "지난해 한국 자살률 소폭 감소...여전히 OECD 1위". 2015-09-23. 2019-10-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-09-23. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- Kim, Kristen. "International Journal of Mental Health Systems. 2014, Vol. 8 Issue 1, preceding p1-8. 9p. DOI: 10.1186/1752-4458-8-17. KIM KRISTEN". International Journal of Mental Health Systems. 8. 12 June 2015: 17. doi:10.1186/1752-4458-8-17. PMC 4025558. PMID 24843383.
- Kim, Jung Woo; Jung, Hee Young; Won, Do Yeon; Noh, Jae Hyun; Shin, Yong Seok; Kang, Tae In. "Suicide Trends According to Age, Gender, and Marital Status in South Korea". OMEGA - Journal of Death and Dying. 79 (1). 2019: 90–105. doi:10.1177/0030222817715756. ISSN 0030-2228. PMID 28622733.
- Times, New Straits. "Suicide, self-harm cases double among South Korea youth | New Straits Times". NST Online (ingilis). 6 October 2020. 29 October 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 26 October 2020. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- Hur, Ji-Won, Bun-Hee Lee, Sung-Woo Lee, Se-Hoon Shim, Sang-Woo Han, and Yong-Ku Kim. "Gender Differences in Suicidal Behavior in Korea." Psychiatry Investigation, 2008, 28.
- Cheong, Kyu-Seok, Min-Hyeok Choi, Byung-Mann Cho, Tae-Ho Yoon, Chang-Hun Kim, Yu-Mi Kim, and In-Kyung Hwang. "Suicide Rate Differences by Sex, Age, and Urbanicity, and Related Regional Factors in Korea." Journal of Preventive Medicine and Public Health, 2012, 70.
- Kwon, Jin-Won, Heeran Chun, and Sung-Il Cho. "A Closer Look at the Increase in Suicide Rates in South Korea from 1986–2005." BMC Public Health, 2009, 72.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cenubi Koreya intihar hallarina gore dunyada 12 ci yerdedir Cenubi Koreya Iqtisadi Emekdasliq ve Inkisaf Teskilatinda en yuksek intihar nisbetine malikdir 2012 ci ilde intihar dorduncu en yuksek olum sebebi olmusdur Cenevrede yerlesen Umumdunya Sehiyye Teskilatinin melumatina gore Cenubi Koreyanin 100 min nefere dusen intihar nisbeti diger olkelerle muqayisede Alim Peeter Varnik iddia edir ki umumi intiharlarin ekseriyyeti yalniz alti olkede bas verir onlardan biri Cenubi Koreyadadir Inkisaf etmis dunyanin diger olkeleri ile muqayisede yuksek intihar nisbetleri yaslilar arasinda intiharin yayilmasi ile daha da agirlasir Yasli koreyalilar arasinda intihar faktorlarindan biri Cenubi Koreyada yasli vetendaslar arasinda genis yayilmis yoxsullugun miqdari ile baglidir olkenin yasli ehalisinin texminen yarisi yoxsulluq heddinin altinda yasayir Yaslilar ucun zeif maliyyelesdirilen sosial tehlukesizlik sebekesi ile birlikde bu onlarin aileleri ucun maddi yuk olmamaq ucun intihar ederek olmeleri ile neticelene biler cunki usaqlarin valideynlerine baxdigi kohne sosial qurulus enenesi XXI esrde boyuk olcude itib Neticede kend yerlerinde yasayan insanlarda intihar hallari daha yuksek olur Bu xususile is ucun muraciet ederken yaslilara qarsi ayri seckiliyin son derece yuksek olmasi ile elaqedardir ve 50 yaslarinda olanlarin 85 7 i ayri seckiliye meruz qalir Yas ayri seckiliyi yoxsulluq derecelerine tesir etmekle yanasi intiharla da birbasa elaqelidir Intihar 10 39 yas arasi koreyalilar arasinda en esas olum sebebidir Bununla bele 2014 cu ilde 100 000 nefere 27 3 intihar evvelki ille muqayisede 28 5 nefer 4 1 azalma ve 2008 ci ildeki 26 0 neferden beri son alti ilin en asagi gostericisi qeyde alinmisdir 2014 cu ilden etibaren Cenubi Koreya hokumeti olke boyu intihar hallarinin azadilmasi ucun feal siyaset yurutmekdedir ve bu siyaset neticesinde intihar hallarinda ehemiyyetli enis musahide olunmaqdadir Statistika10 20 ve 30 yaslarinda olanlar ucun intihar en boyuk olum sebebidir Cenubi Koreyada cins ve yasa gore her 100 min nefere dusen intihar nisbetis 2012 Cenubi Koreya yasli insanlarin yoxsulluq seviyyesine gore Iqtisadi Emekdasliq ve Inkisaf Teskilati olkeleri arasinda en yuksek yeri tutur Yas Yaslilar arasinda son derece yuksek intihar nisbeti Cenubi Koreyanin umumi intihar nisbetine tesir eden esas amildir Insanlar yaslandiqca pensiyaya cixmaq artan tibbi xercler fiziki pislesme ve ya elillik heyat yoldasini ve ya dostlarini itirmek ve yasamaga olan heves hissinin itirilmesi kimi mueyyen sosial psixoloji amiller intihar riskini artirir Cenubi Koreyanin rifah sistemi zeif maliyyelesdiyinden ve usaqlarin qocaliqda valideynlerine qaygi gostermesi enenesi XXI esrde boyuk olcude azaldigindan intihar hallarida artir Bunun neticesidir ki kend yerlerinde yasayan insanlarda intihar hallari daha yuksekdir Yaslilar ucun nisbetden asagi olsa da Cenubi Koreyada orta mekteb ve kollec telebeleri arasinda intihar nisbeti orta seviyyeden yuksekdir Son 5 il erzinde intihar ve ya ozune xesaret yetirme hallarinin sayi 2015 ci ildeki 4947 den 2019 cu ilde 9828 e yukselib ve ekser hallarda 9 24 yas arasinda olan insanlarda olub 26 9 genc Cenubi Koreyada her gun ya intihara cehd edir ya da ozune xesaret yetirir Cins Orta hesabla kisilerin intihar nisbeti qadinlardan iki defe yuksekdir Bununla bele qadinlarda intihara cehd nisbeti kisilere nisbeten daha yuksekdir Aparilan arasdirmaya gore kisiler daha agir ve oldurucu intihar usullarindan istifade etdikleri ucun kisiler qadinlardan daha cox intihar cehdlerini olumle tamamlayirlar Bes risk ve bes xilasetme faktoru arasindaki nisbeti olcmekle intihar metodunun olumculluyunu olcen Risk Xilasetme Qiymetlendirme Skalasi RRRS kisiler ucun orta hesabla 37 18 qadinlar ucun ise 34 00 nisbetinde olmusdur Bir diger arasdirmaya gore qadinlar mumkun intihar cehdleri zamani daha cox etrafin diqqetini celb etmeye calisdiqlarindan kisilere nisbeten intihar cehdleri daha az olumle neticelenir Diger Iqtisadi Emekdasliq ve Inkisaf Teskilati olkeleri ile muqayisede Cenubi Koreyada qadin intihar nisbeti intihar nisbeti siyahisina gore 100 000 olume 15 0 ile en yuksekdir kisi intihar nisbeti ise her 100 000 olume 32 5 ile ucuncudur 1986 2005 ci iller ehate eden qadin intiharlarinin gostericilerine gore qadinlarin nisbeti kisilerdekinden daha yuksek olmusdur Kisiler 244 qadinlar ise 282 artmisdir Aile veziyyeti Arasdirmalar intihar nisbetlerinin aile veziyyetleri arasinda ferqli oldugunu gosterir Hec vaxt evlenmemis ve ya bosanma olum ve ya ayriliq sebebinden aile veziyyetinde deyisiklik olan sexsler evli sexslere nisbeten daha cox intihar riski altindadirlar Bosanmis sexsler en cox risk altinda olan qrupdur daha sonra hec vaxt evlenmemis sexsler ve dul qalan sexsler en asagi risk qrupudur Aile munasibetleri hem de kisilerin ve qadinlarin psixi saglamligina komek edirdi Bosanma ayrilmis ve ya dul qalmis statuslarin tedqiqi gosterdi ki aile munasibetlerinden narazi olan ferdlerin depressiya intihar dusunceleri ve asagi ozune hormet riski daha yuksekdir Roy Baumeisterin qacis nezeriyyesi aile veziyyetleri arasinda intihar nisbetlerindeki ferqleri daha da izah etmek ucun istifade olunur Baumeistere gore qacis nezeriyyesi alti pilleden ibaretdir ve butun alti addim ucun meyarlar yerine yetirildiyi teqdirde intiharla olme sansini artirir Baumeister bildirir ki depressiya tek basina intihara sebeb olmur cunki depressiyaya dusen insanlarin ekseriyyeti intihara cehd etmir ve intihara cehd edenlerin hamisi klinik depressiyaya dusmur Baumeistere gore modele qerar agaci kimi baxmaq olar Birincisi ferd oz ve ya cemiyyetin yuksek gozlentileri ve standartlarindan asagi dusen ciddi ugursuzluq ve ya ugursuzluqla uzlesir Ikincisi ferd ozu haqqinda xosagelmez ozunu atributlar etmeye baslayir ki bu da onlarin zehni olaraq asagiya dogru getmesine sebeb olur Ucuncusu ferd ugursuzlugun ve ya ugursuzlugun qeyri adekvat xosagelmez gunahkar ve pis bir insan olduguna inanaraq intihar dusuncelerini guclendirecekdir Dorduncusu ferdin menfi emosiyalari onlari qebul edilen gozlentilerden geri qaldiqlarina inanmaga vadar edir Besincisi ferd asagi dusunce seviyyesine kecerek ve emosiyasizlasaraq idrak dekonstruksiyasini yasamaga baslayacaq Altincisi Koqnitiv dekonstruksiya intiharin neticelerini tanimagi cetinlesdiren maneeleri aradan qaldirir Heyat yoldasini olumle itirmek bosanma ve ya ayriliq bir insanin intihar cehdini artira biler Sosial iqtisadi veziyyet Sosial iqtisadi veziyyet ehalinin tehsil seviyyesi seherlilik derecesi ve yasayis yerinden mehrumiyyeti ile olculur Asagi sosial iqtisadi veziyyet yuksek stress qeyri adekvat yuxu alkoqol istifadesi ve siqaret yeniyetmeler arasinda intihar meylleri ile elaqelendirilir Iqtisadi cetinlik faktoru yaslilarin intiharlarina en cox istinad edilen sebeb kimi qeyd olunur Yasli ehalinin 71 4 i tehsilsiz oldugundan ve onlarin 37 1 i kend yerlerinde yasadigindan onlar daha cox iqtisadi cetinliklerle uzlesirler ki bu da saglamliq problemleri ve aile munaqiselerine sebeb ola biler Butun bu amiller birlikde intihar dusuncelerinin artmasina ve tamamlanmasina sebeb olur Regionlar Qanqvonda intihar nisbeti butun Cenubi Koreyadakindan 37 84 yuksekdir Qanqvondan sonra Chungnam ikinci Conbuk ise ucuncudur Ulsan Gangwon ve Incheon 65 yasdan yuxari insanlar arasinda en yuksek intihar nisbetine malikdir Daegu 40 59 yas arasinda en yuksek intihar nisbetine malikdir anqvon Jeonnam ve Chungnam 20 39 yas arasinda en yuksek intihar nisbetine malikdir Metodlar Cenubi Koreya qanunlari odlu silah saxlamagi ciddi sekilde mehdudlasdirdigindan Cenubi Koreyali qadinlarin yalniz ucde biri intihar ederek olmek ucun zorakiliq usullarindan istifade edir Zeherlenme Cenubi Koreyali qadinlar ucun en cox istifade edilen usuldur pestisidler bu ehali arasinda intihar olumlerinin yarisini teskil edir 1996 ci ilden 2005 ci ile qeder intiharlarin 58 3 i pestisidlerle zeherlenmeden istifade etmisdir Cenubi Koreyalilarin intihar ederek olduyu basqa bir yayilmis usul asmaqdir Jeon ve digerlerinin arasdirmasi oz cehdlerini planlasdiran ve planlasdirmayan intihara cehd edenlerin istifade etdiyi usullar arasinda ferq gostermisdir Planlasdirilmamis intihara cehd edenler kimyevi maddelerden istifade edirler ve ya planlasdirilan intihara cehd edenlerden uc defe tez tez dusurler Subin Park et al terefinden edilen bir arasdirma Cenubi Koreyada 2000 ci ilden 2011 ci ile qeder intihar nisbetinde umumi artim meylinin esas sebebinin asaraq intiharlarin artmasi oldugunu bildirir Butun bu muddet erzinde asmaq daha agrisiz sosial cehetden meqbul ve elcatan kimi qebul olunmaga basladi ve belelikle 21 ci esrin ilk onilliyi boyunca daha cox yayilmis usula cevrildi Son illerde intihar nisbetlerinin artmasi fonunda yeontan yandirilmasi karbonmonoksit zeherlenmesi ile intihar usulu kimi istifade edilmisdir Korpuden tullanma Korpuden tullanma da intihar usulu kimi istifade olunub Seuldaki Mapo korpusu intihar korpusu hesab olunur yerli Intihar korpusu ve Olum korpusu kimi taninir Cenubi Koreya selahiyyetlileri korpunu Heyat Korpusu adlandiraraq ve korpulere sakitlesdirici mesajlar yerlesdirmekle bunun qarsisini almaga calisiblar Sebebler Media Werther effektine gore bezi insanlar basqa bir intihara reaksiya olaraq intihara cehd edirler Bu Cenubi Koreyaya da aiddir Bir arasdirmaya gore Cenubi Koreyada meshurlarin olumunden sonra intiharlarin sayi artmaqdadir Tedqiqat meshurlarin intihar etdiyi on bir hadiseden ucunun ehalinin daha yuksek intihar nisbeti ile neticelendiyini mueyyen etdi Tedqiqat movsumilik ve issizlik nisbetleri kimi casdirici amillerin potensial tesirlerine nezaret edirdi ve buna baxmayaraq meshurlarin intiharlari ile hele de doqquz hefte erzinde intihar nisbetlerinin artmasi ile guclu elaqe var idi Meshurlarin intiharlarinin mediada isiqlandirilmasinin derecesi intiharlarin sayinin artmasina tesir gosterir Tedqiqatda mediada genis isiqlandirilan uc meshur intihar intihar nisbetlerinin artmasina sebeb oldu ve mediada az isiqlandirilan diger meshur intiharlar intihar nisbetinin artmasina sebeb olmadi Intihar dusuncelerinin artmasi ile yanasi meshurlarin intiharlari insanlari intihara cehd etmek ucun eyni usullardan istifade etmeye sovq edir 2005 ci ilde aktrisa Li Eun ju nun olumunden sonra daha cox insan eyni asma usulundan istifade etdi Davam eden bir arasdirma hemcinin internetden yuksek istifadenin intiharlarla elaqeli oldugunu ireli surdu 1 573 orta mekteb sagirdi arasinda ehalinin 1 6 i Internet asililigindan eziyyet cekir 38 0 i ise internet asililigi riski dasiyirdi Internet asililigi olan ve ya risk altinda olan telebeler internet asililigi olmayanlara nisbeten daha yuksek intihar dusuncesine malik idiler Lakin tedqiqatin korrelyasiya xarakteri bu elaqenin sebeb netice istiqametini mueyyen etmeyi cetinlesdirir Aile Koreya muharibesi neticesinde bir cox insan yetim qalib ve ya valideynlerini itirib 12 532 boyuklerden ibaret tesadufi qrup daxilinde respondentlerin 18 6 i bioloji valideyn ler ini itirib ana olumu ata olumu ile muqayisede intihara cehdlerin nisbetine daha cox tesir edib Aparilan arasdirma gosterib ki kisiler 0 4 ve 5 9 yaslarinda ana olumu ile qarsilasdiqda intihara cehdlerin en yuksek nisbetine malikdirler Qadinlar 5 9 yaslarinda ana olumunu yasadiqlari zaman en yuksek intihar cehdine malikdirler Iqtisadiyyat 1997 ve 1998 ci illerde 1997 ci ilde Asiya maliyye bohrani Cenubi Koreyani vurdu 1998 ci il iqtisadi tenezzul zamani ve ondan sonra Cenubi Koreya 6 9 keskin iqtisadi tenezzul ve 7 0 issizlik seviyyesinin artmasi ile uzlesdi Tedqiqat gosterdi ki bu iqtisadi tenezzul intihar nisbetlerinin artmasi ile guclu korrelyasiyaya malikdir Iqtisadi tenezzul zamani issizliyin artmasi ve yuksek bosanma nisbeti intihara sebeb olan umumi faktor olan klinik depressiyaya getirib cixarir Bundan elave Durkheime gore iqtisadi tenezzul ferdin sosial movqeyini pozur yeni ferdin teleb ve gozlentileri artiq yerine yetirile bilmez Belelikle iqtisadi tenezzul neticesinde yaranan mehrum sosial qurulusa yeniden uygunlasa bilmeyen bir insanin intiharla olme ehtimali daha yuksekdir 2003 cu ile qeder intiharlari tehlil eden Park ve Lester issizliyin yuksek intihar nisbetinin esas amili oldugunu qeyd edirler Cenubi Koreyada valideynlerin qaygisina qalmaq usaqlarin enenevi vezifesi olmusdur Bununla bele menevi ohdeliklerin medeni enenesi muasir dovrun getdikce artan reqabetli ixtisaslasdirilmis emek bazari ile uygun gelmediyi ucun yaslilar usaqlarinin yukunu azaltmaq ucun intihar ederek ozlerini qurban verirler Tehsil Cenubi Koreyada her bir telebe Kollec Qabiliyyet Testinden CSAT kecmeye borcludur Bu gun asagi sinif sagirdleri imtahan vermek ucun mektebe daxil olarken yuxari sinif sagirdlerine toplasaraq onlari alqislayirlar Hokumet hemcinin bu telebelerin diqqetini yayindiran seylerin olmadigindan emin olmaq ucun bu muddet erzinde teyyarelerin ucusunu qadagan etmeyi tapsirib Cenubi Koreyada tehsil olduqca reqabetlidir ve bu hormetli universitete daxil olmagi cetinlesdirir Cenubi Koreyali telebenin tedris ili martdan fevral ayina qeder davam edir Il iki semestre bolunur biri martdan iyul ayina qeder digeri ise avqustdan fevrala qeder Cenubi Koreyada orta mekteb sagirdi de gunde texminen 16 saatini mektebe ve mekteble bagli fealiyyetlere serf edir Onlar hagwons adli mektebden sonra proqramlara qatilirlar ve Cenubi Koreyada onlarin sayi 100 000 den coxdur ki bu da onlari 20 milyard dollarliq senaye edir Yene de bu yaxsi bir universitete qebulun reqabet qabiliyyeti ile baglidir Ekser Cenubi Koreya test ballari da eyri uzre qiymetlendirilir ki bu da daha cox reqabete sebeb olur 2012 ci ilden Cenubi Koreyada telebeler bazar ertesinden cume gunune kimi mektebe gedirler 2005 ci ilden evvel Cenubi Koreyali telebeler her gun bazar ertesinden senbeye kimi mektebe gedirdiler Cenubi Koreya tehsili Pisa kimi beynelxalq akademik qiymetlendirmelerde ardicil olaraq en yuksek seviyyededir Cenubi Koreyada 10 19 yaslilar arasinda intiharlarin yuksek olmasinda gunahlandirilir Tedqiqatlar gostermisdir ki Cenubi Koreyanin Seul seherinde orta mekteb sagirdlerinin 46 i akademik stress sebebinden depressiyaya dusmusdur ki bu da intihar dusuncelerine ve intihara cehdlere sebeb olur 66 Cenubi Koreyanin reqabetedavamli tehsil sistemi ve stresli akademik muhit ustelik telebelerin akademiklerde ustun olmasini teleb eden sosial gozlentiler telebelerin fiziki eqli ve emosional rifahina menfi tesir gostermisdir Psixi xestelik Cenubi Koreyada psixi xestelik hetta aile daxilinde bele tabudur Intihar qurbanlarinin 90 den coxuna psixi pozgunluq diaqnozu qoyula bilerdi lakin onlarin yalniz 15 i lazimi mualice aldi Cenubi Koreyada her il iki milyondan cox insan depressiyadan eziyyet cekir lakin yalniz 15 000 nefer muntezem mualice almagi secir Koreya cemiyyetinde psixi xesteliklere pis baxildigi ucun aileler cox vaxt ruhi xestelikleri olanlari mualice almaqdan cekindirirler Ruhi xesteliklerin mualicesinde bele guclu menfi damga oldugu ucun bir cox simptomlar diqqetden kenarda qalir ve intihar da daxil olmaqla bir cox irrasional qerarlara sebeb ola biler Bundan elave alkoqol cox vaxt ozunu mualice etmek ucun istifade olunur ve intihara cehdlerin ehemiyyetli faizi serxos halda bas verir Covid 19 Cenubi Koreyada COVID 19 pandemiyasi davam etdikce 50 yaslarinda olan bir cox kisi ve 20 yasinda qadin mubarize apardi bu da bezilerinin intihar ederek olmesine sebeb oldu IstinadlarVarnik Peeter Suicide in the World International Journal of Environmental Research and Public Health 9 3 2012 760 771 doi 10 3390 ijerph9030760 PMC 3367275 PMID 22690161 Archived at Ghostarchive and the Why South Korea has high suicide rates YouTube Suicide rates age standardized Data by country Umumdunya Sehiyye Teskilati 2015 18 October 2017 tarixinde Istifade tarixi 13 April 2017 redundant parameters redundant parameters redundant parameters Evans Stephen Korea s hidden problem Suicidal defectors BBC News United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland British Broadcasting Corporation 5 November 2015 2 June 2016 tarixinde Istifade tarixi May 17 2016 South Korea consistently has the highest suicide rate of all the 34 industrialized countries in the OECD redundant parameters redundant parameters redundant parameters Se woong Koo No Country For Old People 2016 08 25 at the Wayback Machine 24 September 2014 Korea Expose Kathy Novak Forgotten South Korea s elderly struggle to get by CNN October 23 2015 August 12 2020 tarixinde Istifade tarixi August 8 2016 redundant parameters redundant parameters redundant parameters Age discrimination rife in Korea despite legislation The Korea Herald March 27 2012 July 23 2018 tarixinde Istifade tarixi July 23 2018 redundant parameters redundant parameters redundant parameters Kirk Donald What Korean Miracle Hell Joseon Is More Like It As Economy Flounders Forbes 2018 06 12 tarixinde Istifade tarixi 2018 06 09 redundant parameters redundant parameters redundant parameters Suicide No 1 cause of deaths in Koreans aged 10 39 27 September 2022 11 January 2023 tarixinde Istifade tarixi 11 January 2023 redundant parameters redundant parameters redundant parameters 지난해 한국 자살률 소폭 감소 여전히 OECD 1위 2015 09 23 2019 10 03 tarixinde Istifade tarixi 2015 09 23 redundant parameters redundant parameters redundant parameters Kim Kristen International Journal of Mental Health Systems 2014 Vol 8 Issue 1 preceding p1 8 9p DOI 10 1186 1752 4458 8 17 KIM KRISTEN International Journal of Mental Health Systems 8 12 June 2015 17 doi 10 1186 1752 4458 8 17 PMC 4025558 PMID 24843383 Kim Jung Woo Jung Hee Young Won Do Yeon Noh Jae Hyun Shin Yong Seok Kang Tae In Suicide Trends According to Age Gender and Marital Status in South Korea OMEGA Journal of Death and Dying 79 1 2019 90 105 doi 10 1177 0030222817715756 ISSN 0030 2228 PMID 28622733 Times New Straits Suicide self harm cases double among South Korea youth New Straits Times NST Online ingilis 6 October 2020 29 October 2020 tarixinde Istifade tarixi 26 October 2020 redundant parameters redundant parameters redundant parameters Hur Ji Won Bun Hee Lee Sung Woo Lee Se Hoon Shim Sang Woo Han and Yong Ku Kim Gender Differences in Suicidal Behavior in Korea Psychiatry Investigation 2008 28 Cheong Kyu Seok Min Hyeok Choi Byung Mann Cho Tae Ho Yoon Chang Hun Kim Yu Mi Kim and In Kyung Hwang Suicide Rate Differences by Sex Age and Urbanicity and Related Regional Factors in Korea Journal of Preventive Medicine and Public Health 2012 70 Kwon Jin Won Heeran Chun and Sung Il Cho A Closer Look at the Increase in Suicide Rates in South Korea from 1986 2005 BMC Public Health 2009 72