Aleksis Karrel (28 iyun 1873[…] – 5 noyabr 1944[…], Paris) — Fransız cərrah, bioloq və patofizioloq 28 iyun 1873-cü il Sainte-Foy-le-Lyon şəhərində anadan olub. - 5 noyabr 1944-cü ildə Parisdə vəfat edib.), 1912-ci ildə fiziologiya və ya tibb üzrə“Damar tikişi və qan damarlarının və orqanlarının transplantasiyası üzrə işinin tanınmasına görə” laureatı adına layiq görülüb. 1924 və 1927-ci illərdə SSRİ Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü və fəxri üzvü seçilmişdir . O, dini inancları, insanların qeyri-bərabərliyi ilə bağlı yevgenik fikirləri, nasistlərlə və ifrat sağçı Fransa Xalq Partiyası ilə əməkdaşlıq etdiyinə görə mübahisəli şəxs hesab olunurdu.
Aleksis Karrel | |
---|---|
fr. Alexis Carrel | |
Doğum adı | Marie-Joseph-Auguste Carrel-Billard |
Doğum tarixi | 28 iyun 1873[…] |
Vəfat tarixi | 5 noyabr 1944[…](71 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Elm sahələri | cərrahiyyə, biologiya, patofiziologiya, fiziologiya |
İş yerləri |
|
Üzvlüyü | |
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Aleksis Karrelin Lion Universitetinin tibb fakültəsini bitirmiş, 1900-cü ildə tibb elmləri doktoru elmi dərəcəsi almışdır. 1900-1902-ci illərdə universitetdə anatomiyadan dərs deyib. 24 iyun 1894-cü ildə terror hücumundan sonra arteriya zədəsindən qanaxma nəticəsində vəfat edən Fransa prezidenti Mari Fransua Karnotun ölümündən təsirlənən Karrel 1902-ci ildən qan damarlarının tikilməsi üsullarını inkişaf etdirməyə başladı. 1903-cü ildən - mübariz katolik; Lourdesdə möcüzəvi bir sağalmanın şahidi olduğunu iddia etdi (qeydlərində o, özü haqqında üçüncü şəxsdə “Doktor Lerrak” təxəllüsü ilə yazır), bu da bir sıra keçmiş həmkarlarını ona qarşı qaldırdı. 1904-cü ildə Karrel Kanadaya, daha sonra ABŞ-a getdi və burada Çikaqo Universitetinin Fiziologiya İnstitutunda assistent oldu. 1906-cı ildə Simon Flexnerin dəvəti ilə Karrel Rokfeller İnstitutunun (sonradan Rokfeller Universiteti) idarə heyətinin üzvü oldu. Birinci Dünya Müharibəsi illərində o, Fransa ordusunun tibb hissələrində xidmət etmiş və yaralı əsgərlərin müalicəsində öz üsulundan damarları tikməkdən istifadə etmişdir. Müharibə illərində xidmətlərinə görə o, Fəxri Legion ordeni ilə təltif edilib. Biokimyaçı Henry D. Dakin ilə əməkdaşlıq edərək, Karrel natrium hipoxloritin tamponlu sulu məhlulundan (Dakin məhlulu) ibarət dezinfeksiyaedici vasitə hazırladı, bu, yaraların yuyulması və sarğı üçün cərrahi prosedurlar zamanı istifadə edildi və qanqrena hallarını əhəmiyyətli dərəcədə azaltdı. Sonra Karrel laboratoriyada canlı toxumaların becərilməsini həyata keçirdi. O və həmkarları cücə embrionunun ürək toxumasından bir parça götürdülər və sonradan təzə böyümə mühitinə köçürüldükdə hüceyrələri canlı və çoxalmağa davam edə bildilər. Bu, ümumi maraq doğurdu və birləşdirici toxuma hüceyrə xətti alimin özündən çox yaşayaraq 24 il saxlanıldı. 1930-cu illərin əvvəllərində o, laboratoriya şəraitində bütöv orqanları becərməyi cəhd etdi. Bu təcrübələrdə ona təcrid olunmuş həyati orqanları canlı saxlamaq üçün nəzərdə tutulmuş nəmli kamerada təcrid olunmuş orqan vasitəsilə qida mayesini dövr edən perfuziya sistemini icad edən Çarlz Lindberq kömək etdi.
Karrelin məşhur sitatları
Hər bir insanın başqalarından fərqli bir hekayəsi var.. Hər bir alimin daha çox biliyə və istedada malik olmasını təmin etməyin bir yolu var – alimlərin sayını azaltmaq. İnsan əziyyət çəkmədən özünü yenidən düzəldə bilməz, özünü mərmərdən yaradan heykəltəraşdır.
Yaddaş
Karrel və onun təcrübələri "Doktor Lern" və "Orlakın əlləri" romanlarında Maurice Renard üçün prototip rolunu oynadı. 1979-cu ildə Beynəlxalq Astronomiya İttifaqı Ayın görünən tərəfindəki kraterə Aleksis Karrelin adını verdi. Kvebek ştatının Qatineau şəhərindəki küçəyə Karrel adı verilib. 2015-ci ildə "Yəhudi İşləri Mərkəzi" bələdiyyə qarşısında nasist simpatiyasının adının küçəyə verilməsinin məqsədəuyğunluğu ilə bağlı məsələ qaldırmışdı. Şəhər məclisi küçə sakinlərinin əksəriyyətinin bu adı saxlamaq istəyinə baxmayaraq, onun adının dəyişdirilərək Mari Küri küçəsi kimi verilməsinə qərar verib . 1979-cu ildə Beynəlxalq Astronomiya İttifaqı Ayın görünən tərəfindəki kraterə Aleksis Karrelin adını verdi. Kvebek ştatının Qatino şəhərindəki küçəyə Karrel adı verilib. 2015-ci ildə "Yəhudi İşləri Mərkəzi" bələdiyyə qarşısında nasist simpatiyasının adının küçəyə verilməsinin məqsədəuyğunluğu ilə bağlı məsələ qaldırmışdı. Şəhər məclisi küçə sakinlərinin əksəriyyətinin bu adı saxlamaq istəyinə baxmayaraq, onun adının dəyişdirilərək Mari Küri küçəsi kimi verilməsinə qərar verib .
İstinadlar
- Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
- Marie Joseph Auguste Carrel-Billiard // Léonore verilənlər bazası (fr.). ministère de la Culture.
- Alexis Carrel // Alexis Carrel (ing.).
- Каррель Алексис // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- Bibliothèque nationale de France Alexis Carrel (1873-1944) (fr.). 2011.
- Alexis Carrel (ing.). 2002.
- 1912 Nobel Prize in Physiology or Medicine. Rokfeller Universiteti.
- Gemelli A. Alexis Carrel. Papa Elmlər Akademiyası.
- Каррель Алексис // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- Информационная система «Архивы Российской академии наук». Дата обращения: 4 июля 2022. Архивировано 23 апреля 2021 года.
- A Sceptic’s Eye Witness Account of a Healing at Lourdes in 1902. Дата обращения: 15 июня 2015. Архивировано 4 августа 2015 года.
- Алексис Каррель. Афоризмы, мысли, фразы. Дата обращения: 27 января 2010. Архивировано 9 февраля 2012 года.
- Коллекция афоризмов, авторы: Карл IX — Алексис Каррель Архивная копия от 11 февраля 2007 на Wayback Machine
- Коллекция афоризмов, авторы: Карл IX — Алексис Каррель Архивная копия от 11 февраля 2007 на Wayback Machine
- Алексис Каррель. Афоризмы, мысли, фразы. Дата обращения: 27 января 2010. Архивировано 9 февраля 2012 года.
- Gatineau renames two city streets after complaints over Nazi links — Ottawa — CBC News. Дата обращения: 11 июня 2015. Архивировано 11 июня 2015 года.
- Gatineau renames two city streets after complaints over Nazi links — Ottawa — CBC News. Дата обращения: 11 июня 2015. Архивировано 11 июня 2015 года.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Aleksis Karrel 28 iyun 1873 5 noyabr 1944 Paris Fransiz cerrah bioloq ve patofizioloq 28 iyun 1873 cu il Sainte Foy le Lyon seherinde anadan olub 5 noyabr 1944 cu ilde Parisde vefat edib 1912 ci ilde fiziologiya ve ya tibb uzre Damar tikisi ve qan damarlarinin ve orqanlarinin transplantasiyasi uzre isinin taninmasina gore Nobel mukafati laureati adina layiq gorulub 1924 ve 1927 ci illerde SSRI Elmler Akademiyasinin muxbir uzvu ve fexri uzvu secilmisdir O dini inanclari insanlarin qeyri beraberliyi ile bagli yevgenik fikirleri nasistlerle ve ifrat sagci Fransa Xalq Partiyasi ile emekdasliq etdiyine gore mubahiseli sexs hesab olunurdu Aleksis Karrelfr Alexis CarrelDogum adi Marie Joseph Auguste Carrel BillardDogum tarixi 28 iyun 1873 1873 06 28 Vefat tarixi 5 noyabr 1944 1944 11 05 71 yasinda Vefat yeri Paris ParisElm saheleri cerrahiyye biologiya patofiziologiya fiziologiyaIs yerleri Cikaqo Universiteti 1904 1906 Rokfeller Universiteti 1906 1939 Uzvluyu Leopoldin Alman Milli Elmler Akademiyasi Papa Elmler Akademiyasi 1936 SSRI Elmler Akademiyasi Fransa Elmler Akademiyasi Amerika Incesenet ve Elmler Akademiyasi Rusiya Elmler AkademiyasiMukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiAleksis Karrelin Lion Universitetinin tibb fakultesini bitirmis 1900 cu ilde tibb elmleri doktoru elmi derecesi almisdir 1900 1902 ci illerde universitetde anatomiyadan ders deyib 24 iyun 1894 cu ilde terror hucumundan sonra arteriya zedesinden qanaxma neticesinde vefat eden Fransa prezidenti Mari Fransua Karnotun olumunden tesirlenen Karrel 1902 ci ilden qan damarlarinin tikilmesi usullarini inkisaf etdirmeye basladi 1903 cu ilden mubariz katolik Lourdesde mocuzevi bir sagalmanin sahidi oldugunu iddia etdi qeydlerinde o ozu haqqinda ucuncu sexsde Doktor Lerrak texellusu ile yazir bu da bir sira kecmis hemkarlarini ona qarsi qaldirdi 1904 cu ilde Karrel Kanadaya daha sonra ABS a getdi ve burada Cikaqo Universitetinin Fiziologiya Institutunda assistent oldu 1906 ci ilde Simon Flexnerin deveti ile Karrel Rokfeller Institutunun sonradan Rokfeller Universiteti idare heyetinin uzvu oldu Birinci Dunya Muharibesi illerinde o Fransa ordusunun tibb hisselerinde xidmet etmis ve yarali esgerlerin mualicesinde oz usulundan damarlari tikmekden istifade etmisdir Muharibe illerinde xidmetlerine gore o Fexri Legion ordeni ile teltif edilib Biokimyaci Henry D Dakin ile emekdasliq ederek Karrel natrium hipoxloritin tamponlu sulu mehlulundan Dakin mehlulu ibaret dezinfeksiyaedici vasite hazirladi bu yaralarin yuyulmasi ve sargi ucun cerrahi prosedurlar zamani istifade edildi ve qanqrena hallarini ehemiyyetli derecede azaltdi Sonra Karrel laboratoriyada canli toxumalarin becerilmesini heyata kecirdi O ve hemkarlari cuce embrionunun urek toxumasindan bir parca goturduler ve sonradan teze boyume muhitine kocuruldukde huceyreleri canli ve coxalmaga davam ede bildiler Bu umumi maraq dogurdu ve birlesdirici toxuma huceyre xetti alimin ozunden cox yasayaraq 24 il saxlanildi 1930 cu illerin evvellerinde o laboratoriya seraitinde butov orqanlari becermeyi cehd etdi Bu tecrubelerde ona tecrid olunmus heyati orqanlari canli saxlamaq ucun nezerde tutulmus nemli kamerada tecrid olunmus orqan vasitesile qida mayesini dovr eden perfuziya sistemini icad eden Carlz Lindberq komek etdi Karrelin meshur sitatlariHer bir insanin basqalarindan ferqli bir hekayesi var Her bir alimin daha cox biliye ve istedada malik olmasini temin etmeyin bir yolu var alimlerin sayini azaltmaq Insan eziyyet cekmeden ozunu yeniden duzelde bilmez ozunu mermerden yaradan heykelterasdir YaddasKarrel ve onun tecrubeleri Doktor Lern ve Orlakin elleri romanlarinda Maurice Renard ucun prototip rolunu oynadi 1979 cu ilde Beynelxalq Astronomiya Ittifaqi Ayin gorunen terefindeki kratere Aleksis Karrelin adini verdi Kvebek statinin Qatineau seherindeki kuceye Karrel adi verilib 2015 ci ilde Yehudi Isleri Merkezi belediyye qarsisinda nasist simpatiyasinin adinin kuceye verilmesinin meqsedeuygunlugu ile bagli mesele qaldirmisdi Seher meclisi kuce sakinlerinin ekseriyyetinin bu adi saxlamaq isteyine baxmayaraq onun adinin deyisdirilerek Mari Kuri kucesi kimi verilmesine qerar verib 1979 cu ilde Beynelxalq Astronomiya Ittifaqi Ayin gorunen terefindeki kratere Aleksis Karrelin adini verdi Kvebek statinin Qatino seherindeki kuceye Karrel adi verilib 2015 ci ilde Yehudi Isleri Merkezi belediyye qarsisinda nasist simpatiyasinin adinin kuceye verilmesinin meqsedeuygunlugu ile bagli mesele qaldirmisdi Seher meclisi kuce sakinlerinin ekseriyyetinin bu adi saxlamaq isteyine baxmayaraq onun adinin deyisdirilerek Mari Kuri kucesi kimi verilmesine qerar verib IstinadlarCex Milli Hakimiyyet Melumat bazasi Marie Joseph Auguste Carrel Billiard Leonore verilenler bazasi fr ministere de la Culture Alexis Carrel Alexis Carrel ing Karrel Aleksis Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Bibliotheque nationale de France Alexis Carrel 1873 1944 fr 2011 Alexis Carrel ing 2002 1912 Nobel Prize in Physiology or Medicine Rokfeller Universiteti Gemelli A Alexis Carrel Papa Elmler Akademiyasi Karrel Aleksis Bolshaya sovetskaya enciklopediya v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd M Sovetskaya enciklopediya 1969 Informacionnaya sistema Arhivy Rossijskoj akademii nauk Data obrasheniya 4 iyulya 2022 Arhivirovano 23 aprelya 2021 goda A Sceptic s Eye Witness Account of a Healing at Lourdes in 1902 Data obrasheniya 15 iyunya 2015 Arhivirovano 4 avgusta 2015 goda Aleksis Karrel Aforizmy mysli frazy Data obrasheniya 27 yanvarya 2010 Arhivirovano 9 fevralya 2012 goda Kollekciya aforizmov avtory Karl IX Aleksis Karrel Arhivnaya kopiya ot 11 fevralya 2007 na Wayback Machine Kollekciya aforizmov avtory Karl IX Aleksis Karrel Arhivnaya kopiya ot 11 fevralya 2007 na Wayback Machine Aleksis Karrel Aforizmy mysli frazy Data obrasheniya 27 yanvarya 2010 Arhivirovano 9 fevralya 2012 goda Gatineau renames two city streets after complaints over Nazi links Ottawa CBC News Data obrasheniya 11 iyunya 2015 Arhivirovano 11 iyunya 2015 goda Gatineau renames two city streets after complaints over Nazi links Ottawa CBC News Data obrasheniya 11 iyunya 2015 Arhivirovano 11 iyunya 2015 goda Xarici kecidler