Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Getúlio Dornelles Vargas (19 aprel 1882 – 24 avqust 1954[…]) — İki dəfə Braziliya prezidenti seçilən siyasi xadim. Bəziləri üçün güclü bir diktator olan Vargas, iri torpaq sahiblərinə qarşı apardığı ədalətli siyasətlə "Yoxsulların atası" ləqəbini almışdır.
| Getúlio Dornelles Vargas | |
|---|---|
| port. Getúlio Dornelles Vargas | |
 | |
Braziliya prezidenti | |
| 3 noyabr 1930 – 29 oktyabr 1945 | |
| Əvvəlki | |
| Sonrakı | |
Braziliya prezidenti | |
| 31 yanvar 1951 – 24 avqust 1954 | |
| Əvvəlki | |
| Sonrakı | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 19 aprel 1882 |
| Vəfat tarixi | 24 avqust 1954[…](72 yaşında) |
| Vəfat səbəbi | güllə yarası[d] |
| Fəaliyyəti | vəkil, siyasətçi |
| Uşaqları | 5 |
| Dini | aqnostisizm |
| Hərbi xidmət | |
| Qoşun növü | Braziliya ordusu[d] |
| Rütbəsi | çavuş |
| Elmi fəaliyyəti | |
| Elm sahəsi | siyasət, hüquq |
| | |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Rio Grande do Sul əyalətinin nüfuzlu ailələrindən birinin oğluydu. 1908 tarixində Porto Alleqre Universitetinin hüquq fakültəsini bitirdi və dərhal siyasətə atıldı. 1922 tarixində Milli Konqresə daxil oldu və 4 il burda vəzifədə qaldı. 1926 tarixində Luis Pereira rəhbərliyində maliyyə naziri oldu. 1928 tarixində Rio Grande do Sul əyalətinin icra başçısı seçildi. 1930-cu ildə keçirilən seçim kompanyasında qalib gəlmədi. Buna baxmayaraq siyasətdən çəkilmədi və oktyabr üsyanlarına qatıldı. 3 noyabr 1930 – 17 iyul 1934 tarixlərində müvəqqəti hökumətin başına keçdi. 17 noyabr 1934 tarixində qurucu məclis tərəfindən prezident seçildi. 10 noyabr 1937 tarixində inqilabın lideri olaraq totalitar rejimli Estado Novo dövlətini qurdu.
1930-cu illərdə Braziliya böyük torpaq sahibkarlarının rəhbərlik etdiyi əyalətlər federasiyası tərəfindən idarə edilirdi. Vargas dönəmində bu federal sistem aradan qaldırıldı. Vergi siyasəti dəyişdirildi və əyalət rəhbərləri mərkəzi hakimiyyətə tabe edildi. Seçici sayı 4 dəfə artdı və gizli səsvermə üsulu tətbiq edildi. Qadınlara səsvermə hüququ verildi və geniş təhsil islahatları aparıldı. İnvestisiyalar sürətli sənayeləşməylə canlandırıldı. Ancaq Vargas özəl sektora müdaxilə edə bilmirdi və apardığı islahatlar ölkənin ucqar yerlərində tədbiq edilmirdi.
II Dünya Müharibəsindən sonra Braziliyada dəyişən siyasi vəziyyətin təsiriylə 29 oktyabr 1945 tarixində baş verən çevrilişlə Vargas devrildi. 1945-ci ilin dekabr ayında Rio Grande do Sul əyalətindən senator seçilsə də, 1950-ci illərə qədər passiv siyasi fəaliyyətlə məşğul oldu. Ancaq 1950 prezident seçimlərində qalib gəldi və yenidən siyasi fəaliyyətə başladı. 31 yanvar 1951 tarixində vəzifəsinə başladı.
Ancaq bu dəfə onu prezident seçənləri qane edə bilmədi. Bu səbəbdən xalqın dəstəyini almaq üçün milliyətçi siyasət yürütdü. 1954-cü ildə hökumətə qarşı müxalifət gücləndi. Nəticədə silahlı qüvvələr də Vargasın vəzifədən geri çəkilməsini tələb etdi. Çətin vəziyyətdə qalan Vargas intihar etdi.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Poppino R. E. Getulio Vargas // Encyclopædia Britannica (ing.).
- Getúlio Vargas // Store norske leksikon (бук.). 1978. ISSN 2464-1480
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Vargas, Getúlio // Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Getulio Dornelles Vargas 19 aprel 1882 24 avqust 1954 Iki defe Braziliya prezidenti secilen siyasi xadim Bezileri ucun guclu bir diktator olan Vargas iri torpaq sahiblerine qarsi apardigi edaletli siyasetle Yoxsullarin atasi leqebini almisdir Getulio Dornelles Vargasport Getulio Dornelles VargasBraziliya prezidenti3 noyabr 1930 29 oktyabr 1945EvvelkiSonrakiBraziliya prezidenti31 yanvar 1951 24 avqust 1954EvvelkiSonrakiSexsi melumatlarDogum tarixi 19 aprel 1882 1882 04 19 Vefat tarixi 24 avqust 1954 1954 08 24 72 yasinda Vefat sebebi gulle yarasi d Fealiyyeti vekil siyasetciUsaqlari 5Dini aqnostisizmHerbi xidmetQosun novu Braziliya ordusu d Rutbesi cavusElmi fealiyyetiElm sahesi siyaset huquq Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiRio Grande do Sul eyaletinin nufuzlu ailelerinden birinin ogluydu 1908 tarixinde Porto Alleqre Universitetinin huquq fakultesini bitirdi ve derhal siyasete atildi 1922 tarixinde Milli Konqrese daxil oldu ve 4 il burda vezifede qaldi 1926 tarixinde Luis Pereira rehberliyinde maliyye naziri oldu 1928 tarixinde Rio Grande do Sul eyaletinin icra bascisi secildi 1930 cu ilde kecirilen secim kompanyasinda qalib gelmedi Buna baxmayaraq siyasetden cekilmedi ve oktyabr usyanlarina qatildi 3 noyabr 1930 17 iyul 1934 tarixlerinde muveqqeti hokumetin basina kecdi 17 noyabr 1934 tarixinde qurucu meclis terefinden prezident secildi 10 noyabr 1937 tarixinde inqilabin lideri olaraq totalitar rejimli Estado Novo dovletini qurdu 1930 cu illerde Braziliya boyuk torpaq sahibkarlarinin rehberlik etdiyi eyaletler federasiyasi terefinden idare edilirdi Vargas doneminde bu federal sistem aradan qaldirildi Vergi siyaseti deyisdirildi ve eyalet rehberleri merkezi hakimiyyete tabe edildi Secici sayi 4 defe artdi ve gizli sesverme usulu tetbiq edildi Qadinlara sesverme huququ verildi ve genis tehsil islahatlari aparildi Investisiyalar suretli senayelesmeyle canlandirildi Ancaq Vargas ozel sektora mudaxile ede bilmirdi ve apardigi islahatlar olkenin ucqar yerlerinde tedbiq edilmirdi II Dunya Muharibesinden sonra Braziliyada deyisen siyasi veziyyetin tesiriyle 29 oktyabr 1945 tarixinde bas veren cevrilisle Vargas devrildi 1945 ci ilin dekabr ayinda Rio Grande do Sul eyaletinden senator secilse de 1950 ci illere qeder passiv siyasi fealiyyetle mesgul oldu Ancaq 1950 prezident secimlerinde qalib geldi ve yeniden siyasi fealiyyete basladi 31 yanvar 1951 tarixinde vezifesine basladi Ancaq bu defe onu prezident secenleri qane ede bilmedi Bu sebebden xalqin desteyini almaq ucun milliyetci siyaset yurutdu 1954 cu ilde hokumete qarsi muxalifet guclendi Neticede silahli quvveler de Vargasin vezifeden geri cekilmesini teleb etdi Cetin veziyyetde qalan Vargas intihar etdi Hemcinin baxJetuliu film 2014 IstinadlarPoppino R E Getulio Vargas Encyclopaedia Britannica ing Getulio Vargas Store norske leksikon buk 1978 ISSN 2464 1480 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Vargas Getulio Cex Milli Hakimiyyet Melumat bazasi