Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
ETA (bask Euskadi Ta Askatasuna – "Baskların vətəni və azadlıq") — İspaniyanın şimalında və Fransanın cənub-qərbində yerləşən Basklar ölkəsi bölgəsinin müstəqilliyi uğrunda silahlı mübarizə aparan bask radikal-solçu, milliyyətçi və separatçı təşkilatı. 1959-cu ildə Franko diktaturasına qarşı mübarizə məqsədilə yaranmış, 2011-ci ildə hərbi mübarizəni dayandırdığını elan etmişdir.
 | |
| Lideri | |
| Quruluş tarixi | 31 iyul 1959 |
| Dağılma tarixi | 3 may 2018 |
| İdeologiya | Bask milliyyətçiliyi, Sosializm (marksizm-leninizm), separatçılıq |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
1962-ci ildə təşkil olunan bask solçu milliyyətçilərinin qurultayında təşkilatlanma prosesini başa çatdıran ETA, özünün əsas məqsədi kimi müstəqil bask dövlətinin (Euskadi) yaradılmasını qarşıya qoymuşdu. 1968-ci ildə silahlı mübarizəyə başlayan ETA 800 nəfərin ölümünə, minlərlə insanın yaralanmasına və onlarla insanın qaçırılmasına görə məsuliyyət daşıyır. İspaniya və Fransa, həmçinin Avropa İttifaqı və ABŞ tərəfindən terror təşkilatı kimi tanınmışdır. Təşkilatın 700-dən artıq üzvü İspaniya, Fransa və digər ölkələrdə həbs cəzasına məhkum edilmişdir.
Həyata keçirdiyi terror aktları arasında 1973-cü ildə Fransisko Frankonun yerinə hökumətə rəhbərlik edən admiral qətlə yetirilməsi, 30 dekabr 2006-cı ildə Madridin hava limanında 2 nəfərin ölümü, 4 nəfərin yaralanması və hava limanı binasının ciddi zədələnməsi ilə nəticələnən partlayış, həmçinin 29 iyul 2009-cu ildə İspaniyanın Burqos şəhərində Mülki Qvardiyanın əsgərlərinin və ailələrinin yaşadığı binanın qarşısında törədilən, 46 nəfərin yaralanması və 14 mərtəbəli yaşayış binasının qismən zədələnməsinə yol açan partlayış xüsusi yer tutur.
1975-ci ildə Frankonun ölümündən sonra "Basklar ölkəsi" İspaniyanın heç bir bölgəsinin malik olmadığı qədər geniş muxtariyyət qazansa da, ETA tam müstəqillik şüarından əl çəkməyib.
Fransa 1990-cı illərədək ETA-nı İspaniyanın daxili problemi kimi qəbul edirdi və təşkilatın üzvləri Fransa ərazisində gizlənərək, öz hücumlarını burada hazırlayırdılar. Xüsusilə də Frankonun dövründə Fransa ETA-ya maneə yaratmırdı. Hazırda da ETA-nın əsas silahlanma mərkəzi Fransa ərazisindədir və təşkilatın rəhbərlərinin həbsləri adətən burada həyata keçirilir. Buna cavab olaraq ETA fransız polisinə, prokurorlara və hakimlərə qarşı bəzi terror aksiyaları həyata keçirmişdir.
ETA 5 sentyabr 2010-cu ildə atəşkəs elan etmişdir.
20 oktyabr 2011-ci ildə ETA hərbi mübarizəni dayandırdığını bəyan etmişdir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət". 2018-06-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-10-21.
Xarici keçidlər
- William A. Douglass, The unknown mediator in the Basque peace process of 2006
- The Other Terrorism, City Journal, Spring 2008
- MIPT Terrorism Knowledge Base (ETA)
- Who are Eta? – A BBC profile (including a map of the territory claimed by ETA)
- Text of ETA cease-fire statement 2006-04-18 at the Wayback Machine
- Fotos del Horror, photos and other documentation of ETA members, attacks, and popular protests against ETA. (isp.)
- List of ETA attacks (isp.)
- The Basque Conflict: New Ideas and Prospects for Peace 2007-05-10 at the Wayback Machine U.S. Institute of Peace Special Report, April 2006 (isp.)
- ETA 2004-02-04 at the Wayback Machine and , according to Amnesty International (isp.)
- Association for victims of terrorism (isp.)
- Victims of terrorism foundation (isp.)
- BastaYa.org, Basque organisation protesting against Basque nationalist violence and threats. (isp.)
- Freedom foundation Organisation opposed to ETA actions (isp.)
- Fundación Miguel Ángel Blanco (isp.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
ETA bask Euskadi Ta Askatasuna Basklarin veteni ve azadliq Ispaniyanin simalinda ve Fransanin cenub qerbinde yerlesen Basklar olkesi bolgesinin musteqilliyi ugrunda silahli mubarize aparan bask radikal solcu milliyyetci ve separatci teskilati 1959 cu ilde Franko diktaturasina qarsi mubarize meqsedile yaranmis 2011 ci ilde herbi mubarizeni dayandirdigini elan etmisdir Basklarin Veteni ve Azadliq bask Euskadi Ta AskatasunaLideriQurulus tarixi 31 iyul 1959Dagilma tarixi 3 may 2018Ideologiya Bask milliyyetciliyi Sosializm marksizm leninizm separatciliq Vikianbarda elaqeli mediafayllar 1962 ci ilde teskil olunan bask solcu milliyyetcilerinin qurultayinda teskilatlanma prosesini basa catdiran ETA ozunun esas meqsedi kimi musteqil bask dovletinin Euskadi yaradilmasini qarsiya qoymusdu 1968 ci ilde silahli mubarizeye baslayan ETA 800 neferin olumune minlerle insanin yaralanmasina ve onlarla insanin qacirilmasina gore mesuliyyet dasiyir Ispaniya ve Fransa hemcinin Avropa Ittifaqi ve ABS terefinden terror teskilati kimi taninmisdir Teskilatin 700 den artiq uzvu Ispaniya Fransa ve diger olkelerde hebs cezasina mehkum edilmisdir Heyata kecirdiyi terror aktlari arasinda 1973 cu ilde Fransisko Frankonun yerine hokumete rehberlik eden admiral qetle yetirilmesi 30 dekabr 2006 ci ilde Madridin hava limaninda 2 neferin olumu 4 neferin yaralanmasi ve hava limani binasinin ciddi zedelenmesi ile neticelenen partlayis hemcinin 29 iyul 2009 cu ilde Ispaniyanin Burqos seherinde Mulki Qvardiyanin esgerlerinin ve ailelerinin yasadigi binanin qarsisinda toredilen 46 neferin yaralanmasi ve 14 mertebeli yasayis binasinin qismen zedelenmesine yol acan partlayis xususi yer tutur 1975 ci ilde Frankonun olumunden sonra Basklar olkesi Ispaniyanin hec bir bolgesinin malik olmadigi qeder genis muxtariyyet qazansa da ETA tam musteqillik suarindan el cekmeyib Fransa 1990 ci illeredek ETA ni Ispaniyanin daxili problemi kimi qebul edirdi ve teskilatin uzvleri Fransa erazisinde gizlenerek oz hucumlarini burada hazirlayirdilar Xususile de Frankonun dovrunde Fransa ETA ya manee yaratmirdi Hazirda da ETA nin esas silahlanma merkezi Fransa erazisindedir ve teskilatin rehberlerinin hebsleri adeten burada heyata kecirilir Buna cavab olaraq ETA fransiz polisine prokurorlara ve hakimlere qarsi bezi terror aksiyalari heyata kecirmisdir ETA 5 sentyabr 2010 cu ilde ateskes elan etmisdir 20 oktyabr 2011 ci ilde ETA herbi mubarizeni dayandirdigini beyan etmisdir Hemcinin baxBasklar olkesiIstinadlar Arxivlenmis suret 2018 06 20 tarixinde Istifade tarixi 2011 10 21 Xarici kecidlerVikianbarda ETA ile elaqeli mediafayllar var William A Douglass The unknown mediator in the Basque peace process of 2006 The Other Terrorism City Journal Spring 2008 MIPT Terrorism Knowledge Base ETA Who are Eta A BBC profile including a map of the territory claimed by ETA Text of ETA cease fire statement 2006 04 18 at the Wayback Machine Fotos del Horror photos and other documentation of ETA members attacks and popular protests against ETA isp List of ETA attacks isp The Basque Conflict New Ideas and Prospects for Peace 2007 05 10 at the Wayback Machine U S Institute of Peace Special Report April 2006 isp ETA 2004 02 04 at the Wayback Machine and according to Amnesty International isp Association for victims of terrorism isp Victims of terrorism foundation isp BastaYa org Basque organisation protesting against Basque nationalist violence and threats isp Freedom foundation Organisation opposed to ETA actions isp Fundacion Miguel Angel Blanco isp