Böyük Qara Ləkə və ya GDS-89 — Yupiterin böyük qırmızı ləkəsinə bənzər Neptunun qaranlıq ləkələrindən biridir.
GDS-89 ((G)reat (D)ark — (S)pot — 19 (89)) yəni, Böyük Qara Ləkə 1989, 1989-cu ildə NASA-nın Voyager 2 kosmik roketi vasitəsilə müşahidə edilmiş Neptun ilk böyük qaranlıq ləkəsidir. Yupiterdəki kimi, Böyük Qara Ləkələr də qədim siklon fırtınalarıdır. Habelə, onların daxili hissələri nisbətən buludsuzdur və Yupiterin ləkəsinin yüzlərlə eyni yerdə olmasından fərqli olaraq, bu ləkələr bir neçə ildən bir yenidən yaranmaqda və dağılmaqdaymış kimi görünür. Voyager 2 ilə edilən və o tarixdən sonra, Habbl kosmik teleskopu ilə edilən müşahidələrə əsaslanaraq demək olar ki, Neptun, zamanının yarıdan çox hissəsini Böyük Qara Ləkə(Big Dark Spot) ilə keçirir. Neptun haqqındakı demək olarki bütün biliklər Voyager 2 tərəfindən aparılan tədqiqatlara əsaslanır.
Voyager ən son planet – Neptunla qarşılaşarkən bir neçə maraqlı faktlar ortaya çıxdı. Neptunun üzərində Yupiterdəkinə bənzəyən bir neçə qara ləkələr müşahidə olundu. Bu ləkələrdən Yupiterin Böyük Qırmızı Ləkəyə bənzəyən Böyük Qara Ləkə Yer Kürəsi böyüklükdədir. Neptunun peyklərindən Tritonun üzərində isə qeyzerlər müşahidə edildi. Bu qeyzerlər yerdəkindən fərqli olaraq azot püskürürlər.
Xüsusiyyətləri
GDS-89-un (13,000 × 6,600 km və ya 8100 × 4,1 millimetr ölçülü) qaranlıq, elliptik forması Yerə bənzədilmişdir və onun ümumi görünüşü Yupiterin Böyük Qırmızı ləkəsinə bənzəyir. Küləklər saatda təxminən 2400 kilometr (1500 km) havaya uçdular və ən sürətli küləklər Günəş sistemindən çıxarıldı. Böyük Qara Spot Neptun metan bulud göyərtəsində bir çuxur təmsil etmək fikrindədir. Müxtəlif dövrlərdə müxtəlif ölçü və formalarda nöqtə müşahidə olunmuşdur.
Böyük Qara ləkə, yer üzündə yüksək hündürlükdə olan buludlara bənzər tropopoz qatındakı (2) aşağı və ya aşağı suya böyük ağ bulud gətirdi, lakin buz kristallarından ibarət olan buludlardan fərqli olaraq, Neptunun dəyirmi buludları dondurulmuş metan kristallarından ibarətdir. Bir neçə saatdan sonra virusların buludları tez-tez dağılırsa, Böyük Qara Spotdakı buludlar 36 saatdan sonra və ya planetin iki növündən sonra mövcuddur.
Neptün qaranlıq ləkələr troposferdə daha yüksək alt göydəliklərdə parlaq üst bulud göyərtə xüsusiyyətlərindən daha yüksək olduğu düşünülür. Vortex strukturları bir neçə ay davam edə biləcək sabit xüsusiyyətlər hesab olunur.
1994-cü ilin noyabrında Dot Hubble Space Telescope tərəfindən yenidən fotoşəkil çəkildikdə, astronomlar itirdilər və ya itirdiklərinə inanmaq üçün tamamilə itirdilər. Dost buludların davamlılığı bəzi qədim qaranlıq ləkələrin artıq zülmət kimi görünməməsinə baxmayaraq, siklonlar kimi mövcud olmağa davam edə biləcəyini göstərir. Ekvatator digər tanınmamış mexanizmlər vasitəsilə çox yaxın və ya hərəkət edəndə qaranlıq lekələr yox ola bilər,
lakin Neptun şimal yarımkürəsində demək olar ki, eyni nöqtə ortaya çıxdı. Şimali Böyük Qara Spot (NGDS) adlı yeni bir nöqtə bir neçə ildir görüldü. Hubble teleskopu ilə məhdud müşahidələrdən ötəri bu nöqtə hələ də planetdə olub-olmadığı məlum deyil.
- Hammel, H. B.; Lockwood, G. W.; Mills, J. R.; Barnet, C. D. (1995). "Hubble Space Telescope Imaging of Neptune's Cloud Structure in 1994". Science. 268 (5218): 1740–1742. Bibcode:1995Sci…268.1740H. doi:10.1126/science.268.5218.1740. PMID 17834994.
- https://elmispektr.wordpress.com/2017/04/15/voyager-yuz-ill%C9%99r-sonra-danisilacaq-%C9%99fsan%C9%99/[ölü keçid]
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Boyuk Qara Leke ve ya GDS 89 Yupiterin boyuk qirmizi lekesine benzer Neptunun qaranliq lekelerinden biridir Boyuk Qara Lekenin Voyacer 2 kosmik roketi vasitesile alinan tesviri GDS 89 G reat D ark S pot 19 89 yeni Boyuk Qara Leke 1989 1989 cu ilde NASA nin Voyager 2 kosmik roketi vasitesile musahide edilmis Neptun ilk boyuk qaranliq lekesidir Yupiterdeki kimi Boyuk Qara Lekeler de qedim siklon firtinalaridir Habele onlarin daxili hisseleri nisbeten buludsuzdur ve Yupiterin lekesinin yuzlerle eyni yerde olmasindan ferqli olaraq bu lekeler bir nece ilden bir yeniden yaranmaqda ve dagilmaqdaymis kimi gorunur Voyager 2 ile edilen ve o tarixden sonra Habbl kosmik teleskopu ile edilen musahidelere esaslanaraq demek olar ki Neptun zamaninin yaridan cox hissesini Boyuk Qara Leke Big Dark Spot ile kecirir Neptun haqqindaki demek olarki butun bilikler Voyager 2 terefinden aparilan tedqiqatlara esaslanir Voyager en son planet Neptunla qarsilasarken bir nece maraqli faktlar ortaya cixdi Neptunun uzerinde Yupiterdekine benzeyen bir nece qara lekeler musahide olundu Bu lekelerden Yupiterin Boyuk Qirmizi Lekeye benzeyen Boyuk Qara Leke Yer Kuresi boyuklukdedir Neptunun peyklerinden Tritonun uzerinde ise qeyzerler musahide edildi Bu qeyzerler yerdekinden ferqli olaraq azot puskururler XususiyyetleriGDS 89 un 13 000 6 600 km ve ya 8100 4 1 millimetr olculu qaranliq elliptik formasi Yere benzedilmisdir ve onun umumi gorunusu Yupiterin Boyuk Qirmizi lekesine benzeyir Kulekler saatda texminen 2400 kilometr 1500 km havaya ucdular ve en suretli kulekler Gunes sisteminden cixarildi Boyuk Qara Spot Neptun metan bulud goyertesinde bir cuxur temsil etmek fikrindedir Muxtelif dovrlerde muxtelif olcu ve formalarda noqte musahide olunmusdur Boyuk Qara leke yer uzunde yuksek hundurlukde olan buludlara benzer tropopoz qatindaki 2 asagi ve ya asagi suya boyuk ag bulud getirdi lakin buz kristallarindan ibaret olan buludlardan ferqli olaraq Neptunun deyirmi buludlari dondurulmus metan kristallarindan ibaretdir Bir nece saatdan sonra viruslarin buludlari tez tez dagilirsa Boyuk Qara Spotdaki buludlar 36 saatdan sonra ve ya planetin iki novunden sonra movcuddur Neptune olu kecid Full Neptun qaranliq lekeler troposferde daha yuksek alt goydeliklerde parlaq ust bulud goyerte xususiyyetlerinden daha yuksek oldugu dusunulur Vortex strukturlari bir nece ay davam ede bilecek sabit xususiyyetler hesab olunur 1994 cu ilin noyabrinda Dot Hubble Space Telescope terefinden yeniden fotosekil cekildikde astronomlar itirdiler ve ya itirdiklerine inanmaq ucun tamamile itirdiler Dost buludlarin davamliligi bezi qedim qaranliq lekelerin artiq zulmet kimi gorunmemesine baxmayaraq siklonlar kimi movcud olmaga davam ede bileceyini gosterir Ekvatator diger taninmamis mexanizmler vasitesile cox yaxin ve ya hereket edende qaranliq lekeler yox ola biler lakin Neptun simal yarimkuresinde demek olar ki eyni noqte ortaya cixdi Simali Boyuk Qara Spot NGDS adli yeni bir noqte bir nece ildir goruldu Hubble teleskopu ile mehdud musahidelerden oteri bu noqte hele de planetde olub olmadigi melum deyil Hammel H B Lockwood G W Mills J R Barnet C D 1995 Hubble Space Telescope Imaging of Neptune s Cloud Structure in 1994 Science 268 5218 1740 1742 Bibcode 1995Sci 268 1740H doi 10 1126 science 268 5218 1740 PMID 17834994 https elmispektr wordpress com 2017 04 15 voyager yuz ill C9 99r sonra danisilacaq C9 99fsan C9 99 olu kecid