Nizip müharibəsi — Osmanlı İmperiyası ilə Misir valisi Kavalalı Mehmet Əli Paşa arasında Nizipdə baş verən müharibə (29 iyun 1839).
Nizip müharibəsi | |||
---|---|---|---|
Tarix | 1839 | ||
Yeri | |||
Nəticəsi | Osmanlı İmperiyasının məğlubiyyəti | ||
Münaqişə tərəfləri | |||
| |||
Komandan(lar) | |||
| |||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
İlk münaqişə Misirin Osmanlı dövlətinə ildə ödədiyi 32 min kisəli vergidən çıxdı. Kütahya müqaviləsinə baxmayaraq, Mehmet Əli Paşanın Osmanlı padşahının əmrlərini yerinə yetirməməsi və ən sonda tək tərəfli olaraq istiqlalını elan etdiyinə görə Sultan II Mahmud, 22 yunun 1839-cu ildə bu üsyankar paşanın yola gətirilməsi üçün Rusiya və İngiltərənin dəstəyini aldıqdan sonra Misirə müharibə elan etdi. Osmanlı qüvvələrinin başına Hafiz Mehmet Paşa gətirildi. Hərəkətə keçən Hafiz Mehmet Paşa, May 1839 sonlamda Birləşməsi tullanaraq Nizip çayı ilə bu çaya qarışan Orul Suyu kənarında düşərgə qurdu. Osmanlı ordusu 30 min piyada, 5 min süvari və 3 min artilleriyadan ibarət idi. İbrahim Paşanın ordusu isə təxminən 40 min nəfərə qədər idi. Hər iki ordu da 160-a qədər top vardı. 21 iyunda Hələbdən yola çıxan ibrahim Paşa iki qoldan Birecik istiqamətində yürüşə başladı. İki gün sonra da Osmanlı qüvvələri ilə rastlaşdı. Osmanlı ordusunda başda Moltke olmaq üzrə Prussiyalı zabitlər də vardı. Prussiyalı qərargah zabitləri ilk olaraq Osmanlı ordusunun Misir ordusuna hücum edərlərsə misirliləri məğlub edəcəyi təklif etdilərsə də üləma cümə günü müharibə yaratmaq olmaz deyərək bir fürsətin qaçmasına səbəb oldu. Bütün imkanların qaçmasından sonra Misir ordusu hücuma keçdi (29 iyun 1839) və Osmanlı ordusunu cinahlardan əhatə edəcək şəkildə mühasirəyə aldı. Moltke, Hafiz Paşaya Birecikə çəkilib mühasirədən xilas olmasını təklif etdisə də Hafiz Paşa bunu bir şərəf məsələsi olduğunu bildirib olduğu yerdən ayrılmadı. Osmanlı ordusuna yanlardan başlanılan hücum, Xalid Paşa, Polkovnik İbrahim Bəy öz qitələrinin; Hafiz Paşa da Hassa alayımn başında olaraq döyüşdə geri otudrduldu. Dörd saat ərzində Osmanlı ordusu darmadağın oldu. Döyüş meydanında minlərlə ölü, on minlərlə əsir və 160 top buraxıldı. Döyüşdə Misir süvari qoşunlarının təzyiqi altında Osmanlı qoşunları əzildi və Hafiz Paşa çəkilmə əmrini vermək məcburiyyətində qaldı. Keç verilən bu əmr, ordu sıralarının dağılmasına və Misir qüvvələrinin qalibiyyətinə şərait yaratdı. Hafiz Paşa bu vəziyyətdə xilas etdiyi qüvvələri Malatya çəkildi.
Mənbə
- Nizip savaşı ne zaman ve kimler arasında gerçekleşmiştir 2018-11-11 at the Wayback Machine
- Nizip Savaşı (1839)[ölü keçid]
- Nizip Savaşı
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nizip muharibesi Osmanli Imperiyasi ile Misir valisi Kavalali Mehmet Eli Pasa arasinda Nizipde bas veren muharibe 29 iyun 1839 Nizip muharibesiTarix 1839YeriNeticesi Osmanli Imperiyasinin meglubiyyetiMunaqise terefleribilinmir Osmanli imperiyasiKomandan lar Kavalali Ibrahim Pasa Vikianbarda elaqeli mediafayllar Ilk munaqise Misirin Osmanli dovletine ilde odediyi 32 min kiseli vergiden cixdi Kutahya muqavilesine baxmayaraq Mehmet Eli Pasanin Osmanli padsahinin emrlerini yerine yetirmemesi ve en sonda tek terefli olaraq istiqlalini elan etdiyine gore Sultan II Mahmud 22 yunun 1839 cu ilde bu usyankar pasanin yola getirilmesi ucun Rusiya ve Ingilterenin desteyini aldiqdan sonra Misire muharibe elan etdi Osmanli quvvelerinin basina Hafiz Mehmet Pasa getirildi Herekete kecen Hafiz Mehmet Pasa May 1839 sonlamda Birlesmesi tullanaraq Nizip cayi ile bu caya qarisan Orul Suyu kenarinda duserge qurdu Osmanli ordusu 30 min piyada 5 min suvari ve 3 min artilleriyadan ibaret idi Ibrahim Pasanin ordusu ise texminen 40 min nefere qeder idi Her iki ordu da 160 a qeder top vardi 21 iyunda Helebden yola cixan ibrahim Pasa iki qoldan Birecik istiqametinde yuruse basladi Iki gun sonra da Osmanli quvveleri ile rastlasdi Osmanli ordusunda basda Moltke olmaq uzre Prussiyali zabitler de vardi Prussiyali qerargah zabitleri ilk olaraq Osmanli ordusunun Misir ordusuna hucum ederlerse misirlileri meglub edeceyi teklif etdilerse de ulema cume gunu muharibe yaratmaq olmaz deyerek bir fursetin qacmasina sebeb oldu Butun imkanlarin qacmasindan sonra Misir ordusu hucuma kecdi 29 iyun 1839 ve Osmanli ordusunu cinahlardan ehate edecek sekilde muhasireye aldi Moltke Hafiz Pasaya Birecike cekilib muhasireden xilas olmasini teklif etdise de Hafiz Pasa bunu bir seref meselesi oldugunu bildirib oldugu yerden ayrilmadi Osmanli ordusuna yanlardan baslanilan hucum Xalid Pasa Polkovnik Ibrahim Bey oz qitelerinin Hafiz Pasa da Hassa alayimn basinda olaraq doyusde geri otudrduldu Dord saat erzinde Osmanli ordusu darmadagin oldu Doyus meydaninda minlerle olu on minlerle esir ve 160 top buraxildi Doyusde Misir suvari qosunlarinin tezyiqi altinda Osmanli qosunlari ezildi ve Hafiz Pasa cekilme emrini vermek mecburiyyetinde qaldi Kec verilen bu emr ordu siralarinin dagilmasina ve Misir quvvelerinin qalibiyyetine serait yaratdi Hafiz Pasa bu veziyyetde xilas etdiyi quvveleri Malatya cekildi MenbeNizip savasi ne zaman ve kimler arasinda gerceklesmistir 2018 11 11 at the Wayback Machine Nizip Savasi 1839 olu kecid Nizip Savasi