Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kolanı nekropolu — Şahbuz rayonunun Kolanı kəndi yaxınlığında Naxçıvnçayın sol sahilində, dağ silsiləsinin çaya enən yamacında yerləşən abidə.
Haqqında
O, hər tərəfdən dərin dərə ilə əhatə olunmuş, yalnız şərqdə ensiz zolaq vasitəsilə dağ silsiləsi ilə əlaqələnir. Kolanı nekropolu 1986-cı ildə V. B. Baxşəliyev tərəfindən qeydə alınmışdır. Nekropolun yerləşdiyi ərazi alçaq kollarla örtülmüşdür. Qəbirlərin bir qrupu aşınma nəticəsində üzə çıxmış və dağııntıya məruz qalmışdır. Nekropol 1986–1988-ci illərdə aparılan tədqiqat işləri nəticəsində V. B. Baxşəliyev və V. H. Əliyev tərəfindən öyrənilmişdir. Nekropolda 16 qəbir abidəsi tədqiq edilmişdir. Qəbirlər daş qutulardan ibarət olub iri sal daşlardan qurulmuşdur. Bəzi qəbirlərin qurulmasında həm iri sal daşlardan, həm də hörgüdən istifadə edilmişdir. Qəbirlər əsasən düzbucaqlı və oval formalıdır. Onların biri iki kameralı olub yan daşlarında sxematik təsvirlər, o cümlədən atlı təsviri aşkar olunmuşdur.
Qəbirlərin torpaq örtüyündən və içərisindən xeyli gil məmulatı, tunc silah və bəzək əşyaları, obsidian ox ucluqları, əqiq və balıqqulağından hazırlanmış muncuqlar da tapılmışdır. Aşkar olunmuş materiallar Şahbuz tarix-diyarşünaslıq və Naxçıvan MR Dövlət Tarix muzeyində saxlanılır. Gil məmulatı əsasən çəhrayı və boz rəngdə bişirilmişdir.
Çəhrayı rəngli gil məmulatı əsasən küpə tipli qabların sınıqlarından ibarətdir. Onların gilinə narın qum qatılmış əsasən yaxşı bişirilmişdir. Qabların bəzisinin üzəri hislənmiş, bəzisi isə çərtmə ornamentlə naxışlanmışdır.
Gil məmulatının əksəriyyəti boz rəngdə bişirilmişdir. Onlar küpə, kasa, qədəh, nimçə tipli qabların qırıqlarından ibarətdir. Qabların içərisində çaynik tipli və silindrik lüləkli küpələrə də təsadüf olunur.
Gil məmulatının tərkibinə narın qum qatılmış, bəzən yaxşı, bəzən isə qeyri-bərabər bişirilmişdir. Bəzi qabların üzərinə qara boya çəkilərək cilalanmışdır. Qablar əsasən üfüqi cızma xətlər və çərtmələrlə naxışlanmışdır.
Qəbirlərdən tuncdan hazırlanmış xeyli bəzək əşyası, o cümlədən boyunbağı, üzük, sırğa, bilərzik çıqqa, muncuq, düymə, quş fiqurları və s. aşkar olunmuşdur. Bəzək əşyaları içərisində əqiq və pasta muncuqlar habelə asmalar keçirilmiş tunc boyunbağılar və balıqqulağı keçirilmiş sırğalar və orijinallığı ilə seçilir.
Nekropolda aşkar olunan xəncərlər 7 ədəd olub əsasən yastıtiyəlidir. Onların bəzisinin şəbəkəli qurşağı və konusvari başlığı vardır. Xəncərlərin biri yerli və Ön Asiya tipli silahların xüsusiyyətlərini özündə birləşdirir. Onların bəzisi Xocalı-Gədəbəy, bəzisi isə Naxçıvan mədəniyyəti üçün xarakterikdir.
Ox ucluqları obsidiandan hazırlanmışdır. Onlar badamşəkilli olub arxa hissəsində yarımdairəvi oyuq açılmış, hər iki üzdən yaxşı retuşlanmışdır.
Aşkar olunmuş arxeoloji materiallar Naxçıvan ərazisi üçün xarakterik olub Xocalı-Gədəbəy mədəniyyəti abidələrində və Cənubi Azərbaycanda özünə geniş analogiya tapır. Arxeoloji materialların analizi Kolanı nekropolunu e.ə. I minilliyin əvvəllərinə aid etməyə imkan verir.
İstinadlar
- Naxçıvan Ensiklopediyası. I cild (Təkmilləşdirilmiş və yenidən işlənmiş ikinci nəşr). Naxçıvan: AMEA Naxçıvan bölməsi. V. Y. Talıbov. 2005. səh. 298-299. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kolani nekropolu Sahbuz rayonunun Kolani kendi yaxinliginda Naxcivncayin sol sahilinde dag silsilesinin caya enen yamacinda yerlesen abide HaqqindaKolani nekropolunun bezek esyalari O her terefden derin dere ile ehate olunmus yalniz serqde ensiz zolaq vasitesile dag silsilesi ile elaqelenir Kolani nekropolu 1986 ci ilde V B Baxseliyev terefinden qeyde alinmisdir Nekropolun yerlesdiyi erazi alcaq kollarla ortulmusdur Qebirlerin bir qrupu asinma neticesinde uze cixmis ve dagiintiya meruz qalmisdir Nekropol 1986 1988 ci illerde aparilan tedqiqat isleri neticesinde V B Baxseliyev ve V H Eliyev terefinden oyrenilmisdir Nekropolda 16 qebir abidesi tedqiq edilmisdir Qebirler das qutulardan ibaret olub iri sal daslardan qurulmusdur Bezi qebirlerin qurulmasinda hem iri sal daslardan hem de horguden istifade edilmisdir Qebirler esasen duzbucaqli ve oval formalidir Onlarin biri iki kamerali olub yan daslarinda sxematik tesvirler o cumleden atli tesviri askar olunmusdur Qebirlerin torpaq ortuyunden ve icerisinden xeyli gil memulati tunc silah ve bezek esyalari obsidian ox ucluqlari eqiq ve baliqqulagindan hazirlanmis muncuqlar da tapilmisdir Askar olunmus materiallar Sahbuz tarix diyarsunasliq ve Naxcivan MR Dovlet Tarix muzeyinde saxlanilir Gil memulati esasen cehrayi ve boz rengde bisirilmisdir Cehrayi rengli gil memulati esasen kupe tipli qablarin siniqlarindan ibaretdir Onlarin giline narin qum qatilmis esasen yaxsi bisirilmisdir Qablarin bezisinin uzeri hislenmis bezisi ise certme ornamentle naxislanmisdir Gil memulatinin ekseriyyeti boz rengde bisirilmisdir Onlar kupe kasa qedeh nimce tipli qablarin qiriqlarindan ibaretdir Qablarin icerisinde caynik tipli ve silindrik lulekli kupelere de tesaduf olunur Gil memulatinin terkibine narin qum qatilmis bezen yaxsi bezen ise qeyri beraber bisirilmisdir Bezi qablarin uzerine qara boya cekilerek cilalanmisdir Qablar esasen ufuqi cizma xetler ve certmelerle naxislanmisdir Qebirlerden tuncdan hazirlanmis xeyli bezek esyasi o cumleden boyunbagi uzuk sirga bilerzik ciqqa muncuq duyme qus fiqurlari ve s askar olunmusdur Bezek esyalari icerisinde eqiq ve pasta muncuqlar habele asmalar kecirilmis tunc boyunbagilar ve baliqqulagi kecirilmis sirgalar ve orijinalligi ile secilir Nekropolda askar olunan xencerler 7 eded olub esasen yastitiyelidir Onlarin bezisinin sebekeli qursagi ve konusvari basligi vardir Xencerlerin biri yerli ve On Asiya tipli silahlarin xususiyyetlerini ozunde birlesdirir Onlarin bezisi Xocali Gedebey bezisi ise Naxcivan medeniyyeti ucun xarakterikdir Ox ucluqlari obsidiandan hazirlanmisdir Onlar badamsekilli olub arxa hissesinde yarimdairevi oyuq acilmis her iki uzden yaxsi retuslanmisdir Askar olunmus arxeoloji materiallar Naxcivan erazisi ucun xarakterik olub Xocali Gedebey medeniyyeti abidelerinde ve Cenubi Azerbaycanda ozune genis analogiya tapir Arxeoloji materiallarin analizi Kolani nekropolunu e e I minilliyin evvellerine aid etmeye imkan verir IstinadlarNaxcivan Ensiklopediyasi I cild Tekmillesdirilmis ve yeniden islenmis ikinci nesr Naxcivan AMEA Naxcivan bolmesi V Y Talibov 2005 seh 298 299 ISBN 5 8066 1468 9