Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İsgəndərin atəşgahları dağıtdırması — Nizami Gəncəvinin "İsgəndərnamə" poemasında təsvir edilmiş səhnə əsasında naməlum tərəfindən çəkilmiş rəsm əsəridir. Miniatürün daxil olduğu M-535 Xəmsə əlyazması Nizami Gəncəvi adına Milli Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyində saxlanılır və "İsgəndərnamə"nin tarixi müəyyən olan ən qədim əlyazması hesab edilir. Nəfis şəkildə tərtib edilmiş bu nadir əlyazmada mövzu və tərtib baxımından fərqlənən çox maraqlı miniatür vardır.
| İsgəndərin atəşgahları dağıtdırması | ||
|---|---|---|
| ||
| Rəssam | naməlum | |
| Tarixi | 1418 | |
| Saxlanıldığı yer | Nizami Gəncəvi adına Milli Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyi | |
| Vəziyyəti | yaxşı | |
Mövzu
Nizaminin “İsgəndərnamə” poemasında Daranı məğlub edib İranda hakimiyyəti ələ keçirmiş Makedoniyalı İsgəndər öz dinini yaymaq üçün yerli əhalinin istifadə etdiyi atəşgahları dağıtmağı əmr edir:
 | İrana əmr etdi böyük İsgəndər, Atəşpərəstlikdən etsinlər həzər. Üz çevirsinlər qoy köhnə ayinə, Pərəstiş etsinlər Xosrov dininə. |  |
Təsvir
Kompozisiyada Azərbaycan memarlığı üslubunda sxematik bir atəşgah təsviri fonunda iki insan fiquru verilmişdir. Bunlardan biri əlini qaldırmış əsgər, digəri isə əlində bir parça qızıl tutaraq diz çökmüş yerli sakindir. Atəşgah fiquru qarşısında daha dörd əsgər görünür. Miniatürün fonunda güclə sezilən mənzərə izləri vardır. Onun kompozisiyası əzəmətli, rəng çalarları parlaq və bir-birinə uyardır.
Tədqiqi
Sənətşünas həmin miniatürdən bəhs edərək göstərir ki, “O, böyük tarixi və bədii əhəmiyyətə malikdir və bütün əlyazma möhkəm tədqiq və müqayisəli təhlil tələb edir. Yalnız o zaman bu miniatürrün mənsub olduğu məktəbi dəqiq təyin etmək mümkündür.” Sonra tədqiqatçı miniatürə qiymət verərək göstərir ki, «haqqında danışılan nümunə SSRİ-də Nizami poemalarını illüstrə edən miniatürlərdən tarixcə ən qədimidir, bütün dünyada isə üçüncü yeri tutur.”
İstinadlar
- Zamanov, 1981. səh. 62
- Gəncəvi, Nizami. İsgəndərnamə (Şərəfnamə) (II nəşr). Bakı. 1964. 162.
- Zamanov, 1981. səh. 63
- “Nizami” almanaxı (IV kitab). Bakı. 1947. 113.
Ədəbiyyat
- Zamanov, Nadir. Nizami poeziyası və təsviri sənət (Azərbaycan SSR EA Memarlıq və İncəsənət İnstitutu). Bakı: Elm. 1981. səh. 190.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Isgenderin atesgahlari dagitdirmasi Nizami Gencevinin Isgendername poemasinda tesvir edilmis sehne esasinda namelum terefinden cekilmis resm eseridir Miniaturun daxil oldugu M 535 Xemse elyazmasi Nizami Gencevi adina Milli Azerbaycan Edebiyyati Muzeyinde saxlanilir ve Isgendername nin tarixi mueyyen olan en qedim elyazmasi hesab edilir Nefis sekilde tertib edilmis bu nadir elyazmada movzu ve tertib baximindan ferqlenen cox maraqli miniatur vardir Isgenderin atesgahlari dagitdirmasiRessam namelumTarixi 1418Saxlanildigi yer Nizami Gencevi adina Milli Azerbaycan Edebiyyati MuzeyiVeziyyeti yaxsiMovzuNizaminin Isgendername poemasinda Darani meglub edib Iranda hakimiyyeti ele kecirmis Makedoniyali Isgender oz dinini yaymaq ucun yerli ehalinin istifade etdiyi atesgahlari dagitmagi emr edir Irana emr etdi boyuk Isgender Atesperestlikden etsinler hezer Uz cevirsinler qoy kohne ayine Perestis etsinler Xosrov dinine TesvirKompozisiyada Azerbaycan memarligi uslubunda sxematik bir atesgah tesviri fonunda iki insan fiquru verilmisdir Bunlardan biri elini qaldirmis esger digeri ise elinde bir parca qizil tutaraq diz cokmus yerli sakindir Atesgah fiquru qarsisinda daha dord esger gorunur Miniaturun fonunda gucle sezilen menzere izleri vardir Onun kompozisiyasi ezemetli reng calarlari parlaq ve bir birine uyardir TedqiqiSenetsunas hemin miniaturden behs ederek gosterir ki O boyuk tarixi ve bedii ehemiyyete malikdir ve butun elyazma mohkem tedqiq ve muqayiseli tehlil teleb edir Yalniz o zaman bu miniaturrun mensub oldugu mektebi deqiq teyin etmek mumkundur Sonra tedqiqatci miniature qiymet vererek gosterir ki haqqinda danisilan numune SSRI de Nizami poemalarini illustre eden miniaturlerden tarixce en qedimidir butun dunyada ise ucuncu yeri tutur IstinadlarZamanov 1981 seh 62 Gencevi Nizami Isgendername Serefname II nesr Baki 1964 162 Zamanov 1981 seh 63 Nizami almanaxi IV kitab Baki 1947 113 EdebiyyatZamanov Nadir Nizami poeziyasi ve tesviri senet Azerbaycan SSR EA Memarliq ve Incesenet Institutu Baki Elm 1981 seh 190