Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Riyad Türk — Suriya Kommunist Partiyasının baş katibi, Suriya müxalifətinin real liderlərindən biri. 1982-ci ildə Xama şəhərində baş verənlərə görə Hafiz Əsədi diktator adlandıran, öz silahdaşları tərəfindən "Müsəlman qardaşları"nı tənqid etmədiyinə görə, satqın adlandırılan, İtambul konferensiyasına etibarlıq votusu verən, məşhur kommunist lider.
| ərəb. رياض الترك | |
|---|---|
| Doğum tarixi | |
| Milliyyəti | Ərəb |
| Fəaliyyəti | Kommunist Siyasətçi |
Həyatı
Əl-Türk, tələbə ikən Suriya Kommunist Partiyasına qatıldı. İlk dəfə 1952-ci ildə dövlət çevrilişində hakimiyyətə gələn hərbi hökumətə qarşı çıxdığı üçün hüquq məktəbini bitirdikdən sonra həbs edildi. Beş ay tutuldu və işgəncələrə məruz qaldı, lakin məhkəmədə heç vaxt mühakimə olunmadı.Daha sonra partiya qəzeti olan Əl-Nur üçün məqalələr yazdı və lider partiya ideoloqu oldu. 1958-ci ildə Suriya və Misirin Birləşmiş Ərəb Respublikasında birləşməsinə qarşı çıxdığına görə Nasser altında yenidən həbs edildi və on altı ay tutuldu. Yenə işgəncəyə məruz qaldı, lakin heç bir cinayətə görə mühakimə olunmadı.
Türk bir müddətdir partiyanı dəmir yumruqla idarə edən baş katib Xalid Baqdaşa qarşı çıxaraq, ərəb millətçiliyinə daha müsbət baxışı tələb edən bir qrupa rəhbərlik edirdi. 1972-ci ildə Bakdash, partiyanı hakim Ərəb Baath Sosialist Partiyası ilə müttəfiq olan təşkilatlar koalisiyası olan Milli Mütərəqqi Cəbhəyə birləşdirmək qərarına gəldi. Partiyanın radikal qanadındakı tərəfdarlarla yanaşı, Türk 1960-cı illərin sonlarından bəri görünən bir parçalanmanı birləşdirərək Suriya Kommunist Partiyasını (Siyasi Büro) yaratdı. CQBK-Siyasi Büro əvvəlcə qanuniləşdirmə və Cəbhəyə üzv olmaq şərtləri ilə hökumətlə danışıqlar apardı. Ancaq sonradan, xüsusilə 1976-cı ildən Livan Vətəndaş Müharibəsində Maronit sağçı hökumətinin lehinə Suriyanın müdaxiləsindən sonra güclü bir müxalif mövqe tutdu. Bu, Hafiz Əsəd hökumətinin özünü həm islamçı, həm də dünyəvi müxalifətin artan təzyiqi altında hiss etdiyi 1980-ci illərin əvvəlində başladılan partiyanın repressiyalarına səbəb oldu. Əl-Türk 28 oktyabr 1980-ci ildə tutuldu və həbs edildi və demək olar ki, 18 il çox ağır şərtlərdə tutuldu.Bu müddətin çox hissəsini tək həbsxanada keçirdi və müntəzəm işgəncələrə məruz qaldı. Al-Türk jurnalisti Robin Wright-a verdiyi müsahibələrə əsasən, o, "kəşfiyyat qərargahında, bədəninin uzunluğu və ya kiçik bir lift bölməsinin ölçüsü haqqında, pəncərəsiz yeraltı kamerada kilidli bir vəziyyətdə" olduğunu bildirdi. Əl-Türk "heç vaxt öz kamerasından idmanla məşğul olmağa icazə verilmədi. Son aylara qədər bir kitabın, qəzetin, poçtun və ya başqa bir şeyin fikrini tutmasına icazə verilmədi." Həbsinin ilk on üç ilində dostları və ailəsi, o cümlədən iki gənc qızı ilə əlaqə qurmağa və ya məlumat almağa icazə verilmədi. Onun "yalnız fəaliyyətinə gündə üç dəfə ortaq tualetə getməsinə icazə verilirdi." Digər məhkumlar orada olanda heç vaxt istifadə edilməmişdir, ancaq öz geyimləri köhnəlmiş olduğundan atılan geyim üçün tualet qutusuna sarılmışdı. Onun az sayda dəyişikliyindən biri axşam xidmət etdiyi nazik şorbada tapdığı qaranlıq dənli dənli bitkilərin taxılını toplamaq və taxıldan kamerada şəkil yaratmaq üçün istifadə etmək idi. Müalicəsindən imtina edildiyi üçün şəkərli diabet də daxil olmaqla xeyli sağlamlıq xəstəliyinə tutuldu. 30 may 1998-ci ildə sərbəst buraxıldı.
1998-ci ildə sərbəst buraxıldıqdan sonra əl-Türk əvvəlcə siyasi cəhətdən aktiv deyildi. 2000-ci ilin iyununda Suriya prezidenti Hafiz əl-Əsəd öldü və onun yerinə oğlu Bəşər gəldi. Bunun ardınca Şam Baharı olaraq bilinən siyasi mübahisələr və demokratik dəyişikliklər tələbləri ortaya çıxdı və əl-Türk önə çıxdı. Əl-Cəzirə televiziyasında 2001-ci ilin avqustunda verdiyi "diktator öldü" ifadəsi qəzəblənmiş bir hökumətin təzələdiyi repressiyaların birbaşa səbəbi olaraq görüldü və bir neçə gün sonra 2001-ci il sentyabrın 1-də əl-Türk özü həbs edildi geniş bir dövlət təhlükəsizlik məhkəməsi qarşısında ədalətsiz olaraq görülür. 2002-ci ilin iyununda o, 'konstitusiyanı qeyri-qanuni yollarla dəyişdirmək cəhdinə' görə üç il müddətinə azadlıqdan məhrum edildi.
Əl-Türk cəzasının on beş ayını çəkdikdən sonra sərbəst buraxıldı və siyasi fəaliyyətini bərpa etdi. 2005-ci ilin yazında Suriya Kommunist Partiyası (Siyasi Büro) gizli bir qurultay keçirdi və iclasda adını Suriya Demokratik Xalq Partiyası olaraq dəyişdirməyə qərar verdi. Bu qurultayda Türk partiya katibi vəzifəsindən getdi, ancaq təşkilatın nüfuzlu üzvü olaraq qalır. Elə həmin il Suriyalı müxalifət fəalları və təşkilatlarından ibarət bir demokratiya koalisiyası olan Şam Bəyannaməsində də məşhur bir ad olaraq ortaya çıxdı.
Həmçinin bax
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Riyad Turk Suriya Kommunist Partiyasinin bas katibi Suriya muxalifetinin real liderlerinden biri 1982 ci ilde Xama seherinde bas verenlere gore Hafiz Esedi diktator adlandiran oz silahdaslari terefinden Muselman qardaslari ni tenqid etmediyine gore satqin adlandirilan Itambul konferensiyasina etibarliq votusu veren meshur kommunist lider ereb رياض الترك Dogum tarixi 1930Milliyyeti ErebFealiyyeti Kommunist SiyasetciHeyatiEl Turk telebe iken Suriya Kommunist Partiyasina qatildi Ilk defe 1952 ci ilde dovlet cevrilisinde hakimiyyete gelen herbi hokumete qarsi cixdigi ucun huquq mektebini bitirdikden sonra hebs edildi Bes ay tutuldu ve isgencelere meruz qaldi lakin mehkemede hec vaxt muhakime olunmadi Daha sonra partiya qezeti olan El Nur ucun meqaleler yazdi ve lider partiya ideoloqu oldu 1958 ci ilde Suriya ve Misirin Birlesmis Ereb Respublikasinda birlesmesine qarsi cixdigina gore Nasser altinda yeniden hebs edildi ve on alti ay tutuldu Yene isgenceye meruz qaldi lakin hec bir cinayete gore muhakime olunmadi Turk bir muddetdir partiyani demir yumruqla idare eden bas katib Xalid Baqdasa qarsi cixaraq ereb milletciliyine daha musbet baxisi teleb eden bir qrupa rehberlik edirdi 1972 ci ilde Bakdash partiyani hakim Ereb Baath Sosialist Partiyasi ile muttefiq olan teskilatlar koalisiyasi olan Milli Mutereqqi Cebheye birlesdirmek qerarina geldi Partiyanin radikal qanadindaki terefdarlarla yanasi Turk 1960 ci illerin sonlarindan beri gorunen bir parcalanmani birlesdirerek Suriya Kommunist Partiyasini Siyasi Buro yaratdi CQBK Siyasi Buro evvelce qanunilesdirme ve Cebheye uzv olmaq sertleri ile hokumetle danisiqlar apardi Ancaq sonradan xususile 1976 ci ilden Livan Vetendas Muharibesinde Maronit sagci hokumetinin lehine Suriyanin mudaxilesinden sonra guclu bir muxalif movqe tutdu Bu Hafiz Esed hokumetinin ozunu hem islamci hem de dunyevi muxalifetin artan tezyiqi altinda hiss etdiyi 1980 ci illerin evvelinde basladilan partiyanin repressiyalarina sebeb oldu El Turk 28 oktyabr 1980 ci ilde tutuldu ve hebs edildi ve demek olar ki 18 il cox agir sertlerde tutuldu Bu muddetin cox hissesini tek hebsxanada kecirdi ve muntezem isgencelere meruz qaldi Al Turk jurnalisti Robin Wright a verdiyi musahibelere esasen o kesfiyyat qerargahinda bedeninin uzunlugu ve ya kicik bir lift bolmesinin olcusu haqqinda penceresiz yeralti kamerada kilidli bir veziyyetde oldugunu bildirdi El Turk hec vaxt oz kamerasindan idmanla mesgul olmaga icaze verilmedi Son aylara qeder bir kitabin qezetin poctun ve ya basqa bir seyin fikrini tutmasina icaze verilmedi Hebsinin ilk on uc ilinde dostlari ve ailesi o cumleden iki genc qizi ile elaqe qurmaga ve ya melumat almaga icaze verilmedi Onun yalniz fealiyyetine gunde uc defe ortaq tualete getmesine icaze verilirdi Diger mehkumlar orada olanda hec vaxt istifade edilmemisdir ancaq oz geyimleri kohnelmis oldugundan atilan geyim ucun tualet qutusuna sarilmisdi Onun az sayda deyisikliyinden biri axsam xidmet etdiyi nazik sorbada tapdigi qaranliq denli denli bitkilerin taxilini toplamaq ve taxildan kamerada sekil yaratmaq ucun istifade etmek idi Mualicesinden imtina edildiyi ucun sekerli diabet de daxil olmaqla xeyli saglamliq xesteliyine tutuldu 30 may 1998 ci ilde serbest buraxildi 1998 ci ilde serbest buraxildiqdan sonra el Turk evvelce siyasi cehetden aktiv deyildi 2000 ci ilin iyununda Suriya prezidenti Hafiz el Esed oldu ve onun yerine oglu Beser geldi Bunun ardinca Sam Bahari olaraq bilinen siyasi mubahiseler ve demokratik deyisiklikler telebleri ortaya cixdi ve el Turk one cixdi El Cezire televiziyasinda 2001 ci ilin avqustunda verdiyi diktator oldu ifadesi qezeblenmis bir hokumetin tezelediyi repressiyalarin birbasa sebebi olaraq goruldu ve bir nece gun sonra 2001 ci il sentyabrin 1 de el Turk ozu hebs edildi genis bir dovlet tehlukesizlik mehkemesi qarsisinda edaletsiz olaraq gorulur 2002 ci ilin iyununda o konstitusiyani qeyri qanuni yollarla deyisdirmek cehdine gore uc il muddetine azadliqdan mehrum edildi El Turk cezasinin on bes ayini cekdikden sonra serbest buraxildi ve siyasi fealiyyetini berpa etdi 2005 ci ilin yazinda Suriya Kommunist Partiyasi Siyasi Buro gizli bir qurultay kecirdi ve iclasda adini Suriya Demokratik Xalq Partiyasi olaraq deyisdirmeye qerar verdi Bu qurultayda Turk partiya katibi vezifesinden getdi ancaq teskilatin nufuzlu uzvu olaraq qalir Ele hemin il Suriyali muxalifet feallari ve teskilatlarindan ibaret bir demokratiya koalisiyasi olan Sam Beyannamesinde de meshur bir ad olaraq ortaya cixdi Hemcinin baxIstinadlar