Frayberq

Frayberq
Freiberg

Frayberqin gerbi
Dövlət	Almaniya
Əyalət	Saksoniya
Dairə	Frayberq
	Dr. Ute Rensch
Ərazi  — Ümumi	48,05 km²
Əhali  — Ümumi  — Əhali sıxlığı	42.524 885/
Poçt indeksi	09599
Telefon kodu	daxili: 03731, xarici: +493731
	FG
İcra aparatının ünvanı	Obermarkt 24, 09599 Freiberg
Dəniz səviyyəsindən hündürlüyü	400 m
Internet səhifəsi	www.freiberg.de
Frayberq Almaniya xəritəsində

Frayberq — Almaniyanın Saksoniya əyalətində yerləşən şəhər. Saksoniyanın mərkəzi hissəsində yerləşən dairə mərkəzi olub, qədim dağ-mədən tarixinə malikdir. Frayberq dünyada həm də universitet şəhəri kimi də tanınır. Şəhərin mərkəzində yerləşən qədim hissə tarixi abidə kimi qorunur.

Tarixi haqında

Tarixi mənbələrə görə şəhərin yaradılması 1186-cı ilə təsadüf edir. Əslində isə burada insanlar daha əvvəl 1170-ci ildə məskunlaşmağa başlamışlar. 1170/80-ci illərdə Maysen şəhərinin qrafı Otto der Rayhenin icazəsi ilə qəsr şəklində şəhər salınır. Jakobi kilsəsi ilə birlikdə Frayberqlə beləliklə Saksoniyanın üçüncü mədən şəhəri salınmış olur. 1180–1185-ci illərdə Marien, sonra Dom (1480) kilsələri tikilir. Frayberq dağ-mədəninin inkişafına görə çox hadisələrlə dolu bir tarixə malikdir. Orta əsrlərdə Frayberq Saksoniyanın əsas şəhərlərindən sayılırdı. O, iqtisadi durumuna görə və əhali sayına görə Maysen qraflığının özəyi idi. Burada həmçinin uzun müddət pul sikkələri düzəldilmişdir. Arxeoloji qazıntılar şəhərin salınmasının hələ 1180-ci illərdə başlanılmasını göstərsə də, Frayberq adı yalnız 1201-ci ildən hallanmağa başlayır. 1227-ci ildə Roma şəhər möhürü ilk dəfə olaraq Maysen qraflığında məhz Frayberqdə tətbiq olunur.

1632-ci ildə otuzillik müharibə zamanı Frayberq isveçlər tərəfindən tutulur. Bu dövrdə Saksoniya İmperatorla müqavilə bağladıqdan sonra şəhər 1639–1643-cü illərdə döyüşlərdən kənarda qalmaq imkanı qazanır. Həmin dövrdə Freudştayn qəsri renessans üslubunda yenidən qurulur. Dağ-mədən işləri müharibə dövründə böyük zərər çəkir. O, yalnız 1700-cü ildən sonra yenidən inkişaf etməyə başlayır. Orqan ustası Qotfried Silberman və tikiniti ustası Zohan Ohndorf Frayberqdə çalışırdılar.

1756–1776-cı illərdə 7 illik müharibədə Frayberq ətrafındakı müharibədə Haynrih von Preuzen Avstraliyalılara qalib gəlir. 1765-ci ildə Frayberqdə dünyada dağ-mədən ali məktəbi ikinci yaradılır. 1790-cı ildə şəhər teatrı tikilib istifadəyə verilir.

1862-ci ildə Frayberqdən Drezden arasında dəmir yolu çəkilir. Sonralar bu yollar Kemnitç, Nossen, Muldaya da uzadılır. Alman dəmir yoluna qoşulma ərazinin sənaye cəhətdən inkişafına təkan verir.

İkinci dünya müharibəsi ərəfəsində Frayberqdə Flossenburg KL-in (Konsentrasionlager) xarici şöbəsi yerləşdirilmişdir. 7 may 1945-ci ildə müharibənin sonunda şəhər əksərən dağıdılmamış halda qırmızı orduya təslim olur.

1990-cı ildə Almaniya birləşdikdən sonra Frayberq və onun ətrafında sənayenin inkişafı baş verir. Belə ki, burada yeni müəssisələr salınır, şəhər təmir olunaraq müasir görkəm alır.

Tikililər

• Frayberq Domu (kilsə)
  • Qızıl arka
  • Lalə sütunu (kilsənin daxilində
  • Silberman-Orqanı
  • St. Annenkapelle
• Petri kilsəsi
• Baş meydan
• Aşağı meydan
• Freudeştayn qəsri
• Teatr

Təhsil

Frayberq Texniki Universiteti dünyanın ən qədim dağ mədən universitetlərindən sayılır. O 1765-ci ildə Şahzadə Ksaver tərəfindən mədən işçilərini hazırlamaq üçün açılır ki, Saksoniya 7 illik müharibədə udüzandan sonra borclarını ödəyə bilsin.

Orta təhsl sistemində Frayberq şəhərində iki gimnaziya fəaliyyət göstərir. Bunlardan biri "Qeşvister Şoll" 1515-ci ildə yaradılmışdır. O Saksoniyanda yaradılmış ilk humanitar məktəb sayılır. Bu məktəb çox zəngin kitabxanaya, xora, musiqi qrupuna və çoxlu sayda idman dərnəklərinə malikdir. Gimnaziyanın binaları son illər təmir edilərək müasir görkəm almışdır.

Ulrich-Rülein-Gymnasiaysı 1992-ci ildə yaradılmışdır. Əsasən texniki profilli tədrislə məşğuldur.

Xarici keçidlər

Vikianbarda Frayberq ilə əlaqəli mediafayllar var.

• Freiberg aid başqa keçidlər ^{[ölü keçid]}
• Şəhərin rəsmi səhifəsi