İkiqanadlılar (lat. Diptera) — heyvanlar aləminin buğumayaqlılar tipinin həşəratlar sinfinə aid heyvan dəstəsi.
İkiqanadlılar | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||||
Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Ranqsız: Tipüstü: Ranqsız: Ranqsız: Tip: Klad: Yarımtip: Sinif: Ranqsız: Yarımsinif: Budaq: İnfrasinif: Ranqsız: Dəstəüstü: Ranqsız: Dəstə: İkiqanadlılar | ||||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
|
Ümumi məlumat
Yalnız bir cüt qabaq qanadı (adı da buradandır) inkişaf etmişdir. Dal qanadlar reduksiyaya uğramış və "vızıltı" orqanına çevrilmişdir. Dəyirmi başının yanlarında iri faset gözləri var. Ağız orqanı sorucudur. Bədəni uzunsovdur (1—50 sm-dək). İkiqanadlıların 80 min-dən artıq növü məlumdur. Bunlardan 2 minə yaxın növü Azərbaycanda təsadüf edilmişdir. Sürfələri yırtıcı həyat sürür. İnkişaf sikli dənizdə keçən növlər də var. Adətən sürfələr torpaqda, çürüyən bitki toxumalarında, şirinsu hövzələrində, yaşıl bitkilərdə, heyvan cəmdəklərində və ya heyvan parazitləri kimi inkişaf edir. Yetkin ikiqanadlılar çiçək nektarı və çürüyən maddələrlə qidalanırlar. Heyvanların qanını sorur. Bəziləri qidalanmır. Bir çox ikiqanadlıların (uzunayaqlılar, , və ) sürfəsi bitkilərin təhlükəli zərərvericiləridir. Qnuslar adlanan qansoran ikiqanadlılara bəzi yerlərdə külli miqdarda rast gəlinir. İkiqanadlıların çoxu insanda və ev heyvanlarında xəstəlik törədiciləridir (göyünlər, ağcaqanadlar, , qansoranlar və s). Sürfələri zərərli cücülərin bədənində inkişaf edən bəzi ikiqanadlılar kənd təsərrüfatı zərərvericilərinin sayını azaldır və bunlardan bioloji mübarizədə istifadə olunur
Təsnifatı
İstinadlar
- Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2004.
- Azərbaycanın heyvanlar aləmi. II cild. Buğumayaqlılar tipi. Bakı: Elm, 2004, (388 s.) səh.333-340.
Xarici keçidlər
- BioLib
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ikiqanadlilar lat Diptera heyvanlar aleminin bugumayaqlilar tipinin heseratlar sinfine aid heyvan destesi IkiqanadlilarElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Ranqsiz IlkagizlilarTipustu TuleyenlerRanqsiz PanarthropodaRanqsiz Tip BugumayaqlilarKlad Yarimtip AltiayaqlilarSinif HeseratlarRanqsiz Yarimsinif QanadlilarBudaq Infrasinif YeniqanadlilarRanqsiz Ranqsiz Tam cevrilme ile inkisaf eden heseratlarDesteustu Ranqsiz Deste IkiqanadlilarBeynelxalq elmi adiDiptera L 1758Sekil axtarisiITIS 118831NCBI 7147EOL 421FW 70527Umumi melumatYalniz bir cut qabaq qanadi adi da buradandir inkisaf etmisdir Dal qanadlar reduksiyaya ugramis ve vizilti orqanina cevrilmisdir Deyirmi basinin yanlarinda iri faset gozleri var Agiz orqani sorucudur Bedeni uzunsovdur 1 50 sm dek Ikiqanadlilarin 80 min den artiq novu melumdur Bunlardan 2 mine yaxin novu Azerbaycanda tesaduf edilmisdir Surfeleri yirtici heyat surur Inkisaf sikli denizde kecen novler de var Adeten surfeler torpaqda curuyen bitki toxumalarinda sirinsu hovzelerinde yasil bitkilerde heyvan cemdeklerinde ve ya heyvan parazitleri kimi inkisaf edir Yetkin ikiqanadlilar cicek nektari ve curuyen maddelerle qidalanirlar Heyvanlarin qanini sorur Bezileri qidalanmir Bir cox ikiqanadlilarin uzunayaqlilar ve surfesi bitkilerin tehlukeli zerervericileridir Qnuslar adlanan qansoran ikiqanadlilara bezi yerlerde kulli miqdarda rast gelinir Ikiqanadlilarin coxu insanda ve ev heyvanlarinda xestelik toredicileridir goyunler agcaqanadlar qansoranlar ve s Surfeleri zererli cuculerin bedeninde inkisaf eden bezi ikiqanadlilar kend teserrufati zerervericilerinin sayini azaldir ve bunlardan bioloji mubarizede istifade olunurTesnifatiUzunbiglilar Nematocera Qisabiglilar Brachycera IstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 2004 Azerbaycanin heyvanlar alemi II cild Bugumayaqlilar tipi Baki Elm 2004 388 s seh 333 340 Xarici kecidlerBioLibHemcinin bax