Zeynəb Abdulla qızı Biişeva (rus. Зайна́б Абду́лловна Бии́шева, başq. Зәйнәб Абдулла ҡыҙы Биишева; d. 15 yanvar 1908, , , Rusiya imperiyası — ö. 24 avqust 1996, Ufa, Başqırdıstan, Rusiya) — Başqırdıstan xalq yazıçısı, nəsr yazıçısı, şairə, dramaturq, tərcüməçi.
Zeynəb Biişeva | |
---|---|
rus. Зайна́б Абду́лловна Бии́шева başq. Зәйнәб Абдулла ҡыҙы Биишева | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | , , Rusiya imperiyası |
Vəfat tarixi | (88 yaşında) |
Vəfat yeri | Ufa, Başqırdıstan, Rusiya |
Dəfn yeri | Ufa müsəlman qəbiristanlığı |
Vətəndaşlığı | Rusiya İmperiyası → SSRİ → Rusiya |
Təhsili |
|
Fəaliyyəti | şairə, yazıçı, dramaturq, tərcüməçi |
Fəaliyyət illəri | 1930 — 1996 |
Əsərlərinin dili | Başqırd dili, rus dili |
Janrlar | teatr pyesi, hekayə, şeir, dram |
Mükafatları |
Bioqrafiyası
Zeynəb Biişeva 15 yanvar 1908 tarixində Rusiya İmperiyasının nda yerləşən kəndində anadan olmuşdur. Biişeva Orenburq Başqırd Pedaqoji Kollecini bitirmişdir. Təlimini bitirdikdən sonra, 1929-1931-ci illərdə Baymak rayonunun Teməs kəndində müəllim olaraq işləmişdir. Ufa Qabaqcıl Təlim Kurslarını (1931) bitirdikdən sonra, Başqırd Nəşriyyat Evinin "" jurnalının redaktoru (Şairin ilk əsəri olan "Şəlalələr arasında" 1930-cu ildə burada nəşr olunmuşdur) olmuşdur. 1941-ci ildə şairənin ilk kitabı olan "Partizan oğlan" nəşr olunmuşdur. 1946-cı ildə SSRİ Yazıçılar İttifaqının üzvü olmuşdur. 1953-cü ildə peşəkar yazıçı statusunu almışdır. 1993-cü ildə "Başqırdıstan xalq yazıçısı" adına layiq görülmüşdür. Zeynəb Biişeva əsərlərini müxtəlif janrlarda yazmışdır. Şairə uşaqlar və gənclər üçün "Dostluq" və "Dost olaq" kimi çoxlu əsərlər, onlarla şeir və nağıllar yazmışdır. Şairənin "Salavatın son monoloqu" poeması (1984) Başqırdıstan milli qəhrəmanı olan Salavat Yulayevə (1754—1800) həsr olunmuşdur. Şairənin dramatik əsərləri olan "Sehrli kuray" (1957), "Sirli üzük" (1959), "Gülbədər" (1961), "Əhd-peyman" (1966) və "Zülhiza" (1981) yalnız Başqırdıstan Dövlət Akademik Teatrında deyil, həmçinin Respublikadan kənar teatrlarda da ifa edilmişdir. Zeynəb Biişeva povest və hekayə janrlarında səmərəli olaraq işləmişdir. Ən məşhur əsərləri arasında "Qanxılıy" (1949), "Qəribə adam" (1960), "Hardasan, Gülnisə?" (1962), "Fikir, düşüncə" (1963), "Məhəbbət və nifrət" (1964) var. Şairə əsərlərdə fərdi və cəmiyyət arasındakı əlaqələrin fəlsəfi problemləri haqda danışır, başqırd qadınlarının açıq şəkildə görünüşlərini yaradır. Zeynəb Biişevanın ən əhəmiyyətli əsəri "İşığa" trilogiyasıdır. Bu trilogiya "Alçaldılanlar" (1956—1959), "Emeş" (1967—1969), "Böyük İkada" (1965—1967) romanlarını ehtiva edir. Zeynəb Biişeva Rusiya Federasiyası və SSRİ yazıçılar qurultayının nümayəndəsi olan Başqırdıstan Respublikası Yazıçılar İttifaqının İdarə Heyətinin üzvü seçilmişdir. 1968-ci ildə na layiq görülmüşdür. Zeynəb Abdulla qızı Biişeva 24 avqust 1996 tarixində, 88 yaşında Ufa şəhərində vəfat etmişdir. Vəfat etdikdən sonra Ufadakı bir müsəlman qəbiristanlığında dəfn edilmişdir.
Mənbə
İstinadlar
- "Сегодня в Уфе открыли памятник Зайнаб Биишевой". 2016-10-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-11-04.
- . 2017-10-29 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-04.
- "Биишева, Зайнаб Абдулловна". 2022-05-31 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-11-04.
Ədəbiyyat
- (Başqırdca) Зәйнәб Абдулла ҡыҙы Биишева // Başqırdıstan Ensiklopediyası. Ufa: Başqırdıstan Elmlər Akademiyası. 2013.
- Başqırd dramaturqları antopoloqiyası (başq.)
- Qəynullin М. F., Höseyenov Q. B. Başqırdıstanın Sovet Yazıçıları. Biblioqrafiya (rus.)
- Başqırd torpaqlarının yazıçıları / Məlumat kitabçası (Yazıçılar: R. N. Baymor, Q. N. Qareyeva, R. H. Timerqalina). Yenidən işlənmiş II nəşr. — Ufa: Kitab, 2015. — səh. 496 ISBN (rus.)
Xarici keçidlər
- Bellendir S. — O, heç vaxt öz ruhunu sarsıtmadı [ölü keçid] (rus.)
- Biişeva L. — Xalqı ilə birlikdə (rus.)
- Burakayeva Z. — Yaradıcılıq istirahət vermir... (Zeynəb Biişevanın yazıları) (rus.)
- Kilməhəmmədov T. — İstedad. İş. Müdriklik 2017-06-01 at the Wayback Machine (rus.)
- Nikolenko İ. — Hətta generallar onu salamladılar (rus.)
- Uzikob Y. — Zeynəb Biişeva kim idi? [ölü keçid] (rus.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Zeyneb Abdulla qizi Biiseva rus Zajna b Abdu llovna Bii sheva basq Zәjnәb Abdulla ҡyҙy Biisheva d 15 yanvar 1908 Rusiya imperiyasi o 24 avqust 1996 Ufa Basqirdistan Rusiya Basqirdistan xalq yazicisi nesr yazicisi saire dramaturq tercumeci Zeyneb Biisevarus Zajna b Abdu llovna Bii sheva basq Zәjnәb Abdulla ҡyҙy BiishevaDogum tarixi 15 yanvar 1908Dogum yeri Rusiya imperiyasiVefat tarixi 24 avqust 1996 88 yasinda Vefat yeri Ufa Basqirdistan RusiyaDefn yeri Ufa muselman qebiristanligiVetendasligi Rusiya Imperiyasi SSRI RusiyaTehsili Orenburq Pedaqoji Texnikumu d Fealiyyeti saire yazici dramaturq tercumeciFealiyyet illeri 1930 1996Eserlerinin dili Basqird dili rus diliJanrlar teatr pyesi hekaye seir dramMukafatlariBioqrafiyasiZeyneb Biiseva 15 yanvar 1908 tarixinde Rusiya Imperiyasinin nda yerlesen kendinde anadan olmusdur Biiseva Orenburq Basqird Pedaqoji Kollecini bitirmisdir Telimini bitirdikden sonra 1929 1931 ci illerde Baymak rayonunun Temes kendinde muellim olaraq islemisdir Ufa Qabaqcil Telim Kurslarini 1931 bitirdikden sonra Basqird Nesriyyat Evinin jurnalinin redaktoru Sairin ilk eseri olan Selaleler arasinda 1930 cu ilde burada nesr olunmusdur olmusdur 1941 ci ilde sairenin ilk kitabi olan Partizan oglan nesr olunmusdur 1946 ci ilde SSRI Yazicilar Ittifaqinin uzvu olmusdur 1953 cu ilde pesekar yazici statusunu almisdir 1993 cu ilde Basqirdistan xalq yazicisi adina layiq gorulmusdur Zeyneb Biiseva eserlerini muxtelif janrlarda yazmisdir Saire usaqlar ve gencler ucun Dostluq ve Dost olaq kimi coxlu eserler onlarla seir ve nagillar yazmisdir Sairenin Salavatin son monoloqu poemasi 1984 Basqirdistan milli qehremani olan Salavat Yulayeve 1754 1800 hesr olunmusdur Sairenin dramatik eserleri olan Sehrli kuray 1957 Sirli uzuk 1959 Gulbeder 1961 Ehd peyman 1966 ve Zulhiza 1981 yalniz Basqirdistan Dovlet Akademik Teatrinda deyil hemcinin Respublikadan kenar teatrlarda da ifa edilmisdir Zeyneb Biiseva povest ve hekaye janrlarinda semereli olaraq islemisdir En meshur eserleri arasinda Qanxiliy 1949 Qeribe adam 1960 Hardasan Gulnise 1962 Fikir dusunce 1963 Mehebbet ve nifret 1964 var Saire eserlerde ferdi ve cemiyyet arasindaki elaqelerin felsefi problemleri haqda danisir basqird qadinlarinin aciq sekilde gorunuslerini yaradir Zeyneb Biisevanin en ehemiyyetli eseri Isiga trilogiyasidir Bu trilogiya Alcaldilanlar 1956 1959 Emes 1967 1969 Boyuk Ikada 1965 1967 romanlarini ehtiva edir Zeyneb Biiseva Rusiya Federasiyasi ve SSRI yazicilar qurultayinin numayendesi olan Basqirdistan Respublikasi Yazicilar Ittifaqinin Idare Heyetinin uzvu secilmisdir 1968 ci ilde na layiq gorulmusdur Zeyneb Abdulla qizi Biiseva 24 avqust 1996 tarixinde 88 yasinda Ufa seherinde vefat etmisdir Vefat etdikden sonra Ufadaki bir muselman qebiristanliginda defn edilmisdir MenbeIstinadlar Segodnya v Ufe otkryli pamyatnik Zajnab Biishevoj 2016 10 16 tarixinde Istifade tarixi 2017 11 04 2017 10 29 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 11 04 Biisheva Zajnab Abdullovna 2022 05 31 tarixinde Istifade tarixi 2017 11 04 Edebiyyat Basqirdca Zәjnәb Abdulla ҡyҙy Biisheva Basqirdistan Ensiklopediyasi Ufa Basqirdistan Elmler Akademiyasi 2013 Basqird dramaturqlari antopoloqiyasi basq Qeynullin M F Hoseyenov Q B Basqirdistanin Sovet Yazicilari Biblioqrafiya rus Basqird torpaqlarinin yazicilari Melumat kitabcasi Yazicilar R N Baymor Q N Qareyeva R H Timerqalina Yeniden islenmis II nesr Ufa Kitab 2015 seh 496 ISBN 978 5 295 06338 1 rus Xarici kecidlerBellendir S O hec vaxt oz ruhunu sarsitmadi olu kecid rus Biiseva L Xalqi ile birlikde rus Burakayeva Z Yaradiciliq istirahet vermir Zeyneb Biisevanin yazilari rus Kilmehemmedov T Istedad Is Mudriklik 2017 06 01 at the Wayback Machine rus Nikolenko I Hetta generallar onu salamladilar rus Uzikob Y Zeyneb Biiseva kim idi olu kecid rus