Zağlı — Azərbaycan Respublikasının Şabran rayonunun inzibati-ərazi vahidində kənd.
Zağlı | |
---|---|
Ölkə | Azərbaycan |
Rayon | Şabran rayonu |
Tarixi və coğrafiyası | |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Rəsmi dili | Azərbaycan dili |
Mədəniyyəti
Kənddə tarixən Quba-Şirvan xalça tipinin Quba qrupuna aid olan "Zağlı" çeşnisi və eləcə də "Pirəbədil","Herat Pirəbədil" və Çiçi kəndinin adını daşıyan "Qollu Çiçi", "Sırt Çiçi" və"...gül Çiçi" xalçaları toxunmuşdur. Kəndin əhalisinin vətən müharibəsindən sonra kəskin azlması və yerli qadınların başqa kəndlərə ərə getməsi nəticəsində "Zağlı" çeşnisinin toxunmamasına, digər xalçaların isə nadir halda toxunmasına gətirib çıxarmışdır. Kənddə ev tikmə mədəniyyəti tarixən çox qədimdən inkişaf etmişdir. Kənddə evlər əsasən "Ayı balası" adlanan çay daşından seçilərək düzəldilmiş kərpiclərdən tikilib. Evlər zəlzələyə davam etsin deyə xüsusi palıd tirlərlə hörülüb.
Coğrafiyası və iqlimi
Zağlı kəndi Azərbaycan Respublikasının şimal-şərqində, Şabran rayonunun dağlıq hissəsində, rayon mərkəzindən 18 km aralı olan dağ kəndidir. Kənd 650-700 metr dəniz səviyyəsindən yüksəklikdə yerləşir. Kənd enliyarpaqlı meşələrlə əhatələnmişdir. 3 tərəfdən yüksək dağlarla əhatə olunmuşdur. Kəndin yerləşdiyi təpə 2 tərəfdən cay yatağları ilə ayrılmış məşhur Neft (Nöyüt) dağının cənub yamacındadır. Kəndin cənub hissəsi Dəvəçi çayının vadisinə baxır və təmiz havada kənddən 30–35 km uzaqlıqda yerləşən Xəzər dənizi görünür.
Əhalisi
Zağlı kəndinin əhalisi tatlardır. Tat dili bu gündə məişətdə istifadə olunur. Dindarları müsəlman-sünnilərdir. Hal-hazırda kənddə 7 ailə yaşayır. Bu ailələr əsasən eyni kökdən olub, əksəriyyəti kəndin Alişanlı nəslinə mənsubdurlar.
Tanınmış şəxsləri
- Xəlilov Umud - Azərbaycan Demokratik Respublikası (1918-1920) parlamentiin üzvü.
- Xəlilov Əmrulla Həmid oğlu ( d.t. 1884- 1978) - şəxsi igidlik, qorxmazlığı ilə tanınan rayon ağsaqqalı.
- Xəlilov Nurulla Əmrulla oğlu (1929-1987) - Azərbaycan SSR qabaqcıl maarif xadimi, SSRİ maarif əlaçısı, pedoqoji elmlər namizədi (1968) .
- Rəsulov Abdulla Xalidşah oğlu (1928-1997) - tarix elmləri namizədi(1983), pedaqoq.
- Xəlilov Şirinbala Əmrulla oğlu - SSRİ idman ustası, 1958-1960-ci illərdə ali məktəblər üzrə respublika çempionu, 1961 - 1962-ci illərdə sərbəst güləş üzrə Azərbaycan çempionu, dəfələrlə SSRİ birinciliyinin iştirakçısı.
- Fərzəliyev Müslüm Əhmədağa oğlu (1922-1976) - Şabran Rayonu Zağlı, Dağ Bilici və Düz Bilici kəndinin keçmiş Kənd soveti, mühasib. 1941-1945 "Böyük Vətən Müharibəsi" iştirakçısı veteran.
Tarixi
Kəndin tarixi çox qədimdir. 1956-1957-ci illərdə kəndin yaxnlığında neft kəşfiyat işlərinin aparilması ilə əlaqədar yollar çəkilərkən müasir kənd qəbirastanlığının şimalında küp qəbirlər aşkar edilmişdir. Lakin sonralar arxeloji tədqiqatlar aparılmadı. Kənd qəbirastanlığında coxlu sayda daş sənduqələr vardır.
Vaxtı ilə kənd 7 məhəllədən ibarət olmuşdur. Hər məhəllədə böyük bir nəsil yaşamışdır və məhəllədə həmin nəsillərin ən tanınmış və ya nəsli yaratmış şəxsin adı ilə adlanmışdır. Məhəllə adları: Alişanlı, Davudlar, Qocalı, Mirzəli, Kəkəlılər.
Mənbə
- Лятиф Керимов: Азербайджанский Ковер-Баку 1983.
- А.А.Грюнберг: Язык североазербайджанских татов- Ленинград 1963, Изд.АН СССР
İstinadlar
Şabran rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
Kənd ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Zagli Azerbaycan Respublikasinin Sabran rayonunun inzibati erazi vahidinde kend Zagli41 08 47 sm e 48 49 46 s u Olke AzerbaycanRayon Sabran rayonuTarixi ve cografiyasiSaat qursagi UTC 04 00EhalisiResmi dili Azerbaycan diliXeriteni goster gizle ZagliMedeniyyetiKendde tarixen Quba Sirvan xalca tipinin Quba qrupuna aid olan Zagli cesnisi ve elece de Pirebedil Herat Pirebedil ve Cici kendinin adini dasiyan Qollu Cici Sirt Cici ve gul Cici xalcalari toxunmusdur Kendin ehalisinin veten muharibesinden sonra keskin azlmasi ve yerli qadinlarin basqa kendlere ere getmesi neticesinde Zagli cesnisinin toxunmamasina diger xalcalarin ise nadir halda toxunmasina getirib cixarmisdir Kendde ev tikme medeniyyeti tarixen cox qedimden inkisaf etmisdir Kendde evler esasen Ayi balasi adlanan cay dasindan secilerek duzeldilmis kerpiclerden tikilib Evler zelzeleye davam etsin deye xususi palid tirlerle horulub Cografiyasi ve iqlimiZagli kendi Azerbaycan Respublikasinin simal serqinde Sabran rayonunun dagliq hissesinde rayon merkezinden 18 km arali olan dag kendidir Kend 650 700 metr deniz seviyyesinden yukseklikde yerlesir Kend enliyarpaqli meselerle ehatelenmisdir 3 terefden yuksek daglarla ehate olunmusdur Kendin yerlesdiyi tepe 2 terefden cay yataglari ile ayrilmis meshur Neft Noyut daginin cenub yamacindadir Kendin cenub hissesi Deveci cayinin vadisine baxir ve temiz havada kendden 30 35 km uzaqliqda yerlesen Xezer denizi gorunur EhalisiZagli kendinin ehalisi tatlardir Tat dili bu gunde meisetde istifade olunur Dindarlari muselman sunnilerdir Hal hazirda kendde 7 aile yasayir Bu aileler esasen eyni kokden olub ekseriyyeti kendin Alisanli nesline mensubdurlar Taninmis sexsleri Xelilov Umud Azerbaycan Demokratik Respublikasi 1918 1920 parlamentiin uzvu Xelilov Emrulla Hemid oglu d t 1884 1978 sexsi igidlik qorxmazligi ile taninan rayon agsaqqali Xelilov Nurulla Emrulla oglu 1929 1987 Azerbaycan SSR qabaqcil maarif xadimi SSRI maarif elacisi pedoqoji elmler namizedi 1968 Resulov Abdulla Xalidsah oglu 1928 1997 tarix elmleri namizedi 1983 pedaqoq Xelilov Sirinbala Emrulla oglu SSRI idman ustasi 1958 1960 ci illerde ali mektebler uzre respublika cempionu 1961 1962 ci illerde serbest gules uzre Azerbaycan cempionu defelerle SSRI birinciliyinin istirakcisi Ferzeliyev Muslum Ehmedaga oglu 1922 1976 Sabran Rayonu Zagli Dag Bilici ve Duz Bilici kendinin kecmis Kend soveti muhasib 1941 1945 Boyuk Veten Muharibesi istirakcisi veteran Xelilov Nurulla Emrulla ogluFerzeliyev Muslum Ehmedaga ogluXelilov Emrulla Hemid ogluTarixiKendin tarixi cox qedimdir 1956 1957 ci illerde kendin yaxnliginda neft kesfiyat islerinin aparilmasi ile elaqedar yollar cekilerken muasir kend qebirastanliginin simalinda kup qebirler askar edilmisdir Lakin sonralar arxeloji tedqiqatlar aparilmadi Kend qebirastanliginda coxlu sayda das senduqeler vardir Vaxti ile kend 7 mehelleden ibaret olmusdur Her mehellede boyuk bir nesil yasamisdir ve mehellede hemin nesillerin en taninmis ve ya nesli yaratmis sexsin adi ile adlanmisdir Mehelle adlari Alisanli Davudlar Qocali Mirzeli Kekeliler MenbeLyatif Kerimov Azerbajdzhanskij Kover Baku 1983 A A Gryunberg Yazyk severoazerbajdzhanskih tatov Leningrad 1963 Izd AN SSSRIstinadlar Sabran rayonu ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Kend ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin