Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Züfər ibn əl-Hüzeyl əl-Anbari ət-Tamimi (ərəb. زُفر بن الهذيل العنبري التميمي) — görkəmli müsəlman hüquqşünası və hədis üzrə mütəxəssis, İmam Əbu Hənifənin tələbəsi.
| Züfər ibn əl-Hüzeyl | |
|---|---|
| ərəb. زُفر بن الهذيل العنبري التميمي | |
| Doğum tarixi | 728 |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 775 |
| Vəfat yeri | |
| Elm sahələri | fiqh |
Doğumu
Züfər ibn əl-Hüzeyl İraqda anadan olub. Onun doğulduğu yer dəqiq bilinmir, lakin bəzi tarixçilər bunun böyük ehtimalla Kufədə baş verdiyinə inanırlar. Atası əl-Hüzeyl ibn Qeys məşhur ərəb qəbiləsindən olan Tamim tayfasından idi. Qısa müddət ərzində İsfahan şəhərində Əməvi xəlifəsi Yezid ibn əl-Vəlidin valisi vəzifəsində çalışmışdır. Onun üç oğlu olduğu bildirilir: Züfər, Harsamə və Kəusər. Züfər adı ərəbcə “igid”, mənasındadır və bəzən “səxavətli” mənasında da işlənir.
İmam Züfər 48 yaşında dünyasını dəyişmişdir. İmam Əbu Hənifənin vəfatından sonra cəmi səkkiz il yaşasa da, məzhəbinin inkişafı və yayılmasında böyük xidmətləri olmuşdur.
Fəaliyyəti
Züfər imkanlı ailədə böyüyüb, yaxşı təhsil alıb və özünü dini elmlərə həsr etmək imkanı qazanıb. O, uşaq ikən Quranı əzbərləyir və kufi üləmasının dərslərində iştirak edir, Məhəmməd peyğəmbərin hədisini öyrənirdi. Müəllimləri Süleyman ibn Məxran əl-Əməş, Yəhya ibn Səid əl-Ənsari, İsmayıl ibn Əbu Xalid, Məhəmməd ibn İshaq, Əyyub əs-Sıxtiyani və başqaları idi. Ailəsi ilə birlikdə İsfahana köçdükdən sonra elmini dərinləşdirir və ilahiyyat sahəsində tanınır. Etibarlı hədisləri zəif hədisləri ayıran əla yaddaşa malik idi və ləğv edilmiş hədisləri yaxşı bilirdi. İsfahanda bir çox hədis alimləri, o cümlədən görkəmli ilahiyyatçı Vaqi ibn əl-Cərrah onun sözlərindən hədisləri təkrarlayıblar.
Kufəyə qayıdan İmam Züfər yerli üləma ilə sıx əlaqə qurur və İraqın ən hörmətli fəqihlərindən biri olan İmam Əbu Hənifənin dərslərində iştirak etməyə başlayır. Hədis alimlərinin ənənələri ilə yetişmiş, özünü fiqh elminə həsr etmiş və iyirmi il İmam Əbu Hənifəni müşayiət etmişdir. O, bəsirət və zəka sayəsində fiqhdə böyük uğurlar qazanmış, çətin suallara belə dolğun cavablar vermişdir. İmam Əbu Hənifə onu yüksək qiymətləndirmiş və onu tələbələrinin ən yaxşısı adlandırmışdır. Əbu Hənifənin vəfatından sonra onun tərəfdarlarının əksəriyyəti İmam Züfərin dərslərində iştirak etməyə başlayır və onlardan yalnız bir neçəsi əbu Hənifənin digər tələbəsi İmam Əbu Yusufun ətrafına toplaşır.
İmam Züfər ömrünün son illərini Bəsrədə keçirmiş və qardaşının vəsiyyəti məsələsi ilə oraya gəlmişdir. Bəsrəlilər onun elminə heyran qalmış və ondan şəhərdə qalmasını istəmişlər. Yeni yerdə məskunlaşaraq müəllimlik etməyə başlamış və bir müddət qazi vəzifəsini tutmuşdur. O, Əməş, İsmayıl ibn Əbu Xalid, Əbu Hənifə, Məhəmməd ibn İshaq, Həccac ibn Ərtə və başqa alimlərin sözlərindən hədislər nəql etmişdir. Öz növbəsində, onun sözlərindən hədisləri Həsən ibn İbrahim əl-Kərmani, Əksam ibn Məhəmməd, Əbd əl-Vahid ibn Ziyad, Əbu Nuaym əl-Mulai, Numan ibn Abdas-Salam ət-Taimi, əl-Həkəm ibn Əyyub və başqaları nəql etmişdir.
İmam Züfər müctəhid və Hənəfi məzhəbinin imamlarından sayılır. Məhəmməd peyğəmbərin hədislərindən aydın dəlil olmayan məsələlərdə qiyasdan istifadə etməyə icazə vermişdir. Əgər hər hansı bir məsələdə hökm verərkən hədis tapsa, hədisi rəhbər tutmuş və qiyas etməmişdir. Müəllimi İmam Əbu Hənifənin metoduna əsaslansada, bir sıra məsələlərdə onunla ixtilafda olmuşdur.
Züfərin fəaliyyəti İbn Əbdül-Bərr, Yəhya ibn Main, İbn Hibban, İbn Həcər əl-Əsqəlani və başqaları kimi məşhur İslam ilahiyyatçıları tərəfindən yüksək qiymətləndirilmişdir.
İstinadlar
- İslam Alimleri Ansiklopedisi. Türkiye Gazetesi Yayınları. İstanbul, 1984.Т. 3. С. 19-20.
- Таки ад-Дин ибн ‘Абд аль-Кадир. Ат-Табакат ас-саниййа. С. 128.
- Аз-Зирикли, Хайрад-Дин. аль-Алам. Т. 3. С. 45.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Zufer ibn el Huzeyl el Anbari et Tamimi ereb ز فر بن الهذيل العنبري التميمي gorkemli muselman huquqsunasi ve hedis uzre mutexessis Imam Ebu Henifenin telebesi Zufer ibn el Huzeylereb ز فر بن الهذيل العنبري التميمي Dogum tarixi 728Dogum yeri Isfahan Merkezi bexsi d Isfahan sehristani Isfahan ostani Iran ve yaKufe IraqVefat tarixi 775Vefat yeri Besre Besre muhafezesi IraqElm saheleri fiqhDogumuZufer ibn el Huzeyl Iraqda anadan olub Onun doguldugu yer deqiq bilinmir lakin bezi tarixciler bunun boyuk ehtimalla Kufede bas verdiyine inanirlar Atasi el Huzeyl ibn Qeys meshur ereb qebilesinden olan Tamim tayfasindan idi Qisa muddet erzinde Isfahan seherinde Emevi xelifesi Yezid ibn el Velidin valisi vezifesinde calismisdir Onun uc oglu oldugu bildirilir Zufer Harsame ve Keuser Zufer adi erebce igid menasindadir ve bezen sexavetli menasinda da islenir Imam Zufer 48 yasinda dunyasini deyismisdir Imam Ebu Henifenin vefatindan sonra cemi sekkiz il yasasa da mezhebinin inkisafi ve yayilmasinda boyuk xidmetleri olmusdur FealiyyetiZufer imkanli ailede boyuyub yaxsi tehsil alib ve ozunu dini elmlere hesr etmek imkani qazanib O usaq iken Qurani ezberleyir ve kufi ulemasinin derslerinde istirak edir Mehemmed peygemberin hedisini oyrenirdi Muellimleri Suleyman ibn Mexran el Emes Yehya ibn Seid el Ensari Ismayil ibn Ebu Xalid Mehemmed ibn Ishaq Eyyub es Sixtiyani ve basqalari idi Ailesi ile birlikde Isfahana kocdukden sonra elmini derinlesdirir ve ilahiyyat sahesinde taninir Etibarli hedisleri zeif hedisleri ayiran ela yaddasa malik idi ve legv edilmis hedisleri yaxsi bilirdi Isfahanda bir cox hedis alimleri o cumleden gorkemli ilahiyyatci Vaqi ibn el Cerrah onun sozlerinden hedisleri tekrarlayiblar Kufeye qayidan Imam Zufer yerli ulema ile six elaqe qurur ve Iraqin en hormetli feqihlerinden biri olan Imam Ebu Henifenin derslerinde istirak etmeye baslayir Hedis alimlerinin eneneleri ile yetismis ozunu fiqh elmine hesr etmis ve iyirmi il Imam Ebu Henifeni musayiet etmisdir O besiret ve zeka sayesinde fiqhde boyuk ugurlar qazanmis cetin suallara bele dolgun cavablar vermisdir Imam Ebu Henife onu yuksek qiymetlendirmis ve onu telebelerinin en yaxsisi adlandirmisdir Ebu Henifenin vefatindan sonra onun terefdarlarinin ekseriyyeti Imam Zuferin derslerinde istirak etmeye baslayir ve onlardan yalniz bir necesi ebu Henifenin diger telebesi Imam Ebu Yusufun etrafina toplasir Imam Zufer omrunun son illerini Besrede kecirmis ve qardasinin vesiyyeti meselesi ile oraya gelmisdir Besreliler onun elmine heyran qalmis ve ondan seherde qalmasini istemisler Yeni yerde meskunlasaraq muellimlik etmeye baslamis ve bir muddet qazi vezifesini tutmusdur O Emes Ismayil ibn Ebu Xalid Ebu Henife Mehemmed ibn Ishaq Heccac ibn Erte ve basqa alimlerin sozlerinden hedisler neql etmisdir Oz novbesinde onun sozlerinden hedisleri Hesen ibn Ibrahim el Kermani Eksam ibn Mehemmed Ebd el Vahid ibn Ziyad Ebu Nuaym el Mulai Numan ibn Abdas Salam et Taimi el Hekem ibn Eyyub ve basqalari neql etmisdir Imam Zufer muctehid ve Henefi mezhebinin imamlarindan sayilir Mehemmed peygemberin hedislerinden aydin delil olmayan meselelerde qiyasdan istifade etmeye icaze vermisdir Eger her hansi bir meselede hokm vererken hedis tapsa hedisi rehber tutmus ve qiyas etmemisdir Muellimi Imam Ebu Henifenin metoduna esaslansada bir sira meselelerde onunla ixtilafda olmusdur Zuferin fealiyyeti Ibn Ebdul Berr Yehya ibn Main Ibn Hibban Ibn Hecer el Esqelani ve basqalari kimi meshur Islam ilahiyyatcilari terefinden yuksek qiymetlendirilmisdir IstinadlarIslam Alimleri Ansiklopedisi Turkiye Gazetesi Yayinlari Istanbul 1984 T 3 S 19 20 Taki ad Din ibn Abd al Kadir At Tabakat as sanijja S 128 Az Zirikli Hajrad Din al Alam T 3 S 45