Yelləncək — Azərbaycanda ən çox yazqabağı (bayramqabağı) günlərdə, eləcə də digər vaxtlarda, əsasən uşaq və gənclər arasında, geniş şəkildə oynanılan qədim oyunlarından biridir.
Ümumi məlumat
Yelləncək oyunu Novruz bayramı günlərində, ilaxır çərşənbələrdə, həmçinin yaz, yay və payız aylarında ağac budağından kəndirlə asılan yelləncək. Bu mərasim oyununda, əsasən, gənc oğlan və qızlar iştirak edirlər. İştirakçılar bir-bir yelləncəyə minib yellənirlər. Digər iştirakçılar isə halay, yallı məzmunlu oyunlar ifa edirlər.
Yelləncəyə minib yellənənlər Naxçıvanda "Kuflan", Qarabağda "Ucuncaq", Lənkəran bölgəsində "Küf", "Həlaçin", Bakıda "Quyhaquy", Qubada "Havaçağ", Şəkidə "Sulançıx", "Yörtməc", Zəngilanda "Sarımçax", Gəncədə "Səkmən" və sairə adlarla məlumdur.
Oyunun qaydaları
İştirakçılar bir-bir, iki-iki ağac budağından asılmış kəndir yelləncəyə qalxıb yellənir, deyişmə və bayatı şəklində müxtəlif mahnı oxuyur, ətrafdakılar isə əl çalıb şənlənir, halay və yallısayağı rəqs edirlər. Yelləncəkdə yellənən qızın ayaqlarına çubuqla asta-asta vurub xorla oxuyurlar:
Örpəyi çəhrayı qız,
Adaxlının adın de.
Saçları xurmayı qız,
Adaxlının adın de.
Qaşları sürməli qız,
Adaxlının adın de.
Yaylığı yellənən qız,
Adaxlının adın de.
Bura qonaq gələn qız,
Adaxlının adın de.
Ha yellənə-yellənə
Adaxlının adın de.
Yelləncəkdəki qızdan ta cavab almayınca onu yelləndirirlər. Qız cavab verdikdən sonra yelləncəyi saxlayıb yerə salır və bir başqası yelləncəyə minir. Oyun saatlarla davam edir.
İstinadlar
- * Novruz bayramı ensklopediyası. Bakı-2008 (Şərq-Qərb). səh.199.
- Azərbaycan etnoqrafiyası, Bakı-2007, “Şərq-Qərb” nəşriyyatı. Üç cilddə. III cild. səh. 482.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yellencek Azerbaycanda en cox yazqabagi bayramqabagi gunlerde elece de diger vaxtlarda esasen usaq ve gencler arasinda genis sekilde oynanilan qedim oyunlarindan biridir Umumi melumatYellencek oyunu Novruz bayrami gunlerinde ilaxir cersenbelerde hemcinin yaz yay ve payiz aylarinda agac budagindan kendirle asilan yellencek Bu merasim oyununda esasen genc oglan ve qizlar istirak edirler Istirakcilar bir bir yellenceye minib yellenirler Diger istirakcilar ise halay yalli mezmunlu oyunlar ifa edirler Yellenceye minib yellenenler Naxcivanda Kuflan Qarabagda Ucuncaq Lenkeran bolgesinde Kuf Helacin Bakida Quyhaquy Qubada Havacag Sekide Sulancix Yortmec Zengilanda Sarimcax Gencede Sekmen ve saire adlarla melumdur Oyunun qaydalariIstirakcilar bir bir iki iki agac budagindan asilmis kendir yellenceye qalxib yellenir deyisme ve bayati seklinde muxtelif mahni oxuyur etrafdakilar ise el calib senlenir halay ve yallisayagi reqs edirler Yellencekde yellenen qizin ayaqlarina cubuqla asta asta vurub xorla oxuyurlar Orpeyi cehrayi qiz Adaxlinin adin de Saclari xurmayi qiz Adaxlinin adin de Qaslari surmeli qiz Adaxlinin adin de Yayligi yellenen qiz Adaxlinin adin de Bura qonaq gelen qiz Adaxlinin adin de Ha yellene yellene Adaxlinin adin de Yellencekdeki qizdan ta cavab almayinca onu yellendirirler Qiz cavab verdikden sonra yellenceyi saxlayib yere salir ve bir basqasi yellenceye minir Oyun saatlarla davam edir Istinadlar Novruz bayrami ensklopediyasi Baki 2008 Serq Qerb seh 199 Azerbaycan etnoqrafiyasi Baki 2007 Serq Qerb nesriyyati Uc cildde III cild seh 482 ISBN 978 9952 34 152 2Hemcinin bax