Azərbaycanca AzərbaycancaБеларускі БеларускіDansk DanskDeutsch DeutschEspañola EspañolaFrançais FrançaisIndonesia IndonesiaItaliana Italiana日本語 日本語Қазақ ҚазақLietuvos LietuvosNederlands NederlandsPortuguês PortuguêsРусский Русскийසිංහල සිංහලแบบไทย แบบไทยTürkçe TürkçeУкраїнська Українська中國人 中國人United State United StateAfrikaans Afrikaans
Dəstək
www.wikimedia.az-az.nina.az

Yustinian körpüsü və ya Sanqarius körpüsü xalq arasında Beşköprü müasir Türkiyənin ərazisində Anadoluda Sakarya çayı üzə

Yustinian körpüsü

Yustinian körpüsü

Yustinian körpüsü və ya Sanqarius körpüsü (xalq arasında Beşköprü) — müasir Türkiyənin ərazisində, Anadoluda Sakarya çayı üzərindən keçən Roma körpüsü. Paytaxt Konstantinopol və imperiyanın şərq əyalətləri arasında əlaqəni yaxşılaşdırmaq üçün Şərqi Roma İmperatoru Yustinian I (e.ə. 527-565) tərəfindən inşa edilmişdir. Körpünün adı o dövrün bir neçə müəllifi tərəfindən çəkilmişdir, ilk dəfə kiçik Plini tərəfindən imperator Trayana təklif olunanBosfordan kənarda gəmi kanalının inşası layihəsi ilə əlaqəlidir.

Yustinian körpüsü
image
Xəritə
Keçid Bizans dövründə Konstantinopoldan şərqə gedən yol
Yeri Sakarya ili
Üslubu
Material Əhəng daşı
Uzunluğu
  • 429 m
Hündürlüyü 10 m
Açılışı 562-ci il
image Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

2020-ci ildə Yustinian körpüsü YUNESKO-nun Dünya İrsi siyahısına salındı.

Yeri və tarixi

Yustinian körpüsü Anadolunun şimal-qərbində, qədim Vifiniya bölgəsində, şəhərindən təxminən 5 km cənub-qərbdə yerləşir. Müasir günümüzdə körpü Çark Deresi adlı axın üzrəindən keçir, hansı ki yaxınlıqda yerləşən Sapanca gölündən axır; daha geniş Sakaryanın müasir qolu şərqdən 3 km məsafədə yerləşir.

Antik dövrdən orta əsrlərə qədər körpü mühüm bir məqsədə xidmət edirdi: Bosfor körfəzindən, Sasanilər İmperiyası hücumu təhlükəsi altında qalan Roma İmperiyasının şərq vilayətlərinə gedən strateji əhəmiyyətli kəsişməsi idi. Daş körpünün inşasından əvvəl burada var idi, hansı ki əsasən çayın daşması zamanı tez-tez dağılırdı və bir çox insan həyatı bahasına gəlirdi.

Daş körpünün tikilmə tarixi o dövrün mənbələri əsasında olduqca dəqiq müəyyən edilə bilər: Pavel Silentariy və Aqafiyin 562-ci il tarixli iki tərifləyici poemaları onun tikintisinin başa çatmasını qeyd edir, salnaməçi Feofan isə yazır ki, tikinti işləri dünyanın yaranmasından 6052-ci ildə başlamışdır, bu da 559-560 ilə təsadüf edir. Digər tərəfdən, Prokopi Qeysəriyyə Yustinianın tikinti layihələri üzərində işini (De Aedificiis) yazarkən körpünün hələ tikilmədiyini iddia etdiyi üçün, bu tikintinin 560-561-ci illərdə başlandığını və əvvəlcədən hesablanmış tarixdən beş-altı il sonra 562-ci ildə tamamlandığını mənasını verə bilər. Lakin Feofanın tarix qoymasının bir qədər qeyri-dəqiq olduğunu nəzərə alsaq, körpü tikintisinin təxminən 554-cü ildə başlandığını güman etmək olar.

Sərgi

  • image
  • image
  • image

Həmçinin bax

Ədəbiyyat

  • Froriep, Siegfried, "Ein Wasserweg in Bithynien. Bemühungen der Römer, Byzantiner und Osmanen", Antike Welt, 2nd, Special Edition, 1986: 39–50
  • de Laborde, Léon, Voyage de l’Asie Mineure, Paris, 1838, 32–34 & Table XIV, Nrs. 30–31
  • Moore, Frank Gardner, "Three Canal Projects, Roman and Byzantine", American Journal of Archaeology, Archaeological Institute of America, 54 (2), 1950: 97–111, doi:10.2307/500198, JSTOR 500198
  • Whitby, Michael, "Justinian's Bridge over the Sangarius and the Date of Procopius' de Aedificiis", The Journal of Hellenic Studies, The Society for the Promotion of Hellenic Studies, 105, 1985: 129–148, doi:10.2307/631526, JSTOR 631526

wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer

Yustinian korpusu ve ya Sanqarius korpusu xalq arasinda Beskopru muasir Turkiyenin erazisinde Anadoluda Sakarya cayi uzerinden kecen Roma korpusu Paytaxt Konstantinopol ve imperiyanin serq eyaletleri arasinda elaqeni yaxsilasdirmaq ucun Serqi Roma Imperatoru Yustinian I e e 527 565 terefinden insa edilmisdir Korpunun adi o dovrun bir nece muellifi terefinden cekilmisdir ilk defe kicik Plini terefinden imperator Trayana teklif olunanBosfordan kenarda gemi kanalinin insasi layihesi ile elaqelidir Yustinian korpusu40 44 24 sm e 30 22 12 s u Kecid Bizans dovrunde Konstantinopoldan serqe geden yolYeri Sakarya iliUslubuMaterial Eheng dasiUzunlugu 429 mHundurluyu 10 mAcilisi 562 ci il Vikianbarda elaqeli mediafayllar 2020 ci ilde Yustinian korpusu YUNESKO nun Dunya Irsi siyahisina salindi Yeri ve tarixiYustinian korpusu Anadolunun simal qerbinde qedim Vifiniya bolgesinde seherinden texminen 5 km cenub qerbde yerlesir Muasir gunumuzde korpu Cark Deresi adli axin uzreinden kecir hansi ki yaxinliqda yerlesen Sapanca golunden axir daha genis Sakaryanin muasir qolu serqden 3 km mesafede yerlesir Antik dovrden orta esrlere qeder korpu muhum bir meqsede xidmet edirdi Bosfor korfezinden Sasaniler Imperiyasi hucumu tehlukesi altinda qalan Roma Imperiyasinin serq vilayetlerine geden strateji ehemiyyetli kesismesi idi Das korpunun insasindan evvel burada var idi hansi ki esasen cayin dasmasi zamani tez tez dagilirdi ve bir cox insan heyati bahasina gelirdi Das korpunun tikilme tarixi o dovrun menbeleri esasinda olduqca deqiq mueyyen edile biler Pavel Silentariy ve Aqafiyin 562 ci il tarixli iki terifleyici poemalari onun tikintisinin basa catmasini qeyd edir salnameci Feofan ise yazir ki tikinti isleri dunyanin yaranmasindan 6052 ci ilde baslamisdir bu da 559 560 ile tesaduf edir Diger terefden Prokopi Qeyseriyye Yustinianin tikinti layiheleri uzerinde isini De Aedificiis yazarken korpunun hele tikilmediyini iddia etdiyi ucun bu tikintinin 560 561 ci illerde baslandigini ve evvelceden hesablanmis tarixden bes alti il sonra 562 ci ilde tamamlandigini menasini vere biler Lakin Feofanin tarix qoymasinin bir qeder qeyri deqiq oldugunu nezere alsaq korpu tikintisinin texminen 554 cu ilde baslandigini guman etmek olar SergiHemcinin baxQedim Roma memarligi Moore 1950 Most Yustiniana vnesen vo vremennyj spisok Vsemirnogo naslediya YuNESKO 2020 06 09 at the Wayback Machine trtavaz com tr Whitby 1985 seh 129 Whitby 1985 seh 141 Procopius De Aedificiis 5 3 8 11 2023 07 23 at the Wayback Machine Whitby 1985 seh 136 141 Whitby 1985 seh 141 147 Vol III pp 1064 1065 ol section EdebiyyatFroriep Siegfried Ein Wasserweg in Bithynien Bemuhungen der Romer Byzantiner und Osmanen Antike Welt 2nd Special Edition 1986 39 50 de Laborde Leon Voyage de l Asie Mineure Paris 1838 32 34 amp Table XIV Nrs 30 31 Moore Frank Gardner Three Canal Projects Roman and Byzantine American Journal of Archaeology Archaeological Institute of America 54 2 1950 97 111 doi 10 2307 500198 JSTOR 500198 Whitby Michael Justinian s Bridge over the Sangarius and the Date of Procopius de Aedificiis The Journal of Hellenic Studies The Society for the Promotion of Hellenic Studies 105 1985 129 148 doi 10 2307 631526 JSTOR 631526

Nəşr tarixi:
Yuxarı