Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yevgeni Aleksandroviç Paxomov (25 fevral 1880, Stavropol – 2 may 1965, Bakı) — tanınmış sovet numizmatı və arxeoloq, Gürcüstan və Azərbaycan numizmatikasının tədqiqatçısı.
| Yevgeni Paxomov | |
|---|---|
| rus. Евгений Александрович Пахомов | |
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Stavropol, Rusiya imperiyası |
| Vəfat tarixi | (85 yaşında) (85 yaşında) |
| Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan SSR |
| Dəfn yeri | |
| Vətəndaşlığı |  Rusiya İmperiyası SSRİ |
| Elm sahələri | numizmatika, arxeologiya |
| Elmi dərəcəsi | tarix elmləri doktoru |
| Elmi adı | professor |
| İş yeri | Bakı Dövlət Universiteti |
| Təhsili |
|
| Üzvlüyü | AMEA |
| Mükafatları |  |
Həyatı
Yevgeni Paxomov 25 fevral 1880-ci ildə Rusiyanın Stavropol şəhərində anadan olub. Orta məktəbi 1896-cı ildə Tiflisdə bitirib. 1900-cü ildə Sankt-Peterburq Arxeologiya İnstitutunu, 1902-ci ildə isə Texnologiya İnstitutunu bitirib.
Əmək fəaiyyəti
Bakı Dövlət Universitetinə dərs deməyə dəvət olunan Yevgeni Paxomov 1920-ci ildə Bakıya köçərək bütün yaradıcı həyatını Azərbaycan tarixinin öyrənilməsinə həsr edib. Azərbaycanda numizmatikanın bir elm kimi təşəkkülü və sonrakı uğurları məhz Yevgeni Paxomovun adı ilə bağlıdır. O, faktiki olaraq Azərbaycan numizmatikasının banisi olub, ona qədər bu sahədə tədqiqatlar ciddi səviyyədə aparılmayıb. Onun gərgin əməyi sayəsində 1920-ci ildə Azərbaycan Tarix Muzeyinin Arxeologiya, tarix və etnoqrafiya şöbəsinin tərkibində Numizmatika fondu yaradılıb. Məhz onun rəhbərliyi ilə Azərbaycan ərazisində aşkara çıxarılan ilk, təsadüfi sikkə tapıntıları fondda yerləşdirilib, qeydə alınıb, sayı artırılıb, tədqiq və nəşr olunub.
Yevgeni Paxomov 1920-1965-ci illərdə Bakı Dövlət Universitetində pedaqoji fəaliyyətlə məşğul olub. Eyni zamanda O, 1922-1930-cu illər ərzində Numizmatika şöbəsinə rəhbərlik edib, 1933-1965-ci illərdə isə EA-nın Tarix İnstitutunun elmi işçisi kimi fəaliyyət göstərib. 1947-dən 1953-dək Arxeologiya kafedrasının müdiri kimi fəaliyyət göstərib.
Yevgeni Paxomovun Bakı Xalq Təhsili İnstitutunda oxuduğu mühazirələr 1923-cü ildə cəmləşdirilib "Azərbaycan tarixinin qısa kursu" kitabında nəşr edilib. Bu, Azərbaycan tarixinə dair ilk dərsliklərdən biri idi. Alim Azərbaycan Tarixi Muzeyində zənginliyinə və dəyərinə görə keçmiş SSRİ-də şöhrət qazanmış Yaxın və Orta Şərq, Qədim Roma imperiyası və Yunanıstan, habelə Rusiya sikkələrindən ibarət olan nadir numizmatika kolleksiyasını yaradıb. O, ilk əvvəl 103 sikkənin saxlandığı muzey kolleksiyasını 30000 nüsxəyə çatdırıb.
Azərbaycan tarixinə, arxeologiyasına və numizmatikasına həsr edilmiş 100-dən artıq məqalə, "Azərbaycanın və Qafqazın digər respublika, vilayət və əyalətlərinin sikkə dəfinələri" topluları (Bakı, 1926-1966), "Gürcüstan sikkələri" (Tiflis, 1970), "Azərbaycan sikkələri" (I c., 1959; II c., 1962) əsərləri Yevgeni Paxomovun qələminin məhsuludur.
Yevgeni Aleksandroviç Paxomov öz sahəsinin ən nüfuzlu alimlərindən biri idi. Alim çoxlu arxeoloji ekspedisiyaları etdi, xəzinələrin təsvirini verdi və Qafqaz numizmatikasına həsr olunmuş bir çox əsərlər yaratdı. Elmi fəaliyyətinin bir çox istiqamətlərində ilk tədqiqatçı kimi çıxış etdi. Paxomovun nadir sikkə toplusu Leninqrad, Tiflis və Bakı muzeylərinin fondlarına daxil oldu, kolleksiyanın bir hissəsi Ermənistan muzeyinə, o biri hissəsi isə fərdi kolleksiyaçılara qaldı. Paxomovun məqalələri rəqəmliləşdirmə prosesindədir və akademia.edu səhifəsində xüsusi səhifəyə yüklənir.
Akademik fəaliyyəti
Yevgeni Paxomov 1941-ci ildə Bakı Dövlət Universitetinin dosenti olub. 1946-cı ildə "Azərbaycanın və Qafqazın dəfinələrinə dair" mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə edərək tarix elmləri doktoru elmi dərəcəsini, 1947-ci ildə professor elmi adını qazanıb. 1962-ci ildə isə Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü seçilib. O, 1955-ci ildə Azərbaycan SSR Əməkdar elm xadimi adına layiq görülüb.
Mükafatları
Yevgeni Paxomov "Şərəf nişanı" ordeni və bir neçə medalla təltif olunub.
Mənbələr
- Акопян А. В. Евгений Александрович Пахомов (1880—1965). Библиография научных работ Е. А. Пахомова // Эпиграфика Востока. Вып. 30. М.: Институт востоковедения РАН, 2013. C. 310—329.
- Фенглер Х., Гироу Г., Унгер В. Словарь нумизмата: Пер. с нем. М. Г. Арсеньевой / Отв. редактор В. М. Потин. — 2-е изд., перераб. и доп. — М.: Радио и связь, 1993. — С. 245. — 408 с. — 50 000 экз. — .
- Библиография. 2011-11-17 at the Wayback Machine.
- Пачкалов А. В. О научном наследии выдающегося нумизмата-востоковеда Е. А. Пахомова // XXIV «Крупновские чтения» по археологии Северного Кавказа. Нальчик, 2006.
- Кулиев Т. А. Нумизматика Азербайджана в исследованиях Е. А. Пахомова. Автореферат диссертации на соискание ученой степени кандидата исторических наук. Специальность: 07.00.06- Археология. Баку-2005 г., 20 с.
İstinadlar
- "Paxomov Yevgeni Aleksandroviç" (Azərbaycan). science.gov.az. 21.09.2021 tarixində .
- "Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyi - mədəniyyət və tariximizin qorunduğu məkan..." (Azərbaycan). www.anl.az. 01.06.2023 tarixində .
- "Numizmatika fondu" (Azərbaycan). azhistorymuseum.gov.az. 03.03.2021 tarixində .
Xarici keçidlər
- Görkəmli numizmat-professor Yevgeni Paxomovun vəfatından 55 il ötür - Alimlərlə söhbət
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yevgeni Aleksandrovic Paxomov 25 fevral 1880 Stavropol 2 may 1965 Baki taninmis sovet numizmati ve arxeoloq Gurcustan ve Azerbaycan numizmatikasinin tedqiqatcisi Yevgeni Paxomovrus Evgenij Aleksandrovich PahomovDogum tarixi 25 fevral 1880Dogum yeri Stavropol Rusiya imperiyasiVefat tarixi 2 may 1965 85 yasinda 85 yasinda Vefat yeri Baki Azerbaycan SSRDefn yeri BakiVetendasligi Rusiya Imperiyasi SSRIElm saheleri numizmatika arxeologiyaElmi derecesi tarix elmleri doktoruElmi adi professorIs yeri Baki Dovlet UniversitetiTehsili Sankt Peterburq Arxeologiya Institutu d Uzvluyu AMEAMukafatlariHeyatiYevgeni Paxomov 25 fevral 1880 ci ilde Rusiyanin Stavropol seherinde anadan olub Orta mektebi 1896 ci ilde Tiflisde bitirib 1900 cu ilde Sankt Peterburq Arxeologiya Institutunu 1902 ci ilde ise Texnologiya Institutunu bitirib Emek feaiyyetiBaki Dovlet Universitetine ders demeye devet olunan Yevgeni Paxomov 1920 ci ilde Bakiya kocerek butun yaradici heyatini Azerbaycan tarixinin oyrenilmesine hesr edib Azerbaycanda numizmatikanin bir elm kimi tesekkulu ve sonraki ugurlari mehz Yevgeni Paxomovun adi ile baglidir O faktiki olaraq Azerbaycan numizmatikasinin banisi olub ona qeder bu sahede tedqiqatlar ciddi seviyyede aparilmayib Onun gergin emeyi sayesinde 1920 ci ilde Azerbaycan Tarix Muzeyinin Arxeologiya tarix ve etnoqrafiya sobesinin terkibinde Numizmatika fondu yaradilib Mehz onun rehberliyi ile Azerbaycan erazisinde askara cixarilan ilk tesadufi sikke tapintilari fondda yerlesdirilib qeyde alinib sayi artirilib tedqiq ve nesr olunub Yevgeni Paxomov 1920 1965 ci il lerde Baki Dovlet Universitetinde pe daqoji fealiyyetle mesgul olub Eyni za manda O 1922 1930 cu iller erzinde Numizmatika sobesine rehberlik edib 1933 1965 ci illerde ise EA nin Ta rix Ins ti tu tu nun elmi iscisi kimi fealiyyet gos terib 1947 den 1953 dek Arxeologiya kafedrasinin mudiri kimi fealiyyet gosterib Yevgeni Paxomovun Baki Xalq Tehsili Ins ti tu tunda oxudugu muhazireler 1923 cu ilde cem lesdirilib Azerbaycan tarixinin qisa kur su kitabinda nesr edilib Bu Azerbaycan tarixine dair ilk dersliklerden bi ri idi Alim Azerbaycan Tarixi Muzeyinde zen gin li yi ne ve deyerine gore kecmis SSRI de sohret qa zan mis Yaxin ve Orta Serq Qedim Roma im periyasi ve Yunanistan habele Rusiya sik ke lerinden ibaret olan nadir numizmatika kol lek siyasini yaradib O ilk evvel 103 sik ke nin sax landigi muzey kolleksiyasini 30000 nusxeye catdirib Azerbaycan tarixine arxeologiyasina ve numizmatikasina hesr edilmis 100 den artiq meqale Azerbaycanin ve Qafqazin diger respublika vilayet ve eyaletlerinin sikke defineleri toplulari Baki 1926 1966 Gurcustan sikkeleri Tiflis 1970 Azerbaycan sikkeleri I c 1959 II c 1962 eserleri Yevgeni Paxomovun qeleminin mehsuludur Yevgeni Aleksandrovic Paxomov oz sahesinin en nufuzlu alimlerinden biri idi Alim coxlu arxeoloji ekspedisiyalari etdi xezinelerin tesvirini verdi ve Qafqaz numizmatikasina hesr olunmus bir cox eserler yaratdi Elmi fealiyyetinin bir cox istiqametlerinde ilk tedqiqatci kimi cixis etdi Paxomovun nadir sikke toplusu Leninqrad Tiflis ve Baki muzeylerinin fondlarina daxil oldu kolleksiyanin bir hissesi Ermenistan muzeyine o biri hissesi ise ferdi kolleksiyacilara qaldi Paxomovun meqaleleri reqemlilesdirme prosesindedir ve akademia edu sehifesinde xususi sehifeye yuklenir Akademik fealiyyetiYevgeni Paxomov 1941 ci ilde Baki Dovlet Universitetinin dosenti olub 1946 ci ilde Azer bay ca nin ve Qafqazin definelerine dair mov zu sun da dok torluq dissertasiyasi mudafie ederek tarix elmleri doktoru elmi derecesini 1947 ci ilde professor elmi adini qazanib 1962 ci ilde ise Azerbaycan Milli Elm ler Aka de mi ya sinin muxbir uzvu secilib O 1955 ci ilde Azerbaycan SSR Emekdar elm xadimi adina layiq gorulub MukafatlariYevgeni Pa xo mov Seref nisani ordeni ve bir nece me dal la teltif olunub MenbelerAkopyan A V Evgenij Aleksandrovich Pahomov 1880 1965 Bibliografiya nauchnyh rabot E A Pahomova Epigrafika Vostoka Vyp 30 M Institut vostokovedeniya RAN 2013 C 310 329 Fengler H Girou G Unger V Slovar numizmata Per s nem M G Arsenevoj Otv redaktor V M Potin 2 e izd pererab i dop M Radio i svyaz 1993 S 245 408 s 50 000 ekz Bibliografiya 2011 11 17 at the Wayback Machine Pachkalov A V O nauchnom nasledii vydayushegosya numizmata vostokoveda E A Pahomova XXIV Krupnovskie chteniya po arheologii Severnogo Kavkaza Nalchik 2006 Kuliev T A Numizmatika Azerbajdzhana v issledovaniyah E A Pahomova Avtoreferat dissertacii na soiskanie uchenoj stepeni kandidata istoricheskih nauk Specialnost 07 00 06 Arheologiya Baku 2005 g 20 s Istinadlar Paxomov Yevgeni Aleksandrovic Azerbaycan science gov az 21 09 2021 tarixinde Milli Azerbaycan Tarixi Muzeyi medeniyyet ve tariximizin qorundugu mekan Azerbaycan www anl az 01 06 2023 tarixinde Numizmatika fondu Azerbaycan azhistorymuseum gov az 03 03 2021 tarixinde Xarici kecidlerGorkemli numizmat professor Yevgeni Paxomovun vefatindan 55 il otur Alimlerle sohbet