Bu məqaləni lazımdır. |
Yaqub Abdulla oğlu Əfəndiyev(1890, Goranboy rayonu – 1967) - Goranboy rayonunun Fəxralı kəndində ilk yeni tipli məktəbin banisi. mükafatçısı. Yaqub müəllim öz vəsaiti hesabına evində məktəb yaradaraq maariflənmə hərəkatına təkan vermiş, yaratdığı məktəbə 27 il rəhbərlik etmiş, çoxsaylı ziyalılar ordusunun yetişməsində böyük xidmətləri olmuşdur. Həmin məktəbdən Fəxralı kəndinin əhalisi ilə yanaşı qonşu kəndlərin (Alpout, Qurbanzadə, Yəhərçi Qazaxlar) əhalisi də bəhrələnmişdir.
Yaqub Əfəndiyev | |
---|---|
Yaqub Abdulla oğlu Əfədiyev | |
Digər adı | Molla Yaqub |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Faxralı, Yelizavetpol qəzası, Yelizavetpol quberniyası, Rusiya İmperiyası |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | Faxralı (indiki Fəxralı), Goranboy, Azərbaycan SSR, SSRİ |
Həyat yoldaşı | Ədibə |
Atası | Molla Abdulla |
Milliyyəti | azərbaycanlı |
Fəaliyyəti | müəllim, dərs hissə müdiri, məktəb direktoru |
Mükafatları | və müxtəlif medallar |
Həyatı
Əfəndiyev Yaqub Abdulla oğlu 1890-cı ildə indiki Goranboy rayonunun Fəxralı kəndində anadan olub. Dini və dünyəvi biliklərə sahib olub. O, 1919-cu ildə Fəxralı kəndində ilk yeni tipli fərdi məktəb açmış, təhsilə marağı olanları məktəbə cəlb etmişdir. Məktəb avadanlıqlarını başqa yerlərdən əldə etmişdir. Əvvəl ibtidai məktəb olan bu təhsil ocağı, sonra yeddiillik, daha sonra isə orta və tam orta məktəbə çevrilmişdir. Təhsil ocağından Bəşir Musazadə, , Əlövsət Sadıqov, Rafil İmanov kimi ziyalılar bəhrələnmişdir. Yaqub müəllim bu məktəbdə uzun müddət (1919-1946-cı illər) direktor, dərs hissə müdiri və müəllim işləmişdir. Yaqub müəllim istedadlı şagirdlərə xüsusi diqqətlə yanaşmış, onların valideynləri ilə görüşüb övladlarının qabiliyyətlərini onların nəzərinə çatdırmış və təhsillərinin davam etdirilməsi üçün şərait yaradılmasını tövsiyə etmişdir.
Respublikanın əməkdar müəllimi Rafil İmanovun atası qeyd edirdi ki, Yaqub müəllim dəfələrlə mənim qabağımı kəsib deyirdi: "Sənin oğlunun qeyri-adi istedadı var, ona mane olmayın və hökmən oxudun".
Yaqub müəllim maarif sahəsindəki xidmətlərinə görə və müxtəlif medallarla təltif olunmuşdur.
Yaqub müəllimin fəaliyyəti yetirmələri üçün nümunə olmuşdur. Azərbaycan Respublikasının əməkdar müəllimi Rafil İmanov öz müəlliminin təcrübəsindən istifadə edərək 1992-ci ildə Bakı şəhərində 287 saylı “Zəkalar” liseyini yaratmışdır.
1967-ci ildə vəfat edib və Goranboy rayonunun Fəxralı kənd məzarlığında dəfn edilmişdir.
Nəsil şəcərəsi
Yaqub müəllimin doğulub-yaşadığı Fəxralı kəndi qədim kənddir. Tarixi dəqiq araşdırılmayıb. Bu kənddə insanların yaddaşında yaşayan aşağıdakı coyğalar (yaşayış massivləri) mövcud olub:
Çökək məhlə; Fəzeyilli; Xanəhmədli; Xanımcanlı və Arxın üstü yeni məhlələr.
Qeyd olunan coyğalarda müxtəlif nəsillər məskunlaşıb.
Yaqub müəllimin məxsus olduğu Fəzeyilli nəslinin adını daşıyan cöyğada məskunlaşan nəsillər aşağıdakılardır:
- Fəzeyilli;
- Bəylik;
- Göyüşdülər;
- Xoylular;
- Fərzalılar;
- Qaramanlılar.
Yaqub müəllimin nəsil şəcərəsi-Fəzeyilli:
Fəzayıl övladları: Yusif; Nəsib; Şıx Məmməd.
Şıx Məmməd övladları: Molla Abdulla; Xocaverdi.
Molla Abdulla övladları: Yaqub; Cəbreyil; Sədi-abdulla; Əhməd..
Babası Şıx Məmməd qeyri-adi istedada malik olub. Deyilənlərə görə o, ani olaraq Murov dağına gedib-gələ, həmçinin xəstələrə şəfa verə bilirmiş.
Atası Molla Abdulla Korçay çayının sahilində dənli bitkiləri üyütmək üçün dəyirman tikdirib sakinlərin istifadəsinə vermişdir. Molla Abdulla Fəzeyilli nəslinə mənsub olduğu üçün dəyirman "Fezeyilli dəyirmanı" adlandırılmışdır. Kolxoz qurulduqdan sonra dəyirmanı Qurbanzadə kənd sakini Hacıəli işlətdiyi üçün dəyirman "Hacıəli dəyimanı" kimi adlandırılmışdır.
Ailəsi
Həyat yoldaşı Ədibə müəllim Gəncə şəhərində anadan olub, Faxralı kənd məktəbinin yaradılması, təşkili və təşəkkülündə müstəsna xidmətlər göstərmişdir. O, uzun illər Faxralı kənd məktəbində ibtidai sinif müəllimi işləyərək Faxralı kənddində böyük ziyalı ordusunun yetişməsinin təməlini qoymuşdur. Ədibə müəllim təhsildə göstərdiyi xidmətlərə görə "Şohrət" ordeni və medallarla təltif olunmuşdur.
Övladları
Yaqub müəllimin altı övladı olub:
oğlanları–Məmməd; Çingiz; Davud; Ramiz;
qızları–Brilyant; Kimya.
Vəfatı
1967-ci ildə Faxralı kəndində vəfat etmiş və Faxralı kənd məzarlığında dəfn edilmişdir.
Mükafatları
- müxtəlif medallar
İstinadlar
- Vüsal Xoylu, «Unutmayaq ki, unudulmayaq» Faxralı elinin izi ilə 2018-02-07 at the Wayback Machine (2010), (Səh. 34)
- Ziyafəddin Həmidov. [page=24 "Faxralı-necə varsa"] (#bad_url) (az.). "UniPrint". 2015. İstifadə tarixi: 2021. (#missing_pipe)
- Tamella Həmidqızı. Sayların işığı. (500 nüs.). Bakı: "NURLAR" Nəşriyyat-Poliqrafiya Mərkəzi. 2016. səh. 320. ISBN . (#redundant_parameters)
- "Arxivlənmiş surət". 2021-08-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-05-05.
- "Arxivlənmiş surət". 2021-08-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-02-27.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Yaqub Abdulla oglu Efendiyev 1890 Goranboy rayonu 1967 Goranboy rayonunun Fexrali kendinde ilk yeni tipli mektebin banisi Lenin ordeni mukafatcisi Yaqub muellim oz vesaiti hesabina evinde mekteb yaradaraq maariflenme herekatina tekan vermis yaratdigi mektebe 27 il rehberlik etmis coxsayli ziyalilar ordusunun yetismesinde boyuk xidmetleri olmusdur Hemin mektebden Fexrali kendinin ehalisi ile yanasi qonsu kendlerin Alpout Qurbanzade Yeherci Qazaxlar ehalisi de behrelenmisdir Yaqub EfendiyevYaqub Abdulla oglu EfediyevDiger adi Molla YaqubDogum tarixi 1890Dogum yeri Faxrali Yelizavetpol qezasi Yelizavetpol quberniyasi Rusiya ImperiyasiVefat tarixi 1967Vefat yeri Faxrali indiki Fexrali Goranboy Azerbaycan SSR SSRIHeyat yoldasi EdibeAtasi Molla AbdullaMilliyyeti azerbaycanliFealiyyeti muellim ders hisse mudiri mekteb direktoruMukafatlari ve muxtelif medallarHeyatiEfendiyev Yaqub Abdulla oglu 1890 ci ilde indiki Goranboy rayonunun Fexrali kendinde anadan olub Dini ve dunyevi biliklere sahib olub O 1919 cu ilde Fexrali kendinde ilk yeni tipli ferdi mekteb acmis tehsile maragi olanlari mektebe celb etmisdir Mekteb avadanliqlarini basqa yerlerden elde etmisdir Evvel ibtidai mekteb olan bu tehsil ocagi sonra yeddiillik daha sonra ise orta ve tam orta mektebe cevrilmisdir Tehsil ocagindan Besir Musazade Elovset Sadiqov Rafil Imanov kimi ziyalilar behrelenmisdir Yaqub muellim bu mektebde uzun muddet 1919 1946 ci iller direktor ders hisse mudiri ve muellim islemisdir Yaqub muellim istedadli sagirdlere xususi diqqetle yanasmis onlarin valideynleri ile gorusub ovladlarinin qabiliyyetlerini onlarin nezerine catdirmis ve tehsillerinin davam etdirilmesi ucun serait yaradilmasini tovsiye etmisdir Respublikanin emekdar muellimi Rafil Imanovun atasi qeyd edirdi ki Yaqub muellim defelerle menim qabagimi kesib deyirdi Senin oglunun qeyri adi istedadi var ona mane olmayin ve hokmen oxudun Yaqub muellim maarif sahesindeki xidmetlerine gore Lenin ordeni ve muxtelif medallarla teltif olunmusdur Yaqub muellimin fealiyyeti yetirmeleri ucun numune olmusdur Azerbaycan Respublikasinin emekdar muellimi Rafil Imanov oz muelliminin tecrubesinden istifade ederek 1992 ci ilde Baki seherinde 287 sayli Zekalar liseyini yaratmisdir 1967 ci ilde vefat edib ve Goranboy rayonunun Fexrali kend mezarliginda defn edilmisdir Nesil seceresi Yaqub muellimin dogulub yasadigi Fexrali kendi qedim kenddir Tarixi deqiq arasdirilmayib Bu kendde insanlarin yaddasinda yasayan asagidaki coygalar yasayis massivleri movcud olub Cokek mehle Fezeyilli Xanehmedli Xanimcanli ve Arxin ustu yeni mehleler Qeyd olunan coygalarda muxtelif nesiller meskunlasib Yaqub muellimin mexsus oldugu Fezeyilli neslinin adini dasiyan coygada meskunlasan nesiller asagidakilardir Fezeyilli Beylik Goyusduler Xoylular Ferzalilar Qaramanlilar Yaqub muellimin nesil seceresi Fezeyilli Fezayil ovladlari Yusif Nesib Six Memmed Six Memmed ovladlari Molla Abdulla Xocaverdi Molla Abdulla ovladlari Yaqub Cebreyil Sedi abdulla Ehmed Babasi Six Memmed qeyri adi istedada malik olub Deyilenlere gore o ani olaraq Murov dagina gedib gele hemcinin xestelere sefa vere bilirmis Atasi Molla Abdulla Korcay cayinin sahilinde denli bitkileri uyutmek ucun deyirman tikdirib sakinlerin istifadesine vermisdir Molla Abdulla Fezeyilli nesline mensub oldugu ucun deyirman Fezeyilli deyirmani adlandirilmisdir Kolxoz qurulduqdan sonra deyirmani Qurbanzade kend sakini Hacieli isletdiyi ucun deyirman Hacieli deyimani kimi adlandirilmisdir Ailesi Heyat yoldasi Edibe muellim Gence seherinde anadan olub Faxrali kend mektebinin yaradilmasi teskili ve tesekkulunde mustesna xidmetler gostermisdir O uzun iller Faxrali kend mektebinde ibtidai sinif muellimi isleyerek Faxrali kenddinde boyuk ziyali ordusunun yetismesinin temelini qoymusdur Edibe muellim tehsilde gosterdiyi xidmetlere gore Sohret ordeni ve medallarla teltif olunmusdur Ovladlari Yaqub muellimin alti ovladi olub oglanlari Memmed Cingiz Davud Ramiz qizlari Brilyant Kimya Vefati 1967 ci ilde Faxrali kendinde vefat etmis ve Faxrali kend mezarliginda defn edilmisdir Mukafatlari Lenin ordeni muxtelif medallarIstinadlarVusal Xoylu Unutmayaq ki unudulmayaq Faxrali elinin izi ile 2018 02 07 at the Wayback Machine 2010 Seh 34 Ziyafeddin Hemidov page 24 Faxrali nece varsa bad url az UniPrint 2015 Istifade tarixi 2021 missing pipe Tamella Hemidqizi Saylarin isigi 500 nus Baki NURLAR Nesriyyat Poliqrafiya Merkezi 2016 seh 320 ISBN 978 9952 508 33 8 redundant parameters Arxivlenmis suret 2021 08 02 tarixinde Istifade tarixi 2021 05 05 Arxivlenmis suret 2021 08 02 tarixinde Istifade tarixi 2024 02 27