Ya-Dranq vadisi döyüşü və ya Dranq çayı vadisi döyüşü — 1965-ci ildə Vyetnam müharibəsinin əvvəllərində Çu-Ponq massivinin şərq ətəyində aparılan Pleyku kampaniyası çərçivəsində ABŞ ordusu və Vyetnam Respublikası Ordusu (VRO) ilə Vyetnam Xalq Ordusu (VXO) arasında ilk böyükmiqyaslı döyüş. Ya-Dranq vadisi döyüşü iki vertolyot eniş meydançasında (EM) mərkəzləşdirilmiş iki əsas tapşırıqdan ibarət idi. Onlardan birincisi İks-Rey EM-si kimi tanınan, ardınca isə Ya-Dranq vadisindən daha şimalda yerləşən Albani EM-si idi. Bu, Vyetnam müharibəsinin ən şiddətli, qanlı və tez-tez xatırlanan döyüşlərindən biridir. Bu, ilk dəfə irimiqyaslı vertolyot ilə hava hücumu və həmçinin "Boeing B-52 Stratofortress" strateji bombardmançılarının taktiki dəstək rolunda istifadə edilməsi ilə tanınır. Bu döyüş Vyetnam müharibəsinin planını təyin etmişdi. ABŞ tərəfi hava hərəkətliliyinə, artilleriya atəşinə və yaxın hava dəstəyinə güvənirdi, VXO isə Amerika qüvvələri ilə çox yaxın məsafədən tez bir zamanda münaqişəyə girərək bu atəş gücünü zərərsizləşdirirdi.
Ya-Dranq vadisi döyüşü | |
---|---|
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Birinci tapşırıq 14–16 noyabr tarixlərində İks-Rey EM-sində baş tutmuşdur. Mühasirəyə alınan və sayca üstün bir qüvvənin şiddətli atəşi altında qalan Amerika qüvvələri Şimali Vyetnam qüvvələrini üç gün ərzində, əsasən, hava qüvvələrinin dəstəyi və ağır artilleriya bombardmanı sayəsində geri çəkə bilmişdi. Amerikalılar 10:1 öldürmə nisbətinə istinad edərək İks-Rey EM-sini taktiki qələbə kimi qəbul etmişdilər.
İkinci tapşırıq 17 noyabrda Albani EM-sində baş tutmuşdu. Şimali vyetnamlıların yaxından iştirakı səbəbindən hava və artilleriya dəstəyindən istifadə edə bilməyən bir Amerika batalyonu yaxın yerlərdə pusquya salınmışdı. Burada amerikalılar təxliyə olunmazdan əvvəl 50%-dən çox itki vermişdilər. Hər iki tərəf qələbə iddia etmişdir.
Müharibədə iştirak edən amerikalı jurnalist daha sonra Ya-Dranq döyüşünü "Ho Şi Mini qalib gələ biləcəyinə inandıran döyüş" kimi təsvir etmişdir.
Mənbə
İstinadlar
- Vinh Loc, page 119.
Ədəbiyyat
- Vinh Loc. Why Pleime. Viet Nam: Information Printing Office. 1966. 2018-09-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-07-26.
Əlavə ədəbiyyat
- Carland, John M. Combat Operations: Stemming the Tide, May 1965 to October 1966. Government Printing Office. 2000. ISBN .
- Cash, John A.; Albright, John; Sandstrum, Allan W. Fight at Ia Drang // Seven Firefights in Vietnam. Washington, D.C.: The United States Army Center of Military History. 1985 [1970]. 2013-11-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-07-26.
- Coleman, J.D. Pleiku, The Dawn of Helicopter Warfare in Vietnam. New York: St.Martin's Press. 1988.
- G3 Journal/I Field Force Vietnam, November 14–26, 1965 generalhieu.com - generalhieu Resources and Information. 2021-06-27 at the Wayback Machine, generalhieu.com - generalhieu Resources and Information. 2019-12-31 at the Wayback Machine, generalhieu.com - generalhieu Resources and Information. 2019-12-31 at the Wayback Machine, generalhieu.com - generalhieu Resources and Information. 2021-06-29 at the Wayback Machine document stored at the National Archive, College Park, Maryland.
- Harris, J.P.; Eward, J. Kenneth. Ia Drang 1965; The Struggle for Vietnam's Pleiku Province. Osprey Campaign Series #345. Osprey Publishing. 2020. ISBN .
- Head, William. A Re-assessment of the Battle of Ia Drang Valley, 1965: The Role of Airpower, Heroic Soldiers and the Wrong Lessons. Virginia Review of Asian Studies, Volume 16. 2014. 27–55.
- Hobson, Chris. Vietnam Air Losses, USAF, USN, USMC, Fixed-Wing Aircraft Losses in Southeast Asia 1961–1973. North Branch, Minnesota: Specialty Press. 2002. ISBN .
- Kinnard, William. Pleiku Campaign, After Action Report. 1966. 2017-07-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-07-26.
- McChristian, J.A. Intelligence Aspects of Pleime/Chupong Campaign, J2/MACV. 1966. 2019-12-31 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-07-26.
- Melyan, Wesley R.C. Arc Light 1965–1966. HQ PACAF: Checo project, Tactical Evaluation Center. 15 September 1967.
- Moore, Harold G.; Galloway, Joseph L. We Were Soldiers Once ... and Young — Ia Drang: the battle that changed the war in Vietnam. New York: Harper Perennial. 1992. ISBN .
- Nguyễn Hữu An. Chiến Trường Mới, Hồi Ức. Hà Nội: Nhà xuất bản Quân đội Nhân dân. 2005.
- Porter, Melvin F. The Siege of Pleime. HQ PACAF: CheCo project,Tactical Evaluation Center. February 24, 1966.
- Porter, Melvin F. Silver Bayonet. HQ PACAF: CheCo project,Tactical Evaluation Center. February 26, 1966.
- Vĩnh Lộc. Pleime Trận Chiến Lịch Sử. Viet Nam: Bộ Thông Tin. 1966. 2015-06-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-07-26.
- Westmoreland, William, General Westmoreland's History Notes (29 August-29 November 1965) generalhieu.com - generalhieu Resources and Information. 2016-10-12 at the Wayback Machine, unpublished MACV files.
Xarici keçidlər
Xarici video | |
---|---|
Bill Beck | |
Tracy Black Enders | |
George Forrest | |
Ed Freeman | |
William Lund | |
Harold Moore pt 1 | |
Harold Moore pt 2 | |
Ramon Antonio Nadal | |
Enrique Pujals |
- LZ X-Ray
- Smith, Jack P. "Death in the Ia Drang Valley". Neil Mishalov. November 17, 1998. İstifadə tarixi: July 28, 2009.
- Panel discussion on the Battle of Ia Drang, featuring Vince Cantu, Bruce Crandall, Joseph Galloway, Tone Johnson, and Joe Marm, April 26, 2016, C-SPAN
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ya Dranq vadisi doyusu ve ya Dranq cayi vadisi doyusu 1965 ci ilde Vyetnam muharibesinin evvellerinde Cu Ponq massivinin serq eteyinde aparilan Pleyku kampaniyasi cercivesinde ABS ordusu ve Vyetnam Respublikasi Ordusu VRO ile Vyetnam Xalq Ordusu VXO arasinda ilk boyukmiqyasli doyus Ya Dranq vadisi doyusu iki vertolyot enis meydancasinda EM merkezlesdirilmis iki esas tapsiriqdan ibaret idi Onlardan birincisi Iks Rey EM si kimi taninan ardinca ise Ya Dranq vadisinden daha simalda yerlesen Albani EM si idi Bu Vyetnam muharibesinin en siddetli qanli ve tez tez xatirlanan doyuslerinden biridir Bu ilk defe irimiqyasli vertolyot ile hava hucumu ve hemcinin Boeing B 52 Stratofortress strateji bombardmancilarinin taktiki destek rolunda istifade edilmesi ile taninir Bu doyus Vyetnam muharibesinin planini teyin etmisdi ABS terefi hava hereketliliyine artilleriya atesine ve yaxin hava desteyine guvenirdi VXO ise Amerika quvveleri ile cox yaxin mesafeden tez bir zamanda munaqiseye girerek bu ates gucunu zerersizlesdirirdi Ya Dranq vadisi doyusu Vikianbarda elaqeli mediafayllar Birinci tapsiriq 14 16 noyabr tarixlerinde Iks Rey EM sinde bas tutmusdur Muhasireye alinan ve sayca ustun bir quvvenin siddetli atesi altinda qalan Amerika quvveleri Simali Vyetnam quvvelerini uc gun erzinde esasen hava quvvelerinin desteyi ve agir artilleriya bombardmani sayesinde geri ceke bilmisdi Amerikalilar 10 1 oldurme nisbetine istinad ederek Iks Rey EM sini taktiki qelebe kimi qebul etmisdiler Ikinci tapsiriq 17 noyabrda Albani EM sinde bas tutmusdu Simali vyetnamlilarin yaxindan istiraki sebebinden hava ve artilleriya desteyinden istifade ede bilmeyen bir Amerika batalyonu yaxin yerlerde pusquya salinmisdi Burada amerikalilar texliye olunmazdan evvel 50 den cox itki vermisdiler Her iki teref qelebe iddia etmisdir Muharibede istirak eden amerikali jurnalist daha sonra Ya Dranq doyusunu Ho Si Mini qalib gele bileceyine inandiran doyus kimi tesvir etmisdir MenbeIstinadlar Vinh Loc page 119 Edebiyyat Vinh Loc Why Pleime Viet Nam Information Printing Office 1966 2018 09 29 tarixinde Istifade tarixi 2023 07 26 Elave edebiyyatCarland John M Combat Operations Stemming the Tide May 1965 to October 1966 Government Printing Office 2000 ISBN 9780160873102 Cash John A Albright John Sandstrum Allan W Fight at Ia Drang Seven Firefights in Vietnam Washington D C The United States Army Center of Military History 1985 1970 2013 11 05 tarixinde Istifade tarixi 2023 07 26 Coleman J D Pleiku The Dawn of Helicopter Warfare in Vietnam New York St Martin s Press 1988 G3 Journal I Field Force Vietnam November 14 26 1965 generalhieu com generalhieu Resources and Information 2021 06 27 at the Wayback Machine generalhieu com generalhieu Resources and Information 2019 12 31 at the Wayback Machine generalhieu com generalhieu Resources and Information 2019 12 31 at the Wayback Machine generalhieu com generalhieu Resources and Information 2021 06 29 at the Wayback Machine document stored at the National Archive College Park Maryland Harris J P Eward J Kenneth Ia Drang 1965 The Struggle for Vietnam s Pleiku Province Osprey Campaign Series 345 Osprey Publishing 2020 ISBN 9781472835154 Head William A Re assessment of the Battle of Ia Drang Valley 1965 The Role of Airpower Heroic Soldiers and the Wrong Lessons Virginia Review of Asian Studies Volume 16 2014 27 55 Hobson Chris Vietnam Air Losses USAF USN USMC Fixed Wing Aircraft Losses in Southeast Asia 1961 1973 North Branch Minnesota Specialty Press 2002 ISBN 1 85780 115 6 Kinnard William Pleiku Campaign After Action Report 1966 2017 07 03 tarixinde Istifade tarixi 2023 07 26 McChristian J A Intelligence Aspects of Pleime Chupong Campaign J2 MACV 1966 2019 12 31 tarixinde Istifade tarixi 2023 07 26 Melyan Wesley R C Arc Light 1965 1966 HQ PACAF Checo project Tactical Evaluation Center 15 September 1967 Moore Harold G Galloway Joseph L We Were Soldiers Once and Young Ia Drang the battle that changed the war in Vietnam New York Harper Perennial 1992 ISBN 0 06 097576 8 Nguyễn Hữu An Chiến Trường Mới Hồi Ức Ha Nội Nha xuất bản Quan đội Nhan dan 2005 Porter Melvin F The Siege of Pleime HQ PACAF CheCo project Tactical Evaluation Center February 24 1966 Porter Melvin F Silver Bayonet HQ PACAF CheCo project Tactical Evaluation Center February 26 1966 Vĩnh Lộc Pleime Trận Chiến Lịch Sử Viet Nam Bộ Thong Tin 1966 2015 06 28 tarixinde Istifade tarixi 2023 07 26 Westmoreland William General Westmoreland s History Notes 29 August 29 November 1965 generalhieu com generalhieu Resources and Information 2016 10 12 at the Wayback Machine unpublished MACV files Xarici kecidlerVikianbarda Ya Dranq vadisi doyusu ile elaqeli mediafayllar var Xarici videoBill BeckTracy Black EndersGeorge ForrestEd FreemanWilliam LundHarold Moore pt 1Harold Moore pt 2Ramon Antonio NadalEnrique PujalsLZ X Ray Smith Jack P Death in the Ia Drang Valley Neil Mishalov November 17 1998 Istifade tarixi July 28 2009 Panel discussion on the Battle of Ia Drang featuring Vince Cantu Bruce Crandall Joseph Galloway Tone Johnson and Joe Marm April 26 2016 C SPAN