Xo-Ürlük, Xo-Örlük (kalm. Хо Өрлөг; 1580 – 4 yanvar 1644) — Kalmıkların birinci baş , qolu olan Turqut soyundan, Van xanın törəməsi, Zülzüqan-Örlükün oğlu və Buyqo-Örlükün nəvəsi. Kalmık dövlətinin yaradıcısı.
Xo-Örlük | |
---|---|
Doğum tarixi | 1580 |
Vəfat tarixi | 4 yanvar 1644 |
Fəaliyyəti | suveren[d] |
Həyatı
XVI əsrin ikinci yarısında kalmıklar, əsasən Oyrot deyilən tayfa ittifaqı (turqutlar, xoşutlar, dörbətlər) qazax torpaqlarına da yerləşmişlər, ancaq daha sonraları o torpaqlardan ya çıxardılmışlar ya da qazaxların basqısı altında yaşamaq məcburiyyətində qalmışdılar. XVI əsrin sonunda öz sınırlarını aşıb qazax torpaqlarına yerləşen kalmıklar, qazaxlara yenilmişlər və basqı altında qalmışdılar.
1604-cü ildə Xo-Örlük yuxarı axarında köç-düşlə məşğul olurdu.
1606-cı ildə Barabin çölündə turqutların və rusların toqquşması baş verdi. Tar dairəsi tamam boşaldı. 1608-ci ildə Xo-Örlükün elçiləri Tara şəhərinə gəlib rus hakimiyyəti ilə danışıq apardılar.
Xo-Örlük 1613-cü ildə öz turqutlarını Yayıkın yuxarı axarına gətirdi.. 1618-ci ildə öz kəşfiyyatçılarını Xəzər dənizinin sahillərinə və Volqanın aşağı axarlarına göndərdi.
Xo-Örlük 1644-cü ildə kalmıkların Qafqaz səfərində öldürüldü. Noğayların mühasirəsində tayşıdan başqa oğlanları Sünke, Kirsan, nəvələri Tseren, Badma və Tuğul da məhv edildi. 400 nəfərdən çox kalmık döyüşçüsünün nəşi yerdə qalmışdı. Xo-Örlük böyük oğlu Şükur-Dayçin taxtın varisi oldu.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Nebijan Mukametkanulı, Tarihi Zertteuler, s. 44.
- "Шовунов К. П. Очерки военной истории калмыков (XVII—XIX вв.)". 2008-12-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2008-07-06.
- "Дружба, скрепленная кровью". 2008-05-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-18.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Xo Urluk Xo Orluk kalm Ho Өrlog 1580 4 yanvar 1644 Kalmiklarin birinci bas qolu olan Turqut soyundan Van xanin toremesi Zulzuqan Orlukun oglu ve Buyqo Orlukun nevesi Kalmik dovletinin yaradicisi Xo OrlukDogum tarixi 1580Vefat tarixi 4 yanvar 1644 1644 01 04 Fealiyyeti suveren d HeyatiXVI esrin ikinci yarisinda kalmiklar esasen Oyrot deyilen tayfa ittifaqi turqutlar xosutlar dorbetler qazax torpaqlarina da yerlesmisler ancaq daha sonralari o torpaqlardan ya cixardilmislar ya da qazaxlarin basqisi altinda yasamaq mecburiyyetinde qalmisdilar XVI esrin sonunda oz sinirlarini asib qazax torpaqlarina yerlesen kalmiklar qazaxlara yenilmisler ve basqi altinda qalmisdilar 1604 cu ilde Xo Orluk yuxari axarinda koc dusle mesgul olurdu 1606 ci ilde Barabin colunde turqutlarin ve ruslarin toqqusmasi bas verdi Tar dairesi tamam bosaldi 1608 ci ilde Xo Orlukun elcileri Tara seherine gelib rus hakimiyyeti ile danisiq apardilar Xo Orluk 1613 cu ilde oz turqutlarini Yayikin yuxari axarina getirdi 1618 ci ilde oz kesfiyyatcilarini Xezer denizinin sahillerine ve Volqanin asagi axarlarina gonderdi Xo Orluk 1644 cu ilde kalmiklarin Qafqaz seferinde olduruldu Nogaylarin muhasiresinde taysidan basqa oglanlari Sunke Kirsan neveleri Tseren Badma ve Tugul da mehv edildi 400 neferden cox kalmik doyuscusunun nesi yerde qalmisdi Xo Orluk boyuk oglu Sukur Daycin taxtin varisi oldu Hemcinin baxKalmik xanligiIstinadlarNebijan Mukametkanuli Tarihi Zertteuler s 44 Shovunov K P Ocherki voennoj istorii kalmykov XVII XIX vv 2008 12 07 tarixinde Istifade tarixi 2008 07 06 Druzhba skreplennaya krovyu 2008 05 09 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 18