Xidmətlərdə iqtisadiyyatı son iki iqtisadi hadisədən birinə və ya hər ikisinə aid edilə bilər:
- Sənayeləşmiş ölkələrdə xidmət sektorunun əhəmiyyətinin artması. Mövcud Fortune 500 siyahısında əvvəlki onilliklərə nisbətən daha çox xidmət şirkəti və daha az istehsalçı var.
- Məhsul təklifində xidmətin nisbi əhəmiyyəti. İnkişaf etməkdə olan ölkələrdə xidmət iqtisadiyyatı əsasən maliyyə xidmətləri, qonaqpərvərlik, pərakəndə satış, səhiyyə, sosial xidmətlər, informasiya texnologiyaları və təhsildə cəmlənmişdir. Bu gün məhsullar əvvəlki onilliklərə nisbətən daha yüksək bir xidmət hissəsinə malikdir. İdarəetmə ədəbiyyatında buna məhsul servisləşdirmə və ya məhsul xidmət sistemi deyilir. Bu gün demək olar ki, hər məhsulun bir xidmət hissəsi var.
Məhsul və xidmət arasındakı köhnə ikitirəlik, xidmət məhsulu davamı ilə əvəz edilmişdir. Bir çox məhsul xidmətə çevrilir.
Məsələn, IBM öz işinə bir xidmət işi kimi baxır. Hələ də kompüter istehsal etməsinə baxmayaraq fiziki mallara "iş həlləri" sənayesinin kiçik bir hissəsi kimi baxır. "İş həlləri" tələbinin qiymət elastikliyinin avadanlıqlara nisbətən çox az olduğunu aşkar etdilər. Abunə qiymətləri modelinə müvafiq bir keçid olmuşdur. İstehsal olunan bir avadanlıq üçün birdəfəlik ödəmə almaq əvəzinə, indi bir çox istehsalçı davam edən müqavilələrdən davamlı gəlir axını alır.
Tam xərc mühasibatı və mühasibat və pul islahatının əksər tədbirləri ümumiyyətlə yaxşı bir xidmət iqtisadiyyatı modeli olmadan qeyri-mümkün hesab olunur.
1950-ci illərdən bəri dünya iqtisadiyyatı struktur dəyişikliyindən keçmişdir. Bu dəyişiklik üzündən 1968-ci ildə amerikalı iqtisadçı bunu "xidmət iqtisadiyyatı" adlandırdı. ABŞ-nin Qərb ölkələrində xidmət və sosial iqtisadiyyatda lider olduğunu düşünür. Bu bəyannamə ABŞ-də qlobal miqyasda başlayan bir xidmət iqtisadiyyatının ortaya çıxmasını xəbər verdi. İnformasiya inqilabı və texnologiyanın sürətli inkişafı ilə xidmət iqtisadiyyatı da yeni inkişaf meylləri nümayiş etdirdi.
Xidmət iqtisadiyyatının ətraf mühitə təsiri
Buna xüsusilə yaşıl iqtisadiyyatda və təbii kapitalizm kimi daha spesifik nəzəriyyələrdə aşağıdakı üstünlüklərə sahib olduğu görülür:
- Təbiət xidmətləri uçotu ilə çox asan inteqrasiya
- Ət təftişi kimi qloballaşan dünyada dövlət xidmətləri ilə daha asan inteqrasiya, bir məhsulun qiyməti daxilində olması gözlənilən, lakin ciddi təsirləri ola biləcək yurisdiksiyalar arasında əhəmiyyətli dərəcədə dəyişə biləcək bir xidmətdir.
- Əmtəə bazarlarında malların hərəkətini mənfi bir əmtəə ilə əlaqələndirmək (tullantıları və ya digər çirklənməni, biomüxtəlifliyin itirilməsini, bioloji təhlükəsizlik riskini əks etdirən) ictimai bir pislikdir, belə ki, hasilat, emal, göndərmə, ticarət və satış nəticəsində dəymiş ziyana görə heç bir əmtəə satıla bilməz. — hərtərəfli nəticə
- Şəhər və sənaye ekoloji modelləşdirmə ilə daha asan inteqrasiya
- İnsanların xidmətlər haqqında fərziyyələrə əsaslanaraq həyata keçirdiyi həyat keyfiyyətlərinin təcrübə iqtisadiyyatı ilə əlaqəsini sadələşdirmək və iqtisadiyyatın marka dəyərinin marketinq nəzəriyyəsi ilə daha yaxşı inteqrasiyası, məsələn, məhsullar məlum etibarlılığa əsaslanaraq satın alınır. Bu, istifadəçinin marka ilə təcrübəsinin (gözlədikləri xidməti nəzərdə tutur) texniki xüsusiyyətlərindən daha vacib olduğunu göstərir.
və ya məhsulun qaytarılması — tullantıların atılması xidmətinin sənaye məhsulunun paylama zəncirinə daxil edildiyi və satın alındığı zaman ödənildiyi xüsusi bir tələbə və ya ölçüyə istinad üçün sözlərdir. Yəni, bir məhsul üçün pul ödəyərkən təhlükəsiz və düzgün atılma üçün pul ödəyirsiniz və ondan qurtulmaq üçün satanlara etibar edirsiniz.
Bu yanaşmanın tərəfdarları məhsulun həyat dövrünün sonrakı mərhələləri və bütün istehsal prosesinin inteqrasiya olunmuş nəticəsi ilə maraqlanırlar. Bu, xidmət iqtisadiyyatında "əmtəə" və "məhsul" münasibətlərinin sərt təfsiri (qondarma, milli, hüquqi) üçün ön şərt hesab olunur.
Tez-tez boya, təkərlər və lazımi şəkildə atılmasa zəhərli tullantılara çevrilən digər məhsullara tətbiq olunur. Şüşənin alınması üçün ödəniş, içindəkinin ödənişindən ayrı tutulur. Şüşə geri qaytarıldıqda, haqq geri qaytarılır və tədarükçü şüşəni təkrar istifadə və ya təkrar istifadə üçün geri qaytarmalıdır. Əks təqdirdə, ödəniş ödənilmişdir və ehtimal ki, bu, uşaq bezlərinin və ya qırılmış bir şüşənin atılması tədbirlərini ödəyə bilər. Həm də, eyni haqqı bir şüşə tapıb qaytaran hər kəsdən tutula bildiyindən, insanlar ümumiyyətlə onu toplayır və az gəlir əldə etmək üçün geri qaytarırlar. Məsələn, ABŞ şəhərlərindəki evsizlər arasında olduqca yaygındır. Qanuni tələblər dəyişir: şüşənin özü məzmunun alıcısının mülkü hesab edilə bilər və ya alıcının şüşəni təkrar emal etmək və ya təkrar istifadə etmək üçün bir anbara qaytarmaq borcu ola bilər.
İstinadlar
- Massimiliano Cali, Karen Ellis and Dirk Willem te Velde (2008) The contribution of services to development: The role of regulation and trade liberalisation 2020-09-23 at the Wayback Machine London: Overseas Development Institute
- Victor R., Fuchs. Who Shall Live?: Health, Economics and Social Choice. 18 July 2011. ISBN . 22 March 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 6 November 2020.
- Sawhney, M. S., Balasubramaniam, S., & Krishnan, V. V. (2004). Creating Growth with Services. MIT Sloan Management Review. https://doi.org/10.1080/13552600410001470973
- Cohen, M. A., & Agrawal, N. (2006). Winning in the Aftermarket. Harvard Business Review, 84, 129–138. https://doi.org/Article
- Ward, Y., & Graves, A. (2007). Through-life management: the provision of total customer solutions in the aerospace industry. International Journal of Services Technology and Management, 8(6), 455. https://doi.org/10.1504/IJSTM.2007.013942
- Vandermerwe, S., & Rada, J. (1988). Servitization of Business: Adding Value by Adding Services. European Management Journal, 6(4), 314–324. https://doi.org/10.1016/0263-2373(88)90033-3
Ədəbiyyat
- Vandermerwe, S. and Rada, J. (1988) "Servitization of business: Adding value by adding services", European Management Journal, vol. 6, no. 4, 1988.
- Christian Girschner, Die Dienstleistungsgesellschaft. Zur Kritik einer fixen Idee. Köln: PapyRossa Verlag, 2003.
Xarici keçidlər
- EPA Product Stewardship Web site "highlights the latest developments in product stewardship, both in the United States and abroad."
- Coalition of Service Industries Web site "The leading trade association representing the U. S. service industry in international trade negotiations."
- The (new) service economy is not the same as the service sector, described at "Science of service systems, service sector, service economy" on the Coevolving Innovations web site
- An input-oriented approached based on Richard Florida's work at "Talent in the (new) service economy: creative class occupations?" on the Coevolving Innovations web site
- Service in Industry Hub a blog and aspiring digital magazine providing insight, analysis, comment and opinion, and offering a platform for discussion and exchange on the topic of services in industrial and B2B markets.
- Measuring value for the customer using conjoint analysis a blog around servitization, impacts on marketing and operations strategy
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Xidmetlerde iqtisadiyyati son iki iqtisadi hadiseden birine ve ya her ikisine aid edile biler Senayelesmis olkelerde xidmet sektorunun ehemiyyetinin artmasi Movcud Fortune 500 siyahisinda evvelki onilliklere nisbeten daha cox xidmet sirketi ve daha az istehsalci var Mehsul teklifinde xidmetin nisbi ehemiyyeti Inkisaf etmekde olan olkelerde xidmet iqtisadiyyati esasen maliyye xidmetleri qonaqperverlik perakende satis sehiyye sosial xidmetler informasiya texnologiyalari ve tehsilde cemlenmisdir Bu gun mehsullar evvelki onilliklere nisbeten daha yuksek bir xidmet hissesine malikdir Idareetme edebiyyatinda buna mehsul servislesdirme ve ya mehsul xidmet sistemi deyilir Bu gun demek olar ki her mehsulun bir xidmet hissesi var Mehsul ve xidmet arasindaki kohne ikitirelik xidmet mehsulu davami ile evez edilmisdir Bir cox mehsul xidmete cevrilir Meselen IBM oz isine bir xidmet isi kimi baxir Hele de komputer istehsal etmesine baxmayaraq fiziki mallara is helleri senayesinin kicik bir hissesi kimi baxir Is helleri telebinin qiymet elastikliyinin avadanliqlara nisbeten cox az oldugunu askar etdiler Abune qiymetleri modeline muvafiq bir kecid olmusdur Istehsal olunan bir avadanliq ucun birdefelik odeme almaq evezine indi bir cox istehsalci davam eden muqavilelerden davamli gelir axini alir Tam xerc muhasibati ve muhasibat ve pul islahatinin ekser tedbirleri umumiyyetle yaxsi bir xidmet iqtisadiyyati modeli olmadan qeyri mumkun hesab olunur 1950 ci illerden beri dunya iqtisadiyyati struktur deyisikliyinden kecmisdir Bu deyisiklik uzunden 1968 ci ilde amerikali iqtisadci bunu xidmet iqtisadiyyati adlandirdi ABS nin Qerb olkelerinde xidmet ve sosial iqtisadiyyatda lider oldugunu dusunur Bu beyanname ABS de qlobal miqyasda baslayan bir xidmet iqtisadiyyatinin ortaya cixmasini xeber verdi Informasiya inqilabi ve texnologiyanin suretli inkisafi ile xidmet iqtisadiyyati da yeni inkisaf meylleri numayis etdirdi Xidmet iqtisadiyyatinin etraf muhite tesiriBuna xususile yasil iqtisadiyyatda ve tebii kapitalizm kimi daha spesifik nezeriyyelerde asagidaki ustunluklere sahib oldugu gorulur Tebiet xidmetleri ucotu ile cox asan inteqrasiya Et teftisi kimi qloballasan dunyada dovlet xidmetleri ile daha asan inteqrasiya bir mehsulun qiymeti daxilinde olmasi gozlenilen lakin ciddi tesirleri ola bilecek yurisdiksiyalar arasinda ehemiyyetli derecede deyise bilecek bir xidmetdir Emtee bazarlarinda mallarin hereketini menfi bir emtee ile elaqelendirmek tullantilari ve ya diger cirklenmeni biomuxtelifliyin itirilmesini bioloji tehlukesizlik riskini eks etdiren ictimai bir pislikdir bele ki hasilat emal gonderme ticaret ve satis neticesinde deymis ziyana gore hec bir emtee satila bilmez herterefli netice Seher ve senaye ekoloji modellesdirme ile daha asan inteqrasiya Insanlarin xidmetler haqqinda ferziyyelere esaslanaraq heyata kecirdiyi heyat keyfiyyetlerinin tecrube iqtisadiyyati ile elaqesini sadelesdirmek ve iqtisadiyyatin marka deyerinin marketinq nezeriyyesi ile daha yaxsi inteqrasiyasi meselen mehsullar melum etibarliliga esaslanaraq satin alinir Bu istifadecinin marka ile tecrubesinin gozledikleri xidmeti nezerde tutur texniki xususiyyetlerinden daha vacib oldugunu gosterir ve ya mehsulun qaytarilmasi tullantilarin atilmasi xidmetinin senaye mehsulunun paylama zencirine daxil edildiyi ve satin alindigi zaman odenildiyi xususi bir telebe ve ya olcuye istinad ucun sozlerdir Yeni bir mehsul ucun pul odeyerken tehlukesiz ve duzgun atilma ucun pul odeyirsiniz ve ondan qurtulmaq ucun satanlara etibar edirsiniz Bu yanasmanin terefdarlari mehsulun heyat dovrunun sonraki merheleleri ve butun istehsal prosesinin inteqrasiya olunmus neticesi ile maraqlanirlar Bu xidmet iqtisadiyyatinda emtee ve mehsul munasibetlerinin sert tefsiri qondarma milli huquqi ucun on sert hesab olunur Tez tez boya tekerler ve lazimi sekilde atilmasa zeherli tullantilara cevrilen diger mehsullara tetbiq olunur Susenin alinmasi ucun odenis icindekinin odenisinden ayri tutulur Suse geri qaytarildiqda haqq geri qaytarilir ve tedarukcu suseni tekrar istifade ve ya tekrar istifade ucun geri qaytarmalidir Eks teqdirde odenis odenilmisdir ve ehtimal ki bu usaq bezlerinin ve ya qirilmis bir susenin atilmasi tedbirlerini odeye biler Hem de eyni haqqi bir suse tapib qaytaran her kesden tutula bildiyinden insanlar umumiyyetle onu toplayir ve az gelir elde etmek ucun geri qaytarirlar Meselen ABS seherlerindeki evsizler arasinda olduqca yaygindir Qanuni telebler deyisir susenin ozu mezmunun alicisinin mulku hesab edile biler ve ya alicinin suseni tekrar emal etmek ve ya tekrar istifade etmek ucun bir anbara qaytarmaq borcu ola biler IstinadlarMassimiliano Cali Karen Ellis and Dirk Willem te Velde 2008 The contribution of services to development The role of regulation and trade liberalisation 2020 09 23 at the Wayback Machine London Overseas Development Institute Victor R Fuchs Who Shall Live Health Economics and Social Choice 18 July 2011 ISBN 9789814365642 22 March 2021 tarixinde Istifade tarixi 6 November 2020 Sawhney M S Balasubramaniam S amp Krishnan V V 2004 Creating Growth with Services MIT Sloan Management Review https doi org 10 1080 13552600410001470973 Cohen M A amp Agrawal N 2006 Winning in the Aftermarket Harvard Business Review 84 129 138 https doi org Article Ward Y amp Graves A 2007 Through life management the provision of total customer solutions in the aerospace industry International Journal of Services Technology and Management 8 6 455 https doi org 10 1504 IJSTM 2007 013942 Vandermerwe S amp Rada J 1988 Servitization of Business Adding Value by Adding Services European Management Journal 6 4 314 324 https doi org 10 1016 0263 2373 88 90033 3EdebiyyatVandermerwe S and Rada J 1988 Servitization of business Adding value by adding services European Management Journal vol 6 no 4 1988 Christian Girschner Die Dienstleistungsgesellschaft Zur Kritik einer fixen Idee Koln PapyRossa Verlag 2003 Xarici kecidlerEPA Product Stewardship Web site highlights the latest developments in product stewardship both in the United States and abroad Coalition of Service Industries Web site The leading trade association representing the U S service industry in international trade negotiations The new service economy is not the same as the service sector described at Science of service systems service sector service economy on the Coevolving Innovations web site An input oriented approached based on Richard Florida s work at Talent in the new service economy creative class occupations on the Coevolving Innovations web site Service in Industry Hub a blog and aspiring digital magazine providing insight analysis comment and opinion and offering a platform for discussion and exchange on the topic of services in industrial and B2B markets Measuring value for the customer using conjoint analysis a blog around servitization impacts on marketing and operations strategy